Morgunblaðið - 21.11.1975, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1975
17
FRETTIR
uðum æsingamönnum. I tll-
kynningu sem stjórnin birti eftir
fundinn sakaði hún vissa herfor-
ingja um að svíkja loforð um að
veita stjórninni stuðning hersins.
Hún sagði að hún gæti ekki
stjórnað 1 vissum hlutum lands-
ins.
Einn helzti leiðtogi flokks
alþýðudemókrata (PPD) Fran-
cisco da Carneiro, sagði í dag
að nauðsynlegt væri að skipa nýja
menn í æðstu stöður í hernum.
Hann kvað hugsanlegt að Costa
Gomes viki núverandi samsteypu-
stjón frá en taldi hana nauðsyn-
lega til að varðveita lýðræði \
Portúgal og sjálfstæði landsins.
Styður
KGB júgó-
slavneska
andófsmenn?
Belgrad, 19. nóv. Reuter.
MOMCILO Dugalic, þekktur
foringi úr síðari heimsstyrjöld-
inni, sagði 1 dag, að erlendar
leyniþjónustur væru að gera til
raun til (hlutunar um frelsi og
sjálfstæði Júgðslavíu. Hann
sagði að júgóslavneskir aðilar,
sem væru á móti stjórn lands-
ins, hefðu gengið til samstarfs
við erlenda njósnara. Talið er
öruggt að Dugalic hafi þarna
átt við aðildarríki Varsjár-
bandalagsins, en þetta er í
fyrsta skipti, sem opinberlega
hefur verið kveðið upp úr með
þá skoðun, að andstæðingar
Titostjórnarinnar lytu fyrir-
mælum erlendra leyniþjón-
ustu- og njósnakerfa.
Nú munu um 35 menn sem
sýnt hafa andstöðu við stjórn-
ina vera f fangelsum og bíða
réttarhalda í landinu, ef marka
má áreiðanlegar heimildir. Aft-
ur á móti eru þeir einnig til sem
telja að talan-sé miklum mun
hærri, jafnvel nálægt einu
hundraði.
Reagan 1 kosningaham.
Ronald Reagan gefur
formlega kost á sér
Washington, 20. nóv. Reuter
RONALD Reagan, fyrrverandi
rfkisstjóri 1 Kaliforniu, tilkynnti
f dag að hann gæfi kost á sér sem
forsetaefni f kosningunum á
næsta ári.
hvers Bandarikjamanns óvið-
komandi.
Vinsældir Reagans munu
byggjast á íhaldssamri lífsskoðun,
ræðuhæfileikum og frægð fyrir
leik í 50 Hollywood-kvikmyndum.
Lissabon, 20. nóvember AP.
Reuter
JOSE Pinheiro de Azevedo for-
sætisráðherra og aðrir ráðherrar
portúgölsku stjórnarinnar fóru 1
verkfall í dag til að knýja fram
kröfu sína um stuðning hersins
við stjórnina og þúsundir verka-
manna efndu til mótmælaaðgerða
gegn stjórninni.
Forsætisráðherrann tilkynnti
að loknum fundi f stjórninni að
hún hefði ákveðið að hætta öllum
störfum þangað til Francisco da
Costa Gomes forseti tryggði henni
fullan stuðning hersins en tók
fram að stjórnin hefði ekki sagt
af sér.
Samtök verkamanna í Lissabon
er kommúnistar ráða svöruðu
þessu með hörðum árásum á
Azevedo og hvöttu til allsherjar-
verkfalls. Verkamenn svöruðu
þeirri áskorun með mótmælaað-
gerðum fyrir utan höll Costa
Gomes forseta og kröfðust þess að
forsætisráðherrann yrði rekinn
og „byltingarstjórn“ mynduð.
Forsetinn var hins vegar ekki
staddur í höllinni heldur á fundi í
byltingarráði hersins í virki
skammt frá Lissabon.
Azevedo sagði í útvarpsviðtali
að hann væri „fangi“ og orðinn
þreyttur á „innilokun" vegna
skorts á stuðningi hersins við
stjórnina. Hins vegar neitaði
hann því að stjórnin hefði sett
Costa Gomes úrslitakosti.
Þó fer ekki á miíli mála að hann
vill neyða herinn til að láta til
skarar skríða gegn vinstrisinn-
Hann kvað helztu ástæðuna til
þess að hann tók þessa ákvörðun
vaxandi áhyggjur sfnar af þróun-
inni ( Bandarfkjunum og f
heiminum.
Reagan hefur áður gagnrýnt
skrifstofuveldi f Washington og
ókosti stórrar og voidugrar rfkis-
stjórnar sem fáist við of umfangs-
mikil vandamál.
Á blaðamannafundi í dag bað
Reagan alla Bandaríkjamenn,
sem væru honum sarnmála um að
taka yrði upp nýja og jákvæða
stefnu, að veita sér brautargengi.
