Morgunblaðið - 17.06.1973, Síða 9
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. JÚNl 1973
9
KINS og skýrt var frá í blaíinu
á fimmtudagiiin, vefcður hald-
in alþjóla tónlistarvika hér dag-
ana 18.—24. þjn. AU§ munu 50-
60 verk vrríia flutt á 16 tónleik-
imi á ýmsiun stóðum í bænum.
ÞaO er nútimatónlist, sem er á
dagskrá, ekki einungis elektrón-
ísk verk, heldur nýstárleg ópera
og nútiniajass, svo eitthvað sé
nefnt.
The Uyric Art Trio, sesm verðitr meðal þeirra, sem flyt.ja nú-
ttniatónlist á tónlistarvikunni. Mary Morrison er til vinstri á
myndinni.
Alþjóðlegt félag
nútímatónlistar
— heldur tónleika hér í eina viku
Fors^ga þessa atburðar á sér
langan aðdraganda og heíur
.gangur málsins ekki verið sífel'ld
ur dans á rósum. Félagsskapn-
um I.S.C.M. var boðið fyrir nokkr
’Um árum að halda aðalfund sinn
hér 1974. Bnginn tók boði þessu
alvariega, en þó hafði tiivist Is-
iands komizt í hugi manna. Síð-
ar var svo ákveðið, að allar norr-
æmu deildirnar skyldu sjá um að
halda íundinn sameiginlega
1973 og hafa tónlistardagskrá
með, svo sem venja hafði verið.
í»eir staðir, sem helzt komu til
greina voru Árósar og Reykja-
vík. Þar sem Danir höfðu tvisvar
íengið að heiðra félagið með
igestrisni sinni (i Kaupmanna-
höJn 1948 og 1965), þótti fiestum
sjálfsagt að veita Islendirvgum
þann heiður nú. Tilvist fundar-
ins hér og hljómleikahald byggð
ist á þvi, að styrkur fengist úr
Norræna menningarsjóðnum.
Danir, sem voru óánægðir með
ákvarðanir með fundarstaðinn
beittu áhriifum sínum til þess að
enginn styrkur fengist úr sjóðn-
um. Nú voru góð ráð dýr og sá
íslenzka deildrn sér ekki aðra
kosti fæna, en annaðhvort að
aflýsa mótinu, eða bjóða félginu
að ha’.da hér fund, án loíorðs um
nokkurt hljómleikahald. Þessi til
kynn ng deildarinnar vakti
mikla samúðaröldu víða um
heirn og varð það úr, að hinar
ýmsu deildir ákváðu að greiða
að mestu kostnað við listamenn
sína, sem er einsdæmi í sögu fé-
lagsins, auk þess sem nokkur is-
lenzk fyrirtæki hafa veitt góða
fyrirgreiðslu.
DAGSKRÁ
Verkefnin, sem fiutt verða eru
mar.gþætt, og svo mik.t breidd í
þeim, að allir ættu að geta fund-
ið eitthvað við sitt hæifi. T. a. m.
verður fhitt ópera eftir Gabriel
Charpentier, tónlistarstjóra sjón-
varpsins í Montreal í Kanada.
Óperan er þannig úr garði gerð,
að hægt er brey ta henni og sam-
rætna hana þeim „staðháttum",
sem eru í hverju landi. Einnig
koma fram margir þekktir hljóð-
færaleikarar, s.s. The Lyric Art
Trio frá Kanada, Harpens Kraft
frá Svíþjóð, Gaudeamus-strengja
kvartettinn frá Hollandi o. fl.
Ein.nig koma fram margir þekkt-
ir einleikarar, s.s. Robert Aitken,
flautuleikari frá Kanada og
bandariski saxófónleikariínn Fred
L. Hemke, sem mun leika jap
anskt verk fyrir fjóra saxófóna.
Isienzku tónskáldin, sem eiiga
verk í tónlistarvikunmi eru: Jón
, as Tómasson. yngri, Hafláði Hal'i-
grimisson, Jón Leifs, Leifur Þór-
arimsson og Atli Heimir Sveins-
son. 1 samibandi við þetta íunda-
og tónieikahaid koma m.angir
þekktir tóniistafrömuðir, gagm-
rýraemdur, fulltrúar útvarps-
stöðva o. fl.
