Morgunblaðið - 21.01.1977, Síða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. JANUAR 1977
VIÐSKIPTI
Umsjón: Pétur J. Eiríksson
Útflutningur
Álaf oss jókst
um 50% 1976
Mikil aukning var á útflutningi Álafoss á ullarvörum á sfðasta ári,
en hún nam um 50,5%. Alls nam útflutningsverðmætið 820 milljónum
króna en var 545 milljónir 1975. Verðmæti útflutningsins í Banda-
rfkjadollurum var 4,5 milljónir. Pétur Eirfksson, forstjóri Álafoss,
sagði Morgunblaðinu að stærsti markaður fyrirtækisins fvrir fatnað
væri Vestur-Þýzkaland, en mikil söluaukning hefði orðið þar á örfáum
árum. 1976 hefði útflutningsverðmæti þangað verið um ein milljón
dollarar en fyrir fimm árum ekki nema 10.000. Að öðru leyti flytur
Álafoss aðallega til Bandarfkjanna, Kanada, Skandinaviu og Frakk-
lands. Pétur sagði að stöðugt væri unnið að þvf að auka útflutning og
afla nýrra markaða. Fyrirtækið hefði tekið þátt f vörusýningum
erlendis og nú sfðast f Frankfurt þar sem ný tegund húsgagnaáklæðis
hefði vakið mikla eftirspurn. Hann sagði að fyrirtækið væri nú tilbúið
með nýja fatalfnu fyrir þetta ár. Um sölu innanlands sagði Pétur að
samdráttar hefði gætt, ekki sfzt á gólfteppum. Þessi samdráttur virtist
vera almennur ekki aðeins hjá Álafossi, en þó væri útkoman furðugóð
Þó svo að hagkvæmni sé ófullnægjandi f mörgum greinum fslenzks iðnaðar þá var verðmætasköpun hvers
starfsmanna hans 1975 1,8 milljónir króna á móti 1,9 milljónum f sjávarútvegi, 1,5 milljónum f verzlun og
1,1 milljón f landbúnaði.
íslenzkur idnadur:
Framleidni oft 60—70%
hjá fýrirtækinu.
af því sem er erlendis
Kjötidnadarstöd
færir út kvíarnar
MIKIL veltuaukning varð hjá kjöt-
iðnaðarstöð búvörudeildar Sam-
bandsins á síðastliðnu ári. Jókst hún
úr 270 milljónum króna árið 1975 i
um 400 milljónir 1976. Áform eru
uppi um að auka starfsemi stöðvar-
innar að þvl er kemur fram I siðasta
hefti Sambandsfrétta, með aukinni
framleiðslu á tilbúnum réttum og
hraðréttum. Þá er stefnt að þvi að
auka niðursuðu á matvælum. Kjöt-
iðnaðarstöðin hefur soðið niður
grænmeti nú I nokkur ár og var
verðmæti þeirra framleiðslu um 20
milljónir á slðasta ári. Nú er einnig
ætlunin að hefja framleiðslu á dilka-
hausum og fleiri kjötvörum.
FRAMLEIÐNI í mörgum
greinum íslenzks iðnaðar
er aðeins um 60 til 70% af
því sem er í öðrum lönd-
um. Kom þetta fram í upp-
lýsingariti Félags ís-
lenzkra iðnrekenda, sem
fylgdi Morgunblaðinu
skömmu fyrir áramót, en
þær munu vera byggðar á
athugunum erlendra sér-
fræðinga á ýmsum iðn-
greinum hérlendis.
Mogunblaðið innti Hauk
Björnsson, framkvæmdastjóra
FÍI eftir skýringum á þessu og
sagði Haukur að þó þetta ætti
ekki við allan íslenzkan iðnað þá
gilti það um margar greinar hans.
Þess bæri þó að geta að athuganir
sérfræðingaanna væru ekki ná-
göngu íslands í Efta hefði iðnað-
inum verið ætlaður aðlögunartími
og var heitið iðnþróunaráætlun,
sem vinna skyldi eftir við upp-
byggingu á iðnaði þannig að hann
stæði sem næst jafnfætis erlend-
um iðnaði að aðlögunartímanum
loknum. Væri aðlögunartíminn
brátt á enda og nú fengjum við
bakreikninga fyrir að hafa ekki
getað notað það til uppbyggingar
vegna afstöðu stjórnvalda.
„Það tekur mörg ár að byggja
upp hagkvæman iðnað, en hér er
kerfið allt á móti okkur og við
Verðbréf
HAPPDRÆTTISSKULDABRÉF RÍKISSJÓÐS
FLOKKUR HÁMARKSLÁNS ÚTDRÁTTAR VINN FRAMFÆRSLU- VERÐ PR. KR. MEÐALTALS
TÍMI » INN- DAGUR INGS% VÍSITALAN 100 MIÐAO VIÐ VEXTIR F.
leysanlegi 1. 11. 1976: VÍSITOLU TEKJUSKATT
SEÐLABANKA 645 STIG 1.11. 1976XXX FRÁÚTGD.
