Morgunblaðið - 26.07.1974, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. JULl 1974
Bretar styrkja varnir
um flugvöllinn
Nikosíu, Genf, 25. júní
— AP, NTB.
BRYNVARÐAR bifreiðir Breta
óku inn á alþjóðaflugvöllinn f
Nikosfu á fimmtudag til að
styrkja það Iið Sameinuðu þjóð-
anna, sem þar gætir þess að
hvorki grfskum Kýpurmönnum
né Tyrkjum takist að leggja hann
undir sig.
Grfskar og tyrkneskar sveitir
Aþenu, Róm, Washington,
25. júlf— AP, NTB.
HIN NVJA stjórn Grikklands
eyddi öðrum tilvistardegi sfnum
á stöðugum fundum um Kýpur og
hættuna, sem enn vofir yfir, á að
strfð brjótist út á milli Grikk-
Iands og Tyrklands.
Hinn nýi utanrfkisráðherra
landsins, George Mavros, fór á
fimmtudag til Genf, þar sem
hann hitti starfsbræður sfna frá
Tyrklandi og Bretlandi, en löndin
þrjú halda nú með sér fund f
Genf til að ræða hugsanlegar
leiðir til lausnar Kýpurdeil-
unnar. Við komuna til Genf gagn-
rýndi Mavros Tyrki fyrir að hafa
rofið vopnahléð.
Meðan á fundum stjórnar Kara-
manlis stóð héldu fagnaðarlætin
stóðu augliti til auglits með 500
metra á milli sfn við vesturhluta
flugvallarins, en þangað hafa
tyrkneskar sveitir rutt sér leið
með brynvörðum bifreiðum og
lokað þjóðveginum til Nikosfu.
Tyrkneska utanfkisráðherrann
Turan Gunes sagði, þegar hann
kom til Genf á fimmtudagsmorg-
un, að Tyrkir gætu ekki sætt sig
við neina lausn Kýpurdeilunnar
nema Tyrkjum búsettum á eynni
áfram hvarvetna um landið vegna
heimkomu útlaga og lausnar póli-
tfskra fanga.
Sú ákvörðun að sleppa pólitísk-
um föngum er af fréttamönnum
túlkuð sem merki um ásetning
stjórnarinnar að koma á lýðræði í
Grikklandi. Eitt þeirra mála, sem
rædd voru á fundum stjórnarinn-
ar, mun hafa verið möguleikinn
að því, að þingkosningar fari fram
innan skamms.
1 ræðu, sem útvarpað var og
sjónvarpað, sagði Karamanlis for-
sætisráðherra á fimmtudag, að
megin verkefni stjórnar sinnar
væri að verja sjálfstæði og full-
veldi Kýpur með öllum sfnum
styrk. Varaði hann Tyrki við því,
að innrás þeirra í eyna gæti leitt
til strfðs á milli bandamanna
innan Atlantshafsbandalagsins.
yrðu veitt meiri réttindi og þeir
fengju aukna hlutdeild f stjórn
eyjunnar.
Ráðstefna landanna þriggja
Grikklands, Tyrklands og Bret-
lands f Genf um friðarsamkomu-
lag á Kýpur mun væntanlega
hefjast á föstudagsmorgun.
Brezki utanrfkisráðherrann
Callaghan kom einnig á fimmtu-
dagsmorgun til Genf, en Mavros
utanrfkisráðherra Grikklands
kom sfðar um daginn.
Kærir
EBE
IBM?
Brtissel, 25. júlí, AP—NTB.
EFNAHAGSBANDALAGIÐ er f
þann veginn að hefja rannsókn á
þvf, hvort bandarfska risafyrir-
tækið International Business
Machines (IBM) hafi brotið
einokurnarreglur þær, sem gilda
á bandalagssvæðinu, að þvf er
opinber talsmaður EBE tilkynnti
f dag. „Við höfum látið fara fram
vissar athuganir á undanförnum
sex mánuðum og komizt að viss-
um niðurstöðum,** sagði talsmað-
urinn, en vildi ekki gefa nánari
skýringar. Hann sagði, að IBM
hefði nú um 61% af tölvu-
markaðinum f Vestur-Evrópu og
að sfnu mati væri það alger yfir-
burðaaðstaða. Verði IBM fundið
sekt um brot á einokunarreglun-
um á fyrirtækið yfir höfði sér
mjög þungar sektir.