Verkn eru 50—60 taisins, og
verða flutt á 16 tónleikum.
Elektrónískir tónleikar verða i
Kjarvaissal þann 20. kl. 17,00,
21. kl. 14.00, 22. kl. 14.00 og 23.
ki 14.00.
Tea Symphony im 9 Drinks,
eða Kitsch Opera in 9 Drinks,
sem er nokkurs konar leikverk,
verður kl 12.00 árdegis í Loft-
leiðahótelimu þamn 21., og tón-
leikar Musica Nova verða í Ár-
nesi kl. 12.00 þann 24., en ákveð-
ið var að flytja eitthvað af verk-
unum utan Reykjavikur. Einmig
verða tónleikar á öðrum timum,
sem munu verða auglýstir með
fyrirvara. Ókeypis aðganigur
verður að elektrónísku tómleik-
umum, en aðgam.gseyrir verður
kr. 300 að öðrum tónleikum,
hverjum fyrir siig. Einni.g er hægt
að kaupa afsláttarkort, sem
■gildir á alla tónleikana á kr.
2000. Miðar og afsláttarkort fást
í ísieinzkri tónverkamiðstöð, að
Laufásve.gi 40 frá kl. 3—6 aKa
daga, en annars við iraigangirun
að hverjum tónieikum.
leigt og landið fallegt. Aðspurð
sagðist hún hafa áður sungið
gömul kiassisk verk, en snúið
sér svo að nútímatónlist aí þeim
tveim ástæðum, að flestir vimir
hiennar væru mútimatónlistar-
frömuðir sem eigirumaður henn-
ar, og eimmig famnst henmi sem
meiri möigu'leikar væru á per-
sónutagri tjáningu í þessari teg-
umd tón-Mstar heldur en í kiass-
ik nni. Óperuna kvað hún vera
samansetta úr mörgum bútum
þekktra klassiskra verka, sem
væru færð í nýjan búming. Hún
er þamnig úr garði gerð, að tón-
skáldið getur auðveidlega um-
samið hana og látið hama íjalia
um dægurmál í þvi landi, sem '
hún er flutt í hverju sinni, og
það væri aldrei oð vita, nema
hún fjallaði um landheligismál og
eldgos hér.
Það hefur löngum verið út-
breiddur misskilningur, að nú-
tímatónlist sé fátt annað en
hringl í akkerisfestum, hljóð,
sem heyrast, þegar skolað er nið-
ur í salernissál o. s. f rv. Da.ga.na
18.—24. þ.m. fá menn tækifæri
til að nppræta þennan leiða mis-
skilning og láta sér opnast nýjan
heim tónlistar, sem flestum hef-
ur verið lokaður eða óskiljanleg-
ur hingað til.
MARY MORRISON, ÓPERU-
SÖNGKONA
Morgunblaðið hitti að máli
eimn listamannanna, sem eru
komnir hingað til lands vegna
tónlistarviku I.S.C.M., Mary
Morrison og átti við hana stutt
spjal'i. Hún sagðist hafa lært
söng að mestu leyti í Kanada, en
þó einnig farlð á námskeið ann-
ars staðar. Hún syngur með Lyr-
ic Art Trio og einnig í óperunni
Tea Symphony in 9 Drinks. Hún
kom fyrst listamanmanna til
lamdsins til að læra nokkur ís-
lenzk orð, sem hún synigur i
óperunni. Einniig vildi hún kynn-
ast aðeins landi og þjóð og sagð-
ist henni vel líka, fólkið vingjarn
Ásthildur J. Bernhöft:
Nokkur orð
um gömul hús
Þó að fjaðrafokið sé orðið full
míkið út af svokallaðri Bem-
höftstorfu og varla á það baet-
amdi, get ég ekki stiJlt mig um
að leggja þar nokkur orð í
belg.
