Morgunblaðið - 30.06.1976, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. JUNI 1976
11
„Hannyrðakennsla
hér á landi á hœrra
stigi en á hinum
Norðurlöndunum ”
H£R á landi eru nú staddar um
200 konur frá öllum Norður-
löndunum og sækja þær þing
norrænna handavinnukennara.
Samband norrænna handa-
vinnukennara, eða NTF, var
stofnað árið 1969 I Finnlandi,
en þetta þing hér er það þriðja
í röðinni. Hér er þó aðeins um
að ræða kennara I hannyrðum,
en ekki sníðakennara eða aðra
slíka.
Ráðstefnan er haldin á Hótel
Loftleiðum og mun standa til 1.
júlí. Einkunnarorð þingsins að
þessu sinni eru „Markviss
handavinnukennsla" og verður
það málefni, ásamt ýmsum
fleirum, tekið til meðferðar í
fyrirlestrum og hópumræoum.
Blm. Morgunblaðsins ráði
tali af þeim Elísabeth Magnús-
dóttur og Vigdísi Pálsdóttur,
sem ásamt fleirum hafa unnið
að undirbúningi þessarar ráð-
stefnu. Þær sögðu að tilgangur-
inn með stofnun þessara sam-
taka væri að koma á norrænu
samstarfi um handavinnu-
kennslu. Þær töldu mikilsvert
að standa vörð um það menn-
ingarlega gildi, sem handa-
vinnukennsla getur fært ein-
staklingum, og að stuðlað yrði
að þvi að norræn handavinnu-
menning bærist til komandi
kynslóða. Þær sögðust álíta að
hannyrðir hefðu unnið mikið á
í seinni tíð hjá fólki og kæmi
þar m.a. til aukinn frítimi fólks.
Þá vildu þær sérstaklega leggja
áherzlu á nauðsyn þess að auka
handavinnukennslu drengja til
jafns við stúlkna og það væri
nauðsynlegt til að halda verk-
menningu á háu stigi. „Handa-
vinnukennsla hér á landi er á
örlítið hærra stigi en á hinum
Norðurlöndunum og það er
okkur metnaðarmál að halda
þessari forystu*', sögðu þær að
lokum.
Á þessari ráðstefnu eru í
fyrsta skipti fulltrúar frá
Grænlandi og Færeyjum og
rabbaði blm. Morgunblaðsins
stuttlega við þá. Færeyski full-
trúinn, sem heitir Nicolina Jen-
sen, sagði að sér þætti stórkost-
legt að fá tækifæri til að hitta
hér samkennara sína frá hinum
Norðurlöndunum og sagði hún
að sér þætti sérstaklega mikil-
vægt að gefa gaum að fornum
Fulltrúarnir frá Færeyjum og
Grænlandi.
hannyrðum og aðferðum og
samhengið milli þess gamla og
nýja mætti ekki rofna.
Fulltrúinn frá Grænlandi
heitir Helga Nielsen og fannst
henni mjög spennandi að vera
komin hingað til íslands og
sagði aðspurð að handavinnu-
kennsla á Grænlandi væri mjög
svipuð og í Danmörku, en ef
eitthvað væri sem einkenndi
grænlenzkar hannyrðir, þá
væri það perlu- og skinnasaum-
urinn.
í sambandi við þingið er efnt
til sýningar í Norræna húsinu á
hannyrðum frá öllum löndun-
um. Sýningin var opnuð í gær,
er opin frá 14.00—22.00 og mun
standa i viku. Aðgangur er
ókeypis.
Hannyrðakennararnir þágu I gær boð Vilhjálms Hjálmarssonar menntamálaraðherra í ráðherra-
bústaðnum. Eins og sjá má voru margar konurnar mjög fagurlega búnar.
r
Fiskveiðasjóður Islands:
Heildarútlánin 18y2
milljarður í árslok ’75
Eigið fé sjóðsins rúmlega 18% af
niðurstöðutölum efnahagsreiknings
viðgerða á skipum og til tækjakaupa;
lánveitingar i formi fasteignaveðlána
námu 823 m.kr. og auk þess voru
veitt 315 lausaskuldalán að fjárhæð
2.350 m.kr.
