Morgunblaðið - 01.10.1978, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 1978
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 1978
17
Ungir sjálfstæðismenn
þinga um þessa helgi og
ræða málefni Sjálfstæðis-
flokksins. Aukaþing þeirra er
þáttur í þeim víðtæku um-
ræðum sem þegar eru hafnar
og munu standa yfir innan
Sjálfstæðisflokksins næstu
mánuði og misseri um stöðu
flokksins og stefnu í kjölfar
alvarlegra kosningaósigra á
sl. vori. Umræður ungra
sjálfstæðismanna munu að
verulegu leyti snúast um
skipulagsmál samtaka þeirra
og Sjálfstæðisflokksins, verð-
bólguna og kosningaréttar-
mál. Það er vissulega tíma-
bært fyrir ungt fólk í Sjálf-
stæðisflokknum að bera
saman bækur sínar. Eitt af
því, sem sjálfstæðismenn
hljóta að hafa áhyggjur af í
sambandi við kosningaúrslit-
in ér sú augljósa staðreynd,
að Sjálfstæðisflokkurinn hef-
ur að undanförnu ekki náð
því sambandi við uppvaxandi
kynslóð í landinu og áður var.
Það er hins vegar ekki sízt
verkefni samtaka ungra
sjálfstæðismanna að tryggja
að stefnumótun og störf
Sjálfstæðisflokksins taki
eðlilegt tillit til sjónarmiða
ungs fólks og að Sjálfstæðis-
flokkurinn sé í tengslum við
hugmyndir nýrra kynslóða.
Hér skal ekki lagður dómur á
það, hvers vegna þetta hefur
ekki tekizt sem skyldi á
undanförnum árum en aug-
Ijóslega er ekki sízt þörf á
því, að ungir sjálfstæðismenn
ræði í sínum hópi þennan
vanda Sjálfstæðisflokksins.
Bersýnilegt er, að skipu-
lagsmál Sjálfstæðisflokksins
eru fyrirferðarmikill þáttur í
starfi aukaþings ungra sjálf-
stæðismanna. Það er skiljan-
legt, og nauðsynlegt fyrir
Sjálfstæðisflokkinn að laga
skipulag sitt og flokksstarf
að nýjum viðhorfum og
breyttum tímum. Hins vegar
er ástæða til að undirstrika,
að breytt skipulag mun eng-
um straumhvörfum valda í
starfi Sjálfstæðisflokksins á
næstu misserum. Sjálf-
stæðisflokkurinn þarf öðru
fremur á að halda nýjum
hugmyndum, sem orðið geti
grundvöllur endurnýjaðrar
stefnu flokksins. Stefna
Sjálfstæðisflokksins hefur á
síðustu áratugum tekið mjög
mið af forystuhlutverki
flokksins á sviði utanríkis- og
öryggismála og við uppbygg-
ingu atvinnu- og efnahags-
lífs. Sjálfstæðismenn verða
að gera sér grein fyrir því, að
svo mikið hefur áunnizt í
þessum efnum, og lífskjör
fólks eru orðin svo góð, að
áhuginn beinist ekki síður að
öðrum sviðum en efnalegri
afkomu. Sjálfstæðisflokkur-
inn hefur á að skipa miklum
fjölda fólks, sem er reiðubúið
að leggja fram starf við
jákvæða stefnumótun og býr
yfir líflegum hugmyndUm um
framtíðarþróun samfélags-
ins. Starfskrafta þessa fólks
þarf að virkja betur en gert
hefur verið. Skipulag stjórn-
málaflokks getur aldrei orðið
annað en tæki til þess að
berjast fyrir og koma á
framfæri hugmyndum og
stefnumörkun. Þess vegna
ber að vara sjálfstæðismenn
við því að leggja of mikla
áherzlu á skipulagsbreyting-
ar en hvetja í þess stað til
öflugra málefnastarfs. Nú
Istuttri athugasemd hér í
Morgunblaðinu í fyrradag
um vísitöluútreikning og
gamalt kjöt og nýtt sagði