Þessi gömlu hús hafa upp á
siíðkastið þurft að standa undir
snmu af hverju. Þau hafa verið
mefnd ýmsum nöfnum, svo sem
„igwnul hússkrifli, ljótir kass-
ar" og fl. þessh., enda verið um-
hiarðulaus til margra ára af nú-
verandi eiganda sínum, þótt
sflilkt þyki annars merki um
ómenmingu, ef ekki siðleysi hjá
húseiigendum almennt. Þá hefur
það lika komið fram í fjölmiðl
um, að þeir sem hafi alið ald-
ur sinn og unmið sín daglegu
otörf í húsum þessum, hafi
ekki verið neitt merkis-
fólk, hvorki skáld né kenni-
menn. Það er nú svo. Emn er
eWki neinn skortur á smobbinu
í lýðræðisþjóðfélaginu okkar.
Þó finnst mér, að gamlir
Reykvíkinigar, sem ekki eru
orðmir alltof kalkaðir, ættu að
mimnast þesis, að i þessum titt
mefndu húsum hafa bæði búið
og gist ágæt skáld og þekktir
mennimgarfrömuðir. Vil ég þar
fmemstan í flokki telja þamn
mæta mamn Guðmund
Björnsson landlækni og skáld,
sem um lamigam aldur bjó með
simrii stöi'U fjölskyldu í svoköll
uð« lamdlæknishúsi. Vafalaust
hetðu sikáldrit hans orðið stór-
nm umfamigsmeiiri, hefði hamn
ek’ki verið jafn önnum kafinn við
að koma heilbrigðismálum okk-
ar í betra horf. Þegar hvíti dauð
imn herjaði á varnarlausa þjóð
ima og unga fólkið okkar féll
fyriir honum eims og strá fyrir
vindi, þá voru góð ráð dýr. Það
er hollt og skynsamlegt að minm
ast þess nú, að það var einn
eigamdi þessara gömlu húsa,
sem þá skar upp herör og hvatti
memn til dáða. Guðmumdur
Björnsson lamdlæknir, var eins
og mörgum er enn í minni, að-
alhvatamaður að því að hér á
landi var reist fyrsta berkla-
hælið, og á sinn stóra þátt i
því, að okkur hefur nú
að mestu tekizt að útrýma þess-
um skaðvald úr íslenzku þjóð-
lífi. Er ekki slikur maður verð-
ugur þess, að eftir honum sé
m unað ?
Iðnaðarstéttin hefur aldrei
verið í hávegum höfð hér i okk
ar höfuðborg. Að vera iðnaðar-
maður vaæ ekki „fínt“. Og það
mat er í dag enn í gildi. Þessi
árátta kom jafnvel niður á vin
sælum rithöfundum þjóðarinnar,
ef það henti þá að neyðast til
að vinna fyrir brauði sinu með
iðnaðarvinnu. Allt öðru máli
gegndi t.d. um bændur og búand-
menn, sem ortu Ijóð eða sömdn
sögu.
En svo ég haldi mig við „torf-
una", þá vill svo til, að elzta
iðngreinin hér á landi, varð til
og stunduð i meira en heila öld
á Bernhöftstorfunni. Þar lögðu
fjórir ættliðir hönd á plóginm.
Þó að þeir væru af erlendu bergi
brot.nir, nutu þeir alla tíð virð-
itngair sem góðir og traustir Is-
lemdingar og liggja nú ailir í is-
lenzkri mold. Um fósturföður
minn Daniel Bernhöft, sem sið-
astur sinna ættmenna kvaddi
sRt gamla heimiii, segir prófess
or Sigurður Nordal í minning-
argrein um hann: „Þótt bæði
föðurforeldrar hans og móðir
væru útlend að ætt og upp-
runa, svo að enginn dropi af
fornu, islenzku blóði var í hon-
um, var hann aligerður Islend-
ingur í hug og hjarta og bar í
hvivetna hag og sóma fóstur-
jarðar sinnar og fæðingarbæjar
fyrir brjósti."
Undirritaðri, sem alin er upp
á „torfunni", er margt minmis-
stætt um rausn og höfðingsskap
ágætra kjörforeldra sinna. Má
segja að hús þeirra stæði þá um
þjóðbraut þvera. Og ugglaust
mætti segja langa og eigi ómerki
lega sögu um lif og starf þeirra
mörgu, sem á aðra öld gengu
um gólffjalir þessara gömlu
húsa.
