Morgunblaðið - 08.10.1978, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. OKTÓBER 1978
41
Ali hefur lagt stóra Ijóta Björn-
inn, eins og hann kallaði Liston.
Heimsmeistaratitillinn var hans í
fyrsta skipti.
Foremann fær vel útilátið hægri
handar högg í keppni peirra í
Zaire. Sú keppni gaf hvorum um
sig 5 milljónir dollara beint í
vasann.
Þrjátíu og sex ára og aöeins
farinn aö láta á sjá.
ólíkindum vinsæll. Sjónvarpað var frá
einvígi þeirra kappa um allan heim og
vakti það mikla athygli. Hnefaleikasér-
fræðingar sem fjölluðu um keppnina voru
ásáttir um að Ali hefði sýnt sitt allra
besta.
Þetta var erfiðasta viðureignin á öllum
ferli Alis. Á bak við þennan sigur var
langur og strangur undirbúningur. Ali
varði titilinn fimm sinnum á árinu 1975.
Hann var orðin þjóðsagnapersóna í
lifanda lífi. Hann heimsótti þjóðhöfð-
ingja, hélt ræður við ýmis tækifæri,
ferðaðist víða um heim og baðaði sig í
frægðarljómanum. Peninga hafði hann
nóga. Hann fjárfesti skynsamlega og
þegar dagar hans sem hnefaleikara voru
allir mátti hann vera viss um að-vera á
grænni grein fjárhagslega.
Það var ekki fyrr en fjórum árum eftir
að Ali varð heimsmeistari í annað sinn,
að hann missti titilinn aftur og það var á
móti ungum og ærslafullum hnefaleikara
að nafni Leon Spinks. Það var í febrúar
1978.
„Nú er hann búinn að vera,“ sögðu
aðdáendur hans. „Hann hafði ekki vit á
því að hætta sem meistari." En Ali sýndi
og sannaði, að slíkir sleggjudómar höfðu
við lítil rök að styðjast. Hann sigraði
Spinks í september sama ár og endur-
heimti titilinn í þriðja sinn. Nokkuð sem
engum hafði tekist áður.
Líf hnefaleikara er ekki neinn dans á
rósum. Við skulum hverfa aftur í tímann,
og líta á æsku Alis. Hvernig maður er
hann þessi mikli orðhákur, sem náð hefur
svo langt og er nú margfaldur milljóna-
mæringur?. Áætlað er að hann hafi þénað
í kringum 40.000.000. milljónir dollara á
hnefaleikakeppnum einum saman. Þá
hefur hann ekki grætt minna á alls kyns
auglýsingastarfsemi og fyrirtækjum
sínum.
Sigurgleöin leynir sér ekki á pessari mynd sem tekin var stuttu eftir
aö Ali lagöi Sonny Liston í fyrsta skipti er peir mættust.
Vel uppalinn
Ali og bróðir hans voru vel uppaldir í
æsku, þeir reyktu ekki og móðir þeirra
hélt fast um taumana hjá öllum systkin-
unum. Strákarnir voru vanir að fara í
Columbíaíþróttahöllina og horfa á aðra
stráka æfa íþróttir. Þegar foreldrar Alis
gerðu sér grein fyrir áhuga hans á
íþróttum fóru þeir með sonum sínum í
íþróttahöllina og fylgdust með þeim æfa í
heila þrjá mánuði áður en þeir fengu að
fara einir síns liðs. Ali var alvörugefinn
og góöur drengur í æsku. En hann hafði
ekki meðfædda hæfileika í hnefaleikum.
Hins vegar sagði þjálfari hans: „Ég hef
aldrei hitt neinn sem ekki hefur haldið að
hann gæti ekki lúskrað á einhverjum. Ali
hélt því fram, að hann gæti lúskrað á
öllum. Sá var munurinn." Lífsbaráttan
var hörð þegar Ali var að alast upp.
Krakkarnir áttu í samkeppni sín í milli.
Jafnvel smábörnum var ekki hlíft það var
annaðhvort að hrökkva eða stökkva. Ef
lagt var á flótta þá varð maður undir. Ali
bauð öllum byrginn, hann b.arði frá sér.
Ali hafði ávallt áhuga á íþróttagreinum
þar sem barist var við einn andstæðing,
maður gegn manni. Hann hafði ékki
áhuga á körfubolta eða öðrum hópíþrótt-
um.
