Morgunblaðið - 18.01.1974, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. JANUAR 1974
15
Nixon aldrei stað-
ið jafn höllum fæti
Washington, 17. jan. AP —
NTB.
FYRSTA skoðanakönnun
Harris-stofnunarinnar, sem gerð
er á þessu ári og nær til Banda-
ríkjanna í heild, bendir til þess,
að staða Nixons forseta hafi
aldrei verið veikari meðal kjós-
enda en nú. Ótvíræður meirihluti
þeirra, sem gert hafa upp hug
sinn, er þeirrar skoðunar, að
þannig sé komið fyrir Nixon, að
hann fái ekki lengur stjórnað
Bandaríkjunum svo sem nauðsyn
krefur, því beri honum að segja
af sér. 47% aðspurðra voru þess-
arar skoðunar en 42% töldu, að
honum bæri að sitja áfram í emb-
ætti. 11% höfðu ekki tekið af-
stöðu. Aðeins 30% töldu hann
standa sig vel í forsetaembættinu
en 68% gáfu honum heldur slak-
ar einkunnir.
Getty ótt-
ast hefnd-
araðgerðir
Innsbruck, Austurríki, 17.
jan. — AP.
GAIL Harris, móðir J. Paul
Getty III, sem liafður var í
haldi hjá mannræningjum í
fimm mánuði á síðasta ári,
sagði 1 dag, að hún og sonur
hennar hefðu engar áætlan-
ir um að snúa aftur til ítalíu
f nánustu framtíð. Þau
mæðginin, ásamt bræðrum
og systrum og einni vin-
konu, eru um þessar mundir
í fríi í skíðabúðum Igls ná-
lægt Innsbruek, þar sem
fjölskyldan hefur leigt sér
hús.
Frú Harris segir, að hún
vilji ekki, að fjölskylda sín
dvelji í Róm vegna alls
Framhald á bls. 18
Könnun þessi var gerð á tíma-
bilinu 7. — 10. janúar og er þetta í
fyrsta sinn, sem niðurstaða slikr-
ar könnunar er á þann veg, að
meirihluti snúist gegn Nixon. í
síðustu könnun Harrisstofnunar-
ínnar sem gerð var í nóvember sl.,
voru 45% þeirrar skoðunar, að
Nixon ætti að sitja áfram, 44%
voru því andvígir.
Á það er bent, að könnun þessi
er gerð áður en fregnir bárust um
niðurstöður skýrslu sex sér-
fræðinga, sem rannsakað höfðu
18 mínútna og 15 sekúndna eyðu
á segulbandsupptöku af samtali,
sem forsetinn átti við Robert
Haldemann, yfirmann starfsliðs
Hvita hússins, 20. júní
1972, skömmu eftir innbrotið
í aðalstöðvar demókrata
í Washington. Telja þeir,
að samtalshluti þessi hafi
verið þurrkaður út af bandinu og
margsinnis „spilað ofan í“ þenn-
an hluta. Rannsóknardómari
stjórnarinnar í Watergatemálinu,
Leon Jaworski, hefur hins vegar
dregið niðurstöður nefndarinnar
í efa en jafnframt er haft eftir
áreiðanlegum heimildum, að
hann hafi farið þess á leit við
FBI-bandarísku rannsóknarlög-
regluna — að hún láti grafast
fyrir um það, hver eða hverjir
kunni að hafa þurrkað samtals-
hlutann burt, ef rétt reynist vera.
Mynd þessi var tekin á fyrsta fundi þeirra Tanaka, forsætisráðherra Japans (t.v.), og Suhartos,
forseta Indónesíu (t.h.), sl. þriðjudag.
Japanir hyggjast draga
lærdóm af för Tanaka
Arafat ódeigur
Beirut, 17. janúar — AP
YASSER Arafat, leiðtogi
Palestínuskæruliða, er farinn til
Kairó, að því er virðist í þeim
tilgangi að fá Sadat, Egyptalands-
forseta til að halda áfram hernað-
arlegum þrýstingi á ísrael jafnvel
þótt samkomulag náist um brott-
flutning herja frá Suezskurði.
Arfat mun hafa átt svipaðar við-
ræður við Assad, forseta Líbanon.
VINARFUNDIRN
IRHAFNIRÁNÝ
Vínarborg, 17. jan NTB.
I DAG hófst nýr þáttur viðræðna
fulltrúa Atlantshafsbandalagsins
og Varsjárbandalagsins um fækk-
un hermanna f sveitum bandalag-
anna í Mið-Evrópu.
