Morgunblaðið - 10.10.1975, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. OKTÖBER 1975
Allt í óvissu með
rækiuveiðarnar
— ÞU ferð ekki fet, gætu þeir
víst sagt, Pétur Einarsson og
Guðmundur Pálsson, sem
þarna toga f Bessa Bjarnason.
Bessi fer nú samt — til Noregs,
en þangað er honum boðið að
kynna sér norskt leikhús. Sýn-
ingum mun þvf ljúka á „Húrra
krakka" 1 Austurbæjarbíói nú
um hlegina. Alls hefur þessi
vinsæli gamanleikur verið
sýndur 20 sinnum f vor og f
haust, alltaf fyrir troðfullu
húsi og hafa nú séð hann um 15
þúsund manns. — Húrra
krakki hefur áður verið sýndur
hér f bæ við svipaðar vinsældir,
en þá fór Haraldur Á. Sigurðs-
son sem kunnugt er með aðal-
hlutverkið. Ahugafélög úti um
land hafa einnig mörg spreytt
sig á þessum fjöruga farsa,
enda er hann býsna hagleg
samansetning með hæfilegri
flækju misskilnings og óvæntra
atburða.
Sr. Bjarni Sig-
urðsson skipaður
lektor við HÍ
Menntamálaráðherra hefur
ákveðið að séra Bjarni Sigurðs-
son, sóknarprestur á Mosfelli,
skuli skipaður lektor í kenni-
mannslegri guðfræði við Háskóla
Islands frá og með 1. janúar nk.
að telja.
799 teknir
ölvaðir við
akstur á áiinu
LÖGREGLAN í Reykjavik hefur
fram til þessa tekið 799 ökumenn
í höfuðborginni vegna gruns um
ölvun við akstur. Á sama tíma i
fyrra hafði lögreglan tekið 844
ökumenn vegna gruns um ölvun-
arakstur. Flestir ökumenn eru
teknir um helgar, að meðaltali
15—20. Um síðustu helgi var
eftirlit stóraukið og voru þá tekn-
ir um helmingi fleiri ökumenn en
venjulega vegna gruns um
ölvunarakstur.
Húrra krakki á förum
Skemmdarverk
á vinnuvélum
Rvíkurborgar
TÆKI og áhöld borgarinnar
hafa orðið fyrir tíðum
skemmdarverkum nú nýverið,
sérstaklega þó þar sem verið er
að vinna að malbikunarfram-
kvæmdum á Breiðholtsbraut
efri.
Þar var í fyrrinótt ráðist á
kyrrstæða þungavinnuvél og
rúður brotnar í henni á báðum
hliðum stýrishúss, svo að ekki
var hægt að vinna með vélinni
í gærdag. Að því er ögmund-
ur Einarsson hjá Áhaldahúsi
Reykjavíkurborgar tjáði
Morgunblaðinu hafa borgar-
Framhald á bls. 20
FORRÁÐAMENN rækjuvinnslu
og rækjubáta á norðvestanverðu
landinu halda enn að sér hönd-
um, þrátt fyrir að hálf önnur vika
sé liðin frá þvf að rækjuveiðar
hefðu mátt byrja samkvæmt
venju. Astæðan er sú, að heims-
markaðsverð á rækju er f lág-
marki um þessar mundir og f
Ijósi þess gengur erfiðlega að fá
fram hráefnisverð á rækju hér
innanlands. Sumir rækjuvinnslu-
menn segja jafnvel horfur f
markaðsmálum svo dökkar, að
áhöld sé um það hvort það hafi
yfirleitt eitthvað upp á sig að
gera út á rækju f ár en aðrir
óttast að slfkt geti haft f för með
sér, að þýðingarmiklir markaðir
erlendis fyrir fslenzka rækju glat-
ist okkur með öllu. Slfkt gæti
einnig haft hinar alvarlegustu
afleiðingar fyrir um 750 manns á
þessum landshluta sem hafa haft
atvinnu sfna af rækjuvinnslu yfir
vetrartfmann.
I samtali við Morgunblaðið í
gær sagði Haukur Helgason,
framkvæmdastjóri Rækjustöðvar-
innar á Isafirði, að það hefði verið
• •
Dr. Orn hættur
hjá Lagmetinu
DR. ÖRN Erlendsson sem gegnt
hefur framkvæmdastjórastarfi
hjá Sölustofnun lagmetisiðnaðar-
ins frá því að fyrirtækið var sett á
stofn, hefur nú látið þar af
störfum. Sem kunnugt er urðu
nýlega stjórnarskipti hjá stofnun-
inni, en nýja stjórnin hefur enn
ekki afráðið hver skuli ráðinn
framkvæmdastjóri í stað dr.
Arnar.
