Morgunblaðið - 17.05.1974, Side 14

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 17. MAI 1974
14
Síra Björn Magnússon
prófessor sjötugur
A sjötugsafmæii síra Björns
Magnússonar prófessors got ég
okki stillt nitg unt að stinga niöur
penna til þess að óska honum til
hamingju með daginn og þakka
l'yrir ógleymanleg ár í guöfræði-
deildinni. Það voru góðir
dagar þegar unað var við rann-
söknir og stúdíur undir leiðsiign
hans. Eg sé hann fyrir mér. þar
sem hann kemur foldgnár inn í
fimmtu kennslustofu, heilsar,
smellir hókum á borðið, sest, læt-
ur eldsnöggt á sig gleraugun og
les nteð rödd og álierslum, sem
eru að sama skapi einkalegar, sem
erfítt er að leika þær eftir: ,,FOr
diese Geschichte ist zu allen Zeit-
en grundlegend. dass sich das
Volk Israel nicht nur von einer
lebendigen, personhaften Macht
gefuhrt wiess, sondern dass ess
seine ganze Existenz als Volk
dieser Macht, Gott, verdankt. Es
weiss sich aus allan Völkern
durch einen ursachlosen Willen
Gottes erwahlt. Das Ziel dieser
Erwahlung ist das Heil fur die
ganze Menschheit; „in dir sollen
gesegnet werden alle Geschlecht-
er auf Erden". Svo segir í ágætu
riti W. Foersters um samtíðar-
sögu Nýja testamentisins, og það
er einmitt einkennandi fyrirpróf.
Björn, þessa ótrauðu kempu, aó
hann skyldi ekki vila það fyrir sér
að umgangast hin góðu vísindi á
þýsku jafnt sem ensku og dönsku
(hann hlaut framhaldsmenntun
sína á Þýskalandi, háborg guð-
fræðinnar), enda lét nafni hans
Sigfússon, háskólabókavörður,
svo um mælt í viðtali, að guð-
fræðistúdentar væru nær hinir
einu, sem bæðu um þýskar bækur
í safninu.
En próf. Björn er lfka mikiil
grískumaður; það leyndi sér ekki
í prýðilegri yfirferð Jóhannesar-
guðspjalls, þar sem hann studdist
meðfram við eigin skýringar,
þaulunnið og vandað verk. En
þessi mikli eljumaður hefur líka
komið víðar við en kennsluna
ein'1 Þannig hefur hann um ára-
bil átt sæti í nefnd þeirri, er
vinnur að nýrri þýðingu Nýja
testamentisins í íslensku. Hann
hefur gefið út Orðalykil Nýja
testamentisins f samantekt sinni,
hið ágætasta verk og bráðnauð-
synlegt öllum þeim, sem rýna
ritningarnar. Og síðast þegar ég
vissi var hann langt kominn með
orðalykil Gamla testamentisins,
sem ekki verður sfður mikið bús-
ílag íslenskum guðfræðingum.
Auk þessa hefurpróf. Björn sam-
ið mikla ættfræðidoðranta og sam
anskrifað Prestatal og prófasta. 1
öllum þessum verkum kemur
fram mikil samviskusemi og ná-
kvæmni, elja og alúð. Hið sama
setti svip á kennslu hans. Þegar
hann nú lætur af störfum prófess-
ors við guðfræðideild Háskóla Is-
lands fyrir aldurs sakir, leyfi ég
mér að færa honum hjartans
þakkir fyrir þá veislu f farangri
mínum, sem samverustundirnar
við hann eru og verða, um leið og
ég sendi honum og fjölskyldu
hans bestu kveðjur og ósk um
blessun Guðs um mörg ókomin ár.
Bolungarvík, 12. maí 1974,
Gunnar Björnsson.
Prófessor Björn Magnússon er
að heiman f dag.
