Morgunblaðið - 23.10.1975, Síða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. OKTÓBER 1975
Minning:
Halldór Erlendsson
íþróttakennari
Fæddur 16. marz 1919
Dáinn 14. október 1975.
Halldór Erlendsson vinur minn
andaðist á Landakotsspítalanum
14. okt. sl.l., eftir langvarandi
veikindi. Útför hans fer fram í
dag frá Fossvogskirkju kl. 15.00.
Andlát Halldórs kom mér ekki
á óvart. Ég hafði fylgzt með hetju-
legri baráttu hans við þann
ólæknandi sjúkdóm, sem varð
hans banamein. Fyrir um það bil
fimm og hálfu ári veiktist
Halldór, og þá þegar varð honum
ljóst hvert stefndi. Öll þessi ár
bar hann veikindi sin af slíkri
karlmennsku og æðruleysi, að
enginn, sem ekki þekkti til, gat
merkt annað en hér færi fullfrfsk-
ur maður.
Það er sárt að missa sinn bezta
vin og erfitt til þess að hugsa að
hitta hann ekki oftar. Halldór var
aðeins 56 ára, er hann lézt.
Kynni okkar Halldórs hófust
norður í Miðfirði á fögrum sumar-
degi árið 1962, þar sem við vorum
saman við laxveiðar, ég sem byrj-
andi en hann sem leiknasti ef
ekki færasti maður þessa lands i
þessari iþrótt.
Mörg sameiginleg áhugamál
drógu okkur saman. Veiðiferðir í
ýmsar ár, þó oftast i Sogið, en það
var uppáhaldsá Halldórs. Halldór
var mikill náttúruunnandi, og
þessar ferðir okkar voru ekki ein-
göngu farnar til veiða, ekki siður
til að njóta hvíldar í fögru
umhverfi. Margar ánægjustundir
á ég úr þessum ferðum og gott er
að eiga þær minningar. Halldór
var mjög góður félagi, sem
miðlaði af sinni reynslu og miklu
þekkingu á eðlilegan hátt. Dramb
eða hroka átti hann ekki til.
Ég man hversu hann gladdist,
er mér gekk vel við veiðarnar.
Hann lagði sig fram við að kenna
mér að kasta flugu, en það var sú
veiðiaðferð, sem hann mat mest.
Það var gaman að vera í návist
Halldórs við veiðar. Ég naut þess
að horfa á þennan stælta og
spengilega mann, hve fimlega
hann fór með stöng og línu. Það
var fullkomið samspil. Hann var
öllum mönnum fisknari, en yfir
þvi var hann ekki að miklast.
Ógleymanlegar eru mér þær
ánægjustundir, sem við áttum
saman á heimilum hvors annars,
þar sem við röktum minningar frá
liðnum sumrum og ræddum ýms
önnur áhugamál. Halldór hafði
frábæra frásagnarhæfileika svo
að maður lifði sig inn í frásögn-
ina. Athygli hans og minni var
einstakt. Þessar stundir voru því
miður alltof fáar vegna anna
okkar beggja.
Halldór Erlendsson fæddist á
Isafirði 16. marz 1919. Hann var
sonur hjónanna Erlends Jóns-
sonar skósmiðs og Gestinu
Guðmundsdóttur. Gestína er á
lifi. Hann var elztur 8 systkina.
Halldór var snemma framgjarn
og fljótt komu í ljós hæfileikar
hans og dugnaður. Á þeim árum
var ekki auðvelt fyrir fátækan
pilt að koma sér áfram. Halldór
lauk prófi frá Kennaraskóla ís-
lands 1938, þá 19 ára. Sama ár fór
hann til Kaupmannahafnar til
náms við Statens Gymnastik-
Institut. Þaðan lauk hann prófi
sem fþróttakennari. Að námi
loknu kenndi Halldór leikfimi við
Kgl. Blindeinstitut. Þá kenndi
hann einnig sund. Árið 1940 fór
Halldór aftur heim til tslands og
gerðist kennari við barnaskólann
á ísafirði 1940—1945. Árið 1945
flytur hann svo til Reykjavíkur og
gerðist kennari við Miðbæjar-
barnaskólann. Þar kenndi hann
smíðar og leikfimi. Síðar kenndi
Halldór við ýmsa skóla leikfimi og
smíðar, og til dauðadags var hann
kennari við Álftamýrarskólann.