FRÁ OG MEÐ x HÆKKUN í% xxxx
1972-A 15.03.1982 - 15.06 7 310.83 410.83 35.7%
1973 B 01.04.1983 30.06 7 252.46 352.46 42.5%
1973-C 01.10.1983 20.12 7 207.14 307.14 43.4%
1974-D 20.03.1984 12.07 9 166.53 266.53 45.6%
1974-E 01.12.1984 27.12 10 88.60 188.60 37.0%
1974-F 01.12.1984 27.12 10 88.60 188.60 38.6%
1975-G 01.12.1985 23.01 10 31.36 131.36 32.6%
1975-H 30.03.1986 20.05 10 27.22 127.22 51.1%
X) Happdrættisskuidnbréfin ern ekki Innleyswileg. fyrr en hámarkslánstfma er náA. XX) HeiIdarupph«A vinnlnga f hvert sinn midast við
ákteðna % af befidarnafnveréi hvers átbeða. Vlnnfngarnir eru þvf óverðtryggdtr. XXX) Veró happdraettisskuldabréfa mióað víð
framfcrslavfsitbltt i. 11. 1976 reiknaat þannig: Happdrettisakuldabréf. flokkur 1974-D aðnafnverði kr. 2.000.- hefur verðpr. kr. 100.- * kr.
206.S3. Verð happdr*!tisbréfsins er þvf 2.000x266.53/100 * kr. 5.331.- miðað vié framfærslavlsitöluna 1. 1». 1976. XXXX) Meðaltalsvextir
p.a. fyrir tekjuskatt frá útgáfudegi, sýna upphieð þelrra vaxta, sem. rfkisajóður hefur skuídbundið sig til að greiða fram að þessu.
Meéaitaiavextir segja hins vegar ekkert um vexti þá. aem bréfin koma tll með að bera frá 1. 11. 1976. Þeir segja heldur ekkert um Agaeti
einstakra flokka, þannig að flokkor 1974-F er t.d. alls efckl lakari en flekkur 1974-D. Auk þessa gretðlr rfklssjóður út ár hvert vinnlnga I
ákveðinni % af heildarnafnverði flokkanna.
VERÐTRYGGO SPARISKIRTEINI RÍKISSJÓÐS
FLOKKUR HÁMARKS LÁNSTÍMI Tll- INNLEU8ANLEG 1 SÉÓLA8ANKA FR> OG MEÐ RAUN VEXTIR FYRSTU 4—5ÁRIN % ~ MEÐALTALS RAUNVEXTIR % BYGGINGAR 1 VlSlTALA 01.01 197? 126 {2510) STIG MéEKKUN 1 % VERO PR KR 100 MtÐAO VH> VE8TI OG VÍSiTÓLU 1. 10 1976 MEÐALTALS VEXTIR f TSK. FRÁ ÚTGÁFUDEGI."***
1965 10.09 77 10 09 68 5 6 959 07 2025 47 30.6
1965 2 20.01 78 20 01 69 5 6 840.07 1758.16 29 9
1966 1 20 09.78 20 09 69 5 6 793 24 1593.29 30 9
1966 2 15 01.79 15 01 70 5 6 756 66 1494.27 31.2
1967 1 15 09.79 15 09 70 5 6 742 28 1405.73 32 9
1967-2 20.10 79 20 10 70 5 6 , 742 28 1396.48 33 2
1968 1 25.01.81 25.01 72 5 6 699 36 1221 91 37.1
1968 2 25.02 81 25 02 72 5 6 656 02 1149.87 36 5
1969 1 20.02 82 20 02 73 5 6 500 48 859 49 36 8
1970 1 15.09 82 16.09 73 5 6 , 471.75 791 02 38.9
1970-2 05 02 84 05.02.7« 3 5.5 379 01 582 85 34.8
1971-1 15.09.85 15.09 76 3 5 369 16 552.16 38.1
1972-1 26 01.86 25.01 77 3 5 316 25 481.85 37.6
1972-2 1609 86 15.09 77 3 5 267 50 417.32 39.5
1973-1A 16 09 87 16.09 78 3 5 194.26 324.36 43.0
1973-2 25 01 98 25.01.79 3 5 174.92 299.80 45.4
1974-1 15 08 88 15.09 79 3 S 94.67 208.23 37.7
1975-1 1001.93 10.01.80 3 4 60 69 170.23 31.0
1975-2 25.01.94 25 01.81 3 4 26.38 129 91 32.5
1976-1 10 03.94 10.03.81 3 4 20.00 122 90 29.2
1976-2 26.01.97 26.01.82 3 3.5 0.00 100 00 —•
kvæmlega unnar heldur fremur
um lauslegar kannanir að ræða.
Um ástæðurnar sagði Haukur
að þær væru margar. Iðnaður ætti
sér stutta sögu á íslandi og fyrir-
tæki væru því almennt ekki á
sama þróunarstigi og í iðnríkjum
Vesturlanda. Afstaða stjórnvalda
hefði oft verið slík að tækifæri til
þróunar og uppbyggingar iðnaðar
hefðu ekki verið notuð. Nefndi
Haukur sem dæmi að við inn-
höfum þurft að heyja baráttu við
þröngsýna stjórnmálamenn,"
sagði Haukur.
