Morgunblaðið - 15.06.1972, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. JÚNÍ 1972
29
Svar til héraðs-
læknisins
í MORGUNBLAÐINU 28. imaí
s.l. svarar héiraðsiælkiniLrimi í
Vestmjanirnaeyj um gireln minini í
Mbl. frá 14. m>aí. Hefði þó verið
nær, að hér'aðsilæknirimn á Akuir-
eyri hefði svarað heruni. Bn það
eir gott, ef arð móin hafa rumisikað
við einihverjum.
Ætla mætti af orðum læknis-
ims, að grein míin hafi verið ein-
tómur þvættinigur, þar sem „öllu
er ruglað sairnan", einis og hamn
orðar það. !>að er ósköp þægilegt
að afgreiða andstæðing siinin með
þarunig orðum. Harun hefði átt að
lesa greiin mána örlítið betuir.
í fyrsta lagi hefi ég engu rugl-
að saman. Getuir það séð hver,
sem les með athygli og einiægni,
því að ég gerði skýran mun á
hægfara og bráðiri flúoreitrun,
þótt ég notaði ekki þau orð. Ann
ams er dálítið amdhælisilegt að
leggja svo mikla áherzlu á þetta
atriði, þar sem um eiturverkaniir
er að ræða í báðum tilvikum, að-
einis mismunanidi hasbarlegar.
í öðru lagi er ekki eSlismiinur
á hægfara og bráðiri flúoreitrun,
heldur stigmunur. Flúor er eitt-
hvert sterkasta eitur, sem þekk-
ist. 1 grein læknisdms er því ágæt-
lega lýst. Það er afbragðs rottu-
eitur, en dálítið varasamt í
drýkkjarvatn.
Læknirinn segir: „Aftur á móti
er vitað um einn eiginleika
flúors, sem er jákvæður, en það
er, að flúor í hæfilegu magni
getur komið í veg fyrir tann-
skemmdir, þó ekiki sé vitað með
fulliri vissu á hvenn hátt það ger-
ist.“
Annaðhvort hefir héraðls-
læknirinn efeki lesið það, sem ég
hafði eftir dr. med. Robert C.
Olney eða hanin gerir eíbkert með
það, en orð hans voru þesisd:
„Þau ein áhrif hefir flúor á tenn-
ur, að koma í veg fyrir eðlilega
næringn þeirra og valda tann-
dauða. Hægt og bítandi, á mörg-
um árum, kemur tamndauðinn og
tannlos um miðjan aldur.“ Hér
hafa menn á því skýringu, hvers
vegna flúor kemur í veg fyrir
tannskemmdir.
Anmians lætur héraðelælkndrinn
aem flúorhlöndun neyzluvabns sé
ekkert álitamál. En svo einfalt
er miálið efeki. Öðru nær. Að
mininista kosti hættu Svíar eftir
9 ára reynslu: HVERS VEGNA?
Vill ekki læknirinn svara því?
Daniir haifa með lögum bammað
flúorblöndun vatins og fara þar
m.a. að ráðum piróf. dr. med.
Arvid Carlssoins. Norðmenn deila
enn. Ég hugsa, að það séu fleiri
en ég, sem vilja fá Skýringu
læfenamina á viðbrögðum ná-
granima oiklkar.
í>á væri ekki úr vegi að muna
eftir alþjóðasaimtökum vísinda-
manmia (Initemiatkmale GeseHs-
chaft fúr Nahrungs- und Vitais-
toff-Forschunig), en kjarnd þeirra
samtaka er vísindaráð, skipað um
360 sérfræðimgum, og þetta er
eitt af því, sem þeir hafa látið
frá sér fara:
„Vísiinidaráðið varar alvarlega
við lögslkipaðiri (obligatoosch)
flúorblöndun drykkjarvaitns,
vegna þess að fiúoreitranir geta
mjög auðveldlega átt sér stað,
vegna þeiss að sterklega má gera
ráð fyrir heUsutjám síðar á
ævininii, og vegmia þess að ekki
hefir enn verið sannað, að flúor-
skortur valdi tamndkemimdum.'"