Starfi sínu sem kennari gegndi
hann af þeirri ástundun og
samvizkusemi, sem honum var í
blóð borin.
18. október árið 1942 kvæntist
Halldór Arndfsi Ásgeirsdóttur frá
Blönduósi. Foreldrar hennar voru
hjónin Asgeir Þorvaldsson
múrarameistari og Hólmfríður
Zóphoníasdóttir. Þau eru bæði
látin. Arndís og Halldór eignuð-
ust fjögur mannvænleg börn, þau
Asgeir, Sigriði, Erlend og Ásu. Þá
var Halldór stjúpsyni sínum
Hrafni sem faðir.
Hjónaband þeirra Arndísar og
Halldórs var mjög farsælt og
voru þau hjón í hvívetna mjög
samhent, enda bæði frábærar
manneskjur. Þau eignuðust
fagurt heimili að Mávahlið 41, og
þangað var gott að koma. Gest-
risni og hlýtt viðmót löðuðu mann
að heimilinu. Halldór var mikill
áhugamaður um veiðiskap eins og
fyrr getur og fór snemma að lag-
færa sínar eigin veiðistengur,
siðan einnig veiðistengur vina
sinna. Þetta varð upphafið að
Sportvörugerðinni. Um 11 ára bil
hefur Halldór starfrækt það fyrir-
tæki heima hjá sér jafnhliða sínu
kennarastarfi. Oft var vinnu-
dagurinn Iangur, þvi unnið var af
alhug. Halldór kappkostaði að
vera með sem beztar vörur. Hann
fékk umboð fyrir ýmis heimsfræg
sportvörufyrirtæki. Þá framleiddi
hann ýmsar sportvörur sjálfur, en
þó mest af veiðistöngum. Mjög
vandaði hann stengur sinar og
voru þær honum mikið metnaðar-
mál. Enda hafði hann þá reynslu
til að ná góðum árangri. I þetta
lagði hann mikla vinnu og þolin-
mæði. Og hann uppskar laun
erfiðis síns, þvi Hercon-stengur,
en því nafni nefndi hann þær, eru
afbragðs veiðistengur. Mikið ann-
ríki var oft á heimilinu vegna
þessa fyrirtækis og oft vann öll
fjölskyldan f framleiðslu eða við
afgreiðslu. Margur veiðimaðurinn
hefur lagt leið sina upp í Máva-
hlíð til áð verzla eða fá góðar
ráðleggingar hjá Halldóri. Þeim
ráðleggingum var óhætt að
treysta. Erfitt hefði allt þetta
verið fyrir Halldór, ef hann hefði
ekki átt slíka mannkostakonu sem
Arndísi, sem jafnhliða húsmóður-
störfunum tók virkan þátt i
rekstri fyrirtækisins.
Arndís tók veikindum Halldórs
með mikilli hugprýði og stillingu
og gerði allt til að gera honum
þjáningarnar sem léttbærastar.
Og hún var hjá honum er hann
lézt.
Kæra Arndfs og kæru börn, um
leið og þið kveðjið traustan eigin-
mann og góðan föður, sem allt
vildi fyrir ykkur gera. Mann, sem
helgaði ykkur líf sitt og hafði
alltaf efst í huga velferð ykkar.
Hann var strangur, réttlátur,
dulur, en undir þeirri skel, sem
hann brynjaði sig með, var góður
drengur.
Við hjónin sendum ykkur okkar
innilegustu samúðarkveðjur í
ykkar miklu sorg.
Með Halldóri er horfinn af
sjónarsviðinu óvenjulegur maður.
Hann var fríður sýnum og bjó yfir
miklum persónutöfrum. Hann var
mjög fjölhæfur, áhugamál hans
voru nærri ótakmörkuð og
dugnaðar- og drengskaparmaður
var hann með fágætum. Að lokum
vil ég þakka forsjóninni, að ég
skyldi eignast vináttu slfks manns
sem Halldór Erlendsson var.
Minning um góðan vin er dýr-
mæt og gleymist ekki.
Kjartan Sveinsson.
Þegar við kveðjum hinsta sinni
vin okkar og samstarfsbróður,
Halldór Erlendsson, kennara,
kemur margt í hugann.
