Morgunblaðið - 17.06.1969, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚNÍ 1969
21
Republik i 25 ár
T5HNOVAW.tR tt. fnnl'lM. R«C-
n«a J«\dl í »lrld« alrnnmc, mca
I»luyi!vpr 1 Jub«l-over republlh-
kene ■ |enlnd(«r«l»a p» »aja»en.
20.000 borjcrc, »lle »om kunne krjr-
bé ó* »1, v»l(«rlede Ul itedet, hvor
ðet nordliko (olkeitýrei vu**e itod,
for under tben htmmel «1 lejr*, at
tn' prieildent o* lke «n kon*« 1
videre tnde t Rej-kJivlk (or «t «11
«kull« («1» bUtorlcae vlngeju*.
IstinJl fent* pneildent bl«V ■
SveinA Bjemuon, o* den 17. Junl
h«r «lden vieret den e*enUI*< n»-
tlonaldaf', lflngt mere'end seldtwrv
dlghodsdagen, 'iom (ftldor mldt 1.
decembers vlntermdrko. , • •
Svelnn Bjemison (fUitei tf At-.
pelr Aipelrnon o* nu «r Kriitjan
KldJdrn Iilandl pnoildent. I kren«,
der cr *Set, er en tredlUon bygget
. op for 17. Junl-(esUighedern«, o*
den Mge» 1 dag tll punkt o* prtkke.
Men foc ferste *»n* *Q det Island-
eko fjenufn n\ed itort ptoprea
.1 dagens anlednifig:
Jpfin Panstrup: Island og storpolltikken......8.20
Jargen' Gustava Brandt: Vi blev modtaget aom fitata-
overhovédec ...................................S. 21
Sv/Ove Gadé: Derfor vakler ekonomlen.........n.... 8.23
Lei'f Pandurö: TU lykke, Island......... 8.2a
Halldör Slgurdsson: Til lykke, Danznark ............ S. 2ð
,01e Storm: Littersere og andre gode oplevelser i ísland 23
Martin Jensen: Hinðskrift-sagen.......... 8.24
Ðö Bojesen: Danskemea spccielle idrætS.24
’ Foraidetegnlng: Poul Holck.
•f«\*e defent bcglvenheder eg kule
bllkket tllbege.
’ Digen lndledes tned festguditjc-
néfte I ReykJsvIkj domklrke.
nedJJkner prieildenten tn ■ krens
V«d frlhcdikmmpercn Jm Sipurde-
eou *V»r, o* tuiimtnhler Bjornl
fienrdikuiðn Uler fre AttingeU «1-
ten. Berfra vlt detuden «n fjetlkone,
Jklmdt en ferverl* naUonaldrigt,
recitere det dt*t Ul ntUonent prli,
»om 4r for *r forf»tlet netop
dennedt*. '
Blden prtifet fmUIghedeme ■ a(
den .lilandtke ungdom. Pt Idrtett-
pltdter Itndet over og Ikk* r
pi dét nylndvlede itadisa 1 Repkja-
vlk er der tportskampe o* optneden
nf e* foc bemene. Om aftenen danaea
der ( (tderne. Der er ktllgt I
dage pi tagiaen, men lorhibentUf
akinet maa' for re*öcn>
f I i I I » 1 1
ICÉLANDlC STATE TELEVISION
lilill
Det islandska fjern9yn har reklameudsendélser", der nár til 90 •/# af tandets befolknlng: To gangé orrf dagen udsendo*
der roklame-spots med an maksimumlængdé al 3 mlnutter hver. Der ka.ft udsendes báde.16 og <35 nun tllma.
HAR DE OPDAGET
ISL4ISID?
DET LIGGER NÆRMERE END DE TROR I
Bcnyt sommcrfctiea
til atte
Iilandt bvide Jðkler,
varme kildcr,
íantattítke ltvtmarker,
tordnénde fosser
0b de Jyte.mctter.
FERDASKRIFSTOFA
RIKISINE
ISLANDS TORISTWiREAU
LÆKJARQATA 2
REYKJAVIK
TEL 1.1540
TELEQR.: TOURIST
TELEX 48
-$#DE 2
BEDSTE
RUTER
TIL
RSAJn
mmmuB smnm
Dakan spore 1281.- krónef, hvH Da r*Jí*f via Luxemboorg og Hdf nw«A»
dírekte fra Kebenhcvn med Rolls Royca luksússervkt tfl New Yojk!
