Morgunblaðið - 18.07.1974, Síða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. JULl 1974
Hallgrímur Guðmundsson
skipstjóri — Minning
Hallgrímur Guðmundsson var
fæddur að Hjarðardál ytra í
önundarfirði 26. nóvember 1904,
en lést í Reykjavík 30. júlí 1974,
tæplega sjötugur að aldri.
Foreldrar hans voru hjónin
Guðmundur Bjarnason og Guðný
Arngnmsdóttir, er þá bjuggu í
Hjarðardal, en fluttust nokkrum
árum sfðar að Hesti í önundar-
firði og bjuggu þar síðan. Guð-
mundur var sonur Bjarna Jóns-
sonar, er lengi bjó á Tanna-
n.esi í önundarfirði, en var
dýrfirskur að ætt. Bjami var
tvíkvæntur, og var sonur hans
af fyrra hjónabandi Daníel
faðir Daníels læknis á
Dalvík. en með seinni konu
sinni átti hann mörg börn, meðal
þeirra Ingimar útgerðarmann f
Hnffsdal. En Guðmund á Hesti
eignaðist Bjarni á milli kvenna,
og hét móðir Guðmundar Ástríð-
ur Jónsdóttur, Sigmundssonar, af
Kvíanesætt í Súgandafirði. Var
Ástríður greind kona og fróð um
margt.
Guðný á Hesti, móðir Hall-
grims, var dóttir Arngríms bónda
og skipherra í Hjarðardal innri,
en hann var sonur Jóns Vfdalíns
Sveinssonar garðyrkjumanns á
Horni í Mosdal í Arnarfirði. Jón
sá var ættaður frá Húnaflóa, en
kona hans og móðir Arngrims var
Guðrún dóttir Tómasar Eiríksson-
ar í Hrauni á Ingjaldssandi og
Þuríður Pálsdóttur á Alfadal,
Hákonarsonar prests á Alftamýri,
Mála-Snæbjarnarsonar. Kona
Arngríms og móðir Guðnýjar var
Lára Thomsen, en forfeður henn-
ar voru kaupmenn á Patreksfirði
og á Eyjunni Als við Suður-Jót-
land. Var Lára ekkja eftir
Brynjólf Guðmundsson frá Mýr-
um í Dýrafirði, er Arngrímur
kvæntist henni.
Guðmundur Bjarnason á Hesti
var harðgreindur maður og hug-
leiddi marga hluti, er mönnum
máttu horfa til framfara. Sá hann
suma hluti betur en margir sam-
tíðarmenn hans, og þótti honum
gott að rökræða slík efni á fund-
um með unglingunum, sem þá
voru að vaxa upp f nágrenni hans,
þótt aldarþriðjungur skildi aldur
þeirra og hans. Þeim, sem þessar
línur ritar, er hann minnisstæður
sem lifandi hugsjónamaður.
Framkvæmdamaður var hann
ekki að sama skapi, enda heimilið
þungt. Börnin voru ellefu, elst
Lára kennari í Reykjavík, en
yngst Vésteinn verkfræðingur, en
Hallgrimur var fimmti í röðinni.
Guðný kona Guðmundar lést árið
1920, tæplega fimmtug að aldri.
Hún var prúð húsmóðir og mun
hafa verið mikil skapfestukona og
prýðilega greind. Bæði voru þau
hjón bókhneigðari en almennt
mátti teljast.
Ég man eftir Hallgrimi frá
unglingsárum hans. Hann var tal-
inn efnilegur piltur, vasklegur f
framgöngu og þótti líklegur til að
skipa með sóma sitt rúm í þjóð-
félaginu, ef heilsa og kraftar ent-
ust. Hitt þurfti ekki að efa, að
greind og skilningur var í góðu
lagi eins og hjá fleirum af systkin-
unum á Hesti.
Síðan hafa vegir okkar Hall-
grims ekki legið saman, þótt ég
hafi haft af honum spurnir. Hann
gerðist ungur sjómaður og þótti
standa þar öðrum fyllilega á
sporði. Hann réðst til náms í
Stýrimannaskólann í Reykjavík
og lauk þaðan prófi vorið 1931. —
t
Hjartkær móðir okkar, tengdamóðir og amma
ELÍSABET KARÓLÍNA BERNDSEN,
lézt aðfararnótt 1 7. þm. í Borgarspítalanum.