Hæst ber þó minninguna um
góðan dreng, sem ekki verður frá
þeim tekin sem eftir lifa. Halldór
kom sem kennari í Álftamýrar-
skóla haustið 1969 þá reyndur
mjög í sínu starfi sem fljótt var
séð. Það var engin sýndar-
mennska hvorki f því né öðru sem
Halldór vann. Persónuleiki Hall-
dórs var sterkur og báru allir
virðingu fyrir honum, hvar sem
hann fór, jafnt ungir sem aldnir.
Halldór var traustur, heilsteyptur
og farsæll maður, Vestfirðingur
að ætt og minntist hann oft
heimahaganna með lotningu og
þvf hugarfari, sem sannir menn
bera til ættjarðar sinnar, til
þeirra staða er fyrstu sporin voru
gengin og mjúk móðurhönd vísaði
veginn og hvatti til dáða og dreng-
skapar.
Það er ávinningur að kynnast
mönnum eins og Halldóri, ráð-
hollum og raungóðum. Hann var
hress í bragði ákveðinn í skoðun-
um og rökfastur í málflutningi.
Það var aldrei nein hálfvelgja,
hvorki f hugsun né athöfn þar
sem Halldór fór.
Við samkennarar Halldórs úr
Álftamýrarskóla söknum hans úr
hópnum. Söknum mannsins, sem
var okkur hjálpsamur, velviljaður
og trúr. Söknum hans bæði úr
leik og starfi. En þótt Halldór
færi úr þessum heimi fyrir aldur
fram, eins og margir aðrir, þýðir
ekki um það að fást. Hver verður
sínu kalli að hlýða. En raunabót
er þeim, sem eftir lifa, að eiga
minningu um góðan dreng.
Við vottum konu Halldórs,
börnum og öðrum aðstandendum
innilega samúð. Að lokum
þökkum við Halldóri allt, sem
hann var okkur og vonum að
gæfan fylgi honum handan landa-
mæranna eins og hún gerði hér.
Kennarar Álftamýrarskóla.
Það varð mikil svipbreyting á
fundi í Fulltrúaráði Stangaveiði-
félags Reykjavíkur nú nýlega, er
þar var ósetið eitt sæti, sem aldrei
fyrr hafði verið autt frá stofnun
ráðsins. Okkar ágæti félagi Hall-
dór Erlendsson var rúmliggjandi
á sjúkrahúsi og þvf ófær um að
mæta á fundinum, hinn ferski
andi þessa tillögugóða fyrirmynd-
arfélaga, sem oftast lagði gott til
allra mála með sinni einstöku rök-
fimi, tillitssemi og festu, var ekki
til staðar, þess urðu allir varir er
þennan fund sátu.
Nú þegar við stöndum frammi
fyrir staðreyndum um stríð lífs og
dauða, setur mann hljóðan og
hugurinn hverfur aftur f tfmann
er kynni okkar Halldórs hófust.
Það munu vera allt að 30 ár
síðan ég fyrst minnist Halldórs,
þá sem smíðakennara við Mið-
bæjarbarnaskólann f Reykjavík.
Það fór ekki milli mála, að þar var
á ferðinni slíkur einstakur hag-
leiksmaður að fáir munu finnast.
Með smíðakennslu stundaði Hall-
dór þá útskurð á hillum, sem nú
prýða mörg íslensk heimili, og
varð það úr, að ég fór að aðstoða
Halldór við þessar smíðar. Mér er
sérstaklega minnisstæð sú stund
er Halldór kom eitt sinn og færði
mér að gjöf útskurðarjárn, sem á
þeim tíma var mjög erfitt að fá.
Hef ég oft hugsað til Halldórs
sfðar með sérstökum hlýhug fyrir
að hann skyldi öllum á óvart
koma og gleðja unglinginn og
gera hann að stóreignamanni þar
sem ekkert var til fyrirstöðu að
mæta lífinu með útskurðar-
járnum einum saman, en aldur og
þroski breyttu þeirri hugsun
sfðar.
Næst þegar leiðir okkar lágu
saman að nýju við störf fyrir
Stangaveiðifélag Reykjavíkur,
þar sem Halldór hafði þá starfað
um nokkurt skeið og verið þar
sem áður einn hinna ötulustu
félagsmanna, fann ég strax eigin-
leika kennara mfns og vinar frá
fyrri tíð, góðmennskuna, dugn-
aðinn og starfsviijann sem þá var
endurborinn á nýju sviði, þar sem
hann vann að uppbyggingu á
námskeiðum í flugukastkennslu
svo og öðrum stangarköstum,
einnig hafði Halldór þá hafið
smfði á veiðistöngum og áhöldum
til þeirrar greinar, og átti ég þvf
láni að fagna að fá að kynnast því
af eigin raun, að áhöld hans stóð-
ust fyllilega alla samkeppni bestu
erlendrar vöru — sem framleidd
var við fullkomnustu tækni og
aðstæður. Hefur þessi framleiðsla
síðan verið landsþekkt um langt
árabil, og fyrirtæki hans orðið
með þeim umsvifamestu í þessari
grein, sem og einnig hefpr spar-
ast mörg krónan fyrir veiðimann-
inn og þjóðarbúið vegna hinnar
innlendu framleiðslu.