Vh UiKnibevrp m Hur Yerk mod 4— • Ptrvkte fm Keibeitlto'm ■». Ivbttunkw
g frö Kbhvn. 01
hr. U2J- Vt 21-dof, WIM
(Afg. m. tog f... . . . _
offl. mod fly, turittkloite, fro lu*«m: G*r ophold pö od- eller hiemfuren 09
bourg tomme often). Incl. bvfordring- op|^ den ttortl&edo Islondjko nertur
(tog/bui) Vf Kbhvn.-luxembourgi ' ómkring Roykjovik. Som loftleidlr-gart
br. 2640,- tr ordincw blUetpHa bor D* til tcrrpris pö selskobet* m<V
f/ríl-dogei blllel Jofno hotol; Mód lORLEIWR blivor fly-
í\ verejsan en enestAende oplevelse. kun
ninimr:-:-» LOFILEIDIR tilbyder dé lovesté ordinanre
billetpriior ©ver Atlonten.
«J( frven Vemmer med for nceeten holv priel
éM rejseboreou jíver Dent med glode olle optysntofler Mt leWeidk-tervkt til U.SJL
WLEIÐIR
Forsíðan á aukablaði „Po litiken“ sl. Iaugardag.
.Landið sem tekur á móti rithöf-
undum eins og þjóðhöfðingjum’
íslandsblaö Politiken í tilefni 25 ára
afmœlis lýÖveldisins íslands
AUKABLAÐ hélgað aildairfjárð- samt þnemiUfr öðiruim ritíhöfuind-
- KÍSILGÚR
Framhald af bls. 2
kvæmdastj óri og enduirdkoðend-
ur, ásamt verkfræðinigun'Uim Rey
mond G. Riede, tæ'kniráðunaut
við rekatuir kíailgúrverkisimiðj-
unnar, og Baldri Líndal og M.
Cluimpus, sem verða meðal ráðlu-
ixauta við stætókum verksaniðj-
unnar.
Fundinum stjórnaði Sigurður
Þórisson, oddviti, en fundarrit-
ari var Hjörtur Torfason hrL Á
Æuindániuim lá íramimi sttcýmsfba íé-
lagsstjómar um starfsemi félags
inis á áriniu 1968 ásamt ársreikn-
ingum félagsinis.
Formaður félagsstjórnar, Mag
mús Jónisson, fjárimálaráðlherra,
fliutti almenint yfirlit um starf-
semi félagsinis á liðniu ári. Hann
mininti á það, að veriksmiðja fé-
lagsins hefði verið að byrja
vinmislu uim það leyti, sem síð-
asti aðalfundur var haldinn, og
byggingu hennar þá nýlega lok-
ið í fynsta áfanga. Byggimgar-
framkvæmdin hefði gengið mjög
vel eftir atvikum, og varðandi
kostnað hefði hún fullkomlega
staðizt áætlun. Hinisvegar væri
hér um að ræða tilraun í at-
viininiurekstri, sem hvergi hefði
verið garð áður, þar sem vinnsla
á kísilgúr væri 'hér í grundvall-
aratriðum frábrugðin því, sem
ainmiars sltafðar þekikiisit. Værii þvií
eðlilegt, að örðugleika gætti í
fyrstu byrjun vinnislunnar, svo
gem verið hefði framan af liðniu
ári. Þrátt fyrir þessa örðugleika
mætti segja, að tilraiunin hefði
heppnazt fullkomlega, þar sem
teikizt hefði að ná því megin-
markmiði, að framleiða söluhæfa
vöru. Hefði hún reynzt frábær
að gæðum og byggi við vaxandi
miarkað. Á grundvelli þessa ár-
anigurs hefði það orðið kleift, að
hefjast handa um tvöföldun á af-
kastagetu verksmiðjiuinnar þegar
á þessu ári. Sú stæklkun mundi
gerbreyta aðstöðu félagsinis og
iSkapa því traustan framtíðar-
grundvölL
Um stækkunina sagði formað-
ur m.a., að hún hefði nú verið
Skipulögð í aðalatriðum og fram
kvæmdir hafnar að nökkru leyti.
Ef vel gonigi, væri hugsainlegt,
að verksmiðjan næði allt að
15.000 lesta ársframleiðsilu á
niæsta ári og 22.000 lestum þeg-
ar á áriniu 1971. Fyrirtækið væri
þá orðið vel arðbært, og mundi
rekstrarhalli liðins árs vimnast
upp á skommum tíma.
Formaður flutti starfsliði fé-
lagsins og ráðunautum þakkir
fyrir störf þeirra á liðnu ári.
Minntist hann sérstaklega Ein-
ars Tjörva Elíassonar, yfirverk
fræðinigs kísilgúiverksmiðjuinn
ar, sem láta mun af starfi síðar
á þessu ári til að taka við stöðu
prófesisors í vélaverkfræði við
GlasgowháSkóla.