Birna og Fredric Mann.
Steinunn og Ingvar N. Pálsson,
Björg og Benedikt Ólafsson.
Ásta og Fritz Hendrik Bemdsen.
Utför
t
JÓNASAR ANDRÉSSONAR
frá Múla Þorskafirði
ferfram frá Fossvogskirkju föstudaginn 1 9. júli kl. 1 3.30
Ingibjörg Guðmundsdóttir
Kristján Jónasson Sóley Jóhannsdóttir
Ingi B. Jónasson Kristrún Gestsdóttir
og barnabörn.
t
Maðurinn minn
TÓMAS I. TÓMASSON.
rafvirki,
Hæðargarði 8,
andaðist að kveldi hins 15 júlí. Fyrir hönd barna og annarra
vandamanna,
Þorbjörg Óttósdóttir.
t
Þökkum af alhug öllum þeim fjær og nær fyrir sýnda samúð og
vinarhug vegna fráfalls og útfarar,
EYJÓLFS GEORGS GUÐBRANDSSONAR
Glaðheimum 8. Reykjavlk
F.h. aðstandenda
Guðbrandur Jónasson.
t
Þökkum innilega öllum þeim er auðsýndu okkur samúð og vinarhug
við fráfall og útför móður okkar, tengdamóður, ömmu og langömmu
GUÐBJARGAR VÍDALÍN ÞORLÁKSDÖTTUR
ÞormarV. Kristjánsson, Vilhelmlna Guðmundsdóttir,
Eggert V Kristjánsson,
Ásdis V. Kristjánsdóttir, Jón Halldórsson,
Dýrfinna V. Kristjánsdóttir. Bragi V. Kristjánsson,
barnabörn og barnabamabörn.
En annar maður, sem kunnugri er
og mér færari til, mun greina hér
á eftir frá lífsstarfi Hallgrfms og
hvílíkur maður hann hefur reynst
í því. Tilgangur minn með þessum
fáu orðum var að sýna að nokkru,
úr hvaða jarðvegi Hallgrímur var
sprottinn.
Hallgrimur kvæntist 10. okt.
1934 Margrétu dóttur Ingimars
Bjarnasonar og Halldóru Hall-
dórsdóttur í Hnífsdal. Kunnugir
ljúka upp einum munni um það,
að Margrét sé hin mesta gerðar-
kona í sjón og raun, og á hún
reyndar ekki langt að sækja þá
atgervi. Þau eignuðust fjögur
börn, og þarf ekki að lýsa fyrir
þeim, er til þekkja, að þar hefur
eplið ekki fallið langt frá eikinni.
Þau eru: Halldór Ingi skipstjóri,
Ásmundur kennari við Stýri-
mannaskólann, Gunnar stýrimað-
ur og Margrét barnakennari, öll í
Reykjavík.
Ólafur Þ. Kristjánsson.
Þeim fækkar sífellt mönnun-
um, sem gerðu garðinn frægan á
gömlu togurunum, mönnunum,
sem þekktu tvenna tímana á þeim
skipum, er unnu hörðum höndum
á nóttu sem degi í vonskuveðrum
sem öðrum og þekktu ekki lög um
hvfldartíma né hvaða verk þeir
mættu vinna um borð, hvað þá
heldur laugardags- eða sunnu-
dagsfrí, sem nú þykir sjálfur lífs-
kjarninn — í landi. Óveðrin voru
þeirra hvildartfmi, ef stutt var í
var, eða þá sjaldan að halda varð
sjó. Þrekið og skylduræknin var
þeirra veganesti að heiman. Flest
allir komu þessir menn úr sjávar-
t
Móðir okkar, amma og lang-
amma,
SIGURLÍN EINARSDÓTTIR,
Ásvallagötu 55,
verður jarðsungin föstudaginn
19. þ.m. frá Fríkirkjunni kl.
