Morgunblaðið - 12.04.1979, Síða 23
71
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. APRÍL 1979
í fögnuði. Þá gátum við loks
komist heim.
*
— A hverju
lifðuð þið?
— Noregur var hertekinn meðan
við vorum í Kína. Eftir það
fengum við ekki laun að heiman,
en norska útlagastjórnin í London
sá um að við fengjum lágmarks-
laun, eða það sem kallað var „eftir
þörfum". Það var auðvitað mjög
knappt, en við vissum að sama
gekk yfir alla, og því ekki yfir
neinu að kvarta
— Arið 1944 voru þau Jóhann og
Astrid komin til Chungkong. Þar
var lúterskur prestaskóli og varð
Jóhann kennari þar. Á árinu 1946
komu þau heim í frí, ákveðin í að
snúa aftur til Kína. Jóhann skrif-
aði þá mikið í blöð á íslandi. Á
árinu 1948 foru þau hjónin aftur
austur. Ætlunin var að Jóhann
tæki við stórri trúboðsstöð í
Ningsiang, skammt frá þáverandi
höfuðborg Chungkong. Og Astrid
átti að sjá um slysavarðstofuna í
trúboðsstöðinni. En þá var komin
borgarastyrjöld í Kína, sem stóð
frá 1946 til 1950. Einmitt á árinu
1948 vegnaði kommúnistum mjög
vel og hófu gönguna miklu suður
um. Jóhann fór fyrst einn til að
athuga ástandið, en Astrid beið í
Hong Kong. Kommúnistalið-
sveitirnar voru þá komnar svo
nærri Chungkong, að ekki þótti
ráðlegt að vera þar. Og voru allir
kristniboðarnir kallaðir til Hong
Kong. En Chungkong féll svo 30.
nóvember 1949.
Rektor
í Hong Kong
— Jóhann stóð fyrir því að
kristniboðið keypti í Hong Kong
rústir þriggja húsa á eyju, sem
nefndist Chung Chau. Japanir
höfðu varpað á þau sprengju sagði
Astrid. Við fengum eitt húsið og
komum því, eða hluta af því, í
íbúðarhæft ástand. Jóhann fékk
verkamenn til að hjálpa sér og
setti í húsið glugga. Þegar kristni-
boðarnir komu svo allir innan úr
Kína, þá gátum við tekið þarna á
móti þeim. Þetta var alveg dásam-
legur staður. Ég kom þangað núna,
eftir 30 ár. Búið var að selja tvö af
húsunum, en okkar hús hefur verið
gert fallega upp. Við gátum aldrei
byggt upp nema hluta af því að
sínum tíma. Við vorum þar í eitt
ár og þar fæddist drengurinn
okkar, Hannes 1949. En dóttir
okkar, Gunnhild, hafði fæðst í
Kína 1942.
— Eftir árið var ljóst, að ekki
þýddi að hugsa sér að snúa við inn
í Kína, segir Astrid, þegar hún er
spurð hvað þá hefði tekið við.
Trúboðarnir dreifðust þá til
Japans, Taiwan eða til Eþíópíu,
þar sem stofnað hafði verið til
trúboðs. Loks urðu aðrir eftir í
Hong Kong, því að prestaskólinn
var fluttur þangað. Og þar gerðist
Jóhann Hannesson kennari og
síðar rektor lúterska presta-
skólans frá til 1953.
— Þetta var ákaflega skemmti-
legur tími, sem við áttum í Hong
Kong, segir Astrid. Kristniboðið
var að byrja þar. Þegar við komum
fyrst til borgarinnar voru íbúarnir
aðeins 800 þúsund, en úr því tóku
flóttamennirnir að streyma innan
úr Kína. Þegar við fórum þaðan
voru íbúarnir komnir yfir milljón,
en nú eru þeir 4 milljónir. Kristni-
boðsstarfið hefur haldið áfram
meðal þessa flóttafólks alltaf
síðan.
