Morgunblaðið - 12.02.1976, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. FEBRUAR 1976
Húsbruni við
Rauðavatn
I GÆRKVÖLDI var slökkviliðið
kallað að húsinu Hvammi við
Rauðavatn, en eldur var þá laus í
húsinu. Enginn var heima I hús-
inu þegar eldsins varð vart, en
húsið er talsvert skemmt af eldi.
Ekki aðeins
neyðarþjónusta
ÞAÐ skal tekið fram, að f frétt,
sem birtist í Mbl. i gær, þar sem
skýrt var frá neyðarþjónustu i
Skagafirði, að ekki er einungis
um neyðarþjónustu að ræða,
heldur almenna símaþjónustu,
sem starfrækt er allan sólarhring-
inn.
— Luns með
punkta
Framhald af bls. I
samnings sem hugsanlega verði
gerður — hve langur hann skuli
vera. Nú er talið að Bretar vilji
samning sem gildi mest allan
þann tíma sem hafréttarráðstefn-
an situr. Hún hefst í marz og
stendur í nokkra mánuði, en upp-
haflega vildu Bretar tveggja ára
samning.
VILJA VIÐRÆÐUR
I viðræðum sínum tók dr. Luns
augsýnilega skýrt fram að hann
væri ekki kominn til London til
þess að semja heldur hefði Atl-
antshafsráðið beðið hann að
kanna hvort eitthvað væri hægt
að gera til þess að stuðla að lausn
deilunnar. Embættismenn í Lond-
on sögðu eftir viðræðurnar að
hvort áfram miðaði i samkomu-
lagsátt væri komið undir því svari
sem bærist frá Islendingum. Jafn-
framt var sagt að brezka stjórnin
vonaði að dr. Luns tækist að koma
því til leíðar að viðræður yrðu
teknar upp að nýju.
Dr. Luns fór fyrst í utanríkis-
ráðuneytið þar sem hann ræddi i
rúma klukkustund við James
Callaghan utanríkisráðherra, Roy
Hattersley aðstoðarutanríkisráð-
herra og Fred Peart landbúnaðar-
og sjávarútvegsráðherra. Síðan
ræddi hann við Wilson í Downing-
stræti í rúman hálftíma. Callag-
han og Peart tóku einnig þátt i
viðræðunum í Downing-stræti.
KEFLAVlKURSTÖÐIN
Luns var skýrt frá hinum mis-
heppnuðu viðræðum forsætisráð-
herranna Wilsons og Geirs Hall-
grímssonar í London fyrir þrem-
ur vikum og öðrum viðræðum rík-
isstjórna Bretlands og Islands. I
tilkynningunni um viðræðurnar
sagði að Luns hefði einnig verið
sagt frá einhliða veiðitakmörkun-
um sem brezka stjórnin og togara-
útgerðin hefðu ákveðið eftir að
Islendingar hefðu gefið til kynna
að samkomulag væri óhugsandi.
I yfirlýsingunni sagði að Wilson
hefði fullvissað dr. Luns um að
hann teldi þær hlíðar deilunnar
sem vörðuðu NATO miklu skipta
og var þar greinilega átt við
Keflavíkurstöðina. Ennfremur
sagði að brezka stjórnin væri
reiðubúin til að ná samkomulagi
og að Bretar væru dr. Luns þakk-
látir fyrir tilraunir hans til að
stuðla að lausn málsins.
Samkvæmt fréttum brezka út-
varpsins í gær eru Bretar svart-
sýnir á framvindu deilunnar og
telja öll tormerki á því að sam-
komulag náist. Sagt var að við-
ræður Luns hefðu snúizt um af-
leiðingar deilunnar fyrir varnir
NATO.
HITAMÁL
Við komuri. ti! London sagði
Luns um horfur á iausn að ,,mögu-
leikar væru fyrir hendi en þetta
væri mikií i.unál — einkum á
Islandi — oí; það hefði sitt að
segja.“
Hann kvaðst lfta á sig sem milli-
göngumann í deilunni, að hann
væri „mjög áhyggjufullur" út af
þorskastrfðinu en vongóður um
skjóta lausn.