Nýja stjórnin
gagnrýnir Tyrki
ÞRÓUIM
SÝNING í LAUGARDALSHÖLLINNI
OPIN DAGLEGA KL. 14.00—22.00
Sýningin bregður upp mynd af þróun atvinnuvega landsmanna
— LANDBÚNAÐI, SJÁVARÚTVEGI, IÐNAÐI, SAMGÖNGUM,
VERSLUN OG MENNTAMÁLUM, auk þess sem þættir ríkisvalds
og Reykjavíkur eru gerðskil í sérstökum deildum.
Skemmtiatriði verða af ýmsu tagi alla daga, svo sem:
KVIKMYNDASÝNINGAR, LEIKSÝNINGAR, HÉRAÐSVÖKUR,
TÍZKUSÝNINGAR OG SÝNIKENNSLA.
í KVÖLD:
TÍZKUSÝNING KL. 9.15 •
Þessa sýningu má enginn láta fram hjá sér fara, því
„HÚN ER SAGA ÍSLANDS í 1 1 ALDIR"
Auðir stólar Islendinga, þegar forseti alþjóðadómstólsins Ies
úrskurðinn f máli Breta gegn Islendingum.
— 10 dómarar
Framhald af bls. 1
saman f ljósi þeirrar vitneskju
sem fyrir liggur að verndun. Fullt
tillit verður þó að taka til gildandi
laga og þeim breytingum sem á
þeim kunna að verða.
BRETAR ANÆGÐIR
Mbl. hafði f gærkvöld samband
við 'Hans G. Andersen, formann
sendinefndar tslands á hafréttar-
ráðstefnunni f Karakas. Sagði
hann, að þeim hefði rétt verið að
berast fregnir af úrskurðinum en
ekki fengið dómsorðin. Sagðist
hann ekki vilja gefa neinar yfir-
lýsingar um málið fyrr en hann
hefði kynnt sér úrskurð dómstóls-
ins nákvæmlega.
Talsmaður brezka utanrfkis-
ráðuneytisins, sagði f samtali við
Mbl. að Bretar fögnuðu úrskurð-
inum. Utanríkisráðuneytið hefði
hins vegar enn ekki kynnt sér
nákvæmlega niðurstöður dómsins
„en nákvæm athugun á honum
mun fara fram“ sagði talsmaður-
inn, og þvf getum við ekki sagt
neitt nánar um málið að svo
stöddu".
Vestur-þýzka utanríkisráðu-
neytið var seint í gærkvöld ekki
reiðubúið til að segja neitt um
úrskurð dómstólsins.
Brezkir togaraeigendur fögn-
uðu niðurstöðum dómstólsins.
Hann „hefur sýnt fram á, að við
höfum rétt fyrir okkur, lagalega
og siðferðislega" sagði formaður
samtaka togaraeigenda, Sudaby.
„Grundvallar atriði I okkar rök-
semdafærslu var ekki fiskveiði-
mörkin heldur einhliða útfærsla
þeirra sem við sögðum vera ólög-
lega“.
Jens Evensen, viðskiptamála-
ráðherra Noregs, sem nú situr
hafréttarráðstefnuna f Karakas,
sagði f viðtali við NTB fréttastof-
una, að of snemmt væri að segja
hvaða áhrif úrskurður alþjóða-
dómstóllinn gæti haft á framgang
mála á ráðstefnunni, en sú stað-
reynd, að meirihluti dómaranna
hafi látið fylgja sérálit með úr-
skurðinum bendi til þess að mjög
mismunandi sjónarmið séu uppi
um þau alþjóðalög, sem meiri-
hlutinn styðst við.