Eins og áður er sagt var Halldór
um langt skeið forsvarsmaður
kastnefndar Stangaveiðifélags
Reykjavíkur, og sá þá um að
byggja kennslu og æfingar upp á
þann hátt sem nú er. Halldór var
sérstakur áhugamaður um þessa
grein og ber ferill hans þess
greinileg merki þar sem hann var
næstum ósigrandi um langt árabil
í fjölmörgum greinum kastkeppn-
innar bæði hérlendis og erlendis.
Þekking hans-á þessu svo og því
er áður er getið færðu Halldór í
hóp okkar bestu stangveiðimanna
hvort heldur var um silungs- eða
laxveiðar. Naut Halldór þess sér-
staklega þegar hann var kominn
með veiðistöng í hönd, hvort
heldur var við veiðiá eða vatn, og
varð því bæði fengsæll og farsæll
veiðifélagi og ég er fullviss um að
margur lítur til baka til þeirra
hamingjustunda sem þeir hafa átt
með Halldóri Erlendssyni.
Þótt oft sé sagt að enginn viti
hvað átt hefur fyrr en misst
hefur, á þetta ekki við að öllu
leyti í Stangaveiðifélagi Reykja-
víkur, því traust það og virðing
sem Halldór átti hjá þorra félags-
manna á sér engan Iíka, og var
það staðreynd fyrir störf hans í
þágu félagsins. Við eigum eftir að
finna fyrir tómi víða I félaginu
þar sem hann hefur komið nærri
hvort heldur er í yfirstjórn, rit-
stjórn eða á vettvangi kastnefnd-
ar, það verður vandfyllt það skarð
er eftir situr.
A þessari bænar- og þakkar-
stund viljum við allir félagar í
Stangaveiðifélagi Reykjavíkur
svo og aðrir stangveiðimenn
þakka þann ómælda tfma og vel
unnin störf sem hann hefur fyrir
okkur gert.
Þó viljum við sérstaklega þakka
eftirlifandi eiginkonu Halldórs,
frú Arndísi Ásgeirsdóttur, og fjöl-
skyldu þeirra fyrir þá fórnfýsi og
tíma sem heimilið hefur orðið að
sjá af Halldóri vegna þeirra starfa
er hann vann fyrir okkur. Það
framlag verður seint fullþakkað,
og sá tfmi kemur ekki aftur, með
þvf sendum við ykkur öllum
okkar dýpstu samúðarkveðjur, og
megi guðs blessun hvíla á störfum
ykkar og samstöðu f framtíðinni
þvf þannig varðveitum við best
endurminninguna um góðan
heimilisföður, félaga og vin.
Axel Aspelund
Halldór Erlendsson var einn
þeirra manna, sem vegna fjöl-
breyttra hæfileika skapfestu og
mannkosta hefði með sóma getað
gegnt hvaða stöðu sem var í þjóð-
félaginu. Hann valdi sér kennslu
að ævistarfi og var það vel. Fáum
stéttum mun meiri þörf en
kennarastéttinni á úrvalsmönn-
um.
Halldór lauk kennararpófi
1938, þá hélt hann til Kaup-
mannahafnar og stundaði íþrótta-
nám í Statens Gymnastik-Institut.
Árið 1939—40 kenndi hann leik-
fimi og sund í Köfn. Árin
1940—45 var hann kennari við
barnaskólann á Isafirði, en þar
var hann fæddur og upp alinn.
Ég minnist enn okkar fyrstu
samfunda í Miðbæjarskólanum
haustið 1945, þegar hann var að
hefja þar störf. Mér virtist strax
ljóst, að þessi myndarlegi kennari
mundi reynast vel í starfi og
reynslan' leiddi f ljós að mér hafði
ekki missýnst.
