Morgunblaðið - 28.02.1974, Síða 20
20 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. FEBRUAR 1974
sem kemur saman einu sinni til
tvisvar í mánuði. — Sjálfsagt er
að tengja slíkar félagsmið-
stöðvar starfi kirkjunnar og
efla safnaðarvitund borg-
aranna á þann hátt. —
Pétur Sveinbjarnarson
framkvæmdastjóri.
Ragnar Fjalar
Lárusson:
Samhjálp
EG vil vinna að áframhaldandi
samhjálpar- og félagsmálastarfi
borgarinnar, sem borgaryfir-
völd hafa beitt sér fyrir á und-
anförnum árum og áratugum.
Slikt starf hlýtur einkum að
beinast að æskulýð borgarinn-
ar, öldruðu fólki og þeim, sem
farið hafa afvega af einhverj-
um ástæðum og eru hjálpar-
þurfi. í sambandi við þetta er
það brýnt verkefni að auka við
ódýrt leiguhúsnæði á vegum
borgarinnar, svo að þeir,
sem við erfiðar aðstæður búa
eða eru húsnæðislausir, fái
bætt lífskjör. Vandamál hinna
minnimátta í samfélaginu hafa
orðið mjög á vegi mínum í því
starfi, sem ég gegni, og hafa
mörg þeirra valdið mér áhyggj-
um Ég veit vel, að borgaryfir-
völd hafa gert mikið átak í þess-
um efnum og það ber að þakka,
en betur má ef duga skal.
Slíkt viðbótarátak kallar að
sjálfsögðu á mikið fjármagn,
sem hlýtur að koma beint úr
vösum borgaranna; mörgum
þykir sjálfsagt félagsmálastarf-
semi borgarinnar nógu fjárfrek
eins og er, þótt ekki sé víð bætt.
Um þetta má deila, en um
hitt þarf ekki að deila, að sælla
er að gefa en þiggj og verulegr-
ar þjónustu og fórnar fyrir
þurfandi samborgara er af okk-
ur krafizt sem kristnum mönn-
um.
Einkunnarorð komandi
fórnarviku kirkjunnar eru
„Guð þarfnast þinna handa“.
Það gildirlíka i þessu máli.
Sr. Ragnar Fjalar Lárusson.
Ragnheiður
Eggertsdóttir:
Sérstaða
úthverfa
REYKJAVÍK hefur tekið
miklum stakkaskiptum á
undanförnum árum. Ný hverfi
hafa risið upp, þar sem nú býr
stór hópur fólks. í daglegu tali
eru þau nefnd úthverfi.
Othverfin hafa óhjákvæmilega
nokkra sérstöðu, og kalla því á
þjónustu, sem er frábrugðin
þeirri, sem gerist i hverfum,
sem eru meira míðvæðis.
Borgaryfirvöld hafa sýnt
mikinn skilning á þessari sér-
stöðu íbúanna, en betur má ef
duga skal. Má þar meðal annars
minnast á læknamiðstöðvar, er
væru staðsettar i hverfunum,
er gætu veitt nauðsynlega
aðstoð, ef slys bæri að höndum.
Væri það til mikilsöryggis fyrir
ibúana. Samgöngur innan
hverfanna, svo og samgöngur
milli annarra hverfa þurfa að
vera miklum mun betri, svo við-
unandi geti talist.
Aðstaða til tómstundastarfs
barna og unglinga er í mörgu
ábótavant, þar þarf að gera
stórátak til úrbóta. Æskilegast
væri, að slík tómstundaheimili
væru staðsett í sem flestum
hverfum, svo unglingarnir
þurfi sem minnst að leita út
fyrir þau hverfi er þeir búa í.
Þetta eru að -sjálfsögðu mjög
fjárfrekar framkvæmdir, en
með hagsýni tel ég að þarna
mætti sameina hinaýmsu þætti
félagsstarfsemi, svo sem félags-
starf eldri borgara.
