Morgunblaðið - 15.04.1971, Blaðsíða 1
32 SÍÐUR
84. tbl. 58. árg.
FIMMTUDAGUR 15. APRlL 1971
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Brotið blað i sögu samskipta
Kína og Bandaríkjanna
Nixon forseti boöar ráðstafanir til að bæta
samskipti og auka viðskipti ríkjanna
Pekiog, Washington, London,
14. apríl — AP-NTB
Q Heimsókn bandaríska
borðtennisliðsins til
Kína hefur „brotið blað í
sögu samskipta þjóðanna,“
sagði Chou En-lai, forsætis-
ráðherra Kína, í Peking í dag.
Kvaðst hann vona að þessi
íyrsta heimsókn Bandaríkja-
manna til Kína frá því „Al-
þýðulýðveldið“ var stofnað
þar árið 1949 leiddi til þess,
að fleiri landar þeirra heim-
sæktu Kína, einnig bandarísk-
ir fréttamenn.
# I Washington tilkynnti Ric-
hard Nixon íorseti í dag, að
gerðiar hefðu verið ráðsiafanir tii
að bæta sambúðina við Kina og
amka viðskipti landanna. Sam-
kvæmt þessum ráðstöfunum
verðnr kinveirskum ferðamönn-
um og ferðamannaliúpum auð-
velldara að fá vegabréfsáritanir til
Bandaríkjanna, dregið verður úr
eftirliti með sölu dollara í Kina,
bandarískum olíufélögiun verður
beimilað að selja kínverskum
skipum eldsneyti og stetfnt verð-
ur að því að taka upp bein við-
skipti ríkjanna.
0 f London var tilkynnt í dag,
að ákveðið hetfði verið að
taka upp beint símasamband
milli Bretlands og Kína í fyrsta
skipti í 22 ár. Verður símasam-
bandið opnað klukkan 8 íyrir há-
degi á morgun, fimmtudag.
Heimsókn bandarísku borð-
tennissveitarinnar til Kína virð
ist hafa opnað ótrúlegustu flóð
gáttir að því er varðar sam-
skipti Kína við vestræn ríki.
Aukin yfirráð
á landgrunninu
London, 14. apriil — AP
BREZKA stjórnin hefur fært út
yfirráð sín yfir landgrunninu
umhverfis Bretlandseyjar að því
er varðar réttindi til vinnslu á
olíu, gasi og öðrurn náttúruauð-
æfum. Til þessa hafa Bretar tal-
ið sig ráða yfir 355 þúsiind fer-
kílómetra svæði landgrunnsins,
en hafa nú bætt við sig 80 þús-
und ferkíiómetrum. Var þetta
gert með rikisstjörnarúrskurði í
gær, þriðjudag, í þeim tilgangi
að auðvelda verzlunar- og iðnað-
armálaráðuneytinu að heimila
fleiri aðilum að taka þátt í leit-
Ceylon biður
um hergögn
Colombo, 14. april — NTB-AP
CEVLONST.JÓRN hefur beðið
Breta um fleiri vopn og skotfæri
og Bandarikjamenn um fleiri
þyrlur samtimis því sem herlið
stjómarinnar heldur áfram sókn
sinni gegn vinstrisinn uðu m upp-
reisnarmönnum, sem kalla sig
„Ché Guevaraista“, að því er
áreiðanlegar heimildir í Colombo
hermdu í dag.
Foringi maois-ta í koimimúini'Sta-
Hokki Ceylons, Nagalingan San-
miuigartihaisan, hefur verið hand-
tekinn samkvæ.mt þessum heim-
ifldium, en margar handtökur
hatfa fylgt í kjöltfar uppreisnar-
innar.