Olafur Björnsson, prófessor
m.a.: „Ef stjórnvöld ákveða
að Iækka bæði framfærslu-
vísitölu og kaupgjaldsvísitölu
með niðurgreiðslum, verður
almenningur að eiga þess
kost að fá vöruna á því
niðurgreidda verði, sem
kaupgjaldsvísitalan miðast
við. Ella verður það aðeins
kauplækkunin, sem kemur til
framkvæmda, en ekki verð-
lækkunin og tel ég ekki
ofsagt að kalla það fölsun,
meira að segja grófa fölsun,
ef um mikilvæga neyzluvöru
þarf Sjálfstæðisflokkurinn
fremur á að halda nýjum
hugmyndum en breyttu
skipulagi. Vafalaust munu
þessi sjónarmið koma fram í
umræðum í hópi unga fólks-
ins í Sjálfstæðisflokknum nú
um helgina. Og alla vega er
það framtak þess að efna til
sérstaks þings til þess að
fjalla um málefni flokks þess,
jákvæðúr þáttur í þeim um-
ræðum, sem nú fara-fram um
stefnu og stöðu flokksins,
umræðum, sem hljóta að
beinast að endurnýjun og
eflingu flokksins eftir ósigra
hans í kosningunum sl. vor.
er að ræða.“
Nú liggur það fyrir að við
vísitöluútreikning vegna
bráðabirgðalaga vinstri
stjórnarinnar var miðað við
verð á gömlu kjöti en ekki
nýju. Hins vegar er það á
almannavitorði, að gamla
kjötið á lága verðinu liggur
ekki á lausu. Augljóslega er
því hér um grófa fölsun á
vísitölunni að ræða. Fölsun
er fölsun, þótt hægt sé að
koma óorði á sannleikann og
þótt Tíminn reyni að halda
því fram, að Morgunblaðið
hafi falsað fréttir vegna þess
eins að Morgunblaðið hefur
flett ofan af fölsun vinstri
stjórnarinnar á vísitölunni.
Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnartulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson
Aðalstræti 6, sími 10100.
Aðalstræti 6, sími 22480.
Nýjar hugmyndir eru nauðsyn-
legri en breytt skipulag
Fölsun er fölsun
Tvær myndlista-
sýningar á Akureyri
Akureyri, 30. september.
TVÆR myndlistarsýningar verða
opnaðar á Akureyri í dag. Klukkan
15 opnar Ingvar Þorvaldsson
sýningu á vatnslita- og olíumynd-
um í Gallerí Háhól og verður
sýningin opin til 8. október kl.
20—22 virka daga og 15 til 22 um
helgar.
Klukkan 16 opnar Jóhanna
Bogadóttir sýningu á 25 grafík-
myndum í kjallara Möðruvalla,
raungreinahúss Menntaskólans á
Akureyri. Sú sýning verður einnig
opin til 8. október frá kl. 17 til 22
virka daga og 16 til 22 um helgar.
Sv.P.
Ráðstefna
BFÖ um um-
ferðarmál
BINDINDISFÉLAG ökumanna
gengst nú um helgina fyrir ráð-
stefnu þar sem fjallað er um
umferðarmál og sækja hana
fulltrúar frá systurfélögum á
Norðurlöndunum og NUAT,
Nordisk Union for Alkoholfri
Trafik, norrænu sambandi félag-
anna.
í gær var á ráðstefnunni fjallað
um ungmennastarf innan NUAT
og var hátíðarfundur BFÖ haldinn
síðdegis, en félagið á 25 ára afmæli
um þessar mundir og í tengslum
við það er ráðstefnan haldin svo og
stjórnarfundur NUAT.
1 dag fara þátttakendur í
ferðalag, en kl. 14 hefst fundur þar
sem greint verður frá norrænni
löggjöf um áfengi og umferð og
tala þar Elver Johnson og Valeri
Surell frá Svíþjóð og Gunnar
Aspeland frá Noregi, en þeir hafa
allir afskipti af umferðarmálum í
sínu heimalandi.
