Morgunblaðið - 24.09.1974, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. SEPTEMBER 1974
Fa
jj h//, i/./;». i v
'ALUm
® 22*0*22*
RAUOARÁRSTÍG 31
LOFTLEIÐIR
BILALEIGA
CAR RENTAL
TS 21190 21188
Ferðabílar hf.
BílaleigaS—81260
5 manna Citroen G.S fólks og
stationbllar 1 1 manna Chervolet
8—22 manna Mercedes-Benz
hópferðabílar (með bílstjórn)
HÓPFERÐA-
BÍLAR
Til leigu i lengri og skemmri
ferðir 8—50 farþega bíler.
KJARTAN
INGIMARSSON
Sími 86155 og 32716
■Tilboð-
AKIÐ NÝJA
HRINGVEGINN
Á SÉRSTÖKU
AFSLÁTTARVERÐI ■
SHODtt
LEIGAN
CAR RENTAL
AUÐBREKKU 44, KÖPAV.
‘S* 4-2600
!4
DBTStin lOOR-UUl-BROnCO
ITTVARP OG STEREO í OU.UM BÍLUM
Bílaleigan ÆÐI
Simi 13009 Kvöldsími 83389
Lífæð landsbyggðar
Islendingur, málgagn Sjálf-
stæðisflokksins á Norðurlandi,
eystra, segir f leiðara ma.:
„Eins og lslendingur hefur
áður bent á er það þýðingar-
mest eins og sakir standa fyrir
landsbyggðina, að fundinn sé
rekstrargrundvöllur fyrir út-
flutningsatvinnuvegina, sem
eru lffæðar flestra byggðarlaga
úti um land. En þegar það vérk-
efni hefur verið leyst, er brýnt
að hyggja að mótun framtfðar-
stefnu til eflingar landsbyggð-
inni. Fram hjá þvf verður ekki
gengið, að fyrsta skilyrðið f þvf
sambandi er aukið fjármagn,
þótt ýmsar þýðingarmiklar
breytingar á „kerfinu" þurfi
einnig til að koma."
Þá bendir Islendingur á það,
til marks um landsbyggðar-
stefnu núverandi rfkisstjórnar,
að þrátt fyrir yfirlýsta stefnu
hennar um samdráti rfkisút-
gjalda, hafi verið ákveðið að
tryggja byggðasjóði verulegt
ráðstöfunarfjarmagn, sen: mið-
ist við 2% af heildarútgjöldum
f járlaga hverju sinni.
Eftirmáli um
ráðherratíð
Þá f jallar blaðið um orkumál
Norðlendinga. Greinir það frá
breyttum tón f málgögnum Al-
þýðubandalagsins um þetta
efni. Til skamms tfma hafi
þessi mál verið talin f stákasta
lagi f góðri forsjá Magnúsar
Kjartanssonar. Nú bregði hins-
vegar svo við, fáum dögum eftir
að Magnús standi upp úr stól
orkuráðherra, að Alþýðubanda-
lagsblaðið á Akureyri birti for-
sfðugrein um „yfirvofandi stór-
felldan orkuskort á Norður-
landi“. Beri að fagna þvf, að
blaðið viðurkenni nu þá stað-
reynd, sem öðrum hafi verið
Ijós undanfarin 3 ár, þó viður-
kenningin sé vafasamur eftir-
máli um ráðherratfð Magnúsar
Kjartanssonar.
„Að frelsa
heiminn.
Magnús Kjartansson, sá orð-
hagi málafylgjumaður, ritar
langa grein f Þjóðviljann ný-
verið, þar sem lagt er út af Ijóði
Steins: „Að frelsa heiminn er
eins og að spila á spil.“ Þar er
vegið allharkalega að fyrri
bandamanni, Ólafi Jóhannes-
syni, sem með „léttúðarfullri
kaldhæðni1* Ifti á stjórnmálin
eins og pókerspil, bar sem
kapps skuli kostað um að leyna
þvf sem á hendi er haldið, f von
um flokkslegan ávinning, en
hugsjónir og markmið látin
lönd.og leið. Öðru máli gegni
um Alþýðubandalagið, sem sé
nánast eins og blindur f bridge,
er leggi öll sfn spil á borðið,
háleitar hugsjónir og mikilvæg
markmið. Sfðan eru Ólafi gefin
hástemmd heilræði, ef fyrir-
hugaður pólitfskur spilaávinn-
ingur snúist f tap, og þá er enn
vitnað til Steins, sem raunar er
upphafið og endirinn f hugleið-
ingum Magnúsar: „Og þótt þú
tapir, það gerir ekkert til, þvf
það er nefnilega vitlaust
gefið.“
„Alltof
þröngur kjóll”
En einmitt þessi föðurlega
hirting Magnúsar, er hann
hyggst taka fyrri samstarfs-
mann á hné sér, eða öllu heldur
sú hástemmda lesning, er frá
honum gengur, minnir mann á
aðra stöku Steins, sem einnig
gengur út á frelsun heimsins.