Fimim freiigátur úr indverska
fflotanum liggja úti fyrir höfn-
iinini í Codombo og indverskar
þyrliur taka. þátit í laðg’erðuniutn
giegn u ppre isn a rmön num. Nökkr-
ar brezkar öHiugvélar miuiniu vera
tanmnar til Ceylon til þess að að-
stoða ffliugher Ceylons, að sögn
frönsiku fréttastofiunnar AFP. 1
London sagði opinher taflismiaður
í dag að Bretar heíðu samið við
Bamdariikjastjóm um kaiup á 6
BeMjþynlum fyrir hönd Ceyilon-
stjórnar og að Bretar væru reiðu-
búmir að hjálpa stjóm lýðveldis-
íns í erfiðfl'eikum þesis. 1 Nýju
Deflhi isaigði opinber tafls'maður
að Indverjar veittu Ceylon
„mdkikra aðsitoð", en neiitaði því
að Indverjar teökju þátt í hern-
aðaraðgerðum.
Fluigher Ceylons er skipaður
um 12 flluigvéiuim oig örtfáum þyrl-
um. Uppreisnarmeinn hafa búið
um siig við brú eina náflæigt Kur-
unegafla, um 60 km fyrir norðan
Oolomtoo. TVö hinma indversku
hersikipa haifa fleitað að erflendu
s'kipi, sem sást á hafinu við
Ceylon fyrir rúmri viku. Frú
Bandaranaike, forssetisráðherra,
hefur í útvarpsræðu þakikað „vin-
Framhald á bls. 25
inni að olíu og gasi umhverfis
eyjarnar.
Nýju svæðin, sem Bretar hafa
tifleinkað sér, eru meðal annars
fyrir vesitan Skotfland — þar sem
þegar hefur fundizt oliíia — norð-
ur af Hjafltlandi og svæði út af
suðurstiröndiínni frá Sussex að
yzta tanga Comwaflliskagamis.
Fieiri borðtennissveitir eru þar
í heimisókn um þessaæ mundir,
meðafl annars frá Bretílandi og
Kanada, og sátu sveitirnar í dag
boð Chou Ein-laie forsætisráð-
henra. Ávarpaði ríáðherrann
bandarísku sveitina sérstaklega
og bað hana að færa bandarísku
þjóðinni kveðjur kínversku þjóð
arinnar. „Áður fyrr voru sam-
skipti ríkjanna miargvísiieg,"
sagði Chou, „en þau hafa legið
niðri roörg undanlfarin ár. Nú,
þegar þið hafið þegið heimboð
Okkar, hafið þið brotið bflað
samskiptuim kinversku og banda
rísku þjóðarinmar. Ég er sann-
færður uma að þetta nýja upphaf
að vináttu okkar á eftir að njóta
stuðnings þjóðanna beggja.“ Hér
gerði Chou stutit hlé á máfld sínu,
en spurði síðan: „Eruð þið ekki
sammála mér?“ Svöruðu Banda-
ríkj aimieinnirnir með innilegu lófa
taki.
Þessu næst sneri Chou sér að
John Roderick, fréttamanni
Assosiated Press og sagði við
hann: „Herra Roderick, þér haf
ið opnað dynnar.“ Þakkaði Rod
Framhald á bls. 25
Hætta á
kóleru
á Svartahafs-
strönd Sovét-
ríkjanna
Mo.skvu, 14. aprífl — AP
SOVÉZKA heilbrigðismálaráðii-
neytið hefur tilkynnt, að sumar-
leyfisferðir til baðstrandanna víð
Svartahaf verði takmarkaðar í
vor og sumar vegna hættu á nýj-
um kólemfaraldri.
Pyotr N. Burgiasov, aðstoðar-
h eil bri gð ism álaráðherra, sikýrði
frá þassari ráðstöíun í viðtafli í
Moskvu í dag. Sagði ráðflierrann,
að aðeims yrðu heimilaðar skdpu-
lagðar arlotfsferðir til svæðamma
við Svartahaf og ferðir þeirra,
sem þurfa að fara þamigað saim-
kvæmt lækmaráðum.