Tálsmaður norska utanrfkis-
ráðuneytisins sagði að margar
skoðanir eigi eftir að vera uppi
um réttmæti úrskurðarins, bæði f
Noregi og annars staðar. Þvf væri
við því að búast, að þessi úrskurð-
ur hefði minni þýðingu en úr-
skurðir dómstólsins f öðrum mál-
um.
Segir NTB, að þó að brezka
stjórnin lýsi sig opinberlega
fagna úrskurðinum, þá sé það
skoðun stjórnmálamanna f Lond
on að hann muni ekki hafa
nokkra raunhæfa þýðingu.
Af dómurunum tfu sem greiddu
atkvæði með úrskurðinum
skiluðu forseti dómsins og
Nagerdra Singh viðbótaráliti.
Dómararnir Gorester, Bengzon,
Jimenez de Arechaga, Nagerdra
Singh og Ruda bættu við sam-
eiginlegu séráliti og dómararnir
Dillard, de Castro og sir Humprey
Waldcon bættu við eigin sérálit-
um.
Af þeim fjórum dómurum sem
atkvæði greiddu gegn úrskurðin-
um bætti Ignacio Pinto við sér-
stakri yfirlýsingu og dómararnir
Cros, Petren og Onyeama skiluðu
séráliti f andstöðu við úrskurð
meiri hlutans. 1 yfirlýsingum
þessum og álitum gerðu dómar-
arnir grein fyrir og útskýrðu af-
stöðu sfna.
Franco að
fara á kreik
Madrid, 25. júlí—AP.
FRANSISCO Franco einræðis-
herra á Spáni er á góðum bata-
vegi og mun sennilega hvað úr
hverju fara af sjúkrahúsinu, þar
sem hann hefur legið undanfarna
daga. Mun Franco Ifklega halda
til sumarseturs sfns á Norður-
Spáni. Er talið hugsanlegt, að
hann muni aftur taka við
stjórnartaumunum, sem afhentir
voru Juan Carlos prinsi, er ein-
ræðisherrann veiktist, en blöð f
Madrid gáfu f skyn f dag, að
heillavænlegra væri, að hann
gerði það ekki.
Heilt þorp
þurrkað út
Stokkhólmi, 25. júlí — NTB.
HEILU sveitaþorpi f norðurhluta
Namibfu var f september f fyrra
gjöreytt af suður-afrfskum her-
mönnum, að þvf er haldið var
fram f þættinum Rapport f
sænska sjónvarpinu f gær. Eiga
105 fbúar þorpsins að hafa verið
myrtir og aðeins einn fbúi þess
slapp. Það var með hjálp þessa
manns og frelsissamtakanna
SWAPO, sem flokki sænskra
sjónvarpsmanna tókst að komast
á staðinn og ná myndum af rúst-
um þorpsins, þar sem hauskúpur
og beinagrindur voru f haugum.
Maðurinn, sem komst undan, 74
ára að aldri, sagði sjónvarps-
mönnunum, að hermennirnir
hefðu stillt þorpsbúum upp f röð.
Hefði þá Portúgali einn sagt sér
að flýja, „og ég varð að yfirgefa
fjölskyldu mfna, sem sfðan var
brennd lifandi. Hermennirnir
helltu yfir fólkið bensfni og
kveiktu svo f,“ sagði gamli
maðurinn.
„Síðar var ég tekinn til fanga og
pyntaður. Suður-Afríkumenn-
irnir vildu fá upplýsingar um
frelsissamtökin," sagði hann enn-
fremur. Eftir einn mánuð eiga
maður þessi og sænski kvik-
myndatökumaðurinn Rudi Spee,
sem að þættinum stóð, að gefa
skýrslu um málið fyrir sérstakri
nefnd Sameinuðu þjóðanna. Eru
þau gögn, sem fyrir liggja um
fjöldamorð þetta, talin mun ná-
kvæmari en þau, sem verið hafa
fyrir hendi f fyrri tilvikum af
þessu tagi.