Framikvæmdastjóri félagsins,
Vésteinn Guðmundsson, gerði
grein fyrir rekstri kísilgúrver'k
smiðjunnar. Sagði hanm, að
vinmslutilraunir í verksmiðjunni
hefðu byrjað í árslok 1967 og
staðið fram í maí 1968. Á þekn
tíma hefði tekizt að fullkomma
vörugæði í framleiðslunind, og
hefðu fyrstu vöruisendinigar fé-
lagsinis á Evrópumarkað farið
fram í þeim mánuði. Regluleg
vininsla hefði síðan hafizt. Síðari
hluta ársinis hefðu afköstin vax-
ið jafnt og þétt, þanmig að fylli-
lega svaraði til áætlana. Á
þessu ári hefði vinmsian gengið
vel og mætti vænta þess, að
heildarframleiðsla ársins yrði
eklki undir 8000 lestum af full-
uninum síuinargúr.
Framkvæmdastjóri gerði ná-
kvæma grein fyrir þeim tækni-
legu vandamálum, sem gætt
hefði við vimmsluna. Taldi hann
að þau hefðu nú verið leyst í
öllum meginatriðum. Fram-
kvæmdastjóri lagði áherzlu á það
að öll tæki verksmiðjunnar skil
uðu nú þeim afköstum, sem til
viæri æitiliaat aif þeim. Þessi af-
kíöst mœtti aulka með því að
bæta gæði hráefnisims, þannig,
að mimna fylgdi með þvi af úr-
gamigsefraum inn í vinnsluna. í
stækkunaráætlun verksmiðjunn-
ar væri m.a. gert ráð fyrir tækj-
um, sem stefndu að þeissu marki.
Sigurður Þórisson þakkiaði for.
manni og framkvæmdastióra
skýrslur þeirra. Kvaðst hann
jaínframt vilja þakka gott sam-
starf Kísiliðjuranar við hrepps-
nefnd Skútustaðahrepps.
Jón Runólfsson, endurskoð-
amdi, skýrði reikninga félagsins,
er samþykktir voru á fundinum.
Reikningshalli varð á áriniu, svo
sem við var búizt fyrirfram.
Nam hann samtals kr. 34,9 millj.
Em þá meðtaldar afskriftir á
eigraum og gengistap í rekstri að
fjárhæð samtals kr. 19,5 millj.,
svo og vaxtagjöld að fjárhæð fcr.
8,3 millj. Samlkvæmt efnahags-
reikningi nam bókfært verð-
mæti fastafjármuma félagsins í
árslok 1968 kr. 253,1 millj., og er
eignfærður kostinaður af raen-
sókraum og öðrum undirbúningi
þá ekki meðtaliinm.
Stjórnarformaður gerði síðan
grein fyrir fjárþörf félagsins
vegna stækkunar kísilgúrverk-
smiðjunnair. Væri það tillaga að
alhlutíhafa, að stækkunin yrði
fjármögrauð með hlutafé ekivörð
uragu, og hefði ríkisstjórnin nú
fengið beimild Alþinigis til þeirr
ar ráðstöfuinar. Samþykkt var á
fuindinium að heimila aiukninigu
á hlutafé félagsims um allt að
302 millj. kr., þannig að það yrði
samtals allt að 380 millj. kr. Var
stjórn félagsinis falin nánari á-
kvörðun um aufcninguraa iininan
þessara marka.
Úr hópi hluthafa tók til máls
Björn Friðfinirasson, bæjarstjóri,
og flutti stjóm félagsins þakkir
fyrir uinmin störf. Kvaðst hann
harma þairan misdkilning, sem
breiddur hefði verið út að und
anförnu um hag félagsiras. Hann
taldi fyllstu ástæðu til bjartsýni
um framtíðarstarf félagsins og
kvaðst m.a. vænta þess, að Húsa
víkurkaupstaður rraundi táka
þátt í hlutafj áraukningu í félag-
inu fyrir sitt leyti.
Eiranig töluð'u fulltrúar aðal-
hlutíhafa, þeir Jóhann Hafstein,
iðnaðarmálaráðherra, og W.E.
Lehmann. Ráðherra vék að
þeirri gagnrýni, sem félagið
hefði orðið fyrir að undanförmu,
og taldi hana allskostar ómak-
lega. Kvaðst hanin hafa óskað að
mæta sjálfur á þessum fundi til
að geta staðfest þar þá skoð-
un sína, að vel hefði verið að
uranið af hálfu þeirra, sem að
fyrirtækinu standa. W.E. Leh-
mann kvaðst vilja leggja á-
hierzlu á það, að Johnisi-Manvilile
hefði ekki minni hug á þvl en
hinir íslenzfcu aðilar, að Kísiliðj-
unni farnaðist vel í framtíðinni.