Lái mér svo hver, sem vill,
þótt ég taki meira mark á hundr-
uðum vísiinidaimanma, sem fara
vUja að öllu rnieð gát, heldur en
tveimur héraðslætonum heima á
ísiaindi.
Ef læknarnir báðir vilja ganga
fram hjá gætnnm og sérfróðum
möninum einis og t.d. próf, dr.
med. Arvid Carlsson eða vísdnda-
ráðinu, sem ég vifnaði til, sé
þeirira skoðun sú, að flúorbland-
að vatn hafi „ekki mein áhrif á
almennt heilsufar," og ef það er
skoðun þeirra, að heilibrigðisyfir-
völd á Norðurlöndum hafi í ein-
hverri fáfiræði eða fljótræði
hafnað „öruggu og ódýru“ ráði
(einis og lækniirinn kallar það)
gegn tannskemmdum, þá getur
hver og einn hugsað sitt um þá
„spekinga og heiðursmenn" svo
að notuð séu sömiu orðin og
héraðslæknirinn í Eyjum lítils-
virðir með séir lærðari menn.
Anmars mega héraðsdæknarnlr
báðir hafa sína sfeoðun á málinu,
en það vill svo til, að þeir hafa
hvoirki siðferðilega né lagalega
heimild til þess að flúorblanda
neyzluvabn eða hvetja til þeas. í
refsilögum nr. 19 frá 1940, 170 gr.
segir: „Hver, sem stofnar lifi
manna eða heilsu í hættu með
því að . . . setja skaðleg efni í
vatnsból eða vatnsleiðslur, skal
sæta fangelsi allt að 12 árum.“
Jón Hilmar Magnússon.
Kvennaskólaslit
á Blönduósi
KVENNASKÓLANUM á Blöndu
ósi var slitið 28. mai sl. Skóla-
stjórlnn, Aðalbjörg lngvarsdótt-
ir, sleit skólaniim, en 14 heima-
vistarnemendur stiinduðu þar
nám í vetur. Allmörg námskeið
voru haldin á vegum skólans og
tóku hátt í 200 manns þátt í þeim.
Hæstu einkunu við skólann
fékk Svanhildur Kristjánsdóttir
frá Akranesi, 8,98 og Sigurbjörg
Guðmundsdóttir, Neðrí-Mýri, A-
Húnavatnssýslu fékk 8,66. Þá
fékk Þóra Bragadóttir, Kópavogi
sérstök verðlaun fyrir vefnað.
Heimavistarkostnaður við skól
ann í vetur varð 23.750 krónur,
en heildarnámskostnaður nem
anda við skólann varð tæplega
34 þús. krónur.
17 útskrifuðust
MYNDLISTA- og handíðaskóla
íslands var slltlð föstudaginn 26.
mai. f skólaniun voru 452 nem-
endur við nám i vetur, þar af
voru 100 i dagdeildum, en 352
á námskeiðum.
1 vetur var efnt til samkeppni
innan skólans um uppkast að
útiveggmynd, sem siðan er unn-
in saimeiginlega af þriðja og
fjórða árs nemendum. — Sam-
keppni þessi og veggmyndin er
gerð í samvinnu við Reykjavík-
urborg, sem greiðir endanlega
útfærslu myndarintnar, en and-
virðið gengur í ferðasjóð nem-
enda. Myndin er að þessu sinni
gerð á gamla uppistöðu undan
grjótmulningstækjum, vestan
vert i Öskjuhllð.
Að þessu sinni útskrifuðust 8
nemendur úr teiknikennaradeild,
1 úr vefnaðarirennaradeild, 6 úr
auglýsingadeild, 1 úr
keramikdeild og 1 úr textildeild
eða al'ls 17 manns. Skólasýning
in var að þessu sinni kölluð „Op
ið hús“. Hún stóð i þrjá daga og
var leitazt við að sýna skólann i
starfi. — Fyrirlestra flutti frú
Elsa Guðjónsson í vetur og fjall
aði um textíl og búningasögu.
