Morgunblaðið - 26.01.1978, Page 23

MORGUNBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 26. JANUAR 1978
23
Þingsályktun:
Þrótm iðnaðar
á Vesturlandi
INGIBERG J. Hannesson
(S) mælti í fyrradag fyrir
tillögu til þingsályktunar,
sem hann flytur ásamt
Friðjóni Þórðarsyni (S),
þess efnis, að rfkisstjórnin
hraði gerð áætlana um iðn-
þróun á Vesturlandi, til
þess að treysta atvinnu-
grundvöll í kjördæminu,
einkum þar sem atvinnu-
ástand. er ekki öruggt og
þar sem iðnaður gæti fyllt
upp í við hlið hefðbund-
inna atvinnuvega: sjávar-
útveg, fiskvinnslu, land-
búnaðar og verzlunar.
Ingiberg J. Hannesson
benti m.a. á að næg atvinna
og fjölbreytni í atvinnu-
tækifærum væri forsenda
þess að ungt fólk héldi
áfram búsetu í heima-
byggðum. Fjölbreytni
fengist helzt með nýtingu
ýmissa tækifæra á sviði
iðnaðar. Víða væru jarð-
efni, sem fæli í sér mögu-
leika á þessum vettvangi.
Hvað Vesturlandi viövéki
mætti benda á hugsanlega
Ingiberg J. Hannesson
fliÞinci
Jens í Kaldalóni:
Þankabrot
á nýiu ári
Við stöndum á eldfjalli samtímans
Ytra blasir við hreint og tært fjallaloft-
ið. útí víðsýnið til allra átta. — Hreinn
vetrarblærinn strýkur vangann með
svölum andblæ Við teygum að okkur
loftið, — jafnvel opnum munninn til
að svelgja betur ofaní lungun þessa
heilnæmu lifsfyllingu — sem með eld-
hraða fyllir æðakerfið og blóðrásina af
þeim óviðjafnanlega súrefnisgjafa —
sem á sér engan samanburð af hrein-
leika og lifsafli í víðri veröld
Margt er um að hugsa á slíkum stað
Hin heilaga jólahátíð nýliðin þar sem
blikandi rafljósin á öllum strætum —
búðum og híbýlum manna og dýra
gerði rökkrið að geisladýrð Glitrandi
varningurinn ginnir augað til aðdáunar
og eftirlöngunar, bæði til að gefa og
gleðja aðra — og auka sína eigin dýrð
Útá hafinu sjást hin fögru fley, með
vöskum sveinum í hverju rúmi keppast
við að innbyrða þann gula — þennan
mikla gullfisk — sem alla farsæld og
hamingju færir okkur landsins börn-
um, þarna er uppsprettan að allri far-
sæld — öllum veraldarinnar gæðum
Já, mikil er dýrðin
En í slikri kyrrð sem á eldfjallinu
rikir, gerir meira en að sjá útí víðfeðm
an geiminn Við heyrum i huganum
umferð og skarkala — sjáum óteljandi
peningabunka renna á færiböndum
meðfram og undir gljáfægðum banka
borðum, þar sem enginn eri olíustakk
eða með blauta gúmihanska heldur í
sallafínum sparifötum, gljáfægðum
skóm og mjallhvitum skyrtum með
bindi um hálsinn — og brillantín i
hári Þvilik unun sem í hugann rennur
Já, ímyndunaraflið ber hugann á
kostum svosem gæðingurinn rennur á
fleygivekurð yfir ísa og hjarn Við sjá-
um inní stóra sali þar sem 60 úrvals-
menn og konur sitja á ráðstefnu með
marggrundaðar þenkingar um öll þau
lögmálsfræði, sem enginn getur án
lifað nema í framfæri sé komið til
íhugunar og eftirbreytni þeim er óstöð-
ugum fótum rennir yfir hrjóstrugleika
hversdagsins
Já, miklu fleira rennur um hugann í
hinni þöglu kyrrð þessa mikla eldfjalls
er við stöndum á En Guð á himninum.
— er það virkilega að eldfjallið hreyfist
— eða var það ekki hreyfing, sem ég
fann undir fótum mér — e2ða í hverju
brakaðiþ. — nei, það getur ekki verið,
imyndunaraflið hefur villt mér sýn —
Jú. nú finn ég það — það er ekki um
að villast — hér er hreyfing undir
fótum mér — ég finn það svo greini-
lega, — en bíddu við — það kyrrist.