Stjórnmálaskóli
S j álf stæðisf lokksins
13. til 18. nóvember
Björgunarsveitin Stakkur í Grindavík efndi fyrir nokkru til
torfæruaksturs. en í 10 ár hefur sveitin aflað fjár til starfs síns með
þessum hætti. Sigurvegari keppninnar að þessu sinni var Vilhjálmur
Ragnarsson. Myndina af ökumanninum, sem ekur svo geyst á tveimur
hjólum, tók ljósmyndarinn á 1/500 sek. og sagði hann það ekki hafa
nægt til að fá hann óhreyfðan á myndina! Ljósm. Kristinn.
EINS og kunnugt er hefur stjórn-
málaskóli Sjálfstæðisflokksins
verið haldinn sex undanfarin ár.
Er það samdóma álit allra, er til
þekkja, að skólahaldið hafi tekizt
vel og orðið þátttakendum til
mikils gagns og ánægju.
Skólanefnd stjórnmálaskólans
hefur nú ákveðið að stjórnmála-
skólinn verði haldinn frá 13.—18.
nóvember n.k.
Megintilgangur skólans er að
veita þátttaker.dum aukna fræðslu
almennt um stjórnmál og stjórn-
málastarfsemi svo og að gera þeim
kleift að tjá sig áheyrilega og
skipulega og ná valdi á góðum
Ritari Ökukennarafélagsins:
Okukennarar þurfa
að sýna skírteini
GUÐMUNDUR G. Pétursson
ökukennari og ritari Öku-
kennarafélags Islands kom að
máli við Morgunblaðið vegna
fréttar af próflausum öku-
kennara, sem greint var frá í
blaðinu í gær.
Sagði Guð-
mundur að ökukennarar
hefðu jafnan þurft að sýna
skírteini sín, þegar þeir
kæmu með nemendur í próf,
en vissulega kvað hann ákveð-
ið vandamál vera í sambandi
við þá ökukennara, sem tekið
hefðu próf áður en reglur
breyttust og áður en kröfur
til ökukennara urðu eins
harðar og þær eru í dag.
Guðmundur kvað það vilja
ökukennara að stuðla að
bættri umferðarmenningu.
Viðhorfin á síðari árum hefðu
breyzt mikið. í sambandi við
þetta atvik í Hafnarfirði,
sagði Guðmundur, að það
hefði verið árvekni bifreiða-
eftirlitsmanns þar syðra,
Karls Ásgrímssonar, sem
hefði komið upp um málið, er
hann krafði umræddan öku-
kennara um skilríki.
vinnubrögðum í félagsstarfi og
stjórnmálabaráttu.
Meginþættir námsskrár verða
sem hér segir:
1. Þjálfun í ræðumennsku,
fundarsköp o.fl.
2. Almenn félagsstörf og notkun
hjálpartækja.
3. Þáttur fjölmiðla í stjórnmála-
baráttunni.
4. Hvernig á að skrifa greinar.
5. Um blaðaútgáfu.
6. Helztu atriði íslenzkrar
stjórnskipunar.
7. íslenzk stjórnmálasaga.
8. Um Sjálfstæðisstefnuna.
9. Skipulag og starfshættir Sjálf-
stæðisflokksins.
10. Stefnumörkun og stefnufram-
kvæmd Sjálfstæðisflokksins.
11. Marxismi og menning.
12. Utanríkismál.
13. Sveitarstjórnarmál.
14. Vísitölur.
15. Staða og áhrif launþega- og
atvinnurekendasamtaka.
16. Efnahagsmál.
17. Kynnisferðir í ýmsar stofnan-
ir.
Skólinn verður heilsdagsskóli
meðan hann stendur yfir frá kl.
09:00—18:00, með matar- og kaffi-
hléum.
