Morgunblaðið - 04.01.1973, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. JANÚAR 1973
Hfingt eflif midncedi
M.G.EBERHART
býst við, að I ... einkalífi sínu,
treysti hann þér.
— Hann sagðist vera mann-
legur.
Cal leit snöggt á hana. — Og
það þýðir sama sem, að I við-
skiptum sé hann einn maður, en
i einkalífinu annar. Jæja, það er
nokkuð til í því. Hver maður er
í raun og veru tveir menn. Ann-
ar er til sýnis fyrir umheiminn.
Hinn er sá, sem snýr að kon-
unni, sem hann ... Hann braut
brauðbita og hélt áfram: — ...
konunni, sem hann elskar. Það
get ég skilið. Og ég skil líka,
hvers vegna þú fórst þarna út
eftir.
— Það gerirðu ekki ...
— Þú fórst vegna þess, að þú
taldir þig hafa möguleika á að
ná í Pétur aftur. En súptu á
giasinu þinu.
Hún tók glasið: — Hvernig
gaztu þér til um þetta?
— Það var auðvelt.
— Ég veit nú ekki, hvort ég
hefði gert alvöru úr þvi. En ég
ætlaði að reyna.
Hann drakk úr glasinu, hugsi.
Loksins leit hann á hana. — Ég
hefði ekki átt að segja það, sem
ég sagði við þig í dag. Hvað þið
Pétur gerið — siðar meir — kem
ur ykkur einum við, en ekki
mér. En ég vil bara, að þið sjáið
bæði í hvílíkri hættu Pétur er
staddur.
— Já, ég sé það, sagði Jenny
alvarlega. — Og það gerir hann
líka. En hann hefur fjarveru-
sönnun.
— Já, þig, sagði Cal þurrlega.
En ef nú lögreglan trúir þér
ekki?
— Það er satt. Annað gat hún
ekki sagt, en henni fannst sjálfri
að orðunum fylgdi æ mimni sann-
færingarkraftur.
—■ Já, það eru dálaglegar fjar
verusannanir, sem þið Pétur haf
ið. Þið voruð saman, þegar skot-
unum var hleypt af, sagði Cal.
— Ég þykist vita, að Blanehe
hafi komið út úr herberginu sínu
að baki mér, en ég sneri mér
ekki við og sá hana ekki raun-
verulega ...
— En það gerði ég. sagði
Jenny. — Það leið yfir hana.
Það er að segja, það leið nú
ekki beinlínis yfir hana, en hún
hneig niður.
— Blanche sá mig nú reyndar
ekki, en hún virðist hafa sagt
lögreglunni, að hún hafi heyrt
mig hlaupa eftir ganginum til
herbergis Fioru. Ég get ekki séð,
hvernig Blanche hefur getað
skotið Fioru og komizt aftur
fram í ganginn, án þess að ég
sæi hana. Ég hefði runnið beint
á hana. Cal gaf þjóninum bend-
ingu og bað um annað glas. —
Parenti segir, að þetta líti allt
heldur grunsamlega út. Og sann
ast að segja finnst mér það líka
sjálfum.
— Hvað áttu við?
-— Jú ... fyrst þessi fyrri árás
á Fioru, skot, sem gat ekki meitt
hana alvarlega, eða að minnsta
kosti gerði það ekki. Svo hring-
ir Pétur til okkar beggja og seg-
ir, að við verðum að koma. Við
komum svo þarna út eftir og allt
virðist með kyrrum kjörum,
nema hvað ekki hefur verið sent
eftir lækni eða lögreglu.
— Já, en hún meiddist nú
ekkert alvarlega.
— Svo kemur önnur árásin,
sem verður henni að bana. Pét-
ur hefur fjarverusönnun, og við
Blanche höfum ekki neina vafa-
lausa fjarverusönnun, en ég
skaut hana ekki og skil ekki, að
Blanche geti hafa gert það og
sloppið út. En einhver skaut
Fioru. Og það voru ekki aðrir
i húsinu en við fjögur.
—- En hvað áttirðu við með
því, að þetta væri grunsamlegt?
— Það er það greinilega. Allt
hefur verið vandlega undirbúið.
Við tvö vorum sjónarvottar ...
æ, ég veit ekki, hvað ég held.
Hún starði á hann með hryll-
ingi. — Pétur sendi eftir okkur.
í þýðingu
Páls Skúlasonar.
