Morgunblaðið - 25.04.1970, Síða 1

32 SIÐUR
92. tbl. 57. árg.
LAUGARDAGUR 25. APRÍL 1970
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Ofgamenn tapa
1 Suður-Afríku
Mesta áfall þjóðernissinna
síðan árið 1948
Jófhannesarborg, 24. apríl —
AP —
ÞJÓÐERNISFLOKKURINN, sem
hefur verið við völd í Suður-
Afríku í 22 ár, hélt veUi í þing-
kosningunum í gær, en tapaði
níu þingsætum til Sameinaða
flokksins, sem er frjálslyndari í
kynþáttamálum. Flokkur hægri
öfgamanna, Hejstigste Nasional®
Parti, HNP, kom engum manni
að, og hefur þannig dregið úr
áhrifum öfgafyllstu stuðnings-
Margar skrúðgöngur sálst á I
götum Reykjavíkur að morgni (
sumardagsins fyrsta. Hér sést.
ein þeirra í Árbæjarhverfi.
Sjá frétt á baksíðu. (Ljós-1
mynd: Sveinn Þormóðsson).
Gíslum á
Trinidad
sleppt
PORT OF SPAIN, Tráinádiaid,
24. larpulíl, AP.
Uppreisnarhermenn, sem heimta
„vald handa svörtum“ og hafa á
sínu valdi aðalherstöðina á
Trinidad, Iétu í dag Iausa sex
gísla, fimm konur og liðsfor-
ingja, að loknum viðræðum við
fyrrverandi yfirmann 720 manna
hers Trinidads, Joffre Serrette
ofursta. Serrette ofursti fékk
uppreisnarmennina einnig til að
sleppa liðsforingjum, sem þeir
hafa í gíslingu, úr fangaklefum
og setja þá í stofuvarðhald.
Heniry OhTÍatopber raaijór, anm-
ar æðsitii tma'ðiu'r ihersiins, sagðii
síðar iað þalð værii Vilji yiiirivald-
anrnia aið halda áinaim aamntniimiga-
luimleðltiuniuim og komast ihjá
blóðaútíhelláimg’uim. N'eyðairásbamd
hefur ríkrt á 'Mniidiad síðain
á þrtðjudiag leffcir ofsaferugim
mióitimiæli baTátbuimaininia „valds
svanttma“ og atvininiulauisma 'uragl-
in.ga og verlkamnaininia. Keraveitiir
hollair stíjórmliinirvi Ihlaifla uimtortimigt
herstiöðliinia, an uippnedanianmieinm
haifa hiarna á valdi sínu og þair
Framhald á bls. 23
Phnom Penh virðist
úr hættu í bili
S-Vietnam undirbýr frekari á-
rásir á innrásars veitir í Kambódíu
Kambódíu, 24. apríl —
• Kambódíumenn náðu þorp-
inu Saang, aftur á sitt vald síðast
liðinn fimmtudag og virðist höf
uðborgin Phnom Penh því úr
bráðri hættu í bili, en Saang er
aðeins í 29 km fjarlægð frá
henni.
• Suður-Vietnam er að búa
sig undir frekari árásir á stöðv
ar kommúnista í Kambódíu, að
loknum vel heppnuðum hernað-
araðgerðum sem stóðu í viku.
• Stjórn Suður-Vietnam legg
ur nú hart að stjórn Kí/mbódíu,
að leyfa Vietnömum sem þar
búa að flytjast aftur til Suður-
Vietnam.
• Ef eðlilegt stjórnmálasam-
band kemst á á milli Kambódíu
og Thailands, gæti komið til þess
að Thailand veitti Kambódíu að-
stoð í baráttunni við innrásarsveit
ir kommúnista.
Kaimbódíumenn náSu aftur á
sitt vaild þorpinu Saang, síðast-
liðinn fknimtudag. Þeim var
reyndar veitt lítil mótspyrna því
toommúnistar byrjuðu að hörfa
strax í dögun, þegar Kamibódíu
menin hófu lokaundirbúning, og
voru allir á bato og burt þegar
Heyerdahl
reynir aftur
PARÍS 24. aipríl, AP.