ÚTISTANDANDI lán Fiskveiðasjóðs
íslands I árslok 1975 nðmu 18.596
milljónum króna samkvæmt yfirliti
sem fylgir ársskýrslu Útvegsbanka
Islands yfir greint ár. Höfðu þau
hækkað á árinu um 8.607 milljónir
króna. Þar af eru tæpir 14 milljarðar
I skipalánum, rúmlega 1 milljarður I
bráðabirgðalánum til innlendrar
skipasmlði, þrlr milljarðar eitt
hundrað tuttugu og fimm milljónir I
fasteignalánum I fiskiðnaði. 274
m.kr. I bráðabirgðalánum til
fasteigna og um 95 m.kr. I öðrum
lánum, veittum af stofnlánadeild.
Fiskveiðasjóður islands er elztur og
stærstur fjárfestingarlánasjóður
Islenzkra atvinnuvega og burðarás I
uppbyggingu I þeirri atvinnugrein
um marga áratugi.
Útlán fiskveiSasjóðs 1975.
Lánveitingar sjóðsins á sl ári námu
4.909 m.kr. og höfðu aukizt um 2248
m.kr. (84,5%), Heildarlánveitingar til
fiskiskipa námu á árinu 4.086 m.kr.,
til innlendra skipasmiða (92 lán) 1146
m.kr., (428 m.kr 1974), til erlendra
skipasmíða (40 lán) 2.T73 m.kr.
Veitt voru á árinu 264 lán að fjár-
hæð 760 m.kr. (211 m.kr 1974) til
Rekstur sjóðsins 1975
Tekjur fiskveiðasjóðs íslands sam-
kvæmt rekstrarreikningi á árinu 1975
námu af útflutningsgjaldi sjávarafurða,
framlagi ríkissjóðs, framlagi úr gegnis-
munasjóði og vöxtum innheimtum á
árinu samtals 2.251 m.kr. en höfðu
numið árið áður 1.124 m.kr. Gjalda-
liðir sjóðsins: vaxtagreiðslur og
rekstrarkostnaður námu á árinu 1.192
m.kr. en höfðu numið árið áður 626
m.kr. j árslok 1975 nam eigið fé
Fiskveiðasjóðs íslands 3.538 m.kr.,
en það er 18,1% af niðurstöðutölum
efnahagsreiknings Þetta hlutfall var í
árslok 1974 23.8%.
Varnarliðsvél hlekkt-
ist á við Reykjahlíð
Björk, Mývatnssveit,
28. júnf —
FLUGVÉL frá varnarliðinu lenti
I dag á flugvellinum hjá
Reykjahlíð. Eitthvað hlekktist
flugvélinni á f lendingunni, því
að hún fór næstum norður af
brautarendanum, þar sökk eitt
lendingarhjó! vélarinnar utan I
brautarkant að austanverðu. Ekki
er í fljótu bragði hægt að sjá að
vélin sé neitt skemmd, en þar
sem hún situr nú hallast hún það
mikið að vængurinn nemur við
jörð.
Eftir því sem bezt er vitað
munu aðeins fjórir menn hafa
verið í flugvélinni. Engan mun
hafa sakað, þött lendingin hafi
trúlega ekki verið sérlega mjúk.
Ekki hef ég getað aflað mér
upplýsinga um, hvers vegna
flugmennirnir ákváðu að lenda
svo stórri vél, þ.e. DC-3 á þessum
velli. Það hefur aldrei verið reynt
áður. Flugvöllurinn hjá
Reykjahlíð er aðeins 600 metra
langur, en flugvél sem þessi er
talin þurfa 900 metra braut.
Trúlega hafa flugmennirnir
eitthvað misreiknað völlinn. Eftir
því sem sjónarvottar telja, var
vélin komin nokkuð inn á
brautina, þegar hjólin snertu
hana. Óvíst er hvernig gengur að
koma vélinni upp á
brautarendann og hefja hana til
flugs á ný. Til þess þarf sjálfsagt
einhvern sérstakan viðbúnað og
hagstæð skilyrði, og þó að vélin sé
í flughæfu standi, sem ekki er
hægt á þessu stigi að fullyrða, en
það það hlýtur að koma fljótlega i
ljós.
— Kristján.
18 nemendur innritaðir í
námsbraut í sjúkraþjálfun
VIÐ BYRJUN haustmisseris tek-
ur til starfa í Háskóla Islands
námsbraut í sjúkraþjálfun. Nám
til lokaprófs, B.S.-prófs í sjúkra-
þjálfun, verður fjögurra ára nám.
Fyrst um sinn verða á hverju
hausti aðeins innritaðir 18 nýir
nemendur í þetta nám. Umsókn-
um um innritun nú í haust skal
skila í skrifstofu Háskólans á
tímabilinu 1. júli — 15. júlí. Auk
venjulegra innritunargagna
skulu umsækjendur skila upplýs-
ingum um fyrri ströf og heilbrigð-
isvottorði. Svör við umsóknum
munu send umsaekjendum fyrir 1.