Ertu að segja, að Pétur hafi
undirbúið morðið á Fioru og sent
eftir okkur til þess eins að gefa
sér f jarverusönnuni
-—• Æ, guð minn góður, ég er
einmitt að reyna að sanna, að
hann hafi ekki gert það. Hug-
mynd lögreglunnar er sú, að þið
Pétur séuð I vitorði um þetta og
ég sé reiðubúinn sem vinur að
hjálpa ykkur báðum. Blanche er
lika í þjónustu Péturs, ef út I
það er farið, svo að lögreglunni
gæti dottið í hug, að hún væri
ein í viðbót, reiðubúin til að
hjálpa Pétri. Ég held ekki, að lög
regian trúi einu orði af þvi sem
neitt okkar segir, og ég verð að
velvakandi
Velvakandi svarar í síma
10100 frá mánudegi til
föstudags kl. 14—15.
• Því dæmist rétt vera . . .
Vagnstjóri skrifar:
Um þessar mundir er mik-
ið rætt og ritað um það nýja
réttarfar, sem lögreglustjórinn
i Reykjavík hefur sett á svið
gagnvart ökumönnum, áisamt
umferðarráði.
Telja margir og meira að
segja hinir löglærðu, að hér
muni um vafasama heimild að
ræða. Ákæruvald sé annað en
dómsvaild. Enginn efast um, að
mikilla endurbóta er þörf i um-
ferðinni og enginn mótmælir
því, að endurhæfing í starfi hjá
ökumönnum er til úrbóta, og
þó hjá fleirum væri, sem hafa
látið sér misfarast í starfi.
En eins og þessi vinnubrögð
hafa verið framkvæmd af lög-
reglustjóra eru þau forkastan-
leg.
Við skulum hafa í huga, að
það hefur áður komið fyrir að
dómstólar þjóðarinnar hafa
orðið að árétta stjórnlagabrot
Alþingis. En þaðan telur lög-
reglustjóri sig hafa heimiid-
ina.
Einn ökumaður, sem ritar
um þetta efni, hefur heidur
betur orðið fyrir barðinu á
þessum fljótfærnisaðgerðum.
Hann segir, að það sé ekki
byrjað á réttum enda, eins og
hann kemst að orði. Þetta má
tii sanns vegar færa, t.d. skort-
ur á löggæzlu og, eins og kom-
ið hefur fram, má það tiðind-
um sæta ef löggæzlumaður
sést í hjarta borgarinnar, það
er á Lækjartorgi, enda um-
ferðarljósin virt þar að vett-
ugi af stórum hóp ökumanna
og blaðsöludrengir veigra sér
ekki við þvi að ganga upp eft-
ir miðju Bankastræti og selja
ökumönnum dagblöðin inn um
gluggania. Er ekki þarna verk-
efnd fyrir lögreglustjórann að
lagfæra ?
Þótt umferðarþunginn sé
mikiil í Reykjavik, þá er það
ekki það versta að mæta bíl-
um í umferðinni, heldur hitt,
hvemig bílum er lagt við gang-
stéttir. Einmitt vegna þessa og
svo þegar bílar þurfa að mæt-
ast undir þessum kringum-
stæðum verða árekstrar og
„utaní-keyrslur“.
Það er aldrei talað um hinn
gangandi vegfaranda, þegar
rætt er um umferðarmálin og
þá miklu hættu, sem hinn gang-
andi vegfarandi veidur öku-
mönnum oft og tiðum. Ég
minnist þess nú, þegar gang-
brautarslysin voru tíð og al-
varleg, að þá birtist í dagbiað-
inu Vísi viðtal við lögreglu-
stjórann í Reykjavík. Þar kom
fram að í undirbúnimgi væri
hegningarlöggjöf gagnvart um
ferðarbrotum hins gamgandi
manns. Það er nú orðið langt
um liðið síðan og mimnist ég
ekki að hafa séð hama. Von-
andi er hún væntanieg frá lög-
reglustjóra og umferðarráði.
• Réttindaleysi
ökumanna
Af háifu umferðar-
ráðs hefur það komið fram, að
enginn ökumaður hafi verið
sviptur réttindum. Þetta geta
ökumenn ekJd samþykkt. Enn-
fremur er enginn greinarmun-
ur gerður á því, hvort viðkom-
andi ökumaður hafi verið i
rétti eða órétti eims og við köll-
um það, þegar óhappið varð.
Ég nefni sem dæmi vagnstjóra
hjá S.V.R. Hann er kallaður
til lögreglustjóra og í fyrstu
beðinm um ökuskirteini, sem
hann var ekki með, enda ekki
þörf, þar sem hann var ekki á
ökutæki.
Hann spyr, hvað þeir vilji
við sig tala. Svarið: „Þú hef-
ur lent í tveimur umferðar-
brotum á árinu og verður að
gangast urndir hæfndspróf."