Ég sest niður og hugsa, — hvar
stend ég annars Já hugsa — er ég að
verða geggjaður einmitt hér, í blátæru
fjallaloftinu — uppá þessu fjalli —
sem aldrei hefur hreyfst, — já mikil
vitleysa getur manni dottið í hug — að
halda að fjalliþ5 ið hreyfist, — að
halda að eldur geti hreyft svona stórt
fjall, — alla þessa kletta og feikna-
björg. Já, svona geta hugarórarnir leitt
mann í ógöngur Ég ráfa heim i kofann
minn — hlýjan og notalegan, tek mér
blað og fer að ry na « mér til hugar-
hægðar og sálubóta
En maður Guðs og lifandi, ég hnýt
um forustugrein í dagblaði, undirskrif-
uð J H , það er ekki um að villast —
hér skrifar sá, sem veit hvað hann
segir Marga hef ég lesið eftir hann
söguna, — þessar meitluðu ramm-
íslenzku frásagnir — svo dýrðlega í
möttul búnar, — að það er einsog
maður standi hjá sögupersónum Ijóslif-
andi og lesi sig svo inní hugskot
þeirra. — að allra tilfinningar samein-
ast í eina órofa kennd
Já, þetta les ég orði til orðs — en
hvað er maðurinn að segja Að segja
— Er maðurinn með öllum mjalla
Hann segir bókstaflega að við búum á
eldfjalli. miklu hættulegra en gosstöðv-
arnar sem eru á sprungum Norður-
Atlantshafshryggjarins Gígurinn sem
við stöndum á sé helsjúkt þjóðfélag
sem nú gjósi ákafast Mér fellur allur
ketill í eld.
Hefur þá verið sem mér fannst — að
fjallið hreyfðist Nú fyrst það stendur á
prenti, — þá hlýtur það að vera Já,
nú dámar mér — er það þá svona? Ég
lít í annað blað Þjóðviljann — og
hvað haldið ég sjái Eldmessa: — þeir
kalla þetta eldmessu i Þjóðviljanum
Já, Guð sé oss næstur, — er þá
hraunið farið að renna. — er þá kom-
vinnslu perlusteins í Borg-
arfirði og á Akranesi, svo
og vinnslu leirs, sem mikið
væri af í Dalasýslu.
I.J.H. rakti atvinnuþró-
un í þéttbýli í kjördæminu.
Kauptúnin hefðu tekið
stakkaskiptum á liðnum ár-
um og lagt sitt af mörkum
til byggðaþróunar og at-
vinnuuppbyggingar í
landshlutanum. Þar bæri
hæst hlut sjávarplássanna.
Þar væri þó enn sem komið
væri svo til eingöngu um
frumvinnslu að ræða; full-
vinnsla ætti langt í land en
fæli í sér ýmsa möguleika.
Auk sjósóknar og fisk-
vinnslu byggðu kauptúnin
atvinnu og afkomu sína á
margvíslegri þjónustu við
landbúnaðinn, verzlunar-
og iðnaðarþjónustu, sem og
úrvinnslu landbúnaðaraf-
urða. Inn í þessa mynd
skorti nýtingu ýmissa iðn-
tækifæra, sem höfð væru í
huga með flutningi þessar-
ar tillögu til þingsályktun-
ar. Fullvinnsla landbún-
aðarafurða, sjófangs og
nýting tiltækra jarðefna
væru þau athugunarefni,
sem hún beindist að. I.J.H.
vék síðan í itarlegu máli að
þeim rannsóknum á jarð-
efnum, vinnslumöguleik-
um og arðsemi, sem þegar
hafa verið gerðar, sem og
að byggðaáætlunum Fram-
kvæmdastofnunar, máli
sínu til stuðnings.
Stuttir þingfundir:
Lífeyrissjóð-
ur sjómanna
9 — Stuttir þingfundir
voru í báðum þingdeildum i
gær, hinir fyrstu eftir áramót-
in Forsetar þingdeilda Ragn-
hildur Helgadóttir (neðri
deild) og Eggert G. Þor-
steinsson (efri deild) buðu
þingmenn velkomna til starfa
og árnuðu þeim farsældar í
störfum í þágu þings og þjóð-
ar.
Q — Ólafur Jóhannesson
dómsmálaráðherra mælti i
efri deild fyrir stjórnarfrum-
varpi um geymslufé. Frum-
varpi þessu voru gerð nokkur
skil á þingsiðu Mbl i fyrra-
dag
Q — í neðri deild var fram
haldið umræðum um frum-
varp Jóns Skaftasonar (F)
um kosningar til Alþingis,
þ e. óraðaðan framboðslista,
er kjósendur númeri i kjör-
degi. Sighvatur Björgvins-
son (A) og Karvel Pálmsson
(SFV) tóku til máls. Efnisatr-
iði frumvarps og umræður.
um það voru ítarlega raktar á
þingsíðu Mbl. í desember
Umræðunni lauk og frum
varpinu var vísað til nefndar.
9 — Pétur Sigurðsson
(S) mælti fyrir frumvarpi sínu
um Lífeyrissjóð sjómanna.