Norski landkönnuðurinn Thor
Heyerdahl gefst ekki upp þótt
móti blási, og í byrjun maimán-
aðar næstkomandi leggur hann
af stað frá Marokkó til Mexíkó,
í papýrusbáti sem hlotið hefur
nafnið Ra H. Áhöfnin verður sú
sama og í fyrri tilrauninni, að
viðbættum einum japönskum
ofurhuga.
Með þessari siglingu vili Hey-
erdahl sanna að Egyptar hafi
getað notað báta af þessari gerð
til að flytja menningu sína til
Ameríku. Hann telur að vindar
og straumar muni bera bátinn
upp að strönd Mexíkó.
Heyerdiahl og félagair hainis
lögðiu upp í þeisiga ferð 1 Ra I,
á gíðastía árí, en, eifitíilr 51 diag uirðiu
þaiir að yfingefa fa'rlkostimin og
bjiairiga sár ulm bomð í fluitlniiinigia-
áki'ip. Þaiir höifðu þá feinðazt 2,720
miílnia vegalemgd, en báturirun
vair isvo illa lelifaiinin .af veðrá og
Viindum, að þeiir treyisliiu sér ekki
tíil lalð hialdia ienigna.
Þeir félagar segj.ast hafia laarft
mlkiilð iatf meyinisluinini, og þótt
Ra II verði siviipaðiuir úitlits og
fymirrenmiari bamis, miota þedr allt
alðna .aðfienð við smíðinia, þaniniig
a!ð hamm verðuir muin tnauist-
byggðaai o.g ætitíi aið láita beitiuir
'að stjónn. Heyerdia/hl gerir ráð
fynir að leglgja uipp fyinsitu vilkuinia
í maí.
þeir löks komu í þorpið. Enlendir
fréttamenn segja að Kasmbódíu
mennirinir hafi verið lítið her-
mamnslegir meðan á sókninni stóð
og yfirmaður þeirra þurfti að
reka þá áfram með sköimimum
og spörkum.
Óskapleg ákotíhríð dundi á
þorpinu meðan á sókninni stóð,
enda voru margar byggingar í
ljósum loguim og aðrar stór-
skemimdar. — Kaimbódíuimenn
fundu lítil ummerki um dvöl
koimimúnista í þorpinu, nema
hvað þeir rálkust á eitt neðan-
jarðarbyrgi seim talið er hafa ver
ið einihvers konar stjórnistöð fyrir
innrásarliðin.
Mönnium létti mjög við töku
þorpsins, þvi það er í aðeins 29
kílómetra fjarlægð frá höfuð-
borginni, Phnon Penh, og óttazt
var að komimúnistar hæfu frek-
ari sókn þá og þegar. Virðist höf
uðborginni nú vera borgið í bili,
en komimúnistar gætu sjálfsagt
tefcið þorpið aftur ef þeir kærðu
sig um, og þá Phnom Peruh, í
leiðinni.
Frá Suður-Vietnam berast þær
fréttir að herstjórnin sé að und-
irbúa aðra sókn gegn innrásar-
sveitum komimúnista í Kaimbód-
íu. í síðustu viku gerðu hersveit
ir Suður-Vietnaim árásir á stöðv
ar kommúnista í Kaimibódíu, og
voru þær að sögn vel heppnaðar.
245 innrásarliðanina voru felldir,
og rúmlega 60 lestir af all8 konar
vopnum, teknar herfangi. Nú er
verið að koma fyrir stórskota-
liðssveituim meðfram lapdamær-
um Kambódíu, og talið að þær
Framhald á bls. 24
manna aðgreiningarstefnu í kyn
þáttamálum.
Þjóðemisflokkurinn vann sæti
allra þeirra fjögurra frambjóð-
enda, sem sögðu sig úr flokkn-
um í fyrra, meðal annars til
þesis að berjast fyrir auknum á-
h-rifum Búa og strangari aðgrein
ingu hvítra manna og svartra.
Sameinaði fl'okkurinn er því fylgj
andi að blölkfcumenn fái kosninga
rétt, en heldur fram yfirráðum
hvítra manna þótt hann sé frjáls
lyndari í kynþáttamálum en Þjóð
ernisflOkikurinn. Þótt Sameinaði
flokkurinn ynni á í toosninigunum
tapaöi hann nokkru fylgi til
Framfaraflokksins, sem er því
fylgjandi að allir blökbumenn
fái kosningarétt.