Það gerði hann, en stóðst ekki,
enda maðurinn varia búinn að
átta sig á, hvað hér var að
gerast. Og emgin miskunm.
Þar sem vagnstjórinn var ekki
með ökuskírteimd, voru lög-
reglumenn kallaðir inn og
látndr votta það með undir-
skrift sinni, að viðkomandi
vagnstjóri væri réttindalaus.
Við skulum nú lauslega fara
yfir umferðarbrot þessa vagn-
stjóra. Hann bað um hegning-
arvottorð hjá sakadómaraemb
ættinu og á því stendur yfir sl.
þrjú ár: „Ekkert".
Haustið 1971 ekur hann
strætisvagni eftir Austurstræti
yfir Pósthússtræti á grænu
ljósi, sem margvottað var. Fyr-
ir hann ekur ungur piltur á
rauðu ljósi og viðurkennir að
hafa ekið á um 50 km hraða
skv. lögregluskýrslu. Þetta
þarfnast ekki frekari skýringa.
Á árinu 1972 ekur hann úr
Hafnarstræti sem leið liiggur í
Hverfisgötu (aðalbraut), fyrir
hann ekur fólksbíll árn athug-
uruar um aðalbraut og viður-
kennir á staðnum, að hann ha.fi
ekki viðurkennt aðaiibrautar-
réttinn. (Skv. lögregluskýrslu).
Þetta óhapp talar lika sínu
máli. Á árinu 1972 ekur hann
sem oftar úr Eskitorgi inn á
Reykjanesbraut, engin umferð
kom frá hægri, en fólksbili
langt frá til vinistri, sem hefur
ekki ætiað að gefa rétt sinn,
þvi hann nær að strjúkast við
vagnimm aftast og er aðeins
með 1 m bremsuför og inn á
vinstri akrein. Var honum í
þessu tilvifei auðvelt að aka inn
á hægri alkrein, sem honum var
og siðferðilega skyit að gera.
Af framianrituðu má sjá, að
hér er eniginn greinarmunur
gerður á réttu og römgu, hvað
umferðaróhöpp snertir.
Skyldi ekki kaupmamninum,
sem brotizt væri inn hjá, þykja
það hart að farið, þegar búið
væri að brjótast inn hjá hon-
um tvisvar sinnum, að hann
yrði þá kallaður fyrir lögreglu-
stjóra og honum tiiikynnt að
loka yrði verzlun hans, þar
sem tvisvar væri búið að brjót-
ast inn í hana og hann verði
sjálfur að gangast undir endur-
hæfingarpróf til þess að mega
haida verzlunarréttimdum á-
fram.
Ég get hér um anman vagn-
stjóra, sem á sl. ári gekk und-
ir endurhæfimgarpróf eins og
fleiiri (1971). Á árinu 1972 verð-
ur hann enmþá fyrir óhöppum
i umferðinni, sem ég hef ekki
kynnt mér efmisliega.
En hvað um það. Hann er
kal'laður fyrir fulltrúa lögreglu
stjóra og honum þá tilkynnt,
að nú eigi að taka af homum
ökuskírteinið og enginn timi
tHgreindur, hversu iengi það
ætti að vara. E'kki var þetta
dómsvaldið. Vagnstjóranum of-
bauð þessi dómur, sem fulltrú-
um umferðarráðs þykir ernginn
dómur, og var ekki á því að
afhenda ökuskíii’teinið, og verð
ég að segja fuiltrúanum það til
hróss, að hann beittd ekki emb-
ættisvaildi sinu til þess að kné-
setja vagns'tjóramn, heldur
samdist svo um, að hann gengi
aftur undir endurhæfimgu,
sem hamn gerði og stóðst
hama.
• Svipting réttinda um
óákveðinn tíma
Við skuium voma, að slík
vinnubrögð beri áramgur. Enn-
fremur mundi ég kalla þetta
kait strið við ökumenn. Aftur
á móti er ég eindreglð með því,
að námskeið séu haldin á
hverju ári fyrir ailla ökumenn,
hversu lengi sem þeir eru bún-
ir að aka bifreið. Þvi i vaxandi
þjóðfélagi visinda og tækni,
ryður véiaimennimg sér ti'l
rúms, sem eimnig skapar meiri
umferð og hraða og alltaf er
bezt að reyna eitthvað nýtt.