Frumvarpið felur í sér að
breyta gildandi lögum um
lífeyrissjóð sjómanna í svipað
horf og gildir um aðra al-
menna lífsey rissjóði, rýmka
lánaákvæði og færa þau til
meiri hagræðingar fyrir við-
skiptamenn sjóðsins, þ.e.
sjómenn
Pétur Sigurðsson.
inn annar Jón eldprestur til að bægja
frá því eldflóði sem sjáanlega fer að
renna um þjóðarvitundina Já, lesið
þið bara leiðarann, þá sjáið þið svart á
hvítu hvort hér er nokkuð gaman á
ferð
Já, það kom dos á mig eftir lestur-
inn, — en þó vill mikið alltaf meira Ég
leit í Moggann — og hvað heldurðu
ég sjái, — endurtekna forustugreinina
sem ég byrjaði að rýna í. og að ofan er
getið, — og vitnisburðurinn, — ekki
var hann amalegur — tæpitungulaust
talað — rétt eins og i eldmessunni
forðum En biddu fyrir þér. ég las
nokkuð fleira í Mogganum, — og
hvað heldurðu ég sjái kaupprósentu-
hækkanir á árinu. og það hjá flestum
stéttum nema bændum, annað hA/ort
hefur það gleymst eða þá að þær hafa
ekki verið umtalsverðar En viti menn,
ég las og las aftur — tók af mér
gleraugun og margþurrkaði af þeim,
þvi nú taldi ég mig sjá margfalt — en
sem ég þurrkaði þau æ ofani æ, kom
alltaf upp sama talan Bankamenn
67,4%, ASÍ 60%, BSRB 76,5% og
hæsta hækkun á einn flokk meðal
bankamanna 80% — Já, áttatiu pró-
sent. Gat þetta verið rétt? Nú á prenti
er það, og hvað er þá um að villast Nú
ég fór að leggja saman og draga frá, en
þá vantreysti ég gleraugunum aftur,
tók þau af mér og þerraði — og það
var sama, —- útkoman varð eins og
áður 237 581 00 króna mánaðarleg
hækkun hjá aðalbankastjórunum. og
190 065 00 krónur mánaðarleg
hækkun hjá undirbankastjórum, en
þegar þrettánda mánuðinum var svo
bætt við hjá stóru bankastjórunum eða
1 091 512 krónur að þeir fengu út-
borgað fyrir jólamánuðmn. og satt að
segja — þegar þetta bættist við eld-
messuna hans Jóns Helgasonar i for-
ustugreininni dæginn áður en þetta var
látið á þrykk út ganga i Mogganum,
— þá sé ég loksins að það var ekki
spéspegill í gleraugunum minum sem
villti mér sýn
Einn er sá piltur á landi hér, sem ég
hef allta metið mikils fyrir skýrleik sinn
og hæfileika á mörgum sviðum Jón
heitir hann Skaftason, — og hvorki
meira né minna en formaður æðsta
ráðs höfuðbanka landsins, Seðlabank-
ans, auk þess að vera merkur og
mætur alþingismaður Eitthvað hlýtur
þessi ágæti maður að hafa í þóknun
fyrir þau ómök sem slíku starfi fylgir.
auk þingfararkaupsins, en hvað sem
um það kann að vera. þá kom hann
fyrir þann mikla veldisstól hins háa
alþingis eitt sinn á s I vetri og tiundaði
þar í hinni fróðlegustu skýrslu hversu
gæfulega vel þessir húsbændur stjórn-
uðu nú bankaheimilum þjóðarinnar.
* sem hljóðaði á þessa leið Árið 19 70
urðu raunvextir af sparifé minus 8%,
1971 minus 5%, 1972 minus 9%,
1 973 mínus 1 9%. 1 974 mínus 23 og
%%, og 1975 mínus 18%. — nú ef
• við leggjum saman allar þessar 5 ára
minustölur. þá reiknast mér það vera
hvorki meira né minna en 82 og %% i
mínus af sparifénu. eða er það ekki rétt
reiknað Ég get ekki annað en dáðst að
kjarki þess manns, sem þorir að segja
slikan sannleika sem þennan Ef það
þarf 8 manna úrvalslið sem húsbænd-
ur á rikisheimilmu og allt i 2000
manns, eða miklu fleira fólk en í
stærsta sjávarplássi. sem framleiðir
gjaldeyrisvörur fyrir tugi og hundruð
milljóna á ári, til að stjórna öllu þvi
mikla gulli, sem ávaxtast eigendum
sinum jafn arðsamlega sem að banka-
ráðsformaðurinn upplýsir — ja. þá
held ég nú satt að segja, að einhver
færi að ýja að því, að lækka kaupið hjá
einhverjum vinnumanninum. — ef
hann ynni ekki betur fyrir þvi en svona
Mér detta svona i hug rækju-
kalla-greyin. — sem kl 5 á hverri
nóttu rifa sig frammá rúmstokkinn frá
glóðvolgum konulærunum til að flengj-
ast i norðan þræsings beljandaskratt-
anum innum allt Djúp i kolniðahaust-
myrkrinu, standandi allan daginn í
stakk og klofbússum i hörkudrifinu við
Framhald á bls. 31.