1 fyrraisiuimar varð kófleruíar-
a'ldur mörgum að bana í héiruð-
unum við Svartaíhaf og neyddust
yfirvöfldin þá til að setja margar
borgir þar í sóttkví.
Burgasov ráðhema saigði í við-
taflinu í dag, að brýna nauðsyn
bæri tifl að hindra fjöldaferðir tifl
Svartahafs í vor og sumar, og að
héruðim við Svartahatf og Kaspía-
haf yrðu fiestum Rússium lokuð
í ár.
Harðir bardagar
Austur-Pakistan
Nýju Deflhi, Karadhi, 14. apríl
— NTB-AP
• Harðir bardagar geisuðu í dag
í Austur-Pakistan að sögn
indversku fréttastofunnar PTI.
Vestur-pakistanskar hersveitir
hafa náð tveimur bæjum á sitt
vald, en uppreisnarmenn hafa
hertekið borgina Sylhet, sam-
kvæmt þessum fréttum.
# I Karachi livatti Zulfikar
Bhutto, foringi aðalstjórn-
málaflokksins í Vestiir-Pakistan,
til þess að létt yrði hömlum, sem
settar hafa verið samkvæmt her-
lögum stjórnarinnar og að stjórn
málastarfsemi yrði leyfð á nýjan
leik, þannig að stuðla mætti að
því að sigrazt yrði á alvarlegustu
erfiðleikunum, sem um gæti frá
stofnun Pakistanríkis. Bhutto
gagnrýndi tiarðlega það, sem
hann kallaði tilraunir Indverja til
að „koma til leiðar sundurlimun
tands okkar“, veittist að Rússum
fyrir „freklega íhlutun“ og lof-
Stöðugur straumur flóttamanna er frá Ausitur-Pakistain til Indlnnds. Harðir bardiagtur geiea
skaanmt frá landamæninum, og Jæssi mynd or frá bænum Agart ala. Flóttafólkinu or komið fyr-
tr tál bráðaibirgða í skólahúsnæði.
aði Kínverja fyrir „rétta og sann-
gjarna afstöðu" til ástandsins I
Austur-Pakistan.
LOFTÁRÁSIR
í bardögunuim um borgiina Sýfl-
höt, sem er í norðaustuæhoinni
Austjur-Pakistans, var sprengjum
varpað úr ffliuigvéflium oig skotið atf
vélbyssum úr ffliugvéflium á sveit-
ir uppreisinarmanina. Landsveditir
Vestur-Pakistana neyddust tifl að
hörfa tii fflugvafllariins Shaflutiik-
or, sem er í átta feíllómetra fjar-
lægð tfrá Syflhet, að sögn PTI.
Uppreismarmenm hatfa á sánu
valdi heflmi.ng bæjarins Comiflfla
eftir harða bardaga, sem geisað
hafa um bæinn, sem er miflcil-
Framhald á bls. 25
Mótleikur
gegn Alsír
athugaður
París, 14. aprífl, NTB, AP.
GEORGES Pompidou forseti
átti í dag fund með nokkrum
helztu ráðherrum sinum um
einhliða ákvörðun Alsírsstjómar
um liækkun oliuverðs og greiðslu
skaðabóta til franskra olíufé-
laga. Frönsk blöð gefa í skyn, að
hætta sé á að stjórnmálasam-
band Frakklands og Alsírs rofni.
Blöðiin segja að skaðabætur
þær, sem AMrisstjárm heitir að
greiða, 100 millfljón dol'larar, séu
álöltoí Kágar, en Frakkair tólja að
eignir þeirra, tem hafa verið
þjóðmýtJtar, séu að verðmæti 800
milllljómár dol'lara. 51% olíueigna
Fralklka var þjóðnýtlt 24. febrúar
og í gaar tilkyr.nti Boumedienne
forseti, að oiíuiverð yrði hæík'kað
úr 2,85 dolluiruim tu'ninan í 3,60
dofflara og veaikar hækkumin aft-
ur til 20. marz.