Morgunblaðið - 30.06.1976, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. JUNl 1976 19
Sigurður Bjarnason
forstöðumaður:
Endurkoma
Jesú Krists
Á hverju ári heldur hinn kristni
heimur jólin hátíðleg til að minnast
fæðingar frelsara mannanna, Jesú
Krists, l þennan heim. Spámenn Guðs
höfðu sagt fyrir um komu hans í
heiminn. í 1 Mósebók, sem rituð var
um 1500 árum fyrir Krists burð, í 3.
kafla bókarinnar og 1 5. versi er fyrsta
spádóm að finna um hlutverk frels-
arans á meðal manna. Þar er sagt frá
sæði konunnar, Kristi, sem átti að
vinna það stórvirki að merja höfuð
Satans óvinar Guðs og manna Siðan
má finna hvern spádóminn eftir annan
um fyrri komu Krists — fæðingu hans
(Jes 9,6), fæðingarstað (Míka 5,1),
boðskap (Jes. 61,1), þjáningar (22.
Davíðssálmur; Jes. 53) o.fl
Spádómarnir um fyrri komu Krists
rættust af mikilli nákvæmni og flestum
mönnum er vel kunnugt um helstu
atburði í lífi Krists hér á jörðunni.
En getur verið að kristnum mönnum
sé ekki eins vel kunnugt um fyrirheitin
um endurkomu Krists? Þó er síðari
koma Krists sögð vera nefnd yfir 1 500
sinnum í Bibiíunni eða átta sinnum
oftar en fyrri koma Krists. Sumir nefna
endurkomufyrirheitin því rauða
þráðinn í Biblíunni. Samt höfum við
enga hátíð til að minna okkur á þennan
höfuðatburð sögunnar, sem Biblían
telur að sé fyrir dyrum Hvers vegna er
svo sjaldan á hann minnst?
GAMLA TESTAMENTIÐ
Spámenn Guðs til forna fengu ekki
aðeins yfirsýn yfir fyrri komu Krists,
heldur einnig endurkomu hans við endi
aldanna og endurreisn allra hluta. ,,Og
hann sendi Krist, sem yður var fyrir-
hugaður, Jesúm. Við honum á
himinninn að taka allt til endurreisnar-
tíma allra hluta, sem Guð hefir talað
um fyrir munn sinna heilögu
spámanna frá upphafi.” (Post.
/
3,20.21). Hér er okkur sagt, að allir
spámenn Guðs hafi fyrir hugljómum
Anda Drottins gert sér grein fyrir
endurkomu Krists til jarðarinnar eða
éndurreisn allra hluta.
í Júdasarbréfi, næstsíðustu bók Nýja
testamentisins, er getið um fyrsta spá-
manninn, er prédikaði um endurkomu
Krists. „En um þessa menn spáði líka
Enok, sjöundi maður frá Adam, er
hann segir: „Sjá, Drottinn er kominn
með sínum heilögu tíþúsundum til að
halda dóm yfir öllum (Júd 14,15).
Minnir þessi spádómur Enoks að
mörgu leyti á lýsingar Jóhannesar
postula í síðustu bók Biblíunnar, Opin-
berunarbókinni.
Svo var það Job Hann var
menningarfrömuður á sinni tíð, virtur
maður, áhrifamikill og efnaður Þegar
kippt var skyndilega stoðum undan
efnahag hans og velmegun og hann
stóð eftir sjúkur og yfirgefinn, sagði
hann: „En ég veit, að lausnari minn
lifir og hann mun síðastur ganga fram
á foldu. Og eftir að þessi húð mín er
sundurtætt og allt hold er af mér, mun
ég líta Guð ' Job. 19,25.26
í Davíðs sálmi er þetta að finna: „Frá
Zíon, ímynd fegurðarinnar, birtist Guð
í geisladýrð Guð vor kemur og þegir
ekki Eyðandi eldur fer fyrir honum og í
kringum hann geisar stormurinn.”
(50,3 — 5).
