Morgunblaðið - 24.05.1979, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. MAÍ1979 3 3
Fréttaskýring
Grikkland
HINN 28. maí verður gengið
frá samninguin Grikkja og
Efnahagsbandalagsins og er
þá skammt að bíða að
Grikkland verði tfunda
aðildarrfki EBE. Undir-
skriftin verður gerð með
pompi og prakt í Aþenu og
munu safnast til Grikklands
aðskiljanlegir forsætis-
ráðherrar og utanrfkis-
ráðherrar viðkomandi landa.
t>að er svo í janúar 1981 sem
samningurinn tekur til
fullnustu gildi.
Þessi málalok eru fyrst og
fremst mikill persónulegur
sigur Constantine Karaman-
lis forsætisráðherra, en hann
hefur unnið að framgangi
þess af hinu mesta kappi
sfðan í kosningunum f Grikk-
landi í nóvember 1978, en þá
var eitt helzta stefnumál
Nýdemókrataflokks hans, að
Grikkir sæktu um þessa
aðild. Enda þótt fylgi flokks-
ins reyndist þá töluvert
minna en 1974 var þó trausts-
yfirlýsingin við Karamanlis
það ótvfræð, að hann gat
hafist handa við að hrinda
málinu f framkvæmd.
Nú þegar frá flestu hefur
verið gengið og eftir eru
aðeins smávægileg form-
atriði cr trúlegt að
Karamanlis geti sfðan ein-
beitt sér meira að innanríkis-
málum en fyrr. Ekki sízt er
aðkallandi f hans augum að
snúast gegn þvf vaxandi afli
sem PASOK — flokkur
Andrens Papandreu er í land-
inu. í kosningunum 1978 nær
tvöfaldaðist fylgi PASOKS
og varð hann langstærsti
stjórnarandstöðuflokkurinn.
fékk 25 prósent atkvæða en
hafði 14 prósent. Eftir öllum
sólarmerkjum að dæma hefur
vegur PASOKS verið enn
vaxandi, sérstaklega úti á
landsbyggðinni og auðvitað
mest á kostnað nýdemókrata.
Karamanlis gerir sér
áreiðanlega öðrum betur
Karamanlis
grein fyrir því að nú þarf að
taka til hendi og efla flokk-
inn og styrkja, ekki sfzt
innan frá.
Það kom berlega f ljós á
nýafstöðu flokksþingi
nýdemókrata í Chalikdiki á
dögunum, að hafi
Karamanlis ekki fyrr talið
Andreas Papandreu verulega
ögrun. þá hefur hann smám
saman komist á þá skoðun að
Papandreu geti með ámóta
framhaldi orðið honum
skeinuhættur. svo að ekki sé
meira sagt.
Á þessu þingi kom fram
mjög eindregin tilhneiging
til að byggja flokksstarfið
mcira upp á málefnalegum
og hugmyndafræðilegum
grundvelli. Sannleikurinn er
sá að frá því 1974 hefur
flokkurinn fyrst og fremst
verið utan um einn mann þar
sem er Constantine
Karamanlis, svo og nokkra
aðra stjórnmálaleiðtoga sem
vinsælda hafa notið hjá fólki
umfram aðra. Og þessar
stjórstjörnur hafa verið f
Papandreu
fylkingarbrjósti og mest
áberandi og mótað flokkinn
svo sterkt að stcfnumið og
málefni hafa viljað hverfa í
skuggann. Nú hefur
Karamanlis gert það upp við
sig að við svo búið megi ekki
lengur standa: það nær ekki
nokkurri átt að láta stærsta
stjórnmálaflokk landsins
standa og falla með einum
manni.
í tali sfnu á flokksþinginu
gerði Karamanlis grein fyrir
þeim breytingum sem hann
telur hyggilegt og vænlegt að
vinna að. Ilann lagði til að
næsti leiðtogi yrði kjörinn af
þingflokknum en sennilcgt
er að sjálfur dragi Karaman-
lis sig f hlé og bjóði sig fram
til forseta á næsta ári. Tveir
eru þeir kandidatar sem eink-
um hafa verið nefndir:
Evangelos Averoff varnar-
málaráðherra, sem þykir ögn
hægrisinnaðri cn góðu hófi
gegnir, og George Rallis
utanrfkisráðherra, sem er
þekktur fyrir hófsamari
afstöðu. Constantin
Mitsotakis. hcfur einnig
verið nefndur en hann er úr
Miðflokki Mavorsar kominn
og litinn nokkurri tor-
tryggni.