Eldur í kjallara
ELDUR kom upp í kjallara húss
við Mávahlíð síðdegis í gær. Urðu
nokkrar skemmdir af eldinum,
þar á meðal ónýttist frystikista
sem þar var. Ekki er talið útilokað
að um íkveikju hafi verið að ræða.
fræðilegur möguleiki fyrir rækju-
bátana í Djúpinu að byrja veiðar í
byrjun þessa mánaðar en engar
vinnslur við Djúpið væru þó enn
teknar til starfa né nokkrir bátar
þar af leiðandi byrjaðir veiðar.
Menn biðu enn átekta, þar eð svo
margir þættir væru enn óljósir
varðandi þessa grein sjávarút-
vegsins, — markaðsverð erlendis
í botni og hér heima vantaði
hráefnisverðið inn í dæmið.
Haukur kvað Rækjustöðina
hafa selt alla sína framleiðsfli frá
f fyrra nema 7 tonn en samtals
hefði framleiðslan frá sl. hausti
til vors verið 124 tonn. Hins vegar
hefði hluti framleiðslunnar eða
milli 40 og 50 tonn, sem flutt voru
út í júní-september sl„ farið á
alltof lágu verði eða á 14.50-15
krónur sænskar.
Verðið væri þannig í algjöru
lágmarki um þessar mundir, og
nefndi Haukur sem dæmi, að
meðalverðið á vertíðinni á undan
hefði verið 24 krónur sænskar.
Hins vegar kvað Haukur hluta
framleiðslunnar í fyrra, sem seld-
ur var fyrripart veiðitímabilsins,
hafa selzt greiðlegar og á hærra
verði, þannig að meðalverðið yfir
allt veiðitimabilið hefði líklega
verið um 17 krónur sænskar.
Ilaukur kvaðst einnig álíta, að
verðið á rækjunni erlendis gæti
ekki farið öllu neðar en nú væri
og kvaðst fremur vonast til að það
færi eitthvað að stíga upp á við
aftur.
Haukur sagði þó, að af framan-
greindu mætti vera ljóst að horf-
urnar væru engan veginn glæsi-
legar og því ekki að undra þótt
menn héldu að sér höndum. Enn
sem komið væri skipti þó þetta
aðgerðaleysi ekki máli en þegar
færi að koma fram yfir miðjan
mánuðinn yrði eitthvað að fara að
skýrast í þessum efnum, ef yfir-
höfuð ætti eitthvað að verða af
rækjuveiðum og vinnslu þessa
vertíð, þar eð um þetta leyti
myndi fólkið i landi, sem unnið
hefði undanfarna vetur við
rækjuvinnslu, fara að svipast um
eftir annarri vinnu, ef hana væri
þá að fá, og mannskapurinn á
rækjubátunum tæki sömuleiðis
að leita fyrir sér annars staðar.
Haukur benti hins vegar á, að það
gæti einnig haft hinar alvarleg-
ustu afleiðingar ef ekkert yrði af
rækjuvinnslu nú, því að þá væri
ekkert líklegra en íslenzka rækj-
an félli út af mikilvægum mörk-
uðum, sem ef til vill yrðu ekki
auðunnir á nýjan leik.
Hauki reiknaðist til, að um 300
manns — bæði verkafólk í landi
og sjómenn — hefðu haft viður-
væri sitt af rækjuveiðunum í
Djúpinu á undanförnum vertið-
um, á Bíldudal störfuðu líklega
milli 60—80 manns að þessari
grein sjávarútvegsins en í pláss-
unum á Ströndum — Hólmavik,
Drangsnesi og Djúpuvík í kring-
um 100 manns hugsanlega eða 500
manns í fjórðungnum öllum. Að
plássunum við austanverðan
Húnaflóa meðtöldum mætti þann-
ig reikna með að um 750 manns
hefðu starfað við rækjuvinnslu og
veiðar á Norðvesturlandi öllu.
Verðlagsstjóri:
r
Alagning ákvæðisvinnutaxta
byggingarmeistara ofreiknuð
VIÐ athugun hjá skrifstofu verð-
lagsstjóra hefur orðið uppvíst um
að byggingarmeistarar hafa of-
reiknað launatengd gjöld i út-
seldri ákvæðisvinnu sinni, svo að
það hcfur valdið hærri álagningu
meistara en heimilt hefur verið.
Verðlagsnefnd hefur samþykkt
að sjá um leiðréttingu á þessari
álagningu þegar f stað og kanna
auk þess mál þetta frekar.
I fréttatilkynningu frá skrif-
stofu verðlagsstjóra er greint frá
því, að á síðasta fundi verðlags-
nefndar, sem haldinn var 1.
október sl„ hafi verið á dagskrá
erindi frá meistarasambandi
byggingarmanna, sem óskaði eftir
breytingu á „útseldri vinnu“
byggingarmanna.
