Morgunblaðið - 03.01.1974, Síða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. JANÚAR 1974
Nýjar stofnanir í nýjum hverf-
um krefjast aukins starfsliðs
Birgir Isl.
Gunnarsson,
borgarstjóri:
I ræðu þeirri er Birgir Isl.
Gunnarsson, borgarstjóri,. flutti
við 2. umræðu um fjárhagsáætlun
Reykjavíkurborgar, gerði hann
sérstaklega að umtalsefni starfs-
mannafjölgun hjá Reykjavíkur-
borg vegna gagnrýni borgarfull-
trúa minnihlutaflokkanna á hana.
Borgarstjóri upplýsti, að á árinu
1972 hefði heildarfjölgun á starfs-
liði borgarinnar numið 77 starfs-
mönnum, þar af var fjölgað um
65U starfsmann á Borgarspítalan
um, en á því ári voru nýjar deildir
teknar í notkun þar. Að öðru Ieyti
var á því ári fækkað urn 4 starfs-
menn við stjórn borgarinnar, en í
starfsliði við skóla fjölgaði um 2
og um 6 í borgarbókasafni, sem
hefur aukið þjónustu sina að und-
anförnu.
A árinu 1973 fjölgaði starfsliði
borgarinnar um 107(4 starfsmann,
þar af 63 við heilbrigðis- og hrein-
lætjsmál, aðallega við Borgar-
spitálann. A árinu 1974 er gert
ráð fyrir, að fækki um 1 við stjórn
borgarinnar en nokkur fjölgun
við þjónustustörf. Hér fer á eftir
sá hluti ræðu Birgis ísl. Gunnars-
sonar, borgarstjóra, sem fjallaði
um starfsmannafjölgun borgar-
innar:
í greinargerð þeirri, sem fylgir
breytingartillögum vinstri flokk-
anna við fjárhagsáætlun, er
starfsmannahald Reykjavíkur-
borgar gert sérstaklega að um-
talsefni og það gagnrýnt harðlega,
að starfsmönnum Reykjavíkur-
borgar hafi fjölgað að undan-
förnu, eða að meðaltali um 80%,
eins og í greinargerðinni segir.
Þar sem þetta er veigamesti þátt-
urinn í gagnrýni þeirri, sem fram
kemur í þessari greinargerð, vil
ég leyfa mér að gera starfsmanna-
fjölgun borgarinnar undanfarin
ár sérstaklega að umtalsefni.
Starfsmanna-
f jölgun við
Borgarspítala.
Þegar gaumgæfilega er skoðað
á hvaða sviðum starfsmannafjölg-
un hefur verið undanfarin ár, sést
að það er á sviði heilbrigðismála,
fræðslumála og félagsmála, og er
fyrst og fremst í tengslum við
nýjar stofnanir, sem settar eru á
fót til að bæta þjónustu við borg-
arbúa. Þannig var á frumvarpi að
fjárhagsáætl. fyrir árið 1972 gert
ráð fyrir því, að í starfsliði við
stjórn borgarinnar fækkaði um 4,
í starfsliði við skóla borgarinnar
fjölgaði um 2 og fjölgun í borgar-
bókasafni um 6. Fjölgun í Borgar-
spítala þetta ár var hins vegar
ráðgerð 6514 starfsmaður, en um
þessar mundir var Borgarspítal-
inn að fara í gang og þurfti því að
sjálfsögðu að ráða til hans starfs-
liðs, svo að unnt væri að taka í
notkun allar deildir. Heildarfjölg-
un skv. fjárhagsáætlun þess árs
voru 77 starfsmenn, þar af á Borg-
arspítalanum 6514. Og nú er mér
spurn, er það sérstaklega gagn-
rýnisvert, að meginhluti þeirrar
starfsmannafjölgunar, sem varð á
þessu ári, skyldi hafa verið til
þess að ráða starfsfólk að Borgar-
spítalanum?
Við höfum stundum heyrt það
gagnrýnt hér í borgarstjórn, að
ekki sé búið að ráða nægilega
margt starfsfólk á einstaka deild-
ir, svo að hægt sé að taka þær í
notkun, sbr. Grensásdeildina. Nú
er dæminu snúið við. Nú er það
orðið gagnrýnisvert sérstaklega
að ráða starfsfólk til þess að geta
haldið uppi þessari mikilvægu
sjúkrahúsþjónustu.