Afmæliskveðja úr
guðfræðidei Idinni
Prófessor Björn Magnússon,
sem er sjötugur í dag, er hylltur
af nemendum sínum og samkenn-
urum, og hann er f heiðri hafður
fyrir frábært starf að leiðbein-
ingu ungra manna og ljúf-
mennsku og bróðurhug í sam-
starfi við samkennarana að mál-
efnum deildarinnar.
Björn Magnússon hefur komið
við sögu guðfræðideildarinnar
allt frá árinu 1937 og er því f
tvöföldum skilningi elztur að
embættisaldri. Hann er i hópi
mestu afkastamanna og elju-
manna í guðfræðingastétt. Mörg
nytsamleg rit hefur hann saman
sett, og hann hefur ætfð fjallað
um kennslu og ritstörf af miklum
fræðilegum áhuga. Maðurinn
Björn Magnússon er svo heill og
óskiptur, að drengskapur hans og
atorka kemur jafnt fram i fræða-
störfum hans sem í hagnýtri
vinnu, og er hann smiður góður
og hagur á margt. Engan mann
hefi ég reynt að meira heillyndi
og heiðarleika í starfi en hann. Á
tuttugu ára samstarf okkar við
guðfræðideildina hefur aldrei
fallið blettur eða hrukka. Dauf-
legt hefur þar samt aldrei verið.
Þótt próf. Björn hafi kennt sið-
fræði um árabil, er Nýja testa-
mentisfræði og helgisiðafræði
hans fremsta fræðasvið, auk
áhuga hans á ættvfsi og atorku
hans f útgáfustarfi á því sviði. En
smiðurinn og hagleiksmaðurinn
dundar sér við margt; auk smíð-
anna og bókbandsins
hefur hann samið og
út gefið m.a. verkmikinn orða-
lykil að Nýja testamentinu og
er með í smiðum sams konar upp-
sláttarrit yfir Gamla testamentið.
Kunnugum er ljóst hvílíka þolin-
mæði og iðni þarf til þess að
liggja yfir samantekt slfkra rita
árum saman, og notendur eru
þakklátir fyrir ómissandi „verk-
færi" við könnun ritninganna. Þá
má ekki gleyma starfi Björns
Magnússonar að þýðingu Nýja
testamentisins, en ógjörningur er
hér upp að telja allt það, sem
þessi mikli eljumaður hefur um
sýslað á löngum starfsferli, allt
frá prests- og prófastsárum „til
vorra daga“. Vegna rúmleysis
blaðanna nú um stundir set ég
hér punkt og þakka mínum
„gamla" kennara og sjötuga
starfsbróður hugþekkar samveru-
stundir og vona, að hlýjar árnað-
aróskir berist honum og konu
hans þar sem þau dvelja í sínu
gamla héraði.
Þórir Kr. Þórðarson.
Islandsvinur og meistari
málmstungunnar fimmtugur
Ufceuíupövv
Ö-I
Málmristumeistarinn mæri í
Múnchen, pröfessor Hróðúlfur
Hvíthöggur, eins og grafíkerinn
og íslandsvinurinn Rudolf Weiss-
auer m>ndi heita á kjarnamáli
Fjailkonunnar er fimmtugur í
dag sem á grönum má sjá.
Þessi silfurgrái og geithafur-
skeggjaði Germani hefir komið
átta sinnum til íslands og tekið
Ferming
Oddaprestakall, Rang.
Ferming f Oddakirkju, sunnud.
12. maí 1974 (kl. 2e.h.)
Nöfn fermingarbarna:
Heimir Heimisson,
Þrúðuvangi 22, Hellu, Rang.
Oddur Þorsteinsson,
Heiðarbrekku,
Rangárvallahr., Rang.
Pálmi Sigurður Steinþórsson,
Laufskálum 7, Hellu, Rang.
Þórhallur Jón Svavarsson,
Þrúðvangi 24, Hellu, Rang.
Dýrfinna Kristjánsdóttir,
Heiðvangi 3, Hellu, Rang.
Fríður Norðkvist Gunnarsdóttir,
Dynskálum 7, Hellu, Rang.
