Morgunblaðið - 19.09.1976, Síða 19

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. SEPTEMBER 1976
19
Friðarberinn — Kissinger f öðru
ljósi.
„Það er að minnsta kosti óhætt
að segja, að það sé mikil gróska i
myndlist hér á landi og töluvert
meiri fjölbreytni en var fyrr á
árum. Og ég er heldur ekki frá
því, að þessir ungu listamenn okk-
ar séu frjálslyndari en ýmsir hin-
ir eldri, sem gátu ekki viðurkennt
neitt nema afstrakt-list."
Sjálfur hefur Halldór aldrei
fengizt neitt við afstraktmyndir.
,,Ég hef aldrei lagt það fyrir mig,
ekki einu sinni prófað að mála
afstraktmynd hvað þá meir,“ seg-
ir hann. ,,En ekki þar fyrir — ég
get haft gaman af mörgum af-
straktmyndum. Og þegar ég fer
nú að fara meira út í málverkið er
Fyrsta mynd Halldórs.
ómögulegt að vita hvað maður
gerir . . . samt þykir mér það
ósennilegt að ég fari nokkuð að
eiga afstraktmyndir svona á gam-
als aldri."
— Hvað áttu við þegar þú segist
ætla „að fara meira út í málverk-
ið“?
Steinn Steinar
„Ákveðinn í að hætta
núna öllu þessu
smádrasli“
„Ég er ákveðinn í því að hætta
núna öllu þessu smádrasli, sem ég
hef verið að gera á liðnum árum,
eftirleiðis ætla ég að gera það sem
mig langar til — hætta þessu eig-
inlega brauðstriti. Það eru lika
komnir svo margir í þetta núna og
þeir kunna margir hverjir miklu
meira fyrir sér á þessu sviði en
ég. Þetta er orðinn svo mikil
tæknivinna og alls konar nýjung-
ar komíð til, sem voru óþekktar
þegar ég var að byrja. Núna held
ég að það sé óþekkt fyrirbæri, að
menn teikni bókstafina í titla og
höfundarheiti í bókarkápur til
dæmis eins og var hér áður fyrr
— núna eru til alls konar letur-
tegundir, sem leysa þetta starf af
hendi. En þegar ég var að byrja í
þessu var maður allt í senn —
auglýsingateiknari, bókaskreyt-
ingamaður, teiknari og fékkst við
allt frá þvi að teikna mónógröm í
koddaver upp í að mála altaris-
töflur. Maður spannaði sem sagt
allt svið dráttlistarinnar, ef svo
má segja."
Áður en við settumst inn á
kaffistofuna hafði Halldór leið-
beint undirrituðum um sýningar-
salinn, og án þess að ég vilji stela
gla>pnum frá Braga Ásgeirssyni
með því að kveða dóm um sýning-
una, get ég að minnsta kosti borið
að sýningin er fjölbreytt. Þar get-
ur að líta fyrstu myndir Halldórs
sem hann gerði barn að aldri, hin
fyrsta er frá því að hann var 3ja
ára og er að sjálfsögðu af hesti. Á
öðrum vegg hanga nokkur sýnis-
Einar Markússon
horn af bókaskreytingum hans,
einnig myndir af mönnum sem
settu svip á bæinn hér fyrr á
árum, myndur úr leikritum sem
hér hafa verið sýnd, úrval af
teikningum hans úr heimsmeist-
araeinvíginu i skák, svo og gam-
ansamar hugleiðingar hans úr
þorskastríðinu síðasta, fáeinar
portrett-myndir, auk nýrra vatns-
litamynda og málverka, sem hann
hefur verið að vinna að á siðustu
árum.
„Myndirnar eru langflestar i
minni eigu,“ segir llalldór, „en þó
hef ég orðið að fá nokkrar lánaðar
til að vera með myndir frá öllum
tímabilum. En myndir eftir mig
eru víst komnar út um allar triss-
ur og ég veit ekki einu sinni hvar
þa>r eru allar niðurkomnar."
1 nýrri málverkunum á sýning-
unni segist Halldór hafa notað
eingöngu akríl-liti, sem hann seg-
ir sameina kosti vatnslita og oliu-
lita. Halldór segir þó, að oliulit-
irnir hafi ýmsa kosti fram yfir
akríl-litina en það þurfi líka nokk-
uð önnur vinnubrögð í meðferð
olíulita og þess vegna sé hann
heldur frábitinn því að skipta aft-
ur yfir í olíuna. En hvers vegna er
hann svona upptekinn af mál-
verkinu um þessar mundir?