Nýjar stofnanir
— Aukin þjónusta.
Við skulum á sama hátt taka
næsta árið þar á eftir. Þar var
fjölgun á starfsliði borgarinnar
skv. fjárhágsáætlun 107,5 starfs-
menn. Fjölgun við stjórn borgar-
innar var um 12 starfsmenn, en
þar af 6 starfsmenn á Þróunar-
stofnun, sem þá hafði nýlega tek-
ið til starfa til að sinna mikilvæg-
um verkefnum á sviði skipulags-
mála. 1 fræðslumálum var gert
ráð fyrir fjölgun um 22 starfs-
menn, þar af 11(4 í barna- og
gagnfræðaskóla, sem er fyrst og
fremst aukning á kennaraliði
vegna nýrra skóla. Á leikvöllum
borgarinnar var fjölgað um 7
starfsmenn það ár vegna þess, að
gæzlukonur voru ráðnar á nýja
leikvelli. Og á Borgarspítala er
enn veruleg fjölgun, þar sem þá
fjölgar aftur þeim deildum, sem
teknar eru í notkun, og þar var
gert ráð fyrir fjölgun um 5514
starfsmann. Eða samtals í heil-
brigðis- og hreinlætismálum um
63 starfsmenn. Af þessu má sjá,
að þetta árið líka er langmesta
fjölgunin og sú, sem mestu máli
skiptir, vegna nýrra stofnana,
sem teknar eru i notkun til auk-
innar þjónustu við borgarbúa.
Ég tek það fram varðandi þess-
ar tölur, sem ég hefi nefnt, að
þetta er eins og upphaflega var
gert ráð fyrir í frumvarpinu, þeg-
ar það var lagt fram. Að vísu urðu
einhverjar breytingar 1 meðferð
borgarstjórnar á heimild til ráðn-
ingar starfsmanna og í raun hafa
vafalaust orðið einhverjar breyt-
ingar, en þetta er í meginatriðum
þær tölum, sem máli skipta í þess-
u efni.
Fækkun við
stjórn borgarinnar
Og við skulum þá víkja að þeim
breytingum á starfsliði borgar-
sjóðs, sem gert er ráð fyrir, að
fjárhagsáætlun nú fyrir árið 1974
hafi í för með sér. Eftir yfirferð
borgarráðs nú er gert ráð fyrir, að
í starfsliði við gjaldabálkinn —
stjórn borgarinnar — fækki um 1
starfsmann, þ.e.a.s. fækkað er á
skrifstofu borgarstjöra um 1, ekki
heimiluð fjölgun hjá byggingar-
fulltrúa um 1 og fjölgun í mötu-
neyti takmörkuð við 14 starfs-
mann. Sem sagt fækkun um 1
starfsmann á þessum gjaldalið.
Að því er brunamál snertir, þá er
gert ráð fyrir að fjölgað verði um
5 starfsmenn, og sú fjölgun á ræt-
ur að rekja til nýrrar slökkvi-
stöðvar, sem verið er að byggja nú
i Árbæjarhverfi og mun verða
tekin í notkun á næsta ári. Að
dómi borgarfulltrúa minnihlut-
ans er það sérstaklega gagnrýnis-
vert. Að því er fræðsumálin snert-
ir, þá er gert ráð fyrir fjölgun um
26 starfsmenn, þ.e.a.s. 11 starfs-
menn við barna- og gagnfræða-
skóla vegna nýrra skóla, sem
teknir eru i notkun, og 9 starfs-
menn við skólatannlækningar
vegna aukinnar þjónustu á því
sviði, m.a. vegna fjölgunar skóla.
Þetta er sérstaklega ámælisvert
að dómi borgarfulltrúa minni-
hlutans, svo og að fjölga um eina
skólahjúkrunarkonu, fjölga um 2
fastráðna starfsmenn í æskulýðs-
starfssemi og borgarbókasafni
jafnframt. Á leikvöllunum ergert
ráð fvrir að fjölga gæzlukonum
um 12 vegna nýrra leikvalla. Er
það skoðun borgarfulltrúa minni-
hlutans að hætta eigi við að setja
þessa nýju leikvelli í gang? 1 heil-
brigðis- og hreinlætismálum er
gert ráð fyrir starfsmannafjölgun
um 814, þar af 314 í Heilsuverndar-
stöð vegna nýs útibús í Breið-
holsthverfi.