Skólahaldið er opið öllu Sjálf-
stæðisfólki og er það von skóla-
nefndarinnar, að þeir sem áhuga
hafa á þátttöku hafi samband við
skrifstofu Sjálfstæðisflokksins í
síma 82900 eða 82963 eða sendi
skriflega tilkynningu um þátttöku
til skólanefndarinnar Háaleitis-
braut 1, Reykjavík.
Þátttöku verður að takmarka
við 30 manns.
,n0«rleifci
ru »;
'SLANO
stöðugt upp á skaftið. Þeir eru
einnig vísbending um, að Sval-
barði er orðinn átákapunktur í
Norður-Atlantshafi. Menn þurfa
ekki lengi að dvelja í Noregi eða
ræða við norska stjórnmálamenn
og embættismenn til þess að átta
sig á, að í raun eru norskir
ráðamenn helteknir af hugsuninni
um útþenslustefnu Sovétmanna á
noröurslóðum, á Svalbarða og í
námunda við Norður-Noreg.
Reynslan sýnir, að þegar Sovét-
menn hafa náð tilteknu markmiði
snúa þeir sér að því næsta.
Framvinda mála á Svalbarða nú
sýnir okkur Islendingum í hnot-
skurn, hvað gæti gerzt hér, ef við
tryggjum ekki öryggi okkar með
viðunandi hætti.
Umbrot meðal
„herstöðvar”-
andstæðinga
Samtök herstöðvaandstæðinga
efndu til ráðstefnu laugardag fyrir
viku, þar sem rætt var um „ný
viðhorf og hugsanlegar baráttu-
leiðir herstöðvaandstæðinga í
framtíðinni" eins ogþað er orðað í
frétt Þjóðviljans. I viðtali við
formann miðnefndar samtakanna
í Þjóðviljanum greinir hann frá
því að starf þeirra á síðasta ári
hafi mistekist í verulegum atrið-
um og ekki hafi tekist að „koma á
fót rannsóknastarfsemi á vegum
miðnefndar sem gæti orðið undir-
staða í pólitískri röksemdafærslu
á þessu starfsári, sem var kosn-
ingaár, og í framtíðinni." Jafn-
framt segir formaðurinn „ ... það
verður örugglega tekist á um
pólitíska meginstefnu Samtaka
herstöðvaandstæðinga nú í haust
og liggur þegar fyrir tillaga til
lagabreytinga þar að lútandi".
Umbrotin innan Samtaka her-
stöðvaandstæðinga eru athyglis-
verð, nú hefur það gerst í fyrsta
sinn, að pólitískur burðarás þeirra,
Alþýðubandalagið, hefur tekið
sæti í ríkisstjórn, án þeirrar
meginkröfu í málefnasamningi
ríkisstjórnarinnar, að varnarliðið
verði látið hverfa af landi brott. í
Þjóðviljanum hafa í sumar birst
greinar, þar sem efast er um
haldgæði stefnu Samtaka her-
stöðvaandstæðinga, þar sem þeim
hafi ekki tekist að sýna fram á,
hvernig sjálfstæði íslands verði
tryggt eftir að stefnumál samtak-
anna hefur komist til fram-
kvæmda. Þá hefur einnig komið
fram sú gagnrýni, að samtökin séu
ekki nægilega markviss í baráttu
sinni. Áherslan, sem þau leggi á
baráttuna gegn efnahagslegum
tengslum íslands við umheiminn,
dreifi aðeins athyglinni frá for-
sendunni fyrir starfi samtakanna.
Hlutlæg rann-
sókn — falskar
forsendur
Augljóst er af lestri forystu-
greinar Þjóðviljans laugardag
fyrir viku, hver er stefna hans í
þessum skoðanaágreiningi innan
Samtaka herstöðvaandstæðinga.
Fyrirsögn greinarinnar er: „Öll
sjálfstæðisbarátta er efnahagslega
hagkvæm, einnig baráttan gegn
hernum."
