Morgunblaðið - 04.10.1977, Blaðsíða 12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. OKTÖBER 1977
12
Heimsmeistaraeinvíg-
id á íslandi 1978
Blaðamenn Morgunblaðsíns
gerðu fyrir skömmu athyglis-
verða könnun á því hvort
nokkrir aðilar væru reiðubúnir
til að stuðla að því að fyrirhug-
aðeinvigi milli skákmeistarana
Spassky — Kortsnoj færi fram
hér á landi þannig að Skáksam-
bandi tslands væri gert kleift
að bjöða í einvígi þetta. Allir
aðilar tóku mjög jákvætt undir
þessa hugmynd og voru fúsir til
að leggja sitt af mörkum til
þess að einvígið gæti farið fram
hér á landi, „auk þess, sem þeir
töldu, að stefna bæri að þvf að
heimsmeistaraeinvlgið vrði
einnig haldið á Islandi." Þeir
aðilar sem Morgunblaðið ræddi
við-voru menntamálaráðherra,
borgarstjórinn í Reykjavík og
talsmenn Flugleiða, Sambands
íslenzkra samvinnufélaga og
Olíufélagsins. Allir viðmælend-
ur Morgunblaðsins töldu enn-
fremur að margir yrðu reiðu-
búnir til að leggja hönd á plóg-
inn ef af þessy yrði og hefði
biaðið rætt við fleiri aðila
hefðu svörin ugglaust orðið
svipuð.
Því miður var runnin út
fresturinn til að bjóða í þetta
einvígi og enda búið að ákveða
núna, að það fari fram í Júgó-
slavíu um miðjan nóvember
n.k. En kveikjan að þessum fyr-
irspurnum blaðamanna Mbl.
var leiðari sem birtist í blaðinu
þriðjudaginn 20. þ.m. þar sem
rætt var um þennan möguleika
og jafnframt mælzt til þess að
róið yrði að því öllum árum að
sjálft heimsmeistaraeinvígið
verði haldið hér á landi 1978.
Leiðarahöfundur gat þess að ís-
land hefði aldrei fengið jafn-
mikla kynningu erlendis eftir
einvígi þeirra Fischers og
Sþassky ef frá væru tekin eld-
gos og náttúruhamfarir. Undir
þetta má allt taka og þegar rij-
að er upp einvígið hér á landi
1972 minnast menn þess, að
ekki einungis hér á landi vakti
einvígið athygli heldur um all-
an heim og meðan á því stóð var
Island og Reykjavík á forsíðum
allra helztu dagblaða í heimin-
um í margar vikur.
Spassky — Kortsnoj
— Karpov
Matthías Johannessen, rit-
sjóti, átti þess kost í sumar að
fylgjast með skákmeisturunum
Spassky og Kortsnoj að tafli í
Svíss og Frakklandi og ræða við
þá og birtust hér í blaðinu mjög
athyglisverð samtöl við þessa
menn, þar sem þeir ræða opin-
skátt um sjálfa sig og væntan-
legt einvígi þeirra á milli. í
samtölum við þá kom fram mik-
ill hlýhugur til íslands og fóru
þeir miklum viðurkenníngar-
orðum um þjóðina, ekki sízt
Spassky sem dvalið hefur hér
tvívegis og þekkir orðið vel
land og þjóð. Þessi jákvæða af-
staða skákmannanna sjálfra til
landsins er ómetanlegt, því það
verða að sjálfsögðu þeir sjálfir
sem velja keppnislandið þegar
þar að kemur.
Verðlaunafé
Fischer var brautryðjandi á
mörgum sviðum m.a. í sam-
bandi við verðlaunafé í skák-
mótum. Hann var sá fyrsti sem
krafðist þessara gifurlegu upp-
hæða í verðlaun sem menn
höfðu aldrei látið sér detta í
hug áður. Að hugsa í milljónum
er algengt hjá bandaríkjamönn-
um og Fischer vildi auka hróð-
ur skáklistarinnar með þessu;
hann vildi ekki láta meta hana
minna en box eða golf. Fyrir
vikið hafa verðlaun í skákmót-
um orðið svo gífurleg að for-
ystumönnum hrýs orðið hugur
við. En skák er orðin gífurlega
vinsæl fyrir bragðið út um all-
an heim, þó að hvergi í heimin-
um séu fleiri áhorfendur en
hér á landi, sérstaklega þegar
um er að ræða erlenda kepp-
endur. Þegar heimsmeistara-
einvigið 1972 var boðið út bár-
ust 15 tilboð. Voru verðlauna-
upphæðirnar allt frá 40.000
dollurum og upp í 152.000 sem
kom frá Júgóslaviu. Buenoes
Aires bauð 150.000 dollara og
íslendingar buðu 125.000 doll-
ara.