Neytendamálin eru ofarlega
á baugi. Þar liggja óþrjótandi
verkefni er bíða úrlausnar. Það
vekur furðu mína, hvað neyt-
endur hafa gefið þessu lítinn
gaum og vil ég eindregið benda
á, að neytendur, jafnt karlar
sem konur, standi betur saman
og geti þannig verið sterkt afl,
og gætt sinna eigin hagsmuna.
Þörf dagvistunarstofnana og
leikskóla er gifurleg, og þar
annar framboð hvergi eftir-
spurn. Konur leita nú í æ ríkari
mæli út á hinn almenna vinnu-
markað, og liggja þar til margar
ástæður. Margar konur þurfa
beinlínis að vinna utan
heimilis. Sumir hafa látið þá
skoðun í ljós, að hið opinbera
beri að leysa þetta vandamál,
en ég tel, að þar sé fleiri kosta-
völ. Einkaaðilar hafa sýnt því
áhuga að koma á fót litlum dag-
vistunarstofunum í heima-
húsum eða leigu-
húsnæði.Þessum aðilum að hið
opinbera að veita aðstoð sfna,
að svo miklu leyti sem hægt er.
Ég er þess meðvitandi, að
þeir málaflokkar, er ég hef
drepið á hér að ofan, eru aðeins
örlítð brot af þeim málum, er
varða heill og hamingju borgar-
búa, en með Sjálfstæðis-
flokkinn í meirihluta i borgar-
stjórn er ég þess fullviss að þau
fá öll farsæla lausn.
Ragnheiður Eggertsdóttir,
hankagjaldkeri.
Signður Asgeirsdóttin
Velferð íbúa —
verkefni borgar
VERKEFNI bæjar- og sveitar-
félaga eru oft talin tvíþætt:
í fyrsta lagi verkefni, sem
vita að einstaklingnum, svo sem
framfærslumál, skólamál,
barnavernd, skipulagsmál og
heilbrigðismál, og í öðru lagi
mál, sem varða sameiginlega
velferð þegnanna í sveitarfé-
laginu, svo sem gatnagerð,
vatns-, rafmagns- og hitaveitu-
framkvæmdir, umhverfis-
vernd, ráðstafanir til þess að
koma í veg fyrir almennt at-
vinnuleysi o.fl.
Af þessari stuttu upptalningu
má sjá, að tengslin á milli verk-
efna sveitarfélagsins og heimil-
anna eru mjög náin og hlýtur
velferð íbúanna að byggjast að
verulegu leyti á því, hvernig
sveitarfélaginu tekst að leysa
þessi verkefni af hendi.
Afskipti kvenna, og þá sér-
staklega húsmæðra af þessum
veigamikla þætti þjóðmálanna
eru enn því miður alltof lítil og
er það furðulegt, þegar tekið er
tillit til þess, hve hagsmunir
sveitarfélagsins og heimilanna
fara saman í veigamiklum
atriðum, og hve mikil áhrif það
getur haft á heimilishaldið, ef
einhver fyrrnefndra þjónustu-
þátta er ekki í lagi.
Borgin okkar hefir nokkra
sérstöðu meðal sveitarfé-
laganna vegna stærðar sinnar,
og fjölmennið veldur því, að
sérstaka gát þarf að hafa á, að
enginn verði afskiptur. Hygg
ég, að konum sé ekki síður til
þess treystandi og væri því
æskilegt, að þær hefðu meiri
afskipti af sveitarstjórnarmál-
um, og er mér kunnugt um, að
mikill áhugi er fyrir hendi hjá
mörgum þeirra.
En það er ekki nóg að gera
sér grein fyrir hinum margvís-
legu þörfum ibúanna, það þarf
einnig að finna ráð til að upp-
fylla þær og þar kemur fjár-
magnið til sögunnar.
Til þess að sveitarfélögin geti
rækt skyldur sínar þurfa þau
að hafa örugga, réttláta og sjálf-
stæða tekjustofna, svo að þau
verði sem mest sjálfbjarga og
þess umkomin að veita íbúum
sinum þá þjónustu, sem þeir
þarfnast til þess að verða
ánægðir og nýtir þegnar í þjóð-
félaginu.