ágúst.
Frétt frá Háskóla íslands.
BATAHORFUR HJA
GIGTSJÚKUM . . .
SEXTÁNDA þingi norrænna gigt-
lækna er nýlokið og voru slðasta
daginn fluttir fjölmargir fyrir-
lestrar, en gestafyrirlesarar voru
frá Skotlandi, Englandi og Banda-
rfkjunum. Þingið sóttu alls um
200 læknar og fóru þeir einnig
kynnisíérðir um nágrenni
Reykjavíkur.
Prófessor J.J. Calabro flutti
fvririestur um liðagigt í börnum
og unglingum. Hann taldi bata-
horfur góðar og betri þegar sjúk-
dómurinn fyndist á byrjunarstigi
og góð samvinna tækist milli
lækna, sjúkraþjálfara og foreldra
um endurhæfingu og meðferð.
Málþing var haldið um notkun
lyfja, sem hafa áhrif á vöxt
frumna og framleiðslu þeirra á
mótefnum. Notkun þessara lyfja
hefur aukizt á síðustu árum og ný
lyf hafa fundizt, sem hafa góð
áhrif á sjúkdóminn en varasamar
aukaverkanir. Staðfest var á
ráðstefnunni að lyfið
Penicillamini kemur oft að góðu
gagni og hefur tiltölulega litlar
aukaverkanir, sé vel fylgzt með
sjúklingum, sem taka það. Þá var
haldið málþing um gullmeðferð
við liðagigt. Gull hefur lengi tíð-
kazt við meðferð á liðagigt en
ekki er þó langt siðan gagnsemi
gullmeðferðar var sönnuð.
Gullmagn í blóði sjúklinga á slíkri
meðferð er rahnsakað og hafa
gigtlæknar á íslandi haft slíkt
eftirlit með sinum sjúklingum um
nokkurra ára skeið. Fram hafa
komið lyf, sem geta e.t.v. komið i
stað gulls, en læknar vinna nú að
rannsóknum til að gera sér grein
fyrir framtíðarhlutverki gulls i
meðferð liðagigtar.
Margir sjúklingar með liðagigt
þurfa að fá sterameðferð, sem oft
kemur að góðu gagni. Sterar hafa
ýmsar aukaverkanir og meðal
þeirra er úrkölkun beina, sem erf-
itt hefur reynzt að ráða bót á, en á
ráðstefnunni fékkst vísbending
um að lausn á þessu vandamáli
væri á næsta leiti.
Þá var rætt um notkun stera til
innspýtingar í liði. Það er ljóst að
þessi meðferð getur haft góð áhrif
á fyrstu stigum liðagigtar og slit-
gigtar en áhrifin fara minnkandi
þegar sjúkdómurinn kemst á
hærra stig. Ennfremur verður að
gæta þess að bólga í lið stafi ekki
af sýkingum, þvi steragjöf eykur
þá á bölguna og getur leitt til
verulegra vandræða.
Læknarnir Arinbjörn Kolbeins-
son og Nikulás Sigfússon tóku
þátt í málþingi um notkun svo-
nefnds iktarþáttar til greiningar
liðagigtar og til ákvörðunar á
horfum liðagigtarsjúklinga.
Skýrðu þeir frá rannsóknum, sem
gigtsjúkdómafélag íslenzkra
lækna hefur látið gera í samvinnu
við Hjartavernd á algengi og ný-
gengi iktarþáttar hjá um 6.000
manns í Reykjavík og nágrenni.
Þar kom fram að algengi iktaþátt-
ar er ívið lægra hjá íslendingum
en öðrum þjóðum i V-Evrópu. Al-
gengi vex með aldrinum og nær
um 3% við 60 ára aldur.
Meðan á þinginu stóð var einnig
haldinn aðalfundur norrænna
gigtlækna og verður næsta þing í
Danmörku eftir 2 ár.
Fréttatilkvnning.
Cargolux
fær nýia
DC-8 vél
CARGOLUX hefur nú eign-
azt sjöttu flugvélina til vöru-
flutnfnga og er hún af gerð-
inni DC —8—63. Á Cargolux
þá 3 sllkar vélar auk tveggja
Canadair Cl—44s eða Rolls
Royce eins og þær nefndust
meðan þær voru í farþega-
flutningum fyrir Loftleiðir.
Nýja flugvélin er skráð í
Luxemborg en hún var
ke.vpt frá Flying Tiger Line
með leigukaupasamningi til
langs tima.