Loíkatölur kosninganna urðu
þær að Þjóðernisflokkurinn hlaut
117 þingsæti, Sameinaði flotokur
inn 47 og Framfaraflokkurinn
eitt þingsæti. f kosningunum fyr
ir fjóruim árum hlaut Þjóðernis
flokkurinn 126 þingsæti, Sam-
einaði flokkurinn 39 og Framíara
floktourinn eitt þingsæti. Seinna
gefck einn atf þingmönnum Sam
einaða flokksinis í Þjóðernis-
Framhald á bls. 24
Tilræði
við son
Chiangs

Apollo 14
í október
Spáir yfirmaður NASA
New YoPk, 24. apríl — AP
Dr. Thomas Paine, yfixmaður
geimferðastofnunar Bandaríkj-
anna, sagði í dag að bilunin í
Apollo 13, virtist þess eðlis að
auðvelt væri að koma í veg fyrir
endurtekningu, og að hann teldi
ekki að hún mundi seinka tungl
ferðaáætluninni. Hann kvaðst
enn gera ráð fyrir að Apollo 14
legði af stað til tunglsins í októ-
ber.
Tæknifræðingar og vísinda-
menin hafa unnið baki brotnu við
rannsókn á óhappinu, og þeir
hafa enn ekki komizt að annarri
niðurstöðu en að galli í súrefnis
geyminum hafi valdið því. Þetta
atriði er auðvelt að laga í næstu
tunglflaugum, og ætti þá ekki
að verða nein seinkun. Hann tók
þó fram að endanleg niðurstaða
lægi ekiki fyrir ennþá, og að sjálf
sögðu yrði hún afgerandi, ekkert
far yrði sent til tuiruglsins fyrr
en öruggt væri að menn hefðu
komizt fyrir bilunina.
Werner von Braun, einn helzti
eldflaugasérfræðingur Banda-
ríkjanna, hefur tekið í sama
streng. Hann sagði að geimferða
áætlun Bandaríkjanna hefði geng
ið einistaklega vel fram að þessu.
Áhættan væri alltaf fyrir hendi,
en allt væri gert sem í mann-
legu valdi stæði til að minnka
hana.
New York, 24. apríl AP
SKOTIÐ var úr skammbyssu
að syni Chiang Kai-sheks,
’ Chiang Ching-kuo, varaforsæt
isráðherra Formósu, er hann
var að ganga inn í hótel í
New York að halda ræðu í
dag. Skotið hæfði ekki. Asísk
ir mótmælendur rufu sig út
úr hópi manna, sem hafði í
frammi mótmæli við hótelið
og þustu að varaforsætisráð-
herranum. Annar þeirra skaut
að honum, en kúlan fór í hót
eldymar. Chiang er sextugur
að aldri og talinn líkieg-
asti arftaki föður sins. Hann
kom til Bandaríkjanna að
Framhald á bls. 23
Páfinn
kúlnahríð
Cagliari, Sardiimíu, 24. apríl. Óeirðiimar hófuist þegar
AP-NTB. stjórnileysinigjiar reynidu að
TIL óeiirða toom milli stjórn- trufla ræðu páfa mieð funda-
leysinigjia og lögreglu Skömmu haldi og sökuðu lögregluna
eftir að Páll páfi VI ávarpaði um að hafa stolilð hátalara.
íbúia fátækrabvesrfiis í Cagliari Sjóniairvottuir ®á igrjótíi kaisltíað
á Sardiníu í dag. Skipzt var að mianinfjöldianium er hlýddi
á skotum og páfinin lenti í á páfainm. Páfar hiafa ekiki
miiðri eldlíniumini. Páfinm og koimiið í heimisóton til Sard-
fylgdarlið hama hurfu á brott iniíiu í 1790 ár. Þar er mikil
í faúlnianegni, að sögin sjónar- fátækt og óvíðia mieiri en í
votta, en hvortoi hainm né föru fætoralhverfiniu í Caigliari.
nieyti bans satoaði.