Sakaría lýsir komu Krists við endi
aldanna: „Fætur hans munu á þeim
degi standa á Olíufjallinu, sem er
austanvert við Jerúsalem, og Ofíufjallið
mun klofna um þvert frá austri til
vesturs og þar mun verða geysivíður
dalur því að annar hluti fjallsins mun
undan síga til norðurs en hinn til
suðurs.” Sak 1 4,4
Boðskapur Gamla testamentisins er
skýr og greinilegur: „Hann kemur.”
Fyrra sinni kemur hann sem barn, í
lítilmótleik og smæð. Síðar kemur
hann sem konungur i mætti og mikilli
dýrð.
BOÐSKAPUR
NÝJA TESTAMENTISINS
Erfitt er að bera niður í Nýja testa-
mentinu án þess að rekast á umsögn
um endurkomu Krists. Vegna þess hve
oft Jesús talaði um endurkomu sína,
komu lærisveinarnir eitt sinn til hans
og spurðu hann sérstaklega um þetta
efni: „Hvert er tákn komu þinnar og
enda veraldar?” Síðan tók Jesús til
máls og svaraði spurningunni í löngu
máli. Eitt af því, sem hann sagði var
þetta: „Og þá mun tákn manns-
sonarins sjást á himninum og þá munu
allar kynkvíslir jarðarinnar . . sjá
manns-soninn komandi á skýjum
himins með mætti og mikilli dýrð ”
Matt. 24,30
Við dómsrannsóknina hjá æðsta
prestinm fáeinum stundum fyrir kross-
festinguna var Jesús spurður um það,
hvort hann væri sonur Guðs. í svari
sínu sagði Jesús ..Upp frá þessu
munuð þér sjá manns-soninn sitja til
hægri handar máttarins og koma á
skýjum himinsins.” Matt 26,64
Nokkrum stundum áður hafði Jesús
mælt þessi hjartnæmu orð í samtali við
lærisveinana: „Ég fer burt að búa yður
stað Og þegar ég er farinn burt og hefi
búið yður stað, kem ég aftur." Jóh.
14,2,3.
Síðan kemur vitnisburður englanna
eftir uppstigninguna: „Þessi Jesús .
mun koma á sama hátt og þér sáuð
hann fara til himins.” Post 1,11.
Meðan Páll postuli beið í fangelsi i
Róm eftir að vera tekinn af lífi af
böðlum Nerós, gleymdi hann ekki fyrir-
heiti Krists Hann sagði: „Og nú er mér
geymdur sveigur réttlætisins, sem
Drottinn mun gefa mér á þeim degi,
hann hinn réttláti dómari; en ekki
einungis mér heldur öllum þeim sem
elskað hafa opinberun hans.”
Sagt er að á fyrstu ofsóknartimum í
frumkristninni hafi kristnir menn
heilsast með orðinu „Maranata,” sem
þýðir: Drottinn kemur Þeir báru ekki
skyn á timalengdina fram að endur-
komunni, en áttu samt þessa dýrlegu
von hið innra með sér.
Jakob, hinn varfærni og athuguli
postuli, ræddi um siðari komu Krists
og sagði þá m.a: „Þreyið og þér,
styrkið hörtu yðar, því að koma
Drottins er i nánd.” Jak 5,8 Pétur
postuli sem jafnan var fljótur til, lét
Sigurður Bjarnason
ekki standa á vitnisburði sínum: „En
dagur Drottins mun koma sem
þjófur. hversu ber yður þá að fram-
ganga i heilagri beytni og guðrækni.”
2 Pét. 3,10—12.
Jóhannes, kærleikspostulinn var
fangi á eyjunni Patmos, er hann fékk
opinberun frá Kristi um efstu daga.Orð
Krists konungs hljómuðu sterk og skýr:
„Sjá, ég kem skjótt og launin hef ég
með mér til að gjalda hverjum einum
eins og verk hans er.” Op.22,1 2.