Þar eru rifjaðar upp þær al-
kunnu staðreyndir, að íslandi
hefur vegnað betur efnahagslega
eftir að landið hlaut sjálfstæði en
undir erlendri áþján. Lýst er
blessun sinni yfir þeirri utanríkis-
stefnu, sem miðað hefur að því að
tryggja efnahagslegt sjálfstæði
landsins á undanförnum áratug-
um. Sú stefna hefur einmitt verið
mótuð af þeim, sem gerðu sér
jafnframt ljóst, að tryggja þyrfti
sjálfstæði landsins með því að sjá
því fyrir vörnum, en það var gert
með aðildinni að Atlantshafs-
bandalaginu og gerð varnarsamn-
ingsins við Bandaríkin.
Síðan segir í forystugrein Þjóð-
viljans:
„Þessi megirtregla (þ.e. að við
höfum fullt vald á samskiptum
okkar við aðrar þjóðir) var rofin
þegar bandaríski herinn hreiðraði
hér um sig í óþökk meirihluta
landsmanna. Hersetan er ósam-
rímanleg sjálfstæði þjóðarinnar,
gengur gegn öryggi landsins í
stríði og friði, dregur úr nauðsyn-
legu sjálfstrausti við að leysa
vanda hversdagsins í tæknilegum
og skipulagslegum efnum, truflar
eðlilegt samlíf við nágrannaþjóð-
ir“.
í þessari klausu blasir við hvers
vegna herstöðvaandstæðingar geta
ekki komið á fót rannsóknastarf-
semi innan vébanda sinna. Stað-
reyndin er sú, að hlutlæg rannsókn
getur ekki byggst á fölskum
forsendum. Lítum nánar á þær
forsendur, sem settar eru fram í
forystugrein Þjóðviljans:
1. íslendingar hafa ekki fullt
vald á samskiptum sinum við
aðrar þjóðir, eftir að bandariski
herinn „hreiðraði um sig í óþökk
meirihluta landsmanna".
Bandarískur liðsafli kom hirigað
til lands í fyrsta sinn 1941 og var
um það sarnið milli ríkisstjórna
íslands, Bretlands og Bandaríkj-
anna. Frá þeim tíma hafa allar
þær meiriháttar ákvarðanir verið
teknar í utanríkismálum Islands,
sem lagt hafa grundvöllinn að
sjálfstæði þjóðarinnar. Meiri sam-
staða var um varnarsamninginn
1951 á Alþingi en aðildina að
Atlantshafsbandalaginu 1949. Sú
stefna sem þá var mótuð hefur
ávallt notið meirihlutafylgis með-
al þjóðarinnar.
2. (Ilersetan) er ósamræmanleg
sjálfstæði þjóðarinnar.
Sjálfstæði Islands út á við er
tryggt með vörnum landsins.
íslensk stjórnvöld geta einhliða
sagt varnarsamningnum við
Bandaríkin upp með 18 mánaða
fyrirvara. Engar hömlur eru því
lagðar á fullan sjálfsákvörðunar-
rétt þjóðarinnar um eigin málefni
með varnarsamningnum.
3. (Hersetan) gengur gegn
öryggi landsins í stríði og friði.
Of langt mál yrði úr því ef í
smáatriðum yrði rakið gildi dvalar
varnarliðsins hér á landi í stríði og
friði. Grundvallaratriðin eru þessi:
a) Hugsanlegur árásaraðili á
ísland veit að árás á landið er árás
á öll ríki Atlantshafsbandalagsins
(5. gr. Atlantshafssáttmálans) og
auk þess lendir hann strax í
átökum við bandarískt varnarlið í
landinu sjálfu, sem verður eflt
með tafarlausum liðsflutningum.
b) Kjarninn í friðargæslu nú á
tímum er traustur, fyrirbyggjandi
viðbúnaður Atlantshafsbandalags-
ins. Varnarstöðin hér á landi er
mjög mikilvægur Iiður í þessum
viðbúnaði.