Þá benti hann á að stjórnun
fyrirtækja væri víóa ábótavant og
að starfsmenntun væri ekki nógu
mikil. Aðstaða fyrirtækja til að
veita starfsfólki sinu starfsmennt-
un væri allt önnur en víðast hvar
erlendis. Þá setti smæð íslenzka
markaðarins iðnaðinum þröng
takmörk.
Spárnar stóðust ekki:
Fjöldi farþega í áætl-
unarflugi jókst um 10%
Á árinu 1976 urðu farþegar með hinum ýmsu flugfélögum heims alls
um 580 milljónir, og er þar um að ræða 10% aukningu frá árinu 1975.
Samkvæmt skýrslum Álþjóða flugmálastofnunarinnar, ICAO jókst
flugfrakt á árinu 1976 einnig verulega, eða um 13% og flugpóstar óx
um 2%. Farþegaaukningin er sú mesta f áraraðir og töluvert meiri en
á árinu 1975 en þá var hún 4.2%. Það verður að fara aftur til 1972,
sfðasta heila ársins fyrir olfukreppuna, til að fá sambærilegar tölur, en
það ár nam aukning frá fyrra ári 9.6%
Ofangreindar tölur eru reiknaðar út frá tölum sem stofnuninni
berast frá þeim 135 löndum sem aðild eiga að henni, og er bæði um að
ræða innanlands- og alþjoðlegt flug. Tölurnar ná þó eingöngu til
farþega í áætlunarflugi, en eins og kunnugt er, er fjöldi leiguflugsfar-
þega ár hvert gífurlega mikill.
Meðan flugiðnaðurinn hefur háð harða viðreisnarbaráttu hin allra
síðustu ár, hafa samgöngufræðingar vart þorað að spá meiri farþega-
aukningu milli ára en 6—8% , en til samanburðar má geta að á árunum
i kringum 1960 var farþegaaukning að meðaltali um 12—15%. Tölurn-
ar fyrir 1976 benda hins vegar til þess, að flugiðnaðinum hafi tekizt
betur að yfirstíga olíu-erfiðleikana en menn þorðu að vona, og vilja
sumir halda því fram að aukningin eigi í framtíðinni eftir að verða enn
meiri.
Þótt eigi hafi enn verið unnið til fulls úr þeim upplýsingum sem nú
liggja fyrir um flutninga fólks og farangurs með flugvélum, þá virðist í
fljótu bragði sem hlutfallslega mest aukning eigi sér stað í löndum
þriðja heimsins, og að vöxtur sé þar almennt meiri en í Evrópu og
Norður-Ameríku.
X) Efttr ktauifalfuUni ijfli sparfoklrttinlB rkkl Irngur vuta af vrrktryggingar. XX) Baunvratir Ikna tikna vritl (nrtti) nmfram
vrr«hnkkanir rtns 8* kar rru marMar aamkvarml kyggingarvfaitklunni. XXX) Vrr« spariaklrlrina ml«a« vi« vrsti og visililu »1. «1. I»7T
rriknasi kannig: Sparfoktrtrini tlokkur 1972-2 a«nafnvrr«l kr. S« 006 hrfur vrr» pr. kr. 1M « kr. «17.22. Hril«arvrr« sparfoklnrinlsins rr
kirt M.000 x «17,32/1*0 m kr 2M.CM.- mWa« vi« vnfi og vtsUDIu 01. 01. 1077. XXXX) MrOaltalsvritlr (brtttté) p.a. fyrlr trkjuskatl fr»
étgáfudrgl. tfua npplue* krirra vaxta. arm rlklu)44ur krfur sknMbanOM tlg a« gnita fram *4 krsau. MréalUlsvrstlr srgja blns vrgar
.rfckrrt um vrstt ki. srm bréfla kama tll mr« a« brra fri 01.0l.lk77. brir srgja hrldur rkkrrt um ignti rluatakra riokka kannlg a« ftokkor
I0CS rr t.d. alta rfckt lakari ra rtokkar 1072-2.
Þessar upplýsingatöflur eru unnar af Verðbréfamarkaði Fjárfestingafélags Islands.
Ofan á farþegaaukninguna bætist svo það að sætaframboð jókst á
árinu aðeins um 7%, sem þýðir í raun að sætanýting hafi aukizt úr 59%
í 61%.
Frakt- og póstflutningar eru einnig talsvert meiri 1976 en 1975.
Þannig er fraktaukningin i áætlunarflugi á árinu 1976 13% en á árinu
1975 hafði aðeins verið um 2% aukningu að ræða miðað við 1974.
Aukning á pósti með áætlunar flugi varð 10 sinnum meiri 1976 en 1975.
Nam aukningin 1976 2%, en 1975 hljóðaði sú tala upp á aðeins 0.2%.