FORYSTUMENN
KRISTNINNAR
Sterk trú á endurkomu Jesú Krists
hefur hreinsandi og göfgandi áhrif á líf
manna Fullvissan um endurkomuna
hefur verið „hin sæla von” allra trúaðra
á öllum öldum Forystumenn kristninn-
ar hafa borið þessa von í brjósti sér
Marteinn Lúter sagði „Ég vona heitt
og innilega að Jesús Kristur muni
flýta degi komu sinnar ” John Knox
ritaði þetta. „Við vitum, að hann kemur
aftur ”
John Wesley ritaði þetta í skýringum
sinum á lokaversum Opinberunar-
bókar „Komdu og gerðu að veruleika
öll orð þessa spádóms ”
ÞRENNTSEM GERIST,
ER HANN KEMUR
Hér verður nefnt þrennt af því, sem
gerist, er hann kemur:
Upprisa þeirra, sem dóu í trú á
hjálpræði Guðs „Drottin mun með
kalli, með höfuðengils raust og með
básúnu Guðs, stíga niður af himni og
þeir, sem dánir eru í trú á Krist. munu
fyrst upp rísa.” 1 Þess. 4,1 6
Þeir viðbúnir, sem á lífi eru, hrifnir
til fundar við Drottinn: „Síðan munum
vér, sem lifum, sem eftir erum, verða
ásamt þeim hrifnir til fundar við Drott-
inn í loftinu ” 1 7. vers
Líkama viðbúinna manna verður
breytt. „Þvi að föðurland vort er á
himni og frá himni væntum vér frels-
ara, Drottins Jesú Krists, hans sem
mun breyta lægingarlíkama vorum í
sömu mynd og dýrðarlikami hans
hefir, eftir þeim krafti að hann og getur
lagt allt undir sig
LOKAORÐ
Biblían er opinberun Guðs til manna
og rituð af mönnum Kristur, sonur
Guðs og jafnframt manns-sonurinn, er
höfuðpersóna þessarar bókar. Bæði
fyrri og síðari koma Krists er sögð fyrir
i Bibliunni
Fyrri koma Krists var sáningartími.
Endurkoman er sem uppskera Við
fyrri komu sina bar Kristur krossinn, en
kórónu er hann kemur aftur. Við
endurkomu sina mun hann „gjalda
hverjum og einum eins og verk hans
er.” Op. 22,1 2. „Ef vér stöndum stöð-
ugir, þá munum vér og með honum
ríkja; ef vér afneitum honum, þá mun
hann og afneita oss.” 2. Tim 2,12.
Rekstur
Rafafls
gengur vel
NVLEGA var haldinn adalfundur
rafiðnaðarmanna og fyrirtækja
þess, sem eru Rafafl svf. I
Reykjavík og Rafafl svf. á Sauð-
árkróki.
Á fundinum kom fram að velta
félagsins jókst verulega og félags-
mönnum í rafiðnaðardeild fjölg-
aði mjög á árinu. I fréttatil-
kynningu frá félaginu segir:
„Ljóst er því að það félags- og
rekstrarform sem Rafafl byggir á
nýtur vaxandi stuðnings meðal
rafiðnaðarmanna. Reynslan hefur
sýnt, að með þessum hætti er
hægt að tryggja verkafólki betri
kjör en almennt gerist og fulla
aðild að ákvarðanatekt um vinnu
sina.“
Þá kom fram að stofnað hefur
verið þriðja fyrirtæki félagsins
Rafafl svf. á Kópaskeri.
Um þessar mundir er Rafafl að
hefja framkvæmdir við raflagnir
við Kröfluvirkjun.
Já — einmitt landkynning
ISLENDNINGNUM erlendis
gremst oft hvað útlendingar vita
lítið um landið og þjóðina hans.
Enn meir gremst honum, ef það
litla sem þeir vita er galið, og
áhuginn enginn á að læra meira.
Og þó keyrir um þverbak ef nýjar
upplýsingar berast almenningi,
og það að heiman, sem honum
finnst að beri keim af bæði
klaufaskap og illvilja. Þá verður
hann vondur.