Um viðræður sinar í Washing-
ton við Ford forseta, Henry Kiss-
inger utanríkisráðherra og aðra
bandaríska ráðamenn um deiluna
sagði Luns að Bandaríkjamenn
hefðu mjög mikinn áhuga á mál-
inu en væru tregir til að gegna
virku hlutverki í því, einkum
vegna mikilvægis Keflavikur-
stöðvarinnar. „NATO hefur beðið
mig að gera það sem i minu valdi
stendur. Við verðum að vona það
bezta,“ sagði hann.
Áður en Luns kom til London
tók talsmaður brezka utanríkis-
ráðuneytisins fram að Bretar
yrðu að fá fullvissu um að togarar
þeirra yrðu látnir óáreittir áður
en þeir féllust á að kalla freigátur
sínar út fyrir 200 milna mörkin.
BRETAR EFINS
Hann sagði að brezka stjórnin
væri enn efins um hvort islenzka
stjórnin gæti komizt að nokkru
samkomulagi. Hann skýrði ekki
nánar þessa „varkáru og svart-
sýnu yfirlýsingu", sem Reuter
kallaði svo.
Sagt var að brezkir ráðherrar
mundu skýra Luns frá ráðstöfun-
um sem brezk togaraútgerð hefði
gert til að draga úr afla sínum á
Islandsmiðum. Sagt var að þegar
Luns væri kominn til Brússel á
morgun mundi hann ákveða hvort
hann færi til Reykjavikur til við-
ræðna við íslenzka ráðherra.
Fréttamaður The Guardians
sem fylgdist með viðræðum Luns
í Washington sagði í frétt að
bandariska stjórnin viðurkenndi
ekki opinberar hugmyndir Islend-
inga um 200 milna fiskveiðilög-
sögu þótt hún hyti töluverðs
stuðnings i þinginu sem sæist á
þvi að öldungadeildin hefði sam-
þykkt með 77 atkvæðum gegn 19
frumvarp um útfærslu banda-
rísku fiskveiðilögsögunnar í 200
milur.
BLAÐGAGNRÝNT
I lesendabréfi i Daily Mail í gær
frá Ronald Beale er mótmælt rit-
stjórnargrein blaðsins þar sem
sagði að hætta yrði undanlátssemi
við íslenzk varðskip. Hann sagði
að blaðið hvetti til þess að Bretar
beittu yfirburðum sfnum til að
veiða eins mikið og þeir vildu af
fiski sem væri eina lífsviðurværi
Islendinga, án tillits til þeirra af-
leiðinga sem það hefði fyrir þessa
litlu þjóð. Sjálfir gætu Bretar
hjálpað sjómönnum sínum sem
væru atvinnulausir en Islending-
ar ættu ekki slíkra kosta völ. „Eg
skammast mín ef þjóð min aðhyll-
ist það sjónarmið að sá sterkari
hafi rétt fyrir sér,“ sagði hann.
— Sjómanna
deilan
Framhald af bls. 32
prósentuna. Hin leiðin kæmi ekki
til greina, þar eð innan Sjómanna-
sambandsins væri þvi algjörlega
hafnað að sjómenn tækju þátt í
útgerðarkostnaði.
Kristján Ragnarsson, formaður
LÍU, sagði hins vegar að fulltrúar
samninganefndar útvegsmanna
hefðu að vísu fengið kröfugerð
sjómanna í því formi, að prósent-
unni yrði breytt en þá í engu
samræmi við það sem búið var að
ná samkomulagi um í sjóðanefnd-
inni. „Við teljum þessa tillögu
sjómanna er þeir lögðu fram í dag
ekki umræðugrundvöll," sagði
Kristján.
— Scranton
Framhald af bls. 1
Nessen, vildi aðeins segja að
„nokkrir kæmu til greina“, og
að búast mætti við tilkynningu
fljótlega.
Scranton var þingmaður i
fulltrúadcildinni ásamt Ford á
árunum eftir 1960 og þegar
hann var orðinn rikisstjóri f
Pennsylvanfu unnu hófsamir
repúblikanar að þvf að hann
yrði tilnefndur forsetaefni en
hann beið lægri hlut fyrir
Barry Goldwater sem var
valinn frambjóðandi flokksins
f forsetakosningunum 1964.
Scranton hikaði við að
berjast við Goldwater um
tilnefninguna þegar tilraun
Nelson Rockefellers til að
hljóta tilnefninguna hafði
farið út um þúfur og stjórn-
málasérfræðingar kenndu
þessu hiki hans um ósigur
hans fyrir Goldwater.
