Morgunblaðið - 01.03.1977, Blaðsíða 20

pliírrgíiwMa^ii^
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingasjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Áskriftargjald 1100.00
í lausasölu 60
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, sími 10100.
Aðalstræti 6, sími 22480
kr. á mánuði innanlands.
00 kr. eintakið.
MORGUNBLAÐIÐ; ÞRIÐJUDAGUR 1. MARZ 1977
20
Iforystugrein Morgun-
blaðsins i fyrradag var
harðlega gagnrýnd sú tillaga
kjaramálaráðstefnu Alþýðu-
sambands íslands að setja skuli
á innflutningshöft um eins árs
skeið. Þegar á heildina er litið
er greínargerð ASÍ einkenni-
legur hrærigrautur, þar sem
saman fara að hluta til
skynsamlegar hugmyndir en
að öðru leyti efnahagslegar
endaleysur. Er engu líkara en
einhverjir pólitískir púkar hafi
komizt í skynsamlegt uppkast
og snúið öllu við En hvað er
skynsamlegt í greinargerð ASI?
Þegar grannt er skoðað kemur í
Ijós, að kjarni hennar er öðrum
þræði sá að draga beri úr ríkis-
umsvifum og opinberri fjárfest-
ingu í því skyni að bæta kjör
almenníngs, m.ö.o. Alþýðu-
samband íslands leggur til, að
dregið verði úr hinni svoköll-
uðu samneyzlu til þess að hægt
sé að auka einkaneyzlu.
Hingað til hafa stjórnmálaöfl-
in á vinstri væng stjórnmál-
anna ekki mátt heyra minnzt á
skerðingu samneyzlu til þess
að auka einkaneyzlu og í um-
ræðum á opinberum vettvangi
síðustu misseri um stefnuna í
efnahagsmálum hefur það
hvað eftir annað komið í Ijós,
að samstarfsflokkur Sjálf-
stæðisflokksins í ríkisstjórn,
Framsóknarflokkurinn, hefur
verið þeirrar skoðunar, að ekki
eigi að draga úr hinni svo-
nefndu samneyzlu. Þegar slik
stefnubreyting verður hins
vegar hjá verkalýðssamtök-
unum og svo virðist sem al-
menn samstaða hafi orðið um
hana í miðstjórn Alþýðu-
sambandsins og á kjaramála-
ráðstefnunni, þar sem sæti
eiga fulltrúar hinna ólíkustu
stjórnmálaskoðana, verður að
ætla, að meiri hljómgrunnur sé
nú fyrir því en áður að draga
markvisst úr rikisumsvifum og
opinberri fjárfestingu, en það
er einmitt sú stefna í efnahags-
málum, sem Morgunblaðið
hefur hvatt mjög eindregið til á
undanförnum misserum.
Sú stefnumörkun kjaramála-
ráðstefnu Alþýðusambandsins,
sem hér er visað til kemur fram
í greinargerð ráðstefnunnar.
Þar segir m.a. um fjárfestingar-
mál: „ASÍ leggur áherzlu á, að
full atvinna verði tryggð í
þeim efnum verði aðaláherzla
lögð á aukna framleiðslu og á
hagkvæma og skipulega fjár-
festingu í þágu atvinnuvega
landsmanna. Undanfarin ár
hefur fjárfestingin hér á landi
numið þriðjungi af þjóðarfram-
leiðslu á ári samanborið við um
20%, sem algengast er í ná-
lægum löndum. Á yfirstand-
andi ári er ráðgert, að heildar-
fjárfesting nemi 85,6 milljörð-
um króna og þar af 79,6
milljörðum, sem teknar yrðu af
þjóðarframleiðslu ársins. ASÍ
telur óhjákvæmilegt, að fjár-
festingarmálin verði tekin til
rækilegrar endurskoðunar með
það fyrir augum, að óæskileg
fjárfesting eða beinlinis röng
fjárfesting verði ekki til þess að
hamla gegn óhjákvæmilegum
launahækkunum."