Ut frá þessu sjónarmiði hef ég
verið að reyna að skilja grein Páls
Braga Kristjónssonar í Morgun-
blaðinu 24. apríl s.I. Hann hafði
séð sjónvarpsþáttinn „Islands
kultur", sem norskir og sænskir
sjónvarpsmenn höfðu gert sam-
eiginlega, heima á tslandi, og birt-
ist f sjónvarpi beggja landartna í
aprílbyrjun, — og segir hvað hon-
um hafi fundizt.
Honum kann að hafa gengið
gott eitt til, — en því miður var
greinin svp full af persónulegum
árásum, að maður fór að efast um
að dómgreind hans væri treyst-
andi.
Hann virðist hafa horft á þenn-
an sjónvarpsþátt eins og fjandinn
les biblíuna. Eitt var nú það, að
hér virtist af tilviljun hafa verið
safnað saman, til viðtals, því fólki
sem honum er verst við á íslandi;
en hitt þó verra að hann lítur út
fyrir að hafa tortryggt hvert skref
sem höfundar þáttarins tóku
þarna heima. Það er engu líkara
en að hann álíti að þetta hafi
eiginlega allt verið gert í þeim
tilgangi — og flestir af íslenzkum
þátttakendum gengið maður und-
ir manns hönd í þeirri viðleitni —
að islendingar yrðu sjálfum sér
til skammar og andskotanum til
athlægis, eins og Bogi gamli
Ólafsson einhvern tímann komst
að orði, blessuð sé minning hans.
En getur það hafa farið fram
hjá honum, að einmitt þessi
spurning er ofarlega á baugi um
öll Norðurlönd, já, út um allar
jarðir: hvort kúltur Evrópuþjóða
almennt og norrænna þjóða sér-
staklega eigi sér nokkra framtið,
á þessum siðustu og verstu tím-
um. Það er skrifað um það, það er
talað um það, menn eru sendir í
ýmsar áttir til áð gera sjónvarps-
þætti um það. — Margt má mis-
jafnt um sjónvarpið segja, og
mest af því hefur verið sagt, en
varla verður því neitað að það
getur miðlað fleirum þekkingu á
umheiminum en öll blöð og tíma-
rit samanlagt.
Auðvitað er hægt að fara að
þessu með misþjöfnum vilja til að
bregða upp heiðarlegri heimildar-
mynd — fara beint á sorphaugana
í þjóðfélaginu sem ætlunin er að
kynna fólkinu heima, eða láta
kvikmyndavélina elta stútfulla
unglinga út um alla móa á laugar-
dagskvöldi, eins og sézt hefur
gert. Það var auðvitað líka hluti
af veruleikanum í því þjóðfélagi
— en manni fannst ekki laust við
að það væri gert af illvkittni; og
það skal tekið fram, að þar voru
ekki norrænir sjónvarpsmenn að
verki.
Og svo voru semsagt sjónvarps-
menn sendir til tslands, til að þeir
gætu komið heim aftur og brugðið
upp mynd af íslenzku menningar-
lífi í hnotskurn. Þættir frá íslandi
hafa verið sýndir hér áður, frá
ýmsum sviðum, misjafnlega góðir
eins og gengur, en ævinlega
margt fróðlegt í þeim. Norðmenn
hafa, að því er ég bezt veit, mik-
inn og vaxandi áhuga á frændum
sínum á Fröni — þeir vita
kannski, almennt, ekki svo mikið,
en þetta er að koma. Þeir spyrja
af einlægum áhuga ef einhver er
til að svara — og ég á_bágt með að
trúa því að reynslaVinar okkar i
Árósum af Dönum sé öllu verri en
min af Norðmönnum.
Að manni alltaf finnst sérstak-
lega gaman að fá hingað sjón-
varpsleikrit, er sér á parti —.
Mér fannst þátturinn góður.