Reagan er 12. stjórnmálamaður-
inn sem gefur kost á sér sem
forsetaefni, en eini
repúblikaninn auk Fords forseta.
Á blaðamannafundinum gagn-
rýndi Reagan stjórn Fords fyrir
að ráða ekki við verðbólgu og
atvirinuleysi.
Hann gaf einnig í skyn að hann
mundi taka harðari afstöðu gegn
Rússum ef hann yrði kjörinn for-
seti
Hann mun einkum höfða til
kjósenda sem telja að ríkisvaldið
sé með nefið ofan í öllu og láti'sér
jafnvel ekki smæstu atriði f lífi
mm
Dalur hinna föllnu er helgaður þeim sem féllu f spænska borgarastríðinu 1969 og lfklegt er að Franco
hershöfðingi verði lagður til hinztu hvfldar f grafhýsinu þar.
Portúgalsst j órn
f arin í verkf all
Sovézk
tenging í
geimnum
Moskvu, 20. nóv.
Reuter.
RÚSSAR hafa tengt
ómannað geimfar, Soyuz-
20, við geimrannsóknar-
stöðina Salyut-4, en þeir
reyndu fyrst sjálfvirka
tengingu 1967, og hér virð-
ist aðeins vera um endur-
tekningu að ræða.
Ekkert var látið uppskátt
um tilgang tengingarinnar,
en bandarískir sérfræðing-
ar velta því fyrir sér hvort
hann sé sá að flytja nýjar
birgðir af eldsneyti, súr-
efni og vatni til rannsókn-
arstöðvarinnar.
Sovézkir geimfarar hafa
alls dvalizt þrjá mánuði í
stöðinni síðan henni var
skotið á loft 26. desember í
fyrra. Síðustu ferðinni
lauk í júlí þegar tveir
menn komu til jarðar með
Soyuz-18 eftir 63 daga dvöl
á braut — og lengstu
mönnuðu geimferð Rússa.
Economist vill falla
frá kröfum til veiða
BREZKA tímaritið The Economist segir f
sfðasta tölublaði að Bretar eigi að gefa upp
á bátinn allar kröfur til stöðugra veiða á
Islandsmiðum, að Islendingar geti og muni
veiða allan sinn „50 mílna fisk“ fyrir sig
sjálfa og Roy Hattersley geti í mesta lagi
gert sér von um samning til eins eða
tveggja ára með veiðiheimildum handa
brezkum togurum og stórlækkuðum
veiðikvóta.
Blaðið segir að bæði Islendingar og Bret-
ar muni reyna af fremsta megni að forðast
„fallbyssupólitík" og telur að ef til hennar
verði gripið muni hún bitna mest á brezk-
um togaramönnum.
The Economist segir að Bretar hafi haft
tvö ár til að leysa framtíðarvanda togara-
manna sinna og hafi þvi fáar afsakanir.
íslendingar hafi hins vegar svo fárra kosta
völ stjórnmálalega og efnahagslega að mál-
ið sé svo að segja útrætt fyrir fram af þeirra
hálfu.
Blaðið segir að Islendingar hafi aldrei
skuldbundið sig til að endurnýja samning-
inn við Breta og Einar Ágústsson utanríkis-
ráðherra hafi margsinnis sagt að Is-
lendingar væntu þess að Bretar hypjuðu sig
þegar samningurinn rynni út.
Það segir að honum hafi gengið erfiðlega
að fá stjórn sína að samþykkja samninga
við Vestur-Þjóðverja en samkvæmt
heimildum í Bonn verði samið ef stjórnin
falli ekki fyrir þeirri freistingu að hamstra
fiski og sparka öllum útlendingum sem sé
sterk þar sem 80% útflutnings Islendinga
séu fiskafurðir.
Economist vitnar í skýrslu Hafrannsókna-
stofnunarinnar og bendir á að Bretar veiði
næstum því þriðja hvern þorsk sem nú sé
veiddur á íslandsmiðum og það sé rúmlega
90% afla brezkra togara við Island.
Blaðið segir að brezkur sjávarútvegur sé í
rúst þar sem lagt hafi verið 137 togurum
eða rúmum fjórðungi flotans og að færri
brezk skip veiði upp í 130.000 tonna kvóta
Breta sem verði sennilega ekki fylltur á
þessu ári.
Á það er bent að Bretar hafi lítið reynt að
draga úr þorskneyzlu og beina veiðunum til
Norðursjávar. Bretar hafi aldrei fyllt kvóta
sinn þar og veitt innan við 75% af því sem
þeir hafi mátt veiða af helztu tegundum.
Lagt sé bátum sem veiði við Færeyjar og
við Norður-Noreg þar sem þeir séu fljótir
að fylla kvóta sfna.
Togveiðar valda erfiðleikum seg-
ir The Economist.