Ekki sjást þess nein merki. að
dregið hafi saman með sjónar-
miðum hlutaðeigandi aðila frá
því fulltrúar fóru f jólafrf fyrir
fimm vikum. Að minnsta kosti
herma vestrænir fulltrúar á ráð-
stefnunni, að af hálfu beggja
bandalaganna hafi verið haldið
fast við þær tilliigur, sem lagðar
voru fram strax í upphafi við-
ræðnánna 30. október sl.
Formaður tékkóslóvakisku
nefndarinnar, Radoslav Klein,
sagði á blaðamannafundi í dag, að
tillögur NATO, um að einungis
yrði fækkað í landherjum Banda-
rikjanna og Sovétríkjanna, væru
óraunhæfar. Hann kvað núver-
andi styrkleikahlutföll bandalag-
anna góðan grundvöll samninga.
Af hálfu Nato er staðhæft, að
Varsjárbandalagið hafi 150.000
manna lið í Mið-Evrópu umfram
NATO-ríkin og skriðdrekar Var-
sjárbandalagsríkjanna séu miklu
fleiri en NATO-ríkjanna.
Formenn sendinefnda Kanada
og Sovétrikjanna, George Grande 1
og Oleg Khlestov, tóku einir til
máls á setningarfundinum i dag,
sem stóð yfir í 45 mínútur.
Gáfu báðir yfirlit yfir viðræð-
urnar til þessa, hvor frá sínum
sjónarhóli en engar nýjar tillögur
komu fram.
Nitján riki eiga fullgilda full-
trúa í þessum viðræðum, auk
nokkurra ríkja, sem eiga þar I
áheyrnarfulltrúa.
Tókíó, 17. jan. AP — NTB.
KAKUEI Tanaka, forsætisráð-
herra Japans, kom heim í dag úr
ferð sinni um fimm Asíulönd, þar
sem honum mætti víðast hvar
kuldalegt viðmót og slík andúð í
Indónesíu, að leiddi til alvarlegra
óeirða, með þeim afleiðingum, að
sjö manns biðu bana og mikil
spjöll voru unnin á eignum, eink-
um japanskra manna þar í landi
en einnig kínverskra og ýmissa
Indónesa, sem hafa haft veruleg
samskipti við Japani.
Tanaka skýrði ráðherrum sín-
um frá förinni þegar er heim
kom, og kvaðst ánægður með
árangur þeirra viðræðna, er hann
hefði átt við stjórnarleiðtoga land
anna fimm, Filippseyja, Thai-
lands, Singapore, Malaysiu og
Indónesíu og kvað Japana geta
dregið margvíslegan lærdóm af
þvi, sem gerzt hefði meðan á
heimsóknum hans stóð. Tanaka
sagði margháttaðan misskilning
liggja að baki þeirri hörðu gagn-
rýni, sem fram hefði komið varð-
andi efnahagslega sókn Japana i
þessum londum, mætti sennilega
helzt um kenna vanþekkingu jap-
anskra kaupsýlsumanna á síðum
og háttum viðkomandi þjóða, trú-
arbrögðum, hugsunarhætti og
hefðum, og úr þessu þyrfti að
bæta. Á hinn bóginn hvað hann
andófsaðgerðirnar ekki einungis
af þessum rótum runnar, að þeim
hefðu staðið ýmis öfl önnur en
stúdentar og með önnur markmið.
Hann kvað suma hópa stúdenta i
Jakarta hafa birt yfirlýsingar þar
sem beðizt var afsökunar á því, að
andófsaðerðirnar skyldu ganga
svo langt sem raun bar bitni.
í Jakarta er ennþá útgöngu-
bann og stjórnvöld hafa lagt bann
við hvers konar andófsaðerðum
hvarvetna í landinu. Hermenn og
lögregla leita þeirra, sem taldir
eru hafa staðið fyrir.óeirðunum,
sem á þriðjudag urðu sjö manns
að bana. Hefur stjórnin hótað að
taka hart á hvers kyns ofbeldi
ránum og rupli eða íkveikjum.
Þegar Tanaka fór frá Jakarta
var hann fluttur i þyrlu frá for-
setahöllinni til flugvallarins fyrir
utan borgina og ekki skýrt frá
brottför hans fyrr en flugvél hans
var komin á loft.
Hér sjást þeir Byrne og Spassky skömmu eftir að þeir hófu aðra
skákina f fyrrakvöld.