— 4 berklatilfelli
Framhald af bls. 32
Magnús líklegt að gera þyrfti
prófanir á Sauðárkróki, því
manneskja þaðan hefði ekki
dvalið þar að undanförnu.
„Þetta er atriði sem við verðum
alltaf að reikna með“ sagði Magn-
ús í spjalli við Morgunblaðið, „og
ástandið í þessum málum hjá okk-
ur er sízt verra en hjá þeim þjóð-
um sem jafnvel hafa sprautað
börn strax á fyrstu dögum eftir
fæðingu. Og reyndar eru sumar
þjóðir sem það hafa gert að hugsa
um að hætta því, m.a. vegna þess
að oft fylgja aðrir sjúkdómar í
kjölfarið á sprautunum"
Árið 1974 komu upp nokkur
berklatilfelli á Norðurlandi, en
það hafðist fyrir þau, s.l. ár komu
upp 6 tilfelli og einn af þeim varð
að fara á sjúkrahús, en hinir sem
voru í skóla gátu haldið áfram
námi.“
— Stöðvar vinnu
Framhald af bls. 32
Grindavik, Sandgerði, Keflavík
og Hafnarfirði.
I verstöðvum á Vestfjörðum
hefur verkfall ekki verið boðað og
ekki heldur á Norðurlandi, þegar
Eyjafjörður er undanskilinn. Þá
hafa verkföll hjá sjómönnum á
sunnanverðum Austfjörðum ekki
verið boðuð enn sem komið er.
Kristján kvað rétt að taka fram,
að verkföllin sem nú væru boðuð
næðu aðeins til félaga innan Sjó-
mannasambands Islands og þann-
ig ekki til yfirmanna á skipunum
sem væru innan Farmanna- og
fiskimannasambandsins, en það
hefur ekki boðað til verkfalls enn
sem komið er.
Kristján kvaðst áætla, að á skip-
unum, sem stöðvuðust vegna sjó-
mannaverkfallsins, væru alls um
3000 menn, en þar af mætti áætla
að væru um 1200 yfirmenn, sem
eru þó ekki í verkfalli, eins og
fram kemur hér á undan.
Þá fékk Morgunblaðið þær upp-
lýsingar hjá Jónasi Jónssyni,
framkvæmdastjóra Síldar- og
fiskimjölsverksmiðjunnar i
Reykjavík, að ef loðnuveiðin
stöðvaðist af völdum sjómanna-
verkfallsins myndi vinna stöðvast
hjá um 600 mönnum, sem starfa
að jafnaði hjá fiskimjölsverk-
smiðjunum á loðnuvertíð. Sagði
Jónas, að yfirleitt ynnu um 25—
30 manns hjá hverri fiskimjöls-
verksmiðju en á svæðinu frá
Siglufirði og landið um kring til
Bolungarvikur og væru samtals
um 22 verksmiðjur. Að vísu væri
bræðsla ekki hafin á suðvestan
verðu landinu en það því kæmi
fljótlega.
Þá spurðist Morgunblaðið fyrir
um það hjá Hjalta Einarssyni,
framkvæmdastjóra Sölumiðstöðv-
ar hraðfrystihúsanna, hversu álit-
ið væri að margt fólk starfaði
hérlendis í fiskiðnaði. Kvað hann
yfirleitt vera reiknað með að um 5
þúsund manns störfuðu við fisk-
vinnsluna, en þar eð nú væri kom-
in hávertíð mætti reikna með að
það væri eitthvað fleira eða nær 6
þúsund manns. Hins vegar ber
þess að gæta, að sjómannaverk-
fallið nær ekki til Vestfjarða,
mests hluta Norðurlands og sunn-
anverðra Austfjarða, svo að ekki
er ólíklegt að tala þess fólks sem
stöðvast í fiskiðnaði af völdum
sjómannaverkfallsins sé í kring-
um 5 þúsund.
— Reynt að
Framhald af bls. 32
ar er lytu að því hversu langan
tima slikur undirbúningur tæki.