Einkum það, sem lesa má á
milli lína f grein Magnúsar, að
málflutningi Ólafs sé of þröng-
ur stakkur skorinn. 1 þeirri
stöku gerir Steinn góðlátlegt
grfn að hávaðasömum mann-
kynsfrelsurum, sem hafa allt á
hornum sér, jafnvel það, að
„Ólavfur“ samtfmans gangi um
f alltof þröngum kjól.
„Að frelsa heiminn er eins og
að standa upp á stól
f stóru herbergi og hrópa
út f salinn.
Hér inni er stúlka f alltof
þröngum kjól.
Og allir vita að þessi maður
er galinn.“
Og þó enginn frýi Magnúsi
vits né hæfileika, fyrirgefst
vonandi Staksteinum að vitna f
Stein.
0RÐ I EYRA
Fundinn snillíngui
EKKI bregðast Jakobi krosstré fremuren
önnur tré, einsog margoft hefur komið á
daginn. Maður var valla búinn að átta sig
eftir rismikinn og lystrænan samsaung kallá-
kóranna, þegar stórsénfið og snillfngurinn,
Sveinar Sveinn, kom askvaðandi og gaukaði
að manni þarna f mannþraunginni svo ágætu
Ijóðverki (samanber myndverk: menníngar-
legt orð), að jabbnvel Sigurðura og Hilmar
bókavörður meiga fara að vara sig.
Að vfsu munu glöggir menníngarvitar
merkja f verkinu áhrif frá góðskáldi einu
marglofuðu. En hvaða snillfngar eru ekki
undir áhrifum frá sér meiri skáldum? Er
ekki tilaðmynda Dagur undir áhrifum frá
Þórarni frá Steintúni og Gvuðbergur eymíng-
inn undir sterkum straumum frá Ingibjörgu
og Maggneu frá Kleifum? En hér er þá
dikturinn:
Sveinar Sveinn:
A HLJÓMLEIKUM.
Hér syngja þeir, sem sluppu
úr erli dagsins
og slappa af.
Eg minnist ennþá tóna lokalagsins
er landinn svaf.
Ó, tónskáld, þér,
sem okkur ómverk gefið
svo undarleg.
Það misstu ýmsir
allt sitt fé f Stefið,
og einnig ég.
Og ég, sem út
f bláinn fetti fingur
með froðusnakk.
Hvort er ég heldur hann,
sem ennþá syngur,
eða hinn, sem sprakk?
Vélsmiðja Stein-
dórs h.f. 60 ára

Akureyri, 13. september.
Vélsmiðja SteinHórs h/f viö
Kaldbaksgötu er 60 ára um
þessar mundir, og.var afmælis-
ins minnzt í dag með veglegu
kaffisamsætí í Sjálfstæðishús-
inu. Þar sýndi framkvæmda-
sjjórinn, Steindór Steindórs-
son, gestum kvikmynd, sem
hann hefir gert um sögu fyrir-
tækisins, og er sú kvikmynd um
margt mjög skemmtíleg. Auk
þess rakti hann feril þess f stór-
um dráttum í ræðu, sem hann
flutti undir borðum.
Stofnandi vélsmiðjunnar,
Steindór Jóhánnesson, var
Húnvetningur, fæddur árið
1883 og lærði járnsmíði hjá Sig-
urði Sigurðssyni járnsmið á
Akureyri. Árið 1906 fór hann
til Danmerkur fyrir atbeina
Magnúsar Sigurðssonar á
Grund til þess að læra vélsmíði,
en vann eftir heimkomuna m.a.
við uppsetningu fyrstu tóvinnu-
vélanna í ullarverksmiðjunni
Gefjun.
Árið 1914 kvæntist hann
Sigurbjörgu Sigurbjarnardótt-
ur. ættaðri úr Öxnadal, og sama
ár reisti hann verkstæðishús á
Torfunefi (á haR við húsið
Hafnarstræti 90) og hóf þar
rekstur þess fyrirtækis, sem
enn stendur með miklum
blómá. Stunduð var alls konar
járnsmíðavinna, allt frá
skeifnasmíði og upp í skipa- og
gufuvélaviðgerðir. Þar fór
einnig fram miRil nýsmíði,
einkum ýmíss konar land-
búnaðartækja.