Ég kem hér að þriðja vagm-
stjóramum, sem verður mér þó
viökvæmast, að því leyti, að
hann dveiur nú á .sjúkrahúsá út
af þessum aðförum. Skal eng-
um það láð, seim eragar sakir
veit upp á sig í aðförum, þótt
hann taki því ekki með jafn-
aðargeði, að hamn sé sviptur
rétJtimdum í starfi sinu um
óákveðimn tima og jaifnframt
tilkynimt af yfiirmömnum sínum,
að hann verði skiptur iaunum
hjá fyrirtækinu; mönnum, sem
ég hélt, að hefðu í öðru að snú-
ast en fjármálum fyrirtækis-
ins. Hims vegar hefi ég heyrt,
að forstjóri fyrirtækisins liti
öðrum augum á þetta mál,
enda honum 1‘íkara að bera
klæði á vopnim en efna til
óeirða. Hvað fjölskyldulíf
snerti, getur liver farið í
„sjáifs síns barm“, ekki sízt
þar sem jólim okkar allra voru
að gamga í giarð. En hvað varð-
ar valdhafana um jóiin?
En það einkenmilega gerist,
þegar þessi vagmstjóri hefur
faliið tvisvar á þessu hæfnis-
prófi, heilsa hiams tók að
versna, og hann átti m. a. erfitt
með svefn, þá koma tveir
menn'heim til hans og hvetja
harnn nú ti'l þe.ss að taka öku-
próf hjá Bifreiðaeftirliti ríkis-
ins og honum tii sálubótar
skyldi tiiganigurinn helga með-
aldð. En vagnstjóriinn og konian
sem er að öilu góðu þekktur
sem lögreglumaður. Hvað svo
sem prófdómari úr bifreiðaeft-
irlitimu segðd við því. Vagn-
stjórinn yrði aö fá próf'ið. Nú
skyldi tilgangurinn helga meðal
ið. En vagnstjórinn og konan
hans voni ekkd á saima máii,
enda ekki að furða, þar sem
vagmstjórimn beið eftir sjúlcra-
húsplássi og dvelur þar nú,
eims og fyrr getur. Þegar á
þetta er li'tið virðist ekki sér-
lega vera um aiksturshæfni
vagnstjórans að rajða. Betra
seint en aldrei að endurskoða
yfirsjónir.
• Þörf fyrir umferðar-
dómstól
Eims og ölium hlýtur að
vera ljóst, þá er hér fyllsta
þörf fyrir urmferðardómstól.
Hamm ætti að vera skdpaður
hiraum hæfustu dómurum, seim
vel þekkja vandamál umferð-
arinmar og eimnig mönnum úr
bifreiiðastjórastéttinni sjálfri.
Lærdómurinn af starfinu
sjál'fu er sízt lakari en sjálift
bókvitið. Emgimm myndi held-
ur sakna vinmuhragða trygg-
inigafélagamma um þessa.r al-
þekktu tjónaskiptiwgar eftir
lanigan tima, þegar haidið er
mokkurs konar uppboð og tjón
inu skipt eftir þvi, líkt og
hestapramg í hrossaréttum.
Eins og ölium hlýtur að
vera ljóst, þá er það enginn
ieikur að aka strætisvagni eða
öðirum bifreiðum yfirleitt um
okkar virðulegu höfuðborg
með þessum fjölda bifreiða og
ramgstöðu þeirra um aliar göt-
ur og þetta gífurlega löggæziu-
leysd, hverju sem það er að
kenna?
Mér er vel kunnugt um, að
það hefur aiEtaf verið kapp-
kostað að gera Strætisvaigna
Reykjavikur sem bezt úr garði
hvað útbúraaö og öryggi
snertir.
En ég tel það hæpna ieið,
sem nú á að fara, það er að
emgir magiar í dekkjum eða
keðjur skuii notaðar i hálku,
enda sumir vaignarmir þanmig
útbúnir, að það er ekki hægt
að koma keðjum á þá. Mér er
kunmiugt um, að gatnamála-
stjóri hefur lofaö að ffljótt yrði
brugðið við með saitáburð og
það sem af er, hefur hann að
mestu staðið við það. En illa
þekkja menn íslenzkt veðurfar,
ef þeir halda, að þetta verði
fullikomið, ef Vetur kon.ungur
kæmd í veldi simu.
Ég vi'l nú með alilri virðingu
fyrir lögregiuistjóranum í
Reykjavik biðja hamm um að
taka sér far með strætisvögn-
umium viðs vegar um borgima á
mesta annatima þeiirra. Hamn
yrði ábyggilega um margt
fróðari. Og ekki óeðlilegt, að
vaknaði fyrir homuom spumdnig-
in: „Hvað dæmist rétt ver»?“
Vagnstjóri."
Ueizlumatur
Smurt bruuð
og
Snittur
SÍLD & FISKUR