Mér fannst hann bera af þeim
sem ég hef séð af sama tagi að
heiman. En það kemur I þessu
sambandi eiginlega ekki málinu
neitt við. íslendingar erlendis
vita hvernig er heima. Hins vegar
langar mig til að láta sýnishorn af
því hvað Norðmönnum fannst,
reka lestina. Þessi blaðadómur
birtist í stærsta dagblaði Norð-
manna Aftenposten í Ösló:
„Horfum til íslands — og lær-
um af því.
Island. Sagnalist *og amrísk
dægurlagatónlist. Já, og raunar
allt þar á milli. Samfélag sem
byggir á sjávarafla. Þjóð, sem hef-
ur inngróna og eðlislæga menn-
ingarvitund, sem tekur fram því
sem annars staðar gerist. Vegna
þekkingar minnar á íslandi og
íslendingum er ég þess fullviss að
það er hvað sízt ástæða il að hafa
áhyggjur af framtfð islenzkrar
menningar. Norðmenn, Danir og
Svíar eru miklu verr haldnir af
þeim sjúkdómi sem er útþynning
menningarlegra verðmæta.
Með það í huga öðrum þræði
gerðu þúsundþjalasmiðirnir Pál
Bang-Hansen og Nils Petter
Sundgren þessa myndrænu og
efnisriku mynd, sem sýnd var í
sjónvarpinu i gærkvöldi, ep að
vísu full siðla kvölds. Það er
nefnilega ávallt forvitnilegra að
vita hvort það bezta sé á glötunar-
vegi en að velta vöngum yfir því
hvernig því næst versta reiðir af.
Heiti myndarinnar, „Ragnarök ís-
lenzkrar menningar?“, var varpað
fram sem spurningu og það ágæta
fólk sem á skjánum birtist svaraði
henni á áhrifarikan og sannfær-
andi hátt. Höfundar myndarinnar
eiga líka heiður skilinn fyrir
vönduð og óhlutdræg vinnubrögð.
Eins og allir sáu og heyrðu (og
ættu að vita) eru Islendingar ekki
lifandi safngripir frá víkingaöld
eins og margir Norðmenn telja
sér trú um. (Halda Bandaríkja-
menn ekki það sama um okkur?).
Nei, Islendingum hefur tekizt að
þræða hinn gullna meðalveg milli
fornrar arfleifðar og amriskra
áhrifa; taka hvoru tveggja með
vissri varúð og m.a. vegna þess i
hafa þeir getað tileinkað sér það |
bezta úr báðum áttum.
Við vissum það raunar. En enn
einu sinni kom okkur á óvart sú
menningarlega reisn sem fulltrú-
ar 220.000 tslendinga sýndu þetta
kvöld. Þessi sjónvarpsþáttur
sýndi okkur og sannaði, að þegar
islenzk menning mun eiga sín
ragnarök verður við sjálfir svo
langt leiddir að við munum ekki
veita því athygli.
Að mjög mörgu leyti eru íslend-
ingar okkur jafn fremri og við
Svíum i menningarlegum efnum.
Við erum komnir mislangt á
þeirri leið sem vegna utanaðkom-
andi ómenningar liggur einkum
niður á við. Um ókomna framtíð
munu það verða Islendingar sem
við þurfum að líta upp til. Ekki
Svíar eins og við höldum gjarna.
Heilsteyptur og vel gerður sjón-
varpsþáttur um þjóð sem við ætt-
um að hafa meiri kynni af. Til
þess að læra af henni meðan tími
gefst til.“
Oflof? Kannski það. En vottar
i um væntumþykju, virðingu og
áhuga fyrir bræðraþjóð. Eg hef
þá trú að höfundur sé ekki einn
um þær tilfinningar gagnvart
okkur.
Menning er ekki bara leiklist,
hljómlist, ritlist, þekking. Menn-
ing er líka hvernig menn koma
fram.
Og ég hef þá von að sem fæstir
útlendingar hafi lesið og skilið
greinina frá Árósum. Því það að
Islendingar séu að senda löndum
sínum tóninn á þennan hátt —
það er að minnsta kosti ekki góð
landkynning.
Ósló, 2. maí, 1976
Dóra Haraldsdóttir Frodesen.