Ég vil vekja sérstaka athygli
Breiðholtsbúa á því, að minni-
hlutaflokkarnir gagnrýna þessa
ráðstöfun.
1 sorphreinsun er gert ráð fyrir
að bætist 4 starfsmenn vegna út-
þenslu borgarinnar.
Samtals er þvi gert ráð fyrir, að
fjölgun borgarstarfsmanna á
næsta ári verði rúmlega 60, eftir
þá yfirferð, sem borgarráð hefur
framkvæmt. Og ég itreka, að við
stjórn borgarinnar er, þrátt fyrir
nýjar stofnanir, fækkun um 1, en
að öðru Ieyti á þessi starfsmanna-
fjölgun rætur að rekja til nýrra
stofnana, aðallega á viði heil-
brigðismála, skólamála og félags-
mála.
Þeir borgarfulltrúar standa
höllum fæti í málflutningi, sem
gera þetta að einu aðalatriði í
sinni gagnrýni. Það eru svo aug-
ljós -sannindi, að eftir þvi sem
borgin vex, þarf nýjar stofnanir
til að þjóna borgurunum. Það
þarf nýja leikvelli, ný barnahéim-
ili, það þarf nýja skóla og þar
fram eftir götunum. Allar þessar
stofnanir kalla að sjálfsögðu á
starfslið. Eg er næstum því viss
um, að borgarfulltrúar minnihlut-
ans treysta sér ekki í raun til þess
að,gera tillögu um fækkun á ein-
um einasta starfsmanni í þessum
nýju borgarstofnunum. En ég
þykist þess fullviss, að Reykvík-
ingar og þá sérstaklega íbúarnir í
nýju hverfunum, muni taka eftir
þessum málflutningi minnihlut-
ans og muna eftir, að eitt aðal-
gagnrýnisefni minnihlutans á
meirihluta borgarstjórnar i dag,
er að settar skuli upp nýjar stofn-
anir með nýju starfsliði í hinum
nýju hverfum borgarinnar.
Tveir gestir
Alfred Smith, Mokka.
Rudolf Weissauer, Gallerí Guð-
mundar Ámasonar, Bergstaða-
stræti.
Hér er fátt um listsýningar um
þessar mundir, sem vonlegt er, en
tveir útlendingar, báðir þýskir,
halda uppi merki myndlistar-
innar yfir hátíðirnar með litlum
en mjög menningarlegum sýn-
ingum, sem mér þykir rétt að
geta, enda eru hér á ferð góðir
gestir og íslandsvinir, sem koma
hingað eins oft og þeir sjá sér
fært, með það í huga að kynnast
betur íslandi og íslendingum og
hitta góðvini sína hér. Hér er um
að ræða þá Alfred Smith, um-
búðahönnuð og myndlistarmann
frá Diisseldorf, og Rudolf
Weissauer, grafík-listamann og
málara, sem búsettur er í lista-
borginni Munehen. Ég finn eink-
um hjá mér hvöt til að geta þess-
ara sýninga að nokkru vegna þess
menníngarbrags, sem er á þeim
báðum svo sem fyrr segir en einn-
ig vegna þess, að hér eru ekki á
ferð nein gróðasjónarmið, sem á
stundum hefur viljað brenna við
íslandsvina. —■ Grafik-myndir
Weissauers eru t.d. á
myndir Weissauers eru t.d. á
mjög aðgengilegu verði fyrir
almenning, og myndir Smiths eru
langt frá því að vera gerðar með
sölusjónarmið eitt fyrir augum.
fyrri sýningu hans á Mokka fyrir
tveimur árum. Þetta eru fljótgerð
hnitmiðuð hraðriss, nokkurs
konar ,,dokumentation“ eðaskjal-
festing og miðlun atriða, þegar
listamaðurinn verður fyrir áhrif-
um af landslagi er fyrir augu
hans ber. Hann notar ósjaldan
litaðan pappír undir þessi riss sín,
en það finnst méf sjaldnast ávinn-
ingur, þar sem hið sérstaka spil
línunnar nýtur sín bezt á ljósum
fleti sem gefur sterkastar and-
stæður og rikastan möguleika á
millíspili, en þó getúr litaður
pappír hentað vel í vissum til-
vikum. Nýjung er aftur á móti, að
á sýningunni eru nokkrar myndir
í lit og kemur þá í ljós, að Alfred
Smith er ekki sfður fágaður á liti
og jafnframt, að hann nái ekki til
fjöldans, því að þeir muni færri,
sem meðtaki slík vinnubrögð um-
svifalaust.