Nú er það að vísu svo, að á
sl. ári fór að draga mjög úr
fjárfestingu sem hluta af
þjóðarframleiðslu, en hún jókst
stórlega á tímum vinstri
stjórnar
En það fer ekki á milli mála,
að hér mælir kjaramálaráð-
stefna Alþýðusambandsins
með því, að við drögum svo úr
fjárfestingu okkar, að hún verði
nær því marki, sem tíðkast með
nálægum þjóðum. Ráðstefna
Alþýðusambandsins skilgreinir
ekki nánar hvaða fjárfestingu
verkalýðshreyfingin vill draga
úr, en ætla verður, að það sé
fyrst og fremst opinber fjár-
festing af ýmsu tagi, sem út af
fyrir sig getur verið þörf, en
getur tæpast heyrt til hinna
brýnustu nauðsynjamála. Og
þótt Morgunblaðið ætli ekki að
leggja forsvarsmönnum
Alþýðusambandsins orð i
munn, þá er það auðvitað Ijóst,
að við höfum á undanförnum
árum fjárfest miklu meira í
endurnýjum fiskiskipaflotans
en þörf var á og enn erum vrð
að flytja inn nýja stórvirka skut-
togara til þess að veiða fisk,
sem ekki er til, enda öllum
Ijóst, að sá togarafloti, sem nú
er til i landinu getur gert miklu
meira en veiða þann þorsk,
sem óhætt er að veiða á næstu
árum. Undir þá skoðun
Alþýðusambandsins að draga
beri mjög verulega úr fjár-
festingu er ástæða til að taka
mjög eindregið, en auðvitað
gera forsvarsmenn ASÍ sér
grein fyrir að sá samdráttur i
fjárfestingu, sem þeir hvetja til
hefur vissar hættur i för með
sér fyrir atvinnuástandið.
Þá vekur það einnig athygli,
að kjaramálaráðstefna Alþýðu-
sambandsins vill skera niður
opinberar skattaálögur að upp-
hæð 7,2 milljarðar króna með
lækkun söluskatts, afnámi
sjúkragjalds og lækkun vöru-
gjalds, og telur, að á þann hátt
megi lækka verðlag og útgjöld
um 4%. Þessi tillaga er
væntanlega vísbending um að
ASÍ vilji draga úr ríkisumsvifum
og minnka hlutdeild ríkissjóðs í
þjóðarbúskapnum Sém slík er
hugsunin lofsverð. En þegar
Alþýðusambandið á að svara
því, hvernig mæta beri þessu
tekjutapi ríkissjóðs verður til-
lögugerðin ekki jafn skýr. Lagt
er til að fresta áætlaðri lækkun
á skuld ríkissjóðs hjá Seðla-
banka um 2 milljarða króna og
að öðru leyti er lagt til að ná
auknum sparnaði í rekstrarút-
gjöldum og bæta skattaeftirlit
og skattalög þannig, að at-
vinnureksturinn greiði meiri
skatta
En forsvarsmenn ASÍ eru þá
væntanlega reiðubúnir til þess
að horfast í augu við þá stað-
reynd, að 7 milljarða lækkun á
rikisútgjöldum næst ekki fram
nema með því að gera veruleg-
ar breytingar á tryggingarkerfi
landsmanna og ná fram um-
talsverðum sparnaði á skóla-
kerfinu, og heilbrigðiskerfinu.
Þótt, kjaramálaráðstefna
Alþýðusambandsins segi það
ekki berum orðum, að tíma-
bært sé orðið að taka
tryggingarkerfið, heilbrigðis-
kerfið og menntamálin upp til
skoðunar i þvi skyni að tryggja
þar verulegan sparnað eru for-
ystumenn verkalýðssamtak-
anna svo raunsæir menn, að
þeir hafa auðvitað gert sér
Ijóst, að ekki væri hægt að ná
fram þeim samdrætti i ríkisum-
svifum sem þeir leggja til nema
með því að taka þessa þætti
rikisútgjalda fyrir en þeir nema
um 50% af heildarútgjöldum
rikissjóðs. Hins vegar er ein-
kennilegt að sjá, að i öðru
orðinu hvetur ASÍ til þess að
létt verði opinberum álögum af
atvinnurekstrinum til þess að
hann geti greitt hærra kaup-
gjald, en í hinu orðinu er krafizt
aukinnar skattlagningar at-
vinnufyrirtækja. Alþýðusam-
bandið krefst vaxtalækkunar
sem skuldakóngar mundu
fagna, en svarar því ekki
hvernig þá eigi að tryggja hag
.sparifjáreigenda, sem margir
hverjir eru lífeyrisþegar og lág-
launafólk, sem forysta ASÍ hef-
ur miklar skyldur við. Þá er það
sérkennilegt að annars vegar er
hvatt til niðurskurðar á rikisum-
svifum en hins vegar sagt að
ekki megi skerða félagslega
þjónustu. Það eru þessar
undarlegu andstæður, sem
vekja upp spurningar um
greinargerð ASÍ sem að megin-
efni til stefnir þó að niðurskurði
samneyzlu og aukinni einka-
neyzlu en það eru markmið,
sem Morgunblaðið, ríkisstjórn-
in og ASÍ geta orðið sammála
um.