Ný námskeið hófu göngu sína í
vetur í vefþrykki og myndvefn
aði. Að vanda voru margir flokk
ar í námskeiðum í teiknun og
málun fyryir börn, unglinga og
fu'llorðna. Auk þess voru hald-
in námskeið í leirkerasmiði og
bókbandi. Þá annaðist Myndlista
og handíðaskólinn kennslu fyrir
M.R. í valgreininni myndlist. Við
skólann starfa sjö fastir kenn-
arar auk skólastjóra og stunda
kennarar voru 27.
Um þessar mundir er verið að raða saman nýju gistiliúsi við Flókalund í Vatnsfirði. Húsið var
smiðað í einingum á Patreksfirði i vetur. Á hlaðinu eru bílar vegagerðarmanna, sem eru á leið
vestur með hús sín.
*
Kvenréttindafélag Islands;
Persónufrádráttur
án tillits til
h j úskaparstéttar
KVENRETTINDAFELAG Is
lands hefur sent öllum alþingis-
mönnum bréf um skattalaga-
frumvarpið, sem nú liggur fyrir
Alþingi og gagnrýnir þar mjög
uppsetningu frumvarpsins, sem
sé óskiljanlegt, nema fólk liafi
við höndina gömlu lögin. Telur
nefnd, sem félagið skipaði til að
athuga frv., að hagkvæina.ra
hefði verið að gerð væru ein
heildarlög um útsvör og skatta.
Hér fer á eftir útdráttur úr
bréfimu, sem sent var alþingis-
mönnunum:
Nefndin tekur ekki afstöðu til
anmars hvors, samsköttunar eða
sérsköttunar hjóna, en hún telur
að sérsköttunarheimildin eigi að
ná jafnt til eigna sem tekna, en
ekki aðeins til atvinnutekna, eins
og nú er.
Nefndin gerir hins vegar kröf-
ur til þess, hver sem meginregla
skattkerfisins verður í framtíð-
inni, að hjón verði viðurkenmd
þar sem tveir jafngildir þjóðfé-
laigsþegnar (eins og við kjörborð-
ið), enda þótt ýmis störf þeirm,
svo og nýting lífsorku þeirra i
sambandi við hlutverk hjóna-
bandsins i þágu þjóðfélagsirus, sé
ekki og geti ekki orðið algjörlega
eins.
Nefndin telur, að reglan um
50% frádrátt af tekjum giftrar
konu, áður en þær eru skattlagð-
ar hjá eiginmanninum, eigi að
haldast óbreytt, þar til fullkomn-
ari regla er fundin. 50% reglan
er mikið réttlætismál fyrir hjón,
sem bæði afla peningatekna ut-
an heimilis, m.a. af því, að kostn-
aður við heimilisstörf og barna-
gæzlu er ekki frádráttarbær.
Misrétti, sem 50% reglan hefur
stundum í för með sér, er auð-
velt að leiðrétta með því að frá-
drátturinn, átt við eig
maka, sem hefir lægri tekjur.
Nefndin telur, að frádráttar-
nlutur kvenna, sem hagskýrslur
kalla fjölskyldumeðhjálp, þ.e.a.s.
konur, sem vinna við hlið eigin-
mannsins við eigið fyrirtæki (við
sveitabú, veitingahús, verzlun
o. f 1.), ætti að vera a.m.k. helm-
ingi hærri til samræmis við 50%
frádráttarregluna. Þessi frádrátt-
ur gæti einnig, eins og 50% frá-
drábturinn, átt við eig-
inmanninn, ef gagnkvæm rétt-
índi skv. hjúskaparlögum væru i
heiðri höfð. Nefndin mirmir á
fleiri atriði, sem brjóta í bága við
hjúskaparlögin.
Nefndin telur, að persónufrá
dráttur eigi að vera sama upp-
hæð, hvort sem menn eru bundn-
ir hjúskap eða ekki. Vinnuverð-
mæti heimilisstarfa og barnaupp-
eldis ættu frekar að koma sem
tekjustofn en sem dulbúin verð-
mæti í lægri persónufrádrætti
hjóna og óeðlilega lágum frá-
drætti vegna barn.a. í sambandi
við barnafrádráttinn, sem skv.
tekjuskattsframvarpinu á að
vera 30 þúsund krónur, minnir
nefndin á það, að helmingur
framfæris barns (barnalífeyrir
og föðurmeðlag) telst nú skv.
frv. til breytinga á almannatrygg
ingalögum vera kr. 36.108.00.