— Hann var fyrir skömmu að
vinna að röð dókumentískra
mynda af gamalli kolanámu, sem
fyrir margt löngu var komin úr
notkun, teiknaði hana að utan
sem innan, en svo gerist það
óvænta, að olíukreppan kemur til
sögu og náma þessi er aftur tekin
í notkun!
Sýning listamannsins er sett
upp til minningar um vin hans
Vilhjálm heitinn Guðmundsson
forstjóra Vatnsvirkjans, en Smith
kynntist honum árið 1956, og um
hann er þetta ritað sem tileinkun
í vandaða sýningarskrá:
„Vilhjálmur Guðmundsson / sah
von sich ab; / er / lehrte mich /
andere sehen.“ í þýðingu
Bragi Ásc ieirss< pri skrifarum
myndlist
Línan í pennateikningum
Alfred Smiths hefur naumast
tekið miklum breytingum frá
en línu, og þar sýnir hann allt
önnur vinnubrögð og fjölþættari,
líkast sem að liturinn losi um eitt-
hvað hið innra i listamanninum.
Væri gaman að fá næst frá hans
hendi heila súningu á slíkum
myndum. Alfred Smith hefur
haldið margar sýningar í heima-
landi sínu. eina í Danmörk auk
sýninganna hér, þá hefur hann
einnig fengist við ritstörf og út
hefur komið ein bók eftir hann.
Mér skilst, að hann viðhafi þau
vinnubrögð, að vinna að einu
verkefni 1 senn, sem þó tengist
öðrum. Hann leitast við að fara
sínar eigin leiðir og gerir sér ljósa
grein fyrir hvern tíma það tekur,
Matthíasar Johannessen: Vil-
hjálmur Guðmundsson ,, var lítil-
látur maður / hann / kenndi
mér á sjá aðra / og skilja. Það er
næsta óvenjulegt að sýningar séu
tileinkaðar minningu látins vinar
hérlendis, en á sér hliðstæður er-
lendis og er af traustum toga, —
ber vott um djúpstæða vináttu og
söknuð. Myndir eftir Alfred
Smith eru í eigu tveggja lista-
safna í heimalandi hans.
Rudolf Weissauer hefur enn
einu sinni fundið tilefni til að
setja upp sýningu í inn-
römmunarverkstæði Guðmundar
Árnasonar, sem fréttamenn eru
farnir að nefna „Gallerí Guð-
mundar Árnasonar".
Weissauer hefur margoft haft
hér stutta viðdvöl á leið sinni á
milli gamla og nýja heimsins, en
hann er víðförull, hefur víða
kynnt list sína austan hafs og
vestan, og er velþekktur grafík-
listamaður. Hafa ýmis heims-
þekkt söfn keypt myndir hans.
WeiSsauer býr yfir mikilli blæ-
brigðatækni í málmætimyndum
sínum og litógrafíum, sem framar
öðru hafa á sér svip fágunar fjarri
yfirlæti. Vatnslitamyndir hans
eru af svipuðum toga, ljóðrænar
stemningamyndir, djúpar og
dularfullar í lit þegar best lætur.
Vil ég árétta það, sem ég hefi
áður bent á, að þessi listamaður
ætti að sýna í stærri húsakynnum
hér í borg svo að við fengjum
betri yfirsýn yfir list hans.
— Girnilegt væri, að hann gæti
komið með úrval af grafík lista-
manna frá Múnchen til sýningar
hér t.d. í Norræna húsinu, þeirri
hugmynd er hérmeð komið á
framfæri. Hingað rata alltof fáar
grafík-sýningar, sem fengur er að,
en áhuginn á þessari listgrein
hefur aukist hér til muna hin
seinni ár.
Svo ber að þakka listamönn-
ununi fyrir sýningarnar um leið
og athygli er vakin á, að þegar
þessi pistill birtist mun vera
komið að lokun þeirrá.