Sigriður Asgeirsdóttir,
lögfræðingur.
Skúli Möller:
Maðurinn
í öndvegi
ÉG hef valið að kalla þennan
stutta pistil minn um borgar-
málefni „Maðurinn í öndvegi",
vegna þess, að mér finnst að á
þessum tímum tækni og fram-
fara, þá megi ekki missa sjónar
á manninum, hinum almenna
borgara, og velferð hans.
Aðbúnaður aldraðra.
Málefni aldraðra hafa verið
nokkuð til umræðu nú upp á
síðkastið, m.a. í sjónvarpi, og
ekki að ófyrirsynju. Það hefur
sem sé komið í ljós, að þrátt
fyrir það, að auknum fjármun-
um hafi verið varið til að bæta
aðstöðu aldraðra, þá er mikill
skortur á elliheimilisrúmum.
Ekki má við svo búið standa,
þvi okkur ber að búa svo í hag-
inn fyrir þá borgara, sem hafa
lokið ævistarfi sfnu, að sóma-
samlega sé að þeim búið, þegar
ævikvöldið nálgast. Ekki má
skilja orð mín svo, að mér finn-
ist ekkert vel gert í málefnum
aldraðra, því ekki er svo ýkja
langt siðan tekið var i notkun
sambýlishús hér í borg, sem er
sérstaklega hannað fyrir þenn-
an aldurshóp. Meira þarf að
gera á þessu sviði, svo eftir-
spurn verði fullnægt. Sem
dæmi um annan þátt í málefn-
um aldraðra má nefna tóm-
stundastarf það, sem borgin
stendur fyrir í þeirra þágu. Er
mér vel kunnugt um, að þessi
starfsemi er mjög vel heppnuð
og er mjög ánægulegt að sjá
hve þátttaka er mikil. I þessu
sambandi finnst mér, að reyna
ætti að virkja unga fólkið í
borginni i starfi í þágu eldri
borgaranna. Með því mætti
suðla að því að brúa bil það,
sem kallað hefur verið kyn-
slóðabilið, en því verður ekki
móti mælt, að það finnst í æ
ríkari mæli hér á landi.
Æskulýðsmál.
Reykjavikurborg hefur á
undanförnum árum varið
miklu fjármagni til æskulýðs-
mála, svo miklu, að ríkið ver
ekki nema ‘4 af heildarfjár-
framlagi borgarinnar til æsku-
lýðsstarfs. Ég er þvi miður ekki
viss um að stefnan í æskulýðs-
málum hafi vérið rétt, þvi það
er ekki nóg að nægilegt fjár-
magn sé fyrir hendi. Þessa
skoðun mína byggi ég á löngu
starfi að æskulýðsmálum, bæði
i almennum og stærstu lands-
samtökum æskufólks í landinu,
Æskulýðssambndi íslands. Það,
sem hefur aðallega staðið hin-
um frjálsu félögum fyrir þrif-
um, er fjárskortur. Þau hefðu
því getað tekið við miklu af
starfi Æskulýðsáðs, ef þau
hefðu verið styrkt fjárhagslega
og starf í þágu æskufólks því
orðið ódýrara en nú er. Að vfsu
geta frjálsu félögin ekki náð til
alls ungs fólks, þvi alltaf er
nokkur hópur, sem ekki vill
bindast í félögum. Þó er mikill
meirihluti félagslyndur, sem
vill fá að framkvæmda hlutina,
en ekki fá þá rétta upp í hend-
urnar.
Lokaorð.
Annar málaflokkur, sem
mikla þýðingu hefur fyrir vel-
ferð okkar borgaranna, eru um-
hverfismálin. Margt hefur ver-
ið vel gert í þeim efnum, en
betur má ef duga skal.
Ég er ekki í nokkrum vafa
um, að þessum málum, sem og
öðrum velferðarmálum, verður
vel sinnt, ef Sjálfstæðisflokkur-
inn fer áfram með stjórn á
borgarmálum, þvi stefna
flokksins byggist á frelsi ein-
staklingsins til orðs og æðis, og
það verður m.a. ekki tryggt
nema unnið sé vel að öllum
félags- og umhverfismálum ibú-
anna.