Ekki ætla ég með þessu skrifi
mínu, að mæla með eða mót nið-
urrifi gamalla húsa. En gjarnan
mættu fyrrverandi íbúar og eig
endur þeirra, fá að hvila í friði
fyrir frekara skrafi í blöðum og
fjölmiðlum.
Hitt er svo þakkarvert, að til
er fóik, sem er gætt þvi fegurð-
arskyni, að sætta sig ekki við,
að einn fegursti og elzti hluti
höfuðborgarinnar, verði mót-
mælalaust gerður að rusla-
haugi og hafi jafnframt hug til
þess að varðveita eitthvað af
því fáa sem enn er eftir af ökk
ar gömlu góðu Reykjavík.
F egurðarsamkeppni
hunda í Hveragerði
HUNDASÝNING verður í Eden
í Hvei-agerði hinn 25. ágúst næst
komandi, eftir því sem segir i til
kynningu frá Hundaræktarfélagi
fslands. Sýningin er hin fyrsta
sinnar tegundar hér á landi.
Sýningin fer þannig fram, að
hundarnir eru leiddir fram fyrir
dómara, sem dæmir þá síðan
eftir útliti, skapgerð og hreyf-
ingum.
Aðeins verða sýndir hreinrækt
aðir hundar af hinum ýmsu og
óliku tegundum, sem til eru í
lamlinu, s.s. islenzkir hundar,
eollie, poodle o.s. frv. Stjóoi
Hundaræktarfélags íslands vænt
ir þess, að fólk tilkynni þá
hunda, sem til greina koma að
verði sýndir, og vill benda öJlum
SÍMIi ER 243(10
Tll solu og sýrtte.
16.
Sérkjallaraíbúð
með 40 fm bílskúr
fbúðin um 90 fm, lítið niður-
grafin, er stofa, 2 svefniherb.,
litið herb., eldhús og sturtubað
i Austurborginni. Sérioogangur
og sérhitaveita. Bilskúrinn er
einaograðor með rafmagoi og
hita. Gæti losnað 15. ágúst n.
k. Útb. má skipta.
5 09 6 herb.
sérhœðir
í Austurborginni.
4ra herb. íbúðir
við L|ósheima, Efstasund,
Hraunbæ, LindargÖtu,
Gnoðarvog og Sogaveg.
3ja herb. íbúðir
við Blómvallagötu, Laugar-
nesveg, Kóngsbakka, Lind-
argötu og Löngubrekku.
Raðhús
tilb. undir tréverk á hagstæð.u
veröi í Breið'holtshverfi og margt
flei ra.
Itlýja fasteignasalan
Laugavegi 12
Sími 24300
Utan skrifstcfutíma 18546.
EIGNA
VAL
þeim á, sem eiga hreinræktaða
hunda, að þeim er heimilt að
taka þátt í umræddri sýningu.
Þátttakendur verða að skrá.
hunda sína fyrir júnilok, þar
sem væntanlega verður komið á
námskeiði fyrir þá, sem þess
æskja, i þjálfun, tamningu og
meðferð sýningarhunda.
Dómari sýningarinnair verður
miss Jean Lanning, aiþjóðlegur
hundadómari.
Mjög góð verðlaun verða veitt
þeim hundum, sem efstir standa
á þessari sýningu.
Þeir sem æskja nánari upplýs
inga, geta snúið sér tii ritasna fé-
lagsins Sigriðar Pétursdóttur,
Ólafsvölilum, Skeiðum, eða í síma
13180 i Reykjavík.
Suburlondsbrout 10
Opið alla vrrka daga til kl.
20 og laugard. til kt 18
Símar:
33510, 85650
og 85740.
*
I
<&
<&
I
|
§
<&
<&
/t. II ■■■ >t
Adaistraeti 9 „Mlðbaejarmarkadurinn” simi: 2 69 33
* &
<&<&<& <&<&<&<&<&<&<&<&<&<&<&<&<&ÆÁ
Hyggiit þér:
★ SKIPTA ★
★ SELJA ★
★ KAUPA ★