í ræðu í lok þingsins freist-
aði Karamanlis að skilgreina
hugmyndafræði fjokks síns.
Hann lagðist gegn þvf að
stöðugt væri fjasað um að
menn væru hægri, mið eða
vinstrimenn — innan vé-
banda Nýdemókrataflokks-
ins rúmuðust allir, sakir þess
að hann væri róttækur og
frjálslyndur lýðræðisflokkur
og þar gætu verið saman í
einingu andans allt frá
fhaldssömum hægrimönnum
að afdráttarlausum sósíal-
demókrötum. Eftir er að sjá
hvort málflutningur
Nýdemókrataflokksins fær
undirtektir þeirra sem hafa
flokkazt undir „mið“ og
“vinstri". Karamanlis getur
með fullum rétti fært sér það
til tekna og ef til vill trausts
hjá vinstrimönnum að hann
leyfði á ný starfsemi
kommúnista og hann hefur
einnig sýnt trúnað miðju-
mönnum meðal annars með
því að fela Mitsotakis og
Athansios Kanellopoluos sem
hafa gengið til liðs við flokk
hans, veigamikil störf og
jafnvei ráðherraembætti.
Það lofar í sjálfu sér
nokkru að orð Karamanlisar
á þinginu urðu ekki til þess
að upp kæmi urgur meðal
„hægra“ liðsins og verður
stjórnkænska Karamanlisar
seint oflofuð. Hversu honum
hefur farnast í þvf sl. fimm
ár að stýra Grikklandi cr
talandi vitnisburður um
hversu leikni hans og snilld
er mikil. Hann er án efa sá
stjórnmálamaður á Vestur-
löndum og þótt vfðar sé farið
sem hefur til að bera flesta
kosti þjóðarlciðtoga.
Auðvitað var Papandrcu
ekki seinn á sér að gagnrýna
Nýdemókrataflokkinn, og þá
niðurstöðu scm flokksþingið
komst að. reyndi hann að
gera alltortryggilcga — að
Karamanlis stcfndi til eins-
flokkskerfis og sfðan til
einra“ðis. Ilann lýsti því yfir
að innganga Grikklands f
EBE væri stórkostlegt áfall
sjálfsta-ði landsins og að væri
efnt til þjóðaratkvæðis um
EBE yrði hcnni vísað á bug
af meirihluta kjósenda. En
orð hans hafa ekki vakið þá
stemmningu með löndum
hans sem hann hcfur túlcga
gert sér von um.
Sem stendur bendir ekkert
til þcss að sú nýja mynd sem
mciri miðjumaður og jafnvel
eilftil höllun til vinstri muni
valda neinu fjaðrafoki. Þessa
stundina hafa Grikkir meiri
áhyggjur af vaxandi
verðbólgu og atvinnuleysi og
að þvf máli hefur Karamanlis
nú einnig heitið að snúa sér
heilshugar og spáir að þar
sem á mörgum öðrum miðum
verði stjórn hans tiltölulega
fljótt ágengt.
-II.K.
Karamanlis vill færa út
kvíar Nýdemókrataflokks
/x
um Hvítasunnuna
2, —10. júní.
Varís
brautryöjendur í Benidorm feröum.
Reyndir fararstjórar, þjálfað starfsfólk.
30. maí, örfá sæti laus. Næsta brottför 20. júní.
30. maí 3. ágúst 3. september
20. júní 12. ágúst 15. september
11. júlí 22. ágúst 30. september
23. júlí 27. ágúst
Alþjóöleg
]
Seljum farseöla um allan heim á lægsta veröi.
flugsýning
9. —17. júní.
Ferðamiðstöðin hf.
ADALSTRÆTI 9 — SÍMI 28133