Morgunblaðið - 24.02.1976, Page 25
MOKGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. FEBRUAR 1976
33
VELV/\KAI\IOI
Velvakandi svarar i sima 10-100
kl, 14—1 5, frá mánudegi til föstu-
dags
0 Engin mótmæli
B.P. skrifaði Velvakanda og
kvaðst hafa fylgt ráðleggingum í
bréfi í dálkuni hans um að lita í
kring um sig i vinahópnum
meðan Angolamálið er á ferðinni.
En hún sagði að í þeim hópi væri
m.a. ákaflega mótmælaglatt ungt
fólk. sem hún hefði alltaf haldið
að va'ri raunverulega að mótmæla
af málefnaásta'ðum. þó sjálfri
fyndist henni óttalega barnalegt
að vera að mótmæla þvi sem
maður hefði svo lítil persónuleg
kynni af og litla möguleika á að
meta.
En nú sagðist hún hafa orðið
fyrir vonbrigðum i flestum tilfell-
um. þegar Kúbumenn og Rússar
fóru að skipta sér af málefnum i
Angola og senda þangað her og
hergögn. Þá steinþagði allt þetta
unga fólk, sem að jafnaði talar
hávært um að aðrar þjóðir eigi
ekki að vera með heri eða her-
gögn í öðrum heimsálfum. Hún
kvaðst meira að segja hafa reynt
að impra á þvi að slæmt væri að
Kúbumenn væru að berjast í
Angola og Rússar að styðja annan
aðilann fjárhagslega. sem er þar
að berjast við landa sina um yfir-
ráðin. En hún fékk ákaflega
daufar undirtektir, nánast engar.
Jú, það mætti kannski segja að
það væri ekki rétt. Tónninn allt
annar en þegar um aðrar þjóðir
en sósíalisku þjóðirnar er að ræða
og þegar þær voru að skipta sér af
nýfrjálsu rikjunum.
En hvað um það, hún sagðist
vera reynslunni ríkari. Raunar
sagðist hún sjá, að unglingar sem
ekki féllu i tizkustefnuna að vera
vinstri sinnaðir, ættu erfitt
uppdráttar í sumum skólunum.
Það væru ekki nema kjörkuðu og
sjálfstæðu unglingarnir, sem
héldu gegn straumnum. Svoleiðis
hefði það alltaf verið. Hér áður
meðan þessi tískustefna var ekki
búin að skipuleggja sig svona vel,
og forustan ekki farin að vinna
svona markvisst, þá hefði mátt
segja að það þyrfti kjark til að
vera sósíalisti. En nú væri það
tizkan. Það eru sjálfstæðu ungl-
ingarnir og þeir sem ekki fylgja
hugsunarlaust og láta undan
þrýstingi, sem rífa sig þar út úr,
sagði hún. Þegar fólk þroskast,
áttar það sig oft á þessu og fær
sjálfstæðari skoðanir. En í Kúbu-
málinu kom í fyrstu engin
ákveðin stefna frá sósialistunum
— og því voru unglingarnir svona
ráðvilltir. En þegar stefnan kom
fóru þau að tala með sömu orðum.
ið sérviskuleg. ég vona þér afsak-
ið ég skuli taka svona til orða.
— Hvað eigið þér við með þvi?
— Til dæmis vildi hún að húsið
yrði leigt fjölskvldufðlki. Hún
vildi að fólk tæki húsið á leigu til
langs tíma. Kg ætlaði ekki að
mððga yður á neinn hátt eða mðð
ur vðar með þvi að taka svona til
orða. En bendi aðeins á að á þessu
voru ákveðnir khnökrar. Þegar
læknirinn dó var húsið auðvitað
með húsgögnum. Allt var eins og
þegar læknirínn skildi við. Það er
erfitt að fá leigjendur til langs
tima i húsnæði með húsgögnum.
alveg sérstaklega vill fjölskvldu-
fólk hafa sina muni i kringum
sig. Ég benti móður vðar á þessi
atriði, en það kom fvrir ekki. Hún
vildi ekki að við neinu yrði hrófl-
að í húsinu. Svo að það var á
stundum ekki auðvelt að finna
leigjendur eftir hennar höfði. Því
komu fvrir timahil að húsið stóð
autt. Nokkrum sinnum var brotizt
inn í það og stolið þaðan og öllu
snúið við. Um tfma settist flæk-
ingur þar að og kannski fleiri en
einn. sem höfðu hreiðrað þar um
sig í nokkurn tfma áður en ég
komst á snoðir um þaö og gat
losað mig við þá. Svona atriði
meina ég voru dálftið fvrirhafn-
0 Þeir eldri
vonsviknir áður
B.P. kvaðst hafa rætt þetta
við eldri manneskju. sem sagðist
hafa fengið sams konar reynslu
þegar hún var ung. Fyrst á striðs-
árunum, þegar Rússar voru f.vrst
vinir Þjóðverja, sem siðar i stríð-
inu snerist við. þannig að þeir
urðu óvinir. Þá sá þessi eldri
manneskja nokkra sína kunn-
ingja snúast i skoðunum sem
skopparakringlur. Hún varð þvi
ekki eins hissa, þegar hún sá
vinstra fólk af næstu kynslóð fara
undan í flæniingi án þess að for-
da'ina innrásirnar i Ungverjaland
og svo Tékkóslóvakiu. En alltaf
bættist i hóp þeirra, sem hún ekki
tekur mark á og veit að ekki taka
málefnalega afstöðu, nú siðast
unga vinstri sinnaða fólkið í sam-
bandi við Kúbudeiluna.