1.30
Börn, ba rnaborn og barna-
barnabörn.
t
KRISTJÁN FINNBOGASON.
verkstjóri,
Reynivöllum 6,
Selfossi
lést I Landspítalanum 1 7. júlí.
Sigriður Kristjánsdóttir.
t
Þökkum innilega samúð og
vináttuhug við andlát og jarðar-
för,
ÁSGEIRS S. HÓLM.
Systkinin.
plássum og úr sveitum landsins
og færðu með sér sína byggðar-
menningu. Hér blönduðu þeir
geði og lífi með fólkinu en fluttu
verðmæti heim til sín, peninga og
svo trosið, sem fyllti margan
svangan maga. Oftast fór það svo,
að þeir tóku sér bólfestu á hinum
nýja stað sem venjulegast var í
Reykjavík, í Hafnarfirði eða á
Suðurnesjunum. Þannig soguðu
þessir staðir til sfn utan af lands-
byggðinni oft og tíðum úrvalslið-
ið, fyrst á skúturnar en síðar á
togarana, skip hins nýja tíma þar
sem þessir menn fundu mátt sinn
og megin f störfum. Það voru
þessir menn, sem sfðar komu
skipulagi á vinnutímann, þeir
voru boðherar hins nýja tíma um
nánara samband milli hinna vinn
andi manna, er hlut áttu að máli,
hvort heldur var til sjávar eða
sveita. Við þessar aðstæður skap-
aðist það kjarnafólk, sem við
togarútgerðina tengdist föstum
böndum og myndaði þann kjarna,
sem gerði það að verkum, að Is-
lendingar urðu mestu togara-
menn þessa heims, nokkurs konar
yfirstétt þeirra f öllum þeim lönd-
um, sem sjómennska hefur verið
stunduð. Svo mjög báru þeir af
erlendum stéttarbræðrum sínum
í allri atorku. Þessir menn gerðu
gömlu togarana fræga og það
voru þeir, sem lögðu grundvöllinn
að því, að hér hófst öld
nýsköpunartogaranna, sem svo
síðar fæddi af sér mikla verklega
menningu og hina marglofuðu
skuttogara.
Einn þessara manna var Hallgrím
ur Guðmundsson, fyrrum skip-
stjóri og síðar framkvæmdastjóri
Togaraafgreiðslunnar hér f
Reykjavík, sem nú er látinn á
sjötugasta aldursári. Innilegar
samúðarkveðjur eiga þessar línur
að flytja ekkju hans, Margréti
Ingimarsdóttur, börnum þeirra
og venzlafólki öllu. Hlutur sjó-
mannskonunnar hefur alltar ver-
ið mikill í lffí íslenzkra heimila og
verður svo þegar í hlut eiga ósér-
hlífnir sjósóknarar, sem oftast
hugsa meira um skyldurnar en
eigin hag. Ég minnist með ánægju
þegar Hallgrfmur Guðmundsson
kom fyrst til starfa hjá bæjarút-
gerð Reykjavíkur eftir margra
ára volk á sjónum. Hann kom eins
og hann væri kallaður, mikll að
vexti og vallarsýn, kom til að vera
stýrimaður á Þorkeli mána, til
öndvegismannsins Hannesar
Pálssonar, skipstjóra, sem var
skipstjóri á fyrsta nýsköpunartog-
ara Islendinga, Ingólfi Arnarsyni.
Þeir Hannes og Hallgrímur höfðu
verið saman á gamla Gylli og lán-
aðist samstarf þeirra svo vel þar
sem verða mátti. Nú endurnýjað-
ist þetta samstarf þeirra og bar
Hannes ætíð mikið lof á Hallgrím.
Síðar tók Hallgrimur við skip-
stjórn á þvf skipi við góðan orðs
tír. Þurfti þá oft óvenjulegt þrek
og langlundargeð við þær veiðar,
en þá tíðum sótt allt á Vestur-
Grænlandsmið, oft í skammdeg-
inu, með 40—50 manna áhöfn um
borð. Veiðisvæðið var víðáttumik-
ið allt frá Hvarfi og norður að
Holsteinsborg. Kjarkur Hallgrfms
var óbilandi, skipshöfn hans sam-
hent og dugmikil og lánaðist þetta
vel og heim var komið með mik-
inn afla.