Á fundi þessum skýrði verð-
lagsstjóri frá athugun sem verð-
lagsskrifstofan hefur gert á út-
reikningum launatengdra gjalda i
útseldri ákvæðisvinnu byggingar-
meistara, og kom fram við könn-
unina, að launatengd gjöld hafa
verið ofreiknuð er i framkvæmd
hefur þýtt hærri álagningu meist-
ara.
Að því er segir i fréttatilkynn-
ingunni hefur álagningin hjá tré-
smíðameisturum reynzt vera rúm
11% eða rúmlega 1% hærri en
heimilt er. Hjá múrarameistur-
um, málarameisturum og vegg-
fóðrarameisturum reyndist álagn-
ingin vera rúm 14% eða rúml. 4%
hærri en heimilt er.
Sem áður greinir samþykkti
verðlagsnefnd í framhaldi af
þessum upplýsingum að láta leið-
rétta álagningu byggingarmeist-
ara þegar í stað, en málið verður
að öðru leyti kannað nánar.
Morgunblaðið sneri sér einnig
til Gunnars Björnssonar, for-
manns Meistarasambands bygg-
ingarmanna út af þessu máli og
spurði hann hvernig þetta mál
væri vaxið. Gunnar svaraði því til,
að byggingarmeistarar hefðu út
af fyrir sig vitað að það hefði átt
sér stað að fyrrgreindir taxtar
væru ofreiknaðir en kvað það
hafa verið gert með fullri
vitneskju verðlagsstjóra, bæði
fyrrverandi og núverandi verð-
lagSstjóra. Þeir hefðu ekki talið
ástæðu til að leiðrétta þessa út-
reikninga og lagfæra álagningar-
tölur miðað við þær Ieiðréttingar,
þrátt fyrir að meistarasambandið
hefði farið fram á að slíkt væri
gert.
Gunnar kvað þess vegna þessa
frétt hafa komið sem þrumu úr
heiðskíru lofti fyrir byggingar-
meistara. Meistarasambandið
hefði aldrei farið á bak við
verðlagsyfirvöld varðandi þessa
útreikninga heldur hefði það lagt
fram sína útreikninga á öllum
töxtum í hvert sinn sem verðlags-
eða kaupgjaldsbreytingar hefðu
orðið fyrir verðlagsyfirvöld en
síðan hefði gangurinn verið sá, að
verðlagsyfirvöld samþykktu
þessa útreikninga og sambandið
sendi siðan yfirvöldum aftur þá
taxta sem sendir væru út til
meistara á vegum sambandsins —
nánast til staðfestingar.
Gunnar kvað þetta tiltekna mál
annars hafa komið fyrir hinn nýja
verðlagsstjóra í sumar. Þá hefði
orðið að samkomulagi milli aðila,
að þetta mál yrði látið liggja á
milli hluta meðan verið væri að
athuga hvernig þessum málum
yrði bezt komið fyrir. Nú kæmi
það hins vegar skyndilega upp úr
kafinu og þá án þess að nokkurt
samráð væri haft við Meistara-
sambandið — að vísu hefði það
fengið bréf frá verðlagsstjóra um
þetta efni en forráðamenn sam-
bandsins hefðu ekki átt þess
neinn kost að ræða málið við verð-
lagsstjóra. Kvaðst Gunnar síðast
hafa reynt að ná tali af verðlags-
stjóra í gærmorgun en fengið þau
svör að hann væri ekki við.
Gunnar var að því spurður
hvort þessi skekkja i útreikn-
ingum álagningartaxta skipti
verulegum fjárhæðum fyrir neyt-
endur, en hann taldi svo ekki
vera.
Nýtt spærKngsverð
YFIRNEFND Verðlagsráðs sjáv-
arútvegsins hefur ákveðið nýtt
lágmarksverð á spærlingi til
bræðslu frá 1. október til 31. des-
ember 1 ár og er vcrðið kr. 2.10 á
hvert kfló. Verðið er miðað við að
seljendur afhendi spærling til
bræðslu á flutningstæki við hlið
veiðiskips eða 1 löndunartæki
verksmiðju, og var bað ákveðið af
oddamanni ásamt atkvæðum full-
trúa kaupenda gegn atkvæðum
seljenda.
1 yfirnefndinni áttu sæti þeir
Ólafur Davíðsson, sem var odda-
maður nefndarinnar, Guðmundur
Kr. Jónsson og Jón Reynir Magn-
ússon af hálfu kaupenda
en Ingólfur Ingólfsson og
Kristján Ragnarsson af hálfu
seljenda. Fulltrúar seljenda tóku
fram, að þeir teldu þessa ákvörð-
un um spærlingsverð stefna starf-
semi Verðlagsráðs sjávarútvegs-
ins í hættu því verðið væri mun
lægra en greitt hefði verið fyrir
spærling á almennum markaði f
sumar og haust.