Nefndin telur aukafrádrátt
einstæðra foreldra og viðbótair-
frádrátt vegna barna í tekju-
skattsfrumvarpinu veru furðu-
legar tölur og lágar, og einnig
undrast hún mjög, að heimildar-
ákvæði frumvarps um tekju-
stofna sveitarfélaga um lækkun
útsvara vegna barna miðaist að-
eins við börn umfram þrjú, þeg-
ar útsvar gjaldenda er lægra en
30 þús. krónur.
Nefndin telur, að sumar þær
ástæður, sem gefa heimild til
skatta- og útsvarslækkunar, skv.
52. gr. laga um tekjuskatt og
eignarskatt, þyrftu að vera
prentaðar á framtalseyðublað-
inu, þar eð mörgum er ókunmigt
um þær, svo sem að foreldrar
geta fengið lækkun vegna kostn-
aðar við mentitun barna sinna.
Annað atriði er mannslát, en sú
negla er giidandi skv. reglugerð,
að ekki er veittur persónufrá-
dráttur af tekjum þess mann3,
sem deyr á árinu, þegar skattar
eru lagðir á eftirlifandi maka
eða dánarbú. Deyi húsbónditm
verður ekkjan á næsta ári sjálf
stæður skattþegn, og tekjur
manns hennar koma á fnamtal
hennar, og hafi hún atvinnutekj-
ur, eru þær skattlagðar án 50%
frádráttar. Þar sem svo enginn
persónufrádráttur er veittur fyr-
ir hinn látna (fjölskyldufrádrátt
ur er ekki veittur, nema fyrir
þá, 9em lífs eru í árslok), verða
skattar ekkjunnar mjög tilfinn-
anlegir, árið eftir að hún missir
mann sinn. Sama er að segja, ef
eiginkonan fellur frá, ekkilliin-n
fær ekki frádrátt hennar vegna,
jafnvel þótt hún hafi lifað fram
í siðustu viku ársins.
Nefndin telur mikilsvert, að
ströng fyrirmæli eru um það, að
kaupgreiðandi haldi eftir og
standi strax skil á vissri upp-
hæð af kaupi launþega upp í út-
svar. Samkvæmt því hljóta gift-
ar konur, enda þótt þær séu ekki
viðurkenndir skattgreiðendur,
þar eð þær féllu út af skattskrá
við giftinguna, að verðá að
greiða strax af launum sínum þá
prósentutölu, sem þeim ber að
greiða af 50% launa sinna í út-
svar. (Hiras vegar verður erfitt
að innheimta hjá þeim nákvæma
upphæð tekjuskatts, vegna þess
að vinnuveitandi konu getur ekki
vitað ofan á hve háar eiginmanns
tekjur laun hennar bætast). Að
innheimta hjá giftri konu hennar
hluta útsvars og skatta, kæmi
a.m.k. í veg fyrir, að skattaskuld
ir söfðnuðust fyrir hjá hcmum,,
þar sem konan er aðalframfær-
andinn, en skráð er eiginkona
framteljanda á framtalseyðu-
blaði. Nefndin telur, að fram
talseyðublaðið eigi að vera á
nafn beggja hjónanna.
Nefndin lætur í ljós ánægju
yfir þvi, að heimildarákvæði eru
um lækkun útsvars hjá þeim
sem að meira eða minna leytí
byggja afkomu sina á bótum al-
mannatrygginga.
Tvö skrifstofuherbergi
í miðbænum til leígu. — Tilboð, merkt: ,.1558” sendist af-
greiðslu Morgunblaðsins fyrir 22. þessa manaðar.
Skrifstofur vorar
verða lokaðar kl. 1—3 e. h. í dag, vegna jarð-
arfarar Emils Björnssonar, fyrrverandi
stjórnarráðsfulltrúa.
BREIÐHOLT HF,