„Núna erum við kannski fyrst
og fremst að hugsa um lausn er
yrði til bráðabirgða og komið gæti
að gagni strax,“sagðiBjörn enn-
fremur, og á það hefði eínmitt
áherzlan verið lögð á fundinum i
gær. „Það liggur fyrir álitsgerð
frá sérfræðinganefnd um þetta
mál, og þar er stillt upp tveimur
kostum, sem eru dálítið mismun-
andi. Annars vegar er hreinn
gegnumstreymissjóður, sem er að
verulegu leyti sama hugmyndin
og kemur fram I frumvarpi
Guðmundar Garðarssonar. Hins
vegar er svo hugmynd á þá lund,
að láta þá sjóði sem fyrir eru
ganga sér til húðar, þ.e. að eyða
upp með sæmilegum bótum þvi fé
sem þeir hafa, og breyta síðan að
einhverju leyti yfir í gegnum-
streymiskerfi, þegar þeir eru
tæmdir."
Björn sagði ennfremur að hann
ætti ekki von á því að nú yrði
tekin afstaða til þessara leiða, þar
eð taka myndi töluverðan tíma að
koma hvoru tveggja í gegn. Þess
vegna hefði nefndin snúið sér að
þvi að reyna fremur að finna
bráðabirgðalausn, og reyndar
hefði verið í álitsgerðinni ein
lausn í þá veru, sem nefndin teldi
unnt að nota sem grundvöll til
frekari athugunar. Væri hún nú
til meðferðar hjá nefndinni og
frekari umræðu.
— Sæluhús
Framhald af bls. 2
us Ottesen endurkosnir í stjórn-
ina en Böðvar Pétursson verslun-
armaður var kosinn í stað Gísla
Gestssonar, sem gaf ekki kost á
sér til endurkjörs. Gisli hefur set-
ið í stjórn F.I. samfleytt frá árinu
1939.
Opnunartíma skrifstofu Ferða-
félagsins hefur verið breytt og er
skrifstofan nú opin í hádeginu en
lokað nokkru fyrr síðdegis.
— Angóla
Framhald af bls. 1
að minnsta kosti tvo þriðju hinna
46 aðildarlanda samtakanna og
einfaldur meirihluti nægði ekki.
Jafnframt sakaði Moskvublaðið
Pravda Henry Kissinger utan-
rfkisráðherra í dag um að reyna
að fela bandaríska íhlutun í
Angóla og þar með hefur blaðið
þrisvar sinnum gert harða hrfð að
ráðherranum á 11 dögum. Tass
fagnaði jafnframt viðurkenningu
OAU á Luanda-stjórninni og
kallaði það sigur fyrir angólsku
þjóðina.
— Skíðastúlka
Framhald af bls. 32
fulltrúar ftölsku Sarner-
sklðaverksmiðjunnar á Italfu að
máli við Kurt Jenni, þjálfara
fslenzka skfðafólksins, sem
keppir á ölympfuleikunum, og
spurðust fyrir um hvort Steinunn
vildi koma til Italfu næsta vetur
og æfa þar með ftalska skfða-
landsliðinu. Sögðu þeir, að jafn-
hliða skfðaiðkunum gætu þeir séð
til þess að hún kæmist þar í skóla
og gæti valið á milli kennslu á
ftölsku eða þýzku. Samningar við
verksmiðjuna hafa ekki verið
ræddir enn en margar skfðaverk-
smiðjur hafa tekið afreksfólk upp
á sfna arma og greitt allan kostn-
að þess við æfingar og vel það.
Morgunblaðið spurði Steinunni
að þvf f gær hvort hún hefði
áhuga á að taka boði ftalska fyrir-
tækisins. Hún hafði þá ekki heyrt
um það en sagði að úr þvf að þetta
hefði gengið svo vel hjá sér f dag
væri hún ákveðin f að halda
áfram og reyna að komast lengra.
Steinunn er aðeins 15 ára að
aldri og var yngsti keppandinn f
svigi f gær.
Sjá nánar á fþróttasfðum.
— Hugmyndir
sáttanefndar
Framhald af bis. 2
að taka afstöðu til slíks, þar eð
enn hefði ekkert heyrzt um við-
brögð vinnuveitenda við hug-
myndum sáttanefndar. Snorri
hvaðst þó vonast til að heyra eitt-
hvað frá þeim síðar um daginn.
Þá náði Morgunblaðið tali af
Ólafi Jónssyni, framkvæmda-
stjóra Vinnuveitendasambands-
ins, sem kvaðst ekki búast við þvf
að vinnuveitendur tækju afstöðu
til hugmynda sáttanefndar þá um
daginn. Sagði Ólafur, að af hálfu
vinnuveitenda hefði verið farið
fram á fund með ríkisstjórninni,
en ekki væri afráðið hvenær af
þeim fundi yrði.