r
Efnahagsstefna ASI
Náttfari ÞH 60 2717*
Vörður ÞH 4 2712
VíkurbergGK 1 - 2630
Skógey SF 53 2468
Faxi GK 44 2408
Ársæll Sigurðsson GK 320 2372
Vonin KE 2 2264
Arnarnes HF 52 2231
Andvari VE 100 2219
Sigurbjörg OF 1 2167
Kári Sölmundarson RE 102 1971
Árni Magnússon AR 9 1833
Bylgja VE 75 1747
ólafur Magnússon EA 250 1714
Sóley AR 50 1337
Arnar AR 55 1333
Bjarnarey VE 501 1332
GeirGoðiGK 220 1310
Snæfugl SU 20 1306
Bára GK 24 1289
Bergur VE 44 1144
Þorkatla II GK 197 1079
Alsey VE 502 1022
Reykjanes GK 50 967
Sölvi Bjarnason BA 65 942
Klængur AR 2 851
Sandafell, GK 82 525
Hamravfk, KE 75 476
Suðurey, VE 500 457
Hringur, GK 18 406
Steinunn, SF 10 .390
Ásborg, GK 52 355
Glófaxi, VE 300 341
Steinunn, RE 32 154
Skipafjöldi 80
Vikuafli 79936 lestir
Heildarafli 345878 lestir
Aflamagn á einstökum
stöðum 26. febr. J977
Viku Heild
aflí araflí
Veslmannaeyjar 13684 50064
Seyðirfjörður 7734 47767
Neskaupstaður 1429 31874
Raufarhöfn 27507
Siglufjörður 1429 24729
Eskifjörður 4673 24377
Vopnafjörður 4673 21395
Reyðarförður 3230 18624
Hornafjörður 2404 12404
Grindavfk 8887 11186
Reykjávfk 8921 10026
Fáskrúðsfjörður 1867 9355
Þorlákshöfn 3982 9179
Stöðvarfhörður 1711 8071
Djúpivogur 2036 7603
Akranes 7101 7101
Akure. /Krossan. 6318
Keflavfk 4522 5515
Hafnarfjörður 3362 4370
Sandgerði 3560 3832
Breiðdalsvfk 835 3538
Bolungavfk 835 1045
Þórður Jónasson EA 350
Asberg RE 22
Huginn VE 55
Guðmundur Jónss GK 475
Helga II RE 373
Bjarni Olafss AK 70
Kap II VE 4
óskar Halldórsson RE 157
Sæbjörg VE 56
Stapavfk SI 4
Helga RE49
Magnús NK 72
Svanur RE 45
Húnaröst AR 150
Hrafn Sveinbjarnarss. GK 255
Skfrnír AK 16
Keflvíkingur KE 100
Gunnar Jónsson VE 555
Freyja RE 38
Ársæll KE 77
Hilmir KE 7
Flosi fS 15
tsleifur VE 63
Dagfari ÞH 70
Sæberg SU 9
6557
6545
6287
5749
5734
5671
5552
5382
5301
4328
4223
4207
4062
3920
3906
3838
3602
3448
3426
3399
3338
3307
3188
2821
2746
Börkur aflahæst-
ur í vikulokin
Heildaraflinn 185 þús.
lestum meiri en í fyrra
10880
10062
10053
»917
9076
8780
örn KE 13 8722
AlbertGK 31 8163
Loftur Baldvinss FA 24 8089
Rauðsey AK 14 8021
FífillGK 54 7878
Skarðsvfk SH 205 7782
Jón Finsson GK 506 7563
HrafnGK 12 7074
Árni Sigurður AK 370 6989
Gullberg VE 292 6898
Hákon ÞH 250 6713
Helga Guðmundsd BA 77 6638
Aflaskipið Börkur
HEILDARAFLINN sfðastliðna
viku var samtals 79.936 lestir
og samkvæmt skýrslum Fikifél-
ags Islands höfdu 80 skip feng-
ið einhvern afla sl. laugardags-
kvöld. Heildaraflinn frá byrjun
vertíðar var þá orðinn samtals
345.878 lestir en á sama tíma f
fyrra var heiidaraflinn samtals
161.447 lestir og þá höfðu 76
skip fengið afla.
Börkur NK var aflahæsta
loðnuskipió í lok vikunnar með
13.100 lestir, en skipstjórar á
Berki eru þeir Sigurjón Valdi-
marsson og Magni Kristjáns-
son. Þá kom Guðmundur RE
með 12.414 lestir, skipstjórar
Páll Guðmundsson og Hrólfur
Gunnarsson og þriðja hæsta
skipið var Sigurður RE með
12.079 lestir, skipstjórar Har-
aldur Ágústsson og Kristbjörn
Árnason.
Loðnu hafði í vikulokin verið
landað á 22 stöðum á landinu
en Vestmannaeyjar voru hæsta
löndunarstöðin með 50.064 lest-
ir, þá Seyðisfjörður með 47.767
lestir og loks Neskaupstaður
með 331.874 lestir.
Eftirtaldir bátar hafa fengið
afla á loðnuvertfðinnni.
Börkur NK 122 131»«
Guömundur RE 29 12414
Sigurrtur RE 4 12079
Grindvfkingur GK 606
PóturJónsson RE 69
Gfsli Árni RE 375
Súlan EA 300
HilmirSU 171
EldborgGK 13