Skúli Möller
kennari
Sólveig K.
Thoroddsen:
Forysta
í fræðslumálum
NU standa borgarstjórnarkosn-
ingar fyrir dyrum. Þær koma
róti á hugi margra. Þá er farið
að vega og meta störf borgar-
stjórnarinnar, og gerast þá þær
raddir háværastar, sem finna
allt til foráttu. Villþá gleymast
allt, sem vel hefur verið gert,
enda þótt það sé vissulega
margt.
Rikisstjórnin hefir gengið
mjög hart að þegnum sfnum
með skattpiningu og þjarmað
svo að Reykjavíkurborg, að hún
hefur neyðst til að hækka mikið
fasteignagjöldin á íbúðarhús-
næði og eru þau nú orðin allt of
há. Koma þau gjöld nú illa við
flesta, en þó koma þau harðast
niður á unga fólkinu, ekkjum
og ellilífeyrisþegum. Hér á
landi reyna allir að eignast þak
yfir höfuðið og leggja óhemju
mikið á sig til þess. Fasteigna-
gjöldin spyrja ekki um tekjurn-
ar. Leyfum dugnaðarfólki að
njóta ávaxtar erfiðis sins og
gerum því kleift að hlúa að
heimilum sínum og börnum Þá
myndi margur uppeldis- og fé-
Iagslegur vandi leysast. Skatta-
lögunum verður ekki breytt
innan borgarstjórnarinnar,
heldur á Alþingi, en það verður
varla fyrr en Sjálfstæðisflokk-
urinn tekur þar aftur við
stj órnartaumum.
Reykjavíkurborg hefur haft
forystu í fræðslumálum hér á
landi og byrjað á flestum nýj-
ungum, sem fram hafa komið.
Hið nýjasta í þeim efnum er
hinn svonefndi opni skóli í
Fossvogi, sem er tilraunaskóli,
og mig langar til að kynna
nokkuð.
Það er hlutverk skola að
koma hverjum nemanda til
þess þroska, sem hann hefur
hæfileika til. Allir eiga að hafa
sömu möguleika til menntunar,
enda þótt menn séu misjöfnum
námsgáfum gæddir. í þeim
skólum, sem flestir þekkja til,
er nemendum skipað í bekki
eftir aldri, hvar sem þeir eru á
vegi staddir i andlegum eða lík-
amslegum þroska. I opnum
skólum þekkjast ekki bekkir.
Börnum úr mismunandi aldurs-
flokkum er blandað saman í
hópa, sem kennari ber ábyrgð
á. Þessu formi svipar mjög til
gamla farskólans, eins og margt
eldra fólk þekkir til. Með þessu
nýja formi er hefðbundna
bekkjarkennslan að mestu leyti
brotin niður og einstaklings-
kennsla tekur við. Þó eru litlir
hópar teknir í beina kennslu af
og til. Kennari hefur tækifæri
til að sinna hverjum og einum
eftir því, sem nauðsynlegt er.
Af þessu leiðir, að nemandi get-
ur farið í gegnum námsefnið á
þeim hraða, sem honum er eðli-
legur. Nemendur finna ekki
eins til þess, að þeir séu á und-
an eða eftir skólafélögum sín-
um, en þó má ekki gleyma því,
að samkeppni getur verið ör-
vandi, ef í hófi er.
I opnum skóla er engin
stundaskrá. Þar velja nemend-
ur sér þá námsgrein, sem þeir
hafa áhuga á hverju sinni.
Þannig er verið að fá börnin til
að leita sjálf eftir fræðslunni.
Með því móti verða þau virkari
í náminu. Þau ættu að verða
sjálfstæðari, starfsglaðari og
hæfari að finna sjálf sig. Þann-
ig koma þau ánægðari og já-
kvæðari út í lífið.
Reykjavík, 24. febrúar 1974.
Sólveig Kristinsd. Thoroddscn.
Kennari.