Á einstökum fulltrúum í samn-
inganefnd vinnuveitenda mátti
þó heyra að þeim þótti kauphækk-
unartillaga sáttanefndarinnar
ganga æði langt miðað við rekstr-
araðstöðu sumra atvinnugreina,
og þá einkum iðnaðarins og fisk-
vinnslunnar. Á það var og bent, að
með sjómannaverkfall yfirvof-
andi um helgina yrðu fulltrúar
fiskvinnslunnar í almennu samn-
ingunum naumast fúsir til samn-
ingagerðar.
Auk fundar allsherjarnefndar-
innar í gær voru einnig undir-
nefndarfundir um lffeyrissjóðs-
málið og einnig í kauptryggingar-
nefnd og iðnnemanefnd. Þá var
einnig von á mjólkurfræðingum
til fundar um sérkröfur sínar.
— Sorpeyðingar-
ofn
Framhald af bls. 3
Bolli Kjartansson bæjarstjóri á
tsafirði í viðtali við Mbl. að ofn
þessi, sem er af sænskri gerð,
væri sams konar og Húsvíkingar
hefðu komið uppfyrir um fjórum
árum. Þessi væri þó helmingi
stærri, enda miðaður við stærra
sveitarfélag. Möguleiki væri á að
nota ofninn sem kyndistöð og
væri það gert víða á Norðurlönd-
um. Þessi möguleiki hefði þó
hefðu komið upp fyrir um fjórum
aðeins Iftillega verið kannaður
fyrir vestan, enda væri ofninn
nokkuð langt frá Isafirði.
Búizt er við að hægt verði að
taka ofninn í notkun um mitt
næsta sumar. Eftir er að setja
niður disilstöð tengja rafmagn út
búa aðstöðu fyrir starfsmann og
steypa i gólf. Vinna liggur nú
niðri við uppsetningu ofnsins, en
hafizt verður handa á nýjan Ieik i
mai i vor.______ ________
— Rýr afli
Framhald af bls. 2
fyrra, sagði Sæmundur
Kristjánsson.
EKKERT RÖIÐ
110DAGA
— Þeir hafa ekkert róið
héðan í 10 daga sagði Guðni
Sigfússon, á Akranesi er við
ræddum við hann í gær. — Þeir
fengu 485 tonn í janúar, 6 línu-
bátar i 94 róðrum. Okkur hefur
ekki fundizt ástæða til að
reikna út aflann í febrúar,
þetta er svo lítið.
Frá Akranesi róa núna 5
netabátar og 1 línubátur.
HELDUR MEIRI
AFLII JANUAR
Hjá Vinnslustöðinni I Vest-
mannaeyjum fengum við þær
fréttir að aflinn til þeirra hefði
verið heldur meiri i janúar en á
sama tima í fyrra. Gæftir hefðu
verið slæmar að undanförnu. —
Annars er loðnan að koma til
okkar i striðum straumum
núna, sagði Magnús Sighvats-
son hjá Vinnslustöðinni. — Eg
held það séu 9 bátar á leiðinni
og sá fyrsti er væntanlegur
hingað á hverri stundu.
— Hart deilt
Framhald af bls. 2
væri Stofnfjársjóður. Þetta frum-
varp gerði þó ráð fyrir að lækka
tekjur hans verulega til að auð-
velda fiskverðshækkun. Gjald til
sjóðsins lækkaði úr 15 i 10% af
verðmæti heimalandaðs afla og úr
21 í 16% af afla lönduðum erlend-
is.
Þingmaðurinn tók undir það
sjónarmið, að rétt hefði verið að
fella vátryggingarsjóð með öllu
niður eins og gert hefði verið við
olíusjóðinn.
Þá mótmælti Sverrir því sjónar-
miði Garðars Sigurðssonar, að
málið væri of hratt keyrt í þing-
inu. Sjóðanefnd hefði starfað vel
allt frá öndverðu ári 1975 og fyrir
nokkrum vikum skilað greinar-
góðri skýrslu f heimildargögnum í
hendur þingmanna. Málið lægi
þvf ljóst og skilmerkilega fyrir,
betur unnið en þingmenn ættu
almennt að venjast.