Togaraafgreiðsluna, þjónustu-
fyrirtæki togaranna, vantaði nú
dugmikinn og forsjálan mann til
þess að taka að sér framkvæmda-
stjórn og var Hallgrímur valinn
til starfsins eftir að til hans hafði
verið persónulega leitað. Fór
Hallgrfmur þá í land og lét af
skipstjórn og tók við því fyrir-
tæki. Tókst ágæt samvinna með
Hallgrími og Hafsteini Bergþórs-
syni sem var formaður Togaraaf-
greiðslunnar. Ástæðulaust er að
orðlengja hér um en fyrirtækið
óx og dafnaði undir stjórn Hall-
gríms og verkmenning öll bættist
stórlega, enda bar Hallgrímur
ætíð fyrir brjósti hag verkamanna
sinna enda var Hallgrímur maður
með óvenjulega sterka réttlætis-
kennd. I höndum Hallgrfms urðu
verkefni Togaraafgreiðslunnar æ
fleiri og nauðsynlegt reyndist að
auka og bæta vélakostinn enda
var starf Togaraafgreiðslunnar er
fram liðu stundir ekki eingöngu
bundið við togarana heldur og við
þjónustu við vöruflutningaskip.
Hallgrfmur heitinn var gæfu-
maður. Það, sem hann tók sér
fyrir hendur, sá hann vaxa og
dafna hvort heldur það voru störf
til sjós eða lands. Ekki axlaði
Hallgrímur þó byrðarnar einn en
kona hans Margrét Ingimarsdótt-
ir frá Hnífsdal reyndist honum
stoð og stytta og lét sitt hvergi
eftir liggja. Þegar heilsu Hall-
grims tók að hraka var honum
vissulega ljóst að hverju stefndi.
En forsjónin var honum vissulega
Ifknsöm og við, sem með honum
unnum, þökkum honum samstarf-
ið, góðvildina, samvizkusemina og
drengskapinn. Og að lokum ósk-
um við honum góðrar ferðar.
Jón Axel Pétursson.

5VAR MITT EFTIR BILLY GRAHAM
Foreldrar mfnir halda, að ég sé of ungur til þess að ganga f
söfnuð, en mér finnst, að ég ætti að komast f samband við
trúarbrögðin. Ég er á átjánda árinu og finnst sannarlega tfmi
til þess kominn að gera eitthvað f þessu máli. Hvað sýnist yður?
Ég held að þú takir ekki rétt á þessu máli. Vandi
þinn er ekki fyrst og fremst sá, að þú sért of ungur
til þess að ganga í kirkjuna, heldur hitt hvort þú sért
andlega undir það búinn. Sjáðu til: Við göngum ekki
í kirkju til þess að komast í samband við einhver
trúarbrögð, heldur til þess að eiga samfélag við þá,
sem elska Krist, og til þess að taka þátt í verkefni
kirkjunnar. Þú þarfnast að finna Krist sem frelsara
og Drottin, áður en þú getur átt slíkt samfélag.
Biblían segir, að „Drottinn bætti daglega við I hóp-
inn (kirkjuna), þeim er frelsast Iétu.“ Ef þú gengir í
söfnuðinn, án þess að eiga persónulega trú, mundir
þú skaða bæði söfnuðinn og sjálfan þig. Veittu Kristi
viðtöku sem frelsara þínurn, og þá ertu andlega
undir það búinn að ganga í kristinn söfnuð.
t
Öllum þeim, sem tóku þátt í leitinni að Reyni Dagbjartssyni, sem fórst
af slysförum 2. júní þökkum við af alhug. Viljum við þar nefna
Slysavarnafélag (slands, slysavarnadeildirnar á Akranesi og i Borgar-
fjarðar og Mýrasýslum. Einnig vini og venslafólk og alla aðra sem þar
lögðu fram liðsinni sitt. Ykkur öllum biðjum við guðs blessunar og
farsældar I starfi.
Sigrfður Kristjánsdóttir, Dagbjartur Majasson,
Björk Dagbjartsdóttir, Sólveig Hauksdóttir.
Sólveig Kjartansdóttir, Haukur Jóhannsson.