Búizt við að
Spasskysigri
San Juan, Puerto Rico, 17.
janúar—AP
BUlZT var við því, að Boris
Spssky tæki eins vinnings for-
ystu í kvöld, er tefla átti aðra
einvígisskák þeirra Robert
Byrnes í undanrásum heims-
meistarakeppninnar í skák.
Skákin fór í bið f gærkvöldi
eftir 40 leiki, en Spassky er af
flestum skáksérfræðingum tal-
inn hafa yfirburðastöðu.
Fýrstu skákinni í einvíginu
Iauk á mánudag með jafntefli, :
err samkvæmt nýjum reglum
nægir jafntefli ekki til sigurs f
einvíginu. Sigurvegarinn er sá,
sem verður fyrstur til að vinna
þrjár skákir eða heldur förystu
eftir 16 skákir. Ef menn standa
jafnir eftir 16 skákir, ræður
peningsuppkast úrslitum.
Annað einvígi í undanrásar-
einvigunum fjórum byrjaði i
Augusta i gær á milli Henrique
Meckings frá Brasilíu og Vic-
tors Korchnoi frá Sovétrikjun-
um. Hún fór einnig i bið, en
hinn 21 árs gamli Brasilíumað-
ur hafði ivið betri stöðu. I dag
átti þriðja einvígið, milli Karp-
ovs og Polugayevsky að byrja í
Moskvu, og á laugardag hefst
það fjórða á Mallorca á mil'íi
Petrosjans og Portisch.
Olíuhækkanir
torvelda lausn á
gjaldeyrisvanda
Róm, 17. jan. — AP.
GEORGE Shultz, fjármála-
ráðherra Bandaríkjanna, sagði á
fundi Alþjóðagjaldeyrissjóðsins í
Róm í dag, að engin lausn fyndist
á gjaldeyrisvandamálunum í
heiminum fyrr en Arabalöndin
hefðu lækkað olíuverðið. „Við
verðum að vera raunsæ," sagði
Shultz, „og viðurkenna, að vand-
inn eins og hann er í dag er
bókstaflega óviðráðanlegur fyrir
f jölda Ianda.“
Q A allt öðru máli voru fjármála-
ráðherrar 24 þróunarlanda, sem
sendu frá sér yfirlýsingu á fund-
inum þar sem segir m.a.: „Ráð-
herrarnir leggja áherzlu á, að þró-
un mála undanfarið ætti ekki að
draga úr viðleitni heimsins til að
halda áfram umbótum á alþjóð-
legu gjaldeyriskerfi." Einkum og
sérílagi eru það arabísku fulltrú-
arnir á fundinum í Róm, sem
leggja mikið upp úr því, að olfu-
vandinn tefji ekki fyrir lausn
gjaldeyrismálanna.
George Shultz flutti ræðu sína á
lokuðum fundi, en fréttir herma,
að hann hafi verið mjög harðorð-
ur um hækkanir á oliuverðinu að
undanförnu, og kallað þær m.a.
„óþolandi '. Hann sagði, að oliu-
framleiðslulöndin yrðu að gera
sér grein fyrir og viðurkenna
þann gífurlega vanda, sem þau
hefðu komið ýmsum löndum í
með hækkunum, og „hefja sam-
starf við önnur lönd i heiminum
til þess að gera þessi risavöxnu
efnahagsvandamál viðráðan-
legri".
Yamani á blaðamannafundi í Bonn:
Hlynntur fundum Nixons
Bonn, 17. jan. AP.
AHMEN Zaki Yamani, olfumála-
ráðherra Saudi-Arabfu sagði á
blaðatnannafundi f Bonn í dag, að
Arabar fögnuðu því, að Nixon,
forseti Bandaríkjanna, skyldi
hafa haft frumkvæði af funda-
höldum um olíumálin, svo fram-
arlega sem reyndin yrði sú, að
hann stefndi þar með að raun-
verulegri og sannri samvinnu
olíuframleiðslurfkjanna og
helztu viðskiptarfkja þeirra. Hins
vegar mundi hann beita sér gegn
afskiptum Nixons, ef á daginn
kænii, að markmið hans væri að
etja þessum rfkjahópum saman.
Yamani kvað stjórn Saudi-Ar-
abiu vilja eiga víðtæka samvinnu
við sem flestar iðnaðarþjóðir
heims og sagðist þeirrar skoðun-
ar, að Arabaríkjunum bæri þegar
i stað að grípa til ráðstafana til
þess að létta vanþróuðu rikjunum
þær byrðar, sem hækkun á olíu-
verði mundi hafa í för með sér
fyrir þær.