Boðaði Búdda-
munkum
kristna trú
— Rektor skólans í Hong Kong,
þegar við komum þangað, var
trúboðinn og sálmaskáldið Carl
Ludvig Reichild, sá sem m.a. orti
sálminn „Ó, drottinn ég vil aðeins
eitt, að efla ríki þitt!“ heldur
Astrid áfram frásögn sinni. —
Hann byrjaði að boða kristna trú
meðal Búddamunka. Ferðaðist
fyrst í fjöllunum og kynntist öllu
sem að þeirra trú lýtur. Hann sá
að Búddatrú er byggð upp á sama
hátt og að mörgu leyti á sömu
siðfræði sem kristin trú. Þar er
lögð áhersla á allt það góða, sem
okkar trú boðar, ekki stela, ekki
drepa o.s.frv. Þar vantar þó
nokkuð á. Það er ekki svo voðalegt
að stela, ef enginn sér það. Maður
má fyrst og fremst ekki missa
andlitið fyrir mönnum. Það er
rótgróið í þeirra siðfræði. En í
kristinni trú ber maður fyrst og
fremst ábyrgð fyrir guði. Til er
æðri dómstóll. Þáð er þetta, sem
gerir kenningu Krists svo miklu
háleitari. Ef búddatrúarfólk tekur
á annað borð kristna trú, þá
verður það yfirleitt af þessum
ástæðum að mjög góðum kristnum
mönnum. Þetta fólk er alið upp við
hugleiðslu og að byggja upp sitt
líf. Þegar það snýst upp í að
hugleiða og biðja til guðs, þá er
það tekið mjög alvarlega. Kenning
Krists er svo miklu háleitari en
Búdda eða Konfúsíusar, sem þeir
eru aldir upp við, og þeir finna
það. Það er samt mjög erfitt að
vinna kristniboð meðal Búdda-
trúarmanna, því að þeirra viðhorf
er svo rótgróið.
— Þessi frægi trúboði var
semsagt f Hong Kong, þegar þið
i komuð þangað?
— Já, það var upphaflega
trúboðsstöð, en þegar prestaskól-
inn kom út úr Rauða Kína, þá fékk
hann inni þarna. Og menntar
síðan presta fyrir alla
Suðaustur-Asíu. Þarna eru falleg-
ar byggingar í kínverskum stíl,
skammt utan við aðalborgina.
Jóhann fór daglega með ferju frá
eyjunni okkar þangað inn til að
kenna, þangað til hann tók við sem
rektor.
Þessi prestaskóli átti einmitt 30
ára afmæli, þegar ég var í Hong
Kong í vetur, þótt ég hefði ekki
haft hugmynd um það fyrirfram.
Þar hitt ég marga, sem við höfðum
þekkt áður fyrr og mér var tekið
eins og „kærri, gamalli töntu".
Rektor skólans, sem nú er, útskrif-
aðist úr skólanum hjá Jóhanni
1952. Og þarna voru staddir 8 aðrir
prestar, sem höfðu útskrifast hjá
honum. Rektor kom auga á okkur
úr ræðustólnum og þekkti mig.
Hann kom og faðmaði mig
klökkur. Svo minntist hann
Jóhanns með hlýjum orðum, sagði
m.a. að þeir hefðu aldrei ^leymt
honum og ættlandi hans, Islandi.
Mér þótti ákaflega vænt um þetta.
— Mér þótti líka gaman að sjá
hve kristniboðsstarfið í Hong
Kong hefur gengið vel á undan-
förnum áratugum, heldur Astrid
áfram. — Þar er unnið stórkost-
legt starf. Kristniboðið hefur með
höndum gott og þarft starf, rekur
m.a. barnaheimili, grunnskóla,
æskulýðsstarf og hlynnir að
öldruðum. Þetta er mjög mikils
vert, þar sem svo þröngt er búið og
fátæktin mikil. Landrými er af
mjög skornum skammti í Hong
Kong og flóttamannastraumurinn
frá Kína gerði það að verkum að
bekkurinn er mjög þröngt setinn.
Byggðar eru 30 hæða blokkir hver
við aðra, þar sem húsaleiga er
tiltölulega lág. 80 þúsund manns
búa t.d. í 6 blokkarhúsum, sem
stóðu þétt á stað þar sem
kristniboðið stóð. Þarna er lítið
rými fyrir börnin og því er svo vel
þegin aðstoðin frá kristniboðinu.
Fjölskyldurnar búa kannski í einu
herbergi, 8—12 manns saman. Úti
á svölunum eru skápar með raf-
magns- eða gashellum, þar sem
hver fjölskylda eldar og læsir svo
sínum skáp. Vatn er sótt í krana í
göngum á milli húsanna. Þarna
Sjá næstu síðu
U10AH
Skiptir það mestu máli hvað þú
færð fyrir peningana.
Enn einu sinni hefur okkur tekist að slá
verðbólgunni við og getum nú boðið'79 árgerðina af
SKÖDA AMIGO frá kr. 1.870mÖ.
Sölumenn okkar veita allar nánari upplýsingar.
uú
fcj
JÖFUR HF
Auöbrekku 44-46, Kópavogi,
simi 42600.