B.P. sagðist vera þakklát bréf-
ritara i Velvakanda að benda sér
á að.hafa eyrun opin, því annars
hefði hún kannski ekki farið að
gera prufur og færa þetta í tal.
Jafnvel þó hún hafi orðið fyrir
vonbrigðum með suma kunningj-
ana, þá hafi hún sjálf betur áttað
sig. Það hafi raunar fleiri gert.
sem hún þekkir.
0 Slæm umgengni
Móðir skrifar:
Nú í verkfallinu er búið að loka
skólunuin í Reykjavík. Það liðu
ekki nema nokkrir dagar. þar til
skólarnir voru dæmdir svo
óhreinir að ekki væri ha'gt að
kenna í þeim. Mér þótti þetta
nokkuð snemmt. En e.t.v. hefi ég
rangl fyrir mér. Sé svo, þá er verr
gengið um skólana en ég hafði
haldið að óreyndu. Jafnvel þó svo
mörg börn gangi þar um, þá iná
fara úr skónum og sjálfsagt er að
henda ekki nema pappir i bréfa-
körfurnar og ekki einu sinni
pappír á gólfin. Þannig gengur
fólkið að jafnaði um heima hjá
mér að minnsta kosti. Og ég
reikna með að börnin séu látin
ganga sa'inilega hreinlega urn
heima hjá sér.
Mér þykir skrýtið að svo miklu
betur skuli gengið um kvik-
myndahúsin, að hægt sé að hafa
þau opin iniklu lengur en skölana.
Ekki sist þar sem ég hefi komið i
bíö og séð hvernig selt er daunillt
popkorn og borið inn i salina og
dreift um gölfin.
Landbúnaðar af -
urðir fluttar út fyr
ir 3,5 milljarða kr.
ÚTFLUTNING landbúnaðarafurða bar töluvert á góma við setningu
Búnaðarþings í gærmorgun. I ræðum þeirra Asgeirs Bjarnasonar,
formanns Búnaðarféiags Islands, og Halldórs E. Sigurðssonar, land-
búnaðarráðherra, kom fram að unnar og óunnar landbúnaðarafurðir
voru á sfðasta ári fluttar út fyrir 3,5 milljarða króna og er það um 8%
af heildarverðmæti útflutningsvara lslendinga árið 1975. I ræðu
landbúnaðarráðherra kom fram að með aukinni úrvinnslu á skinnum
og ull má fjórfalda útflutningsverðmæti þessara vörutegunda.
Ráðherrann lagði á það áherzlu
að landbúnaðarráðuneytið hefði á
næstu árum meiri afskipti af sölu-
málum landbúnaðarframleiðsl-
unnar á erlendum vettvangi en
■ verið hefur.
Asgeir Bjarnason gerði i ræðu
sinni grein fyrir útflutningi land-
búnaðarvara á siðasta ári. Sauð-
fjárafurðir voru fluttar út fyrir
samtals 992,3 millj. króna en sá
útflutningur greinist niður í kjöt
fyrir 589,1 millj. króna, innmat
fyrir 47 milljónir, óunna ull
fyrir 59,6 milljónir og gærur fyrir
296,6 milljónir króna. Nautgripa-
afurðir voru fluttar út fyrir sam-
tals 246,6 milljónir króna og þar
af voru mjólkurafurðir fyrir 197,5
milljónir en kjöt fyrir 10,1
milljón og húðir fyrir 39
milljónir. Refa- og minkaskinn
voru flutt út fyrir 36,6 milljónir,
hross fyrir 53,8 milljónir og
ýmsar landbúnaðarafurðir fyrir
44 milljónir króna. Afurðir af lax-
silungs-, ál- og selveiðum og
æðardúnn voru á árinu 1975 flutt
út fyrir 105, 9 milljónir króna.