Árin 1928 og 1929 var nýtt
verkstæðishús byggt við Kald-
baksgötu (stækkao 1946). Þar
voru m.a. smíðuð járnrúm fyrir
Sjúkrahúsið og hafin zink-
húðuh (galvanisering). Sonur
Steindórs, Stefán Höskuldur,
m ■
sem nú er látinn, fór til Þýzka-
lands og lærði þar raf- og log-
suðu. Meðal framleiðslu-
varnings vélsmiðjunnar næstu
ár má nefna gluggagrihdur úr
T-járni, ætlaðar f verksmiðju-
hús, og sjálfvirkár heyskúffur
á sláttuvélar, algerlega hannað-
ar i vélsmiðjunni og útbreiddar
um land allt. Einnig var smíðað
allt járnverk í báta fyrir Skipa-
smíðastöð KEA. Eftir stríð
komu heyýtur á dráttarvélar,
gróðurhúsagrindur, klafabönd,
brynningartæki og innréttingar
í fjós svo og stálgrindur í úti-
hús, sem nú er mikið smíðað af.
Steindór Jóhannesson
andaðist 19/1 1951, og sfðan
hefir Steindór sonur hans veitt
vélsmiðjunni forstöðu. Nú er 3.
ættliðurinn farinn að vinna í
vélsmiðjunni. — 8 iðnnemar
hafa útskrifazt frá fyrirtækinu,
og sú farsæld hefir fylgt þvf, að
þar hafa aldrei orðið slys á
mönnum eða munum. Þar hafa
verið hugsaðir og smíðaðir
margir þjóðþrifahlutir, sem
orðið hafa til heilla og fram-
fara.
Sv. P.
Frímerk j asýningin
Stockholmia 74 opnuð
Stokkhólmi 20. september —
Frá fréttaritara Morgunblaðs-
ins.
Alþjóðafrímerkj asýn ingi n
Stockholmia 74 var opnuð síðdeg-
is við hátfðlega athöfn af Svfa-
konungi, Karli XVI Gustav. Sýn-
ingin er haldin á vegum sænska
frfmerkjasafnarasambandsins og
sænsku póststjórnarinnar. Til
samanburðar við stærð sýningar-
innar má geta þess að þegar Svfar
héldu alþjóðafrfmerkjasýningu
árið 1955, voru sýningarramm-
arnir 1.500 að tölu, en á St()ck-
holmia 74 eru þeir 4.800 og gefur
það nokkra hugmynd un*. stærð
þessarar sýningar.
Þátttakendur á sýnin^unni eru
um 1.000 frá 104 löndttm og
þeirra á meðal er Elísabet
Englandsdrottning, en safn henn-
ar er þó andstætt öðrum frí-
merkjasöfnum vegna ætternis
drottningarinnar, þvf að safnið er
erfðagripur frá forfeðrum hennar
hátignar, en þetta heimsfræga
safn er sýnt í heiðursdeild sýning-
arinnar. Annað, sem vekur og
mikla athygli á Stockholmia 74, er
umslag, sem póststimplað var á
tunglinu af bandarískum geim-
förum.
t samkeppnisdeild sýningarinn-
ar taka íslenzkir frímerkjasafnar-
ar einnig þátt og sýna þar íslenzk
sýningarefni og Félag frfmerkja-
safnara í Reykjavík gekkst fyrir
hópferð á sýninguna. Póststjórnir
14 ríkja sýna nýjustu frímerkja-
útgáfur og hafa þar söludeildir,
þar sem safnarar geta keypt frí-
merki og þar á meðal er Island.
Að lokum skal þess getið, að
sýningin er í sýningarsölum St.
Eriks Massan og er það að flatar-
máli 20 þúsund fermetrar eða ná-
lægt því eins stórt og fjórir knatt-
spyrnuvellir og þurfa menn að
ganga nokkra kílómetra til þess
að skoða alla sýninguna, en áætl-
að er, að tugir þúsunda gesta
heimsæki þessa stórsýningu.
Vátryggingarupphæð sýningar-
efnisins er um 3.000 milljónir ís-
lenzkra króna. Sænska póststjórn-
in gefur út sérstaka útgáfu frí-
merkja í tilefni sýningarinnar og
er upplag hennar takmarkað
mjög og verða frímerkin aðeins
seld um leið og aðgöngumiði að
sýningunnier seldur.
Jónas Hallgrfmsson.