4. (Hersetan) dregur úr nauð-
synlegu sjálfstrausti við að leysa
vanda hversdagsins í tæknilegum
og skipulagslegum efnum>
Ekki er ljóst hvað við er átt með
þessari staðhæfingu. Ef hún höfð-
ar til þess, að raddir hafa heyrst
um það, að Bandaríkjamenn ættu
að verða virkir þátttakendur t.d. í
vegagerð í landinu, má segja, að
hún hafi við rök að styðjast. Hins
vegar er talað um „tæknileg“ og
„skipulagsleg" efni og verður að
fara fram á nánari skilgreiningu á
því, hvað bak við orðin stendur, til
þess að afstöðu sé unnt að taka til
fullyrðingarinnar.
5. (llersetan) truflar eðlilegt
samlíf við nágrannaþjóðin
Þessi fullyrðing er einnig óljós,
því að ekki er skilgreint, hvað við
er átt með orðinu „nágrannaþjóð-
ir“. Ekki getur verið átt við
samaðila að Atlantshafsbandalag-
inu. Á Norðurlöndum er hið
norræna jafnvægi (nordiska bal-
ansen) í öryggismálum orðið að
viðurkenndri staðreynd í stefnu-
mótun. Sú stefna sem íslendingar
hafa fylgt í öryggismálum er liður
í þessu jafnvægi og þar með
eðlilegu samstarfi Norðurlanda-
þjóðanna á þessu sviði.
I samstarfsyfirlýsingu ríkis-
stjórnar Ólafs Jóhannessonar er
mælt fyrir um það, að ríkisstjórn-
in skuli koma á fót nefnd allra
þingflokka til að fjalla um öryggi
Islands. Ástæða er til að binda
nokkrar vonir við störf þessarar
nefndar, ef menn ganga til starfs-
ins í henni með það í huga að hafa
það, sem sannara reynist. Ætli
Alþýðubandalagið hins vegar að
starfa í nefndinni í anda þeirra
falsraka, sem sett eru fram í
tilvitnaðri forystugrein Þjóðvilj-
ans, virðist nefndin andvana fædd,
þegar hún verður skipuð.
12 -----------------------------
Rússar tulka Svalbai sovg.gi-onstl
samninginn á w sinn nc á
Alojóöasamr
yfirráö Norön
^rSovétmenHnh-UJ)yssur
'•ndgongu á _
•>r»»ur
Ö.Ö
1 »»IOIlð
nierfc,
ha,a
Sv.lb,fda
' ^"Xlhogi, i1rt t
hr
l»yrlUí*lysió «t rnn í ranns«'»kn.
• ' •'■'Iq.lvlusfc,, .
’* '•'"liyssi irr K
í Reykj avíkurbréf
♦♦♦♦♦♦♦♦• Laugardagur 30. september ♦ ♦ ♦ ♦ • • J
Hvað er að
gerast á
Svalbarða?
Allt sem gerist á N-Atlantshafi
varðar hagsmuni okkar íslend-
inga. Lega landsins á þessu
hafsvæði hefur slíka lykilþýðingu
að við getum ekki látið, sem okkur
komi ekki við það, sem í kringum
okkur gerist, allra sízt ef stórveldi
eiga hlut að máli. Þess vegna ér
nauðsynlegt, að við fylgjumst
rækilega með því, sem nú er að
gerast á Svalbarða.
Samkvæmt alþjóðasamningi er
Svalbarði norskt yfirráðasvæði.
Fulltrúar 41 ríkis undirrituðu
þann samning. I þeim hópi eru
Sovétríkin. Þess vegna gilda norsk
lög á Svalbarða. Þar situr norskur
sýslumaður, sem á að fylgjast með
því, að norskum lögum sé fram-
fylgt. Sovétríkin vinna nú mark-
visst að því að brjóta niður yfirráð
Norðmanna á Svalbarða. Á annan
veg er ekki hægt að skilja umsvif
Sovétmanna og aðgerðir á Sval-
barða. Ef Sovétmönnum tekst
þetta og ef þeim tekst að koma á
fót einhvers konar herstöð á
Svalbarða, sem þeir augljóslega
vinna að, hafa ný viðhorf skapast í
öryggismálum á N-Atlantshafi. Þá
er veldi Sovétríkjanna í þessum
heimshluta orðið enn meira en það
er í dag. Nærvera þeirra er meira
áberandi. Staða Atlantshafs-
bandalagsþjóðanna mun veikari.