Katrín Jónína Gunnarsdóttir,
Ægissíðu 3, Djúpárhr., Rang.
Ferming í Utskálakirkju
sunnud. 19. maf, kl. 2.
Stúlkur:
Auður Vilhelmsdóttir,
Garðbraut 86
Asa Guðmundsdóttir,
Gerðavegi 4
Elsa Pálsdóttir,
Garðbraut 72
Ingibjörg Þorgerður Eyjólfsd.,
Skólabraut 7
Sigrún Jóhanna Jónsdóttir,
Grímshóli
Unnur Guðmundsdóttír,
Sólvallagötu 7, Reykjavík
UnnurGuðrún Knútsdóttir,
Melbraut 23
Þórn ý J óh an nsd ót ti r,
Sunnubraut 9
Drengir:
Bergþór Baldvinsson,
Melbraut 9
Bragi Einarsson,
Blómsturvöllum
Davíð Margeir Þorsteinsson,
Faxabraut 34D, Keflavík
Gísli Rúnar Eiríksson,
Garðbraul 70
Gísli Lúðvík Kjartansson,
Bjarmalandi
Guðjón Guðmundsson,
Garðbraut 43
Óskar Júlíusson,
Smáraflöt
Sigurður Helgi Magnússon,
Bræðraborg
ástfóstri við land og þjóð. Með
sýningum, sölu og örlátum giöf-
um á verkum sínum hefir hapn
kennt okkur að meta góða grafík.
Engan Þjóðverja veit ég vinsælli
hér um slóðir en Rudolf, nema ef
vera kynnu Grímsbræður, höf-
undar Grimmsævintýra, og Mar-
teinn gamli Lúther að ógleymd-
um stóru B-unum frægu, þeim
Beethoven og Bach. Hann er það
bezta og vandaðasta, sem frá
Þýzkalandi hefir borizt eftír stríð,
að Mercedes Benzinum meðtöld
um svo að kveðnir séu upp dóm-
ar að jöfnu um efni og anda. Vin-
ur vor, Rudolthefir allavega eitt
framyfir marga samlanda sfna og
Benzinn, að hann er gæddur
djúpri samkennd og samvizku.
Móðir Rudolfs var þekkt kona um
gjörvallt Þýzkaland um sína daga.
Hún stofnsetti verzlunarskóla f
Múnchen og naut mikils álits.
Einn af mörgum litríkum forfeðr-
um Rudolfs Weissauers bar júða-
prestsnafnið Rabinowish, en
„rabbíar" nefnast sáluhirðar
hinnarguðsútvöldu þjóðar. Sá var
eflaust ættaður úr Gólanhæðum
eða undan grátmúrnum í Jerúsal-
em. Rabínówish þessi var líflækn
ir við rússnesku keisarahirðina
löngu á undan þeim alræmda Ras-
pútfn. Fara engar sögur hvorki
voða- né vodkahistoríur af þeim
keisaralega kuklara og forföður
listamannsins. Mun líflæknirinn
hafa dáið eðlilegum dauðdaga,
sem mun ennþá vera fremur fá-
títt þar eystra um málsmetandi
menn; hvorki misst höfuðið, feng-
ið óvænta byssukúlu í bakið né
verið byrlaó inn eitur eða sendur
í eilffðarsumarleyfi til Síberíu.