Verðlaunafé tslendinga var
þá í íslenzkum krónum um 11
milljónir. Engum getum skal að
því eytt hversu há verðiauna-
upphæðin þarf að vera vera há
til þess að við fengjum einvigið
hingað til lands, en sennilega
þyrfti að hafa svipaðar tölur í
huga og boðnar voru í dollurum
siðast. Fyir utan $125.000 sem
Islendingar buðu í verðlaun,
buðu þeir einnig 60% af nettó-
tekjum þeim, sem skáksam-
bandið fengi fyrir sjónvörpun
og kvikmyndir frá einviginu.
Þessi viðbótarákvæði áttu eftir
að valda mikilli misklið, en eins
og menn muna þoldi Fischer
ekki neinar kvikmyndavélar
suða i kringum sig. Ekki eru
hinir sovézku skákmenn eíns
viðkvæmir fyrir slikum smá-
munum, sérstaklega þegar
þessar vélar ganga orðið hljóð-
laust. 1 bók þeirra Freysteins
Jóhannssonar og Friðriks Ól-
afssonar „Fischer gegn
Spassky" er rakin saga heims-
meistaraeinvígisins og verða
menn nú að fara að kynna sér
og rifja upp hvernig staðið var
að málum þá.
Baknefnd og
rádgjafanefnd
Ætli Skáksamband tslands að
bjóða í einvígið væri ráðlegast
að velja stóra baknefnd, en i
henni ættu sæti fulltrúar frá
þeim aðilum sem væru reiðu-
búnir að leggja fram drjúgan
skerf tii einvígisins. Siðan
þyrfti að kjósa sérstaka ráð-
gjafanefnd eins og gert var síð-
ast sem fjallaði um hin ýmsu
tæknilegu vandamál. Akvörðun
um að bjóða í einvígið 1972 var
tekin 30. október 1971 svo við
höfum enn góðan tíma, enda er
ráðlegt að bíða eftir aukafundi
FIDE, sem haldinn verður
bráðlega i Caracas, en þar verð-
ur meðal annars fjallað um
keppnisreglur í einviginu,
hversu margar skákirnar eiga
að vera o.s.frv. Umsóknarfrest-
ur verður sennilega til 1. janú-
ar 1978. En einvigið mun hefj-
ast í júli eða ágúst.
Keppnisstaðurinn
Síðasta einvigi var haldið í
Laugardalshöllinni, sem hafði
vissulega marga kosti en jafn-
framt marga galla. Húsið er
vissulega mjög rúmgott og svið-
ið var mjög skemmtilegt, en t.d.
var aðstaða til skýringa ekki
nærri nógu góð. Loftleiðahótel-
ið er að mörgu leyti gott og
kemur til greina, en áhorfenda-
rými er takmarkað, nema tekn-
ir séu í notkun fleiri salir fyrir
áhorfendur.
1 Menntaskólanum við
Hamrahlið voru tefldar nokkr-
ar skákir í einvígi þeirra Hort
og Spassky og tókst mjög vel.
Salur til skýringa er stór og'
langur en ekki að sama skapi
eins skemmtilegur og t.d. ráð-
stefnusalurinn að Hótel Loft-
leiðum. Eflaust eru til fleiri
staðir sem til greina koma eins
og t.d. Þjóðleikhúsið eða eitt-
hvert kvikmyndahúsið, en nóg-
ur tími er til stefnu að huga að
því, en þessar hugmyndir settar
hér fram einungis til umhugs-
unar.
Sjálfboðavinna
skákmanna
Þeir skákmenn, sem tekið
hafa að sér skýringar við skákir
erlendra keppenda hér á landi
eru ómetanlegir fyrir áhorfend-
ur. Án þeirra væri keppnin
talsvert þunglamaleg. Áhorf-
endur vilja fá að taka þátt í
leiknum og það fá þeir með þvi
að taka þátt í umræðum með
skýrandanum um skákina.
Ýmislegt bendir til þess að við-
komandi skákmaður þurfi auk
skákkunnáttunnar af hafa
skemmtilegan frásagnarstíl og
næstum þvi framkomu
skemmtikrafts. Lengi verður f
minnum haft hin fjörlega fram-
koma Larsens í skýringasal
Laugardalshallarinnar forðúm.
Skipulag á þessum málum fer
batnandi, en sjálfboðavinna
þessara skákmanna er lofsverð
vegna þess að þetta er krefj-
andi starf og mjög lýjandi.
Lokaorð
Stjórn Skáksambands Islands
biða mörg og erfið verkefni. I
byrjun næsta árs hyggjast þeir
efna til Alþjóðlegs skákmóts
með 14 þátttakendum og hefur
Larsen einh keppenda þegar
þegið boðið. Slíkt mótshald
kostar sennilega eitthvað í
kringum 10 milljónir og þá er-
um við komnir að spurning-
unni: Erum við að ráðast í of
ntikið á einu ári. Höfum við
fjármagn til þess? Höfum við
næga starfskrafta til þess? Höf-
um við ástæðu til að vera án
þess?