Landbúnaðurinn leggur iðnaði
landsmanna til drjúgan hluta af
hráefnum til framleiðslu á iðn-
aðarvörum. A síðasta ári voru
fluttar út iðnaðarvörur unnar úr
landbúnaðarafurðum fyrir
2.025,3 milljónir króna. Loðskinn
voru flutt út fyrir 11,3 milljónir
og loðsútuð skinn fyrir 652,5
milljónir króna. Ullarlopi og band
voru flutt út fyrir 370,4 milljónir,
ullarteppi fyrir 171,2 milljönir og
prjónavörur úr ull fyrir 819,9
milljónir króna.
I ræðu sinni benti Ásgeir á til
samanburðar að á s.I. ári var kísil-
gúr fluttur út fyrir 570 milljónir
og ál og álmelmi fyrir 5,046,0
milljónir króna. Hann gerði
einnig að umtalsefni skiptinguna
milli einstakra framleiðslugreina
og vék sérstaklega að minkaeldi,
sem hann sagði ekki hafa orðið sú
lyftistöng i útflutningi landbún-
aðarafurða, er menn væntu.
Nefndi hann sem dæmi að út-
flutningur á hrossum skilaði t.d.
17 milljónum króna meira f gjald-
eyri en minkapelsar.
Við það sem hér hefur verið
sagt að framan, má bæta því- að
ullarvörur voru á siðasta ári
seldar erlendum ferðamönnum
hér á landi fyrir um 3 milljónir
króna, þannig að gjaldeyristekjur
af sölu landbúnaðarafurða voru
því á síðasta ári um 3,8 milljarðar
króna. Það skal tekið fram að þær
tölur um söluverðmæti sem hér
hafa verið nefndar að framan, eru
án útflutningsuppbóta en þær
voru á siðast liðnu ári um 1,1
milljarður króna.
Chilestjórn neitar
pyntingarákærum
Genf, 22. febrúar. Reuter.
CHILE hefur vfsað á bug ásök-
unum mannréttindanefndar Sam-
einuðu þjóðanna um pvntingar og
ómannúðlega meðferð pólitfskra
fanga.
Fulltrúi landsins i nefndinni,
Sergio Diez, sagði í lok tveggja
daga umræðna, að hafin hefði
verið skipulögð herferð til að
sverta Chile.
Hann skoraði á nefndina að
hjálpa Chilestjórn að refsa mönn-
um sem bæru ábyrgð á einangruð-
um pyntingartilfellum.
Hann sagði að ásakanirnar, sem
fram komu í skýrslu er lögð var
fyrir nefndina, byggðust á fram-
burði ónafngreindra vitna svo að
stjórnin gæti með engu móti sann-
prófað þær.
Diez visaði jafnframt á bug
þeim ásökunum brezka læknisins
frú Sheila Cassidy, að hún hefði
sætt pyntingum og kallaði stað-
hæfingar hennar uppspuna frá
rótum.
í Washington skýrði Amnesty
International frá því i dag að 24
hefðu verið pyntaðir til bana í
Uruguay siðan í mai 1972, þar af
22 á tímabilinu til nóvember 1975,
Amnesty sagði að 6.000 pólitiskir
fangar væru í haldi i Uruguay.
1 Washington hefur öldunga-
deildin samþykkt með 48 atkvæð-
um gegn 39 að stöðva alla vopna-
sölu til Chile vegna virðingar-
leysis stjórnar landsins fyrir
mannréttindum.
Bannið var samþykkt sam-
kvæmt breytingartiilögu frá Ed-
ward Kennedy öldungadeildar-
manni við frumvarpið um aðstoð
við erlend riki þar sem kveðið var
á um takmarkanir á vopnasölu til
Chile.
r
Askoranir
um borgarmál
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
eftirfarandi:
„Almennur fundur um skóla-
mál haldinn í félagi sjálfsta'ðis-
manna i Árbæjar- og Seláshverfi
mánudaginn 16. febrúar 1976
skorar á fræðsluyfirvöld að sjá til
þess að á skólaárinu 1976—1977
verði tryggð fullnægjandi aðstaða
f.vrir alla nemendur grunnskóla i
Arbæjar- og Seláshverfi."
Ennfremur var eftirfarandi
ályktun samþykkt samhljóða:
„Almennur borgarafundur
haldinn í félagi sjálfstæðismanna
i Arbæjar- og Seláshverfi mánud.
16. febr. 1976 samþykkir að skora
á borgaryfirvöld að sjá svo um, að
Æskulýðsráð Reykjavikur hafi
full yfirráð á öllu þvi húsnæði.
sem væntanleg félagsmiðstöð í
Arbæjarhveri hefur að ge.vma.
Fundurinn telur óeðlilegt að
nokkur samtök jafnt innan
hverfisins sem utan, njóti sérrétt-
inda umfram þá almennu ftotk-
unarreglu um afnot hússins, sem
Æskulýðsráð telur æskilegasta."