í nýrri nálverkunum á sýning-
unni segist Halldór hafa notað
eingöngu akril-liti, sem hann seg-
ir sameina kosti vatnslita og oliu-
lita. Halldór segir þó, að olíulit-
irnir hafi ýmsa kosti fram yfir
akríl-litina en það þurfi lika
nokkuð önnur vinnubrögð í með-
ferð oliulita og þess vegna sé
hann heldur frábitinn þvi að
skipta aftur yfir i olíuna. En
hvers vegna er hann svona upp-
tekinn af málverkinu um þessar
mundir.
Helgi Hjörvar
„Hef alltaf verið
meira fyrir
teikninguna.“
„Sannast sagna hef ég alltaf
verið meira fyrir teikninguna,"
svarar Halldór, „og mér finnst
hún einhvern veginn eigit betur
við mig. En þetta stafar kannski
Þrír jöfrar — Halldór Laxness, Ásmundur Sveinsson og Matthfas
Jochumsson.
Skúlaskeió — uppáhaldsmyndin.
Áf verkunum skuluð þið þekkja þá — Nixon og Watergate, Brandt og
Áusturstefna, Kissinger og leiðtogarnir.
Hestar um nótt.
af því, að ég hef ekki gert nógu
mikið af því að mála og mér finnst
núna sem ég þurfi að ná betri
tökum á málverkinu. Svo fer
þetta allt eftir því við hvað tnaður
er að fást hverju sinni, olían á
betur við sumar myndir, vatnslit-
ir við aðrar.“
— Ertu þá búinn að missa áhug-
ann á skopteikningunum?
„Nei, ég hef ákaflega gaman af
þvi að gera skopmyndir, sérstak-
lega auðvitað þegar manni tekst
vel upp og hefur dottið niður á
snjalla hugmynd. Hins vegar fer
öll ána'gjan af þessu þegar maður
er beðinn um að gera myndir af
þessu tagi, þá liggur líka venju-
lega einhver ósköp á myndunum
og maður hefur engan tíma til að
aci. FdU tri UIIl-
iivern veginn allt öðru visi að
finna upp á einhverju hjá sjálfum
sér.“
ÓIi Maggadon,
„Þetta er einhvern-
veginn ad verða grár
múgur allt saman.“
Ekki segist Halldór eiga neinn
eftirlætisskotspón i skopmyndum
sínum. „Hitt er svo annað mál, að
það er eins og mér finnist að það
hafi verið svipmeiri karakterar
hér í gamla daga, kannski sérstak-
lega í pólitíkínni .... jafnvel á
öllum sviðum — þetta er ein-
hvern veginn að verða grár múg-
ur allt saman og allir eins.“
— Þú sagðir mér einhvern
tima, að þú ga'ti aldrei náð Einari
Ágústssyni almennilega — áttu
fleiri vandamál af þessu tagi?
„Já, já — yfirleitt á maður i
mestu erfiðleikum með menn,
sem eru svona sléttir og felldir,
friðir menn sem maður kallar.
Hjá þeim finnur maður ekkert
sérstakt, sem maður getur hengt
hatt sinn á. Nú, og svo eru aftur
til menn sem eru hreinir karík-
túrar í verunni, sem enginn vandi
er að ná. Ég man t.d. eftir einum
kennara minum úti sem var þann-
ig i útlíti að það mátti ekkert ýkja
svip hans — þá var hann orðinn
hrein öfreskja."
„Dulvitur kona
fullyrti við mig
að ég hefði verið
uppáhalds gæðingur
einhvers Araba-
höfðingja í
fyrra lífi.“
Eitt mótif er þó rikjandi á sýn-
ingu Halldörs og það eru að sjálf-
sögðu hestarnir. Hvernig stendur
á þessu dála'ti hans á hestum?
„Ég hef alltaf verið hrifinn af
hestum," svarar hann. „Ég er
eiginlega alinn upp i sveit •
hérna á Túngötunni í Vesturba'n-
um. Prestarnir á Landakoti voru
alltaf með hesta og pabbi átti
hesta. Svo var ég alltaf i sveit á
sumrin og stöðugt í hestastússi
þar. En það sem mestu máli skipt-
ir vafalaust er að hér i gamla daga
fullyrti dulvitur kona við mig, að
ég hefði verið uppáhaldsgæðing-
ur einhvers Arabahöfðingja í
fyrra lifi. svo að það hlýtur að
vera frumeðlið í mér sem brýzt
fram í þessum myndum. Það er
Framhald á bls. 47
Jóhannes Birkiland