Aftur á móti má greinilega sjá
allar þjáningar rússnesku þjóðar-
innar og þeirrar þýzku líka, og ef
nánar er að gáð má þar einnig
eygja kvalagöngu Israela, f sál-
rænu og viðkvæmnislegu andliti
þessa leikna og lyriska listamanns
eftir þunga og erfiða vodka-
drykkju. Þá blæðír þessu góð-
hjartaða göfugmenni bæði inn og
út og getur jafnvel úthellt tárum
yfir grimmd og mannvonzku
heimsins. Kvikunæm lista-
mannssál hans endurnærist
mest og bezt í svölu og
kristaltæru íslenzku úthafs-
lofti. Því þykir meistara
Weissauer hvergi betra að koma
en sjóleiðis til íslands. Slík ferð
„sævar að sölum“, þar sem „sfgur
dagsins bjarta ljós“ hlýtur að
verka sem andleg hundahreinsun
á útlendinga, sem eru að kafna í
þrengslum og kæfandi ólofti stór-
borganna. Rudolf er ræktaður
mannvinur og hámenntaður húm-
anisti á sviðum lista og bók-
mennta. Þó mun hjartalagið hafa
náð hvað mestum þroska, sem
mest er um vert. Hann les stór-
meistara andans jöfnum
höndum á frönsku, ensku
og þýzku. Ljúfasta lesefnið
mun þó jafnan vera heimspeki
auk hávísindalegra rita um taug-
ar og ölfinningar og margslungin
regindýpi sálarlífsins. Hann er
svo sannmenntaður og lítillátur,
að hann slær aldrei um sig með
þekkingu sinni til að sýnast
stærri og meiri. Gáfur hans ná svo
óralangt út og uppyfir allan hé-
góma.
ÞETTA er mynd af atriði úr leik-
ritinu Járnhausnum, sem Æsku-
lýðsráð Akraness sá um uppsetn-
Rudolf hefir gegnt prófessors-
stöðu í grafík. Sú listgrein hefir
jafnan staðið með miklum blórna
meðal þýðverzkra i sjálfri vöggu
þrykklistarinnar, allt frá dögum
stórteiknarans Albregts Dúrer og
allar götur til föður prentlistar-
innar, Jóhannesar gamla Guten-
berg. Graflistarverk Weissauers
hanga í listasöfnum vítt og breitt
um heimsbyggðina og þau eru
ekki ófá íslenzku heimilin, sem
geta státað af skilirium þessa ást-
sæla listamanns og góða íslands-
vinar. Þar hefir oft frekar verið
um að ræða gjafir en sölu af
hendi þessa veglynda listamanns.
ingu á, meðal annars til að endur-
vekja leikstarf á Akranesi. Gísli
Alfreðsson var fenginnlil aðleik-
Hann hefir gist hundruð hótela
bæði vestan hafs og austan. Kær-
ast er honum Hótel Holt, því að
hvergi sefur hann værar og
dreymir fegurri drauma en þar.
Fjölskylda hans, frú Christa og
dót'tirin Claudia, eyddu síðastliðn-
um jólum með honum þar í Holti
og hafa sjaldan lifað jólalegri jól.
Vinum hans og velunnurum hér
heima, sem vildu senda horium
kveðju f tilefni dagsins, skal bent
á, að heimilisfang hans er: 8
Múnchen, Kapuzinerstr. 29,
Germany West.
Að lokum óska ég þessum mæta
vini mínum og starfsbróður til
hamingju og alls góðs gengis um
ókomna tíð, jafnframt sem ég
vildi flytja mæðgunum Christu og
Claudfu kveðjur minar. Þá þakka
ég Rudolfi siðast, en ekki sízt
ómetanlega uppörvun í list minni
með „stímúlerandi" skeggræðum.
Lftið hefir hann eflaust getað
lært af mér f staðinn, blessaður.
Það er ekki daglegt brauð hér um
slóðir, að svo kærkomnar súrefn-
isgjafir frá starfsbræðrum í list-
inni berist í þrúgandi fásinninu,
hér nyrzt norður við yzta haf,
langt, langt norður á hala heims-
menningarinnar.
Meðkollegíalli kveðju.
Örlygur Sigurðsson.
nu verið haldnar og ávallt fyrir
fullu húsi. Leikfélag hefur verið
stofnað með 96 stofnfélögum og
heitir það Skagaleikflokkurinn.
Mveðið hefur verið að sýna leik-
ritið næst f félagsheimilinu á Sel-
tjarnarnesi f kvöld kl.
9, laugardag kl. 16 og sunnudag
kl. 15.
stýra verkinu. Atta sýningar hafa
Járnhausinn á Seltjarnarnesi
Akurnesingar í leiksýningarferð