Mestan áhuga hafði Halldór
ætíð haft á kennslu íþrótta og
handavinnu. I öllu verklegu var
hann mjög útsjónarsamur og allt
slíkt lék í höndum hans.
Skömmu eftir að hann kom að
Miðbæjarskólanum voru unglinga
deildir stofnaðar við skólann.
Halldór kenndi drengjum í þeim
deildum leikfimi og handavinnu
þar til skólinn var lagður niður
1969. Þá fluttist hann að Álfta-
mýrarskólanum. Eitt ár af þeim
24 árum, sem Halldór var kennari
við Miðbæjarskólann var hann í
orlofi, og kynnti sér leikfimi- og
handavinnukennslu erlendis.
Mikið happ var það fyrir skól-
ann að fá slíkan kennara sem
Halldór var til að kenna
drengjunum bæði leikfimi og
handavinnu, þess vegna mynduð-
ust nánari kynni milli kennarans
og nemenda. Slfk kynni eru mjög
mikilvæg.
Leikfimi og handavinna eru oft
nefndar aukagreinar. Mjög er það
algengt að nemendur telja sér
bera minni skyldu að sækja þær
en bóklegar greinar. Brátt varð
nemendum Halldórs ljóst að þeim
hélst ekki uppi að vanrækja þær
greinar sem hann kenndi. Sjálfur
rækti hann starf sitt af stakri
reglusemi og þess sama krafðist
hann af nemendum sínum.
Hvorki var hátt til lofts né vítt
til veggja í smfðastofu Halldórs,
enda upphaflega geymsla. Með út-
sjónarsemi og góðu skipulagi
tókst hönum að gera vinnuskil-
yrði þar furðu góð.
Drengirnir smfðuðu margs kon-
ar smáhluti úr málmi og fleiri
efnum, einnig smíðuðu þeir ein-
föld eðlisfræðiáhöld. Handavinna
þessi var þroskandi og vinsæl af
nemendum.
Halldór var án efa f fremstu röð
íslenskra leikfimikennara. Bene-
dikt Jakobsson, íþróttakennari,
sem árum saman var prófdómari í
leikfimi drengja, sagði Halldór ná
frábærum árangri f leikfimi-
kennslu.
Það sem einkenndi kennslu
Halldórs var, hve hún var hnit-
miðuð, allar leiðbeiningar skýrar
og ákveðnar. Hann ætlaðist til að
hver nemandi legði sig fram, hver
eftir sinni getu, hvort sem um var
að ræða leikfimiæfingu eða
smíðisgrip. Hann umgekkst
nemendur sfna frjálslega og sem
félaga, enda naut hann almennrar
virðingar þeirra og vinsælda.
Oft hafði Halldór umsjón með
skemmtunum og ferðalögum
nemenda. Þegar Halldór var með
f skfða- eða skólaferðum var hann
ætíð sjálfkjörinn stjórnandi enda
þaulkunnugur öllu sem að útilífi
laut. Fyrir öllu var hugsað áður
en Iagt var af stað. Litið var eftir
búnaði unglinganna og þeim
settar reglur sem þeir skyldu
hlíta í ferðinni. — Stjórn Hall-
dórs brást aldrei, hvort sem var á
skemmtisamkomu eða ferðalagi.
Við sem vorum samferðamenn
Halldórs f Miðbæjarskólanum
bæði kennarar og annað starfs-
fólk minnumst hans með þakk-
læti í huga. Hann var glaður og
reifur í umgengni og ætíð reiðu-
búinn að rétta hjálparhönd ef á
lá. Halldór var f öllum samskipt-
um hreinskilinn drengskapar-
maður.
Hér hafa aðeins verið rakin
störf Halldórs sem kennara. Auk
kennslunnar átti hann mörg
áhugamál og utan skólans var
hann sfstarfandl enda var honum
iðjuleysi fjarri skapi.
Ekki duldist manni hve Halldór
lét sér annt um fjölskyldu sína.
Var hann og hans ágæta kona,
Arndís Asgeirsdóttir, samhent
um að búa sér og börnum sínum
fagurt og gott heimili. Ánægju-
legt var að eiga samverustundir
með þeim hjónum.
Nú hefur fjölskyldan orðið
fyrir þeim mikla missi að sjá á
bak eiginmanni og föður fyrir
aldur fram.
Pálmi Jósefsson.
Úllaraskreyllngar
blómouol
Groðurhusið v/Siglun simi 36779