Þjálfari Alis hefur sagt, að strax í æsku
hafi hann lagt mjög hart að sér við
æfingar. Hann hljóp 8 km til íþrótta-
hússins á hverjum morgni. Hann var
fyrstur til að hefja æfingar og sá síðasti
sem hætli. Ali hefur ávallt verið
reglumaður á vín og tóbak, óregla hefur
aldrei verið til í lífi hans.
Oröhákur hinn mesti
Hvers vegna tamdi Ali sér þennan
talsmáta. Alt þetta gort. Hann var
klókur. Hann fékk hugmyndina frá
glímumanni nokkrum sem George hét, og
var kunnur’ fyrir annað en hógværð og
lítillæti. Ef hann hefði ekki haft svona
hátt um sjálfan sig hefði hann aðeins
horfið í nafnlausan fjöldann.
Talsmátinn hélt Ali í sviðsljósinu.
„Þegar fólk fer að sjá hnefaleika, þá vill
það sjá blóðbað," sagði Ali, „við erum
ekki enn komin lengra frá hringleikum
Rómverja en það. Múgurinn vill blóð og
barsmíðar. Ég vil hafa hnefaleika
tæknilegri og án rothöggs en flestu fólki
finnst að hnefaleikamenn eigi bara að
lemja hver annan sundur og saman. Mér
finnst lítið vit í því. Ef svo ætti að vera
hvers vegna öll þessi þjálfun? Ég hef
kosið að verjast andstæðingnum og gera
skyndisókn. Það er vísindalegra. Ég reyni
að bera af mér höggin. Eftir öll þessi ár í
hnefaleikum sjáið þið hversu fallegur ég
er. Af hverju?
Hví skyldi ég láta berja mig eins og
trommu? Höfuð mitt eða líkami eru ekki
nein tromma. Ég er skynsamur hnefa-
leikamaður og sá sem notar skynsemina
heldur velli, ekki bara í hnefaleikum
heldur hvarvetna í lífinu og tilverunni.
Venjulegir unglingar nú um stundir
vilja verða stjörnur í íþróttum og máske
einhverju fleira en þeir nenna ekki að
þjálfa sig, því að það kostar fórnir. Ég
hafði bæði vilja og þrautseigju til að
öðlast leikni í hnefaleikum. Æfði stöðugt
það sem þurfti að læra. Ég lét ekki
notfæra mig þegar ég gerði minn fyrsta
samning, ég verð aldrei fátækur eins og
Sugar Ray Robinson eða Joe Louis, þeir
voru notaðir, rúðir inn að skinninu.
Ég er of skynsamur til að það geti
komið fyrir mig. Þess vegna lagði ég til
hliðar ákveðna upphæð sem ekki má
hreyfa við nema undir vissum kringum-
stæðum. Ég verð aldrei fátækur."
Ég er fallegastur
„Ég er fallegastur, lítið á'mig. Ég hef
stundað hnefaleika í 25 ár. Ber ég þess
merki? Oft er erfitt fyrir mig að vera
auðmjúkur, hugsið um alla þessa peninga
sem ég hef unnið inn fyrir alla þessa kalla
í hnefaleikum. Engum dytti í hug um að
horfa á þá ef ég væri ekki andstæðingur-
inn. Ég hef rakað saman fé fyrir þá.
Þegar ég slóst í fyrsta skipti 12 ára
gamall vissi ég, að ég yrði heimsmeistari.
Þáð voru margir röskir strákar samtíma
mér en þeir komust ekkert. Ég hef gaman
af því að vera í hringnum, dansa um, en
það er ekki hægt að stíga dans í
hringnum alla keppnina. Það er of
þreytandi. Það verður að sækja, hrekja þá
í vörn. Og varast kaðlana. Lífið er
áhætta. Menn geta meiðst, og fólk lætur
lífið í flugslysum, missir hendur og fætur
í umferðarslysum. Hið sama gildir um
hnefaleikamenn, sumir slasast, sumir
halda áfram keppni. Hver og einn trúir
því einfaldlega að þetta komi ekki fyrir
hann. Það má venjast barsmíðunum og
búa sig undir þær. Það meiðir mig
enginn.
Dauðinn er gjald sálarinnar fyrir að
hafa öðlast líf og litu. Lífið er heiðarleg
verslun vegna þess, að allt sem tekið er
frá því verður að endurgreiða fyrr eða
síðar. Sumt má greiða strax, annað
seinna en við reikningsskilin sleppur
enginn."
Þannig farast honum orð, mesta
hnefaleikakappa allra tíma, Muhammad
Ali, sem orðinn er að goðsögn í lifanda lífi
og fullvíst má telja að nafn hans verður
uppi meðan hnefaleikar verða stundaðir.