Til þess taldi hann öll skilyrði
að svo færi. Fáar kísilgúmámiur
væru jafn stórar og góðar sem
Mývatrasraáman, miarfeaður fyrir
síunargúr færi vaxamdi, og sýnt
væri, að Kísiliðjam gæti haldið
uppi þeim vörugæðum, sem marfe
aðurinn ferefðist.
Fundainmiemm voru mjög ein-
huga um þá skoðun, að örðug-
asti hjalliran í refestri félaigsins
væri nú að baki. Reynslan hefði
sýnt, að fyrirtækið mundi valda
því verkefni, sem því hefði ver-
ið falið, og væri hægt að horfa
fram til batnandi hags og vax-
andi starfsemi. Kyinmi jafnvel
svo að fara innan tíðar, að fært
yrði að ráðast í enn frekari
stækkun kísilgúrverksmiðjunnar.
Gestir fundarins voru stjóm-
armenn Jahns-Manville h.f. á
Húsavík, er annast um útflutm-
ing á framleiðsluvönu Kísiliðj-
unnar, svo og þeir aðilar, sjö
talsins, er hafa yfirumisjón með
sölustarfsemi Johns-Manville
Corporation á Evrópuimarkaði.
Voru þeir hingað komnir til að
kynnast starfsemi kísilgúarverk-
smiðjuniraar af eigin raiun og skipt
ast á skoðumum um framleiðsluma
við fyrirsvarsmenn hennar. Með
al þessara marana var A.L.
Cini, forstjóri Evrópu®krifstofu
Johns-Manville í París, Hugh
Gnöhan, er haft hefur hina
beinu umsjón með sölu kísilgúrs
ins frá íslandi, og John Dur-
man, er tekið hefur við því
starfi.
í aðalstjórn Kísiliðjuniraar h.f.
eiga sæti þeir Magnús Jónsson,
fjármálaráðherra, formaður,
Karl Kristjárasson fyrv. alþm.,
Pétíur Pétursson, forstjóri, Rog-
er Hackney og W.E. Lehmann.
Hefur stjórnin verið óbreytt frá
uragisaifmæli lýðveldis á íslamdi
fylgdi Kaupmanmiaibaifraairblaiðinu
PoLititaen dl. laiugairdag. — Eru í
biaðiinu myndir frá ísiamdi og
igneinar eftir þökkta blaiðamenm
og rithafunda.
Johin Damsiirup Skrifax girein-
ina „Isliand i Nordaitilainiteras stor-
poliitik" og ræðir þar aðdraigiamld-
ainn að aðild ísliands að AitDiarats-
haifisba'ndallagiiniu. „Laradet der
modtager forfattere som om de
var iStatisoverhovedier“ hedtir
grei'n eftiir rithöfundimn Jörgen
GuStava Brandt, og igreinir hann
þar frá heimisókn tH Ísíiands á-
upphafi. Frarrakvæmdastjóri fé-
lagsins er Vésteinn Guðmumds-
son, verkfræðinigur, en auk hains
sfcarfa að framkvæmdastjóm
þeir Einar Tjörvi Elíasson, yf-
irverkfræðimgur, og Birgir Guð-
mundsson, vinraslustjóri. í árs-
lok 1968 voru starfsmenn við
verksmiðju félagsins alls 31 að
tölu.
(Frá Kísiliðjunni h.f.)
uim. Sven Ove Gade ritar um
efnahaigsmál og umsóikn ítíliands
um aðild að EFTA, Ole Stonm
sferifar um bófemerantár á íalandi
og heimsókn himigað, Martim Jen-
sen ræðir um haindritamálið, og
þeir Leif Panlduiro og Halldór
Sigiurðstson skrifa gredmar sem
niefnast ,,Til lýklke Isla'nd“ og
„Til lykke Danimark".
AMar eru greinarnar velvilj-
aðar ísliandi og íslendingum.
NauðungaruppboS
Áður aiiglýst uppboð á eignum Malar og Sands h/f. hefst
miðvikudaginn 25. júní kl. 17 i malarnámu félagsins við Álfta-
nesveg i Garðahreppi. Sölumunir: Vélskófla, ámokstursvél og
vörubifreið.
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Sýslumaðurinn í Gullbringu- og Kjósarsýslu.
Steingrímur Gautur Kristjánsson, ftr.
Kaupum
hreinar og stórar léreftstuskur
JltaagtitiHftfrffr
prentsmiðjan