Heimsvaldasinnað stórveldi hefur
fært sig enn nær okkur.
Af þessum sökum hljótum við
að fylgjast vandlega með því, sem
er að gerast á Svalbarða. Við
hljótum að hafa af því þungar
áhyggjur, ekki síður en Norðmenn.
Sovézk umsvif
á Svalbarða
Nú í haust hefur það valdið
upþnámi og áhyggjum í Noregi, að
Sovétmenn hafa í trássi við norsk
lög komið upp radarstöð á Sval-
barða. Þeir fluttu þessa radarstöð
í einu lagi að næturlagi með
þyrlum frá meginlandi Sovétríkj-
anna. Árla morguninn eftir var
radarstöðin komin upp. Það er mat
norskra hernaðarsérfræðinga að
Sovétmenn geti notað þessa radar-
stöð til margvíslegrar upplýsinga-
öflunar og eftirlits á þessu svæði.
Talsmaður norska utanríkisráðu-
neytisins sagði um radarstöð
Sovétmanna: „Við lítum á radar-
stöð Rússanna á Kap Heer, sem
gróft brot á fyrirmælum og
reglum, sem gilda á Svalbarða."
Radarstöðin er ekki eina vís-
bendingin um hernaðarumsvif
Sovétmanna á Svalbarða. Þeir
hafa byggt þar myndarlegan
flugvöll. Þeir hafa komið þar fyrir
að staðaldri stórum þyrlum. Þeir
hafa komið þar upp eftirlitsstöð
með gervihnöttum, sem að sjálf-
sögðu er ýmist hægt að nota í
friðsamlegum tilgangi eða til
hernaðarlegra þarfa. Þessari stöð
komu þeir upp án leyfis Norð-
manna. Þeir hafa fjölgað verulega
þeim sovézku þegnum, sem að
staðaldri búa á Svalbarða. Þeir
hafa markvisst athafnað sig á
Svalbarða án þess að hirða um að
biðja Norðmenn um leyfi.
Smátt og smátt eru Sovétmenn
að vinna að því að brjóta niður
norsk yfirráð á Svalbarða. Hvert
skref, sem stigið er ti! viðbótar,
þýðir, að Norðmenn eru smátt og
smátt að missa tökin á þessu
landsvæði, sem þeim ber sam-
kvæmt alþjóðasamningum. Nú
þegar hafa Sovétmenn komið upp
á Svalbarða frumeiningum her-
stöðvar. Þeir hafa byggt flugvöll,
þeir hafa komið upp radarstöð.
Þeir hafa byggt eftirlitsstöð með
gervihnöttum með fullkomnum
tölvubúnaði. Þeir hafa stórar
þyrlur á svæðinu. Þeir hafa fjölgað
mannskap þar og þeir banna
Norðmönnum og öðrum að fara
um svæði, sem þeir hafa fullan
rétt til. Með öðrum orðum: Sovét-
menn hafa lagt grundvöll að
herstöð á Svalbarða og þurfa lítið
annað en bæta smátt og smátt við
það, sem þegar er til staðar.
Fyrir u.þ.b. mánuði fórst sovézk
njósnaflugvél á Svalbarða. Mikið
kapphlaup hófst um að finna
brakið og urðu Norðmenn fyrri til
og fluttu upplýsingar úr því til
Noregs þrátt fyrir hörð mótmæli
Sovétmanna. Heimildir, sem
Morgunblaðið telur áreiðanlegar,
segja, að Sovétmenn hafi verið
tilbúnir til að leggja brakið undir
sig í krafti vopnavalds en hafi
hopað þegar Norðmenn gerðu sig
líklega til að svara í sömu mynt.
Allir þessir atburðir á Sval-
barða sýna, að Sovétmenn færa sig