Morgunblaðið - 25.10.1979, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 25. OKTÓBER 1979
37
íslenzka sveitin á heimsmeistarakeppni unglingasveita ásamt ólaíi H. Olafssyni. fararstjóra sveitarinnar og Margeiri Péturssyni, sem
þjálfaði sveitina eina kvöldstund. Frá vinstri. Elvar Guðmundsson, Margeir, Jóhann Hjartarson, Jóhannes Gísli Jónsson, Karl Þorsteins,
Björgvin Jónsson og Ólafur II. Ólafsson.
Englendingar höfðu yfirburði á
heimsmeistarakeppniunglingasveita
Skák
eftir MARGEIR
PÉTURSSON
Um síðustu helgi lauk í Vi-
borg í Danmörku heimsmeist-
arakeppni unglingasveita i
skák. I mótinu tóku þátt sveitir
frá fimmtán þjóðum og voru
þátttakendurnir sextán ára
gamlir eða yngri.
Sveit Englendinga sigraði ör-
ugglega á mótinu og kemur það
vafalaust fáum á óvart, enda er
rekin þar í landi öflug ungl-
ingastarfsemi. Ensku sveitina
leiddi til sigurs Nigel Short sem
tefldi á fyrsta borði, en hann er
orðinn töluvert þekktur í
skákheiminum, t.d. varð hann
efstur á brezka skákþinginu í
sumar þó að hann yrði af
titlinum á stigum.
Englendingar sigruðu örugg-
lega í sínum undanrásariðli,
svo og í milliriðli. Þeir tryggðu
sér síðan sigurinn með því að
gera 2:2 jafntefli við Svía í
keppninni um fyrsta sætið.
Fyrir fram höfðu verið
bundnar miklar vonir við
íslenzku sveitina, enda höfðu
þrir efstu menn hennar teflt í
landsliðsflokki i vor á Skák-
þingi íslands. Sveitin endaði í
fjórða sæti og hefði sá árangur
vafalaust verið talinn fullboð-
legur ef raunhæft mat hefði
verið lagt á mögulcika sveitar-
innar áður en haldið var til
keppninnar.
Islenska sveitin byrjaði reynd-
ar ágætlega, sigraði Skota í
fyrstu umferð 2%:1% og síðan
Belga 4:0.
En síðan byrjaði allt að ganga
á afturfótunum. í þriðju og
síðustu umferð undanrásanna
þurfti sveitin nauðsynlega að
vinna Finna til þess að komast
hjá því að lenda í sama milliriðli
og Englendingar. Ekki fór þó
betur en svo að Jóhann Hjartar-
son lék af sér auðunninni stöðu á
fyrsta borði og keppninni lauk
því með jafntefli 2:2 og Skotar
náðu að skjótast upp fyrir.
Islendingarnir lentu því í erf-
iðari milliriðlinum og strax í
fyrstu umferð töpuðu þeir fyrir
Englendingum 1:3. Jóhann
Hjartarson tapaði fyrir Short,
Jóhannes Gísli Jónsson og Hodg-
son gerðu jafntefli, King vann
Elvar Guðmundsson, Karl Þor-
steins hélt jöfnu gegn Pitcher.
Eftir þetta var auðvitað ekki
lengur um það að ræða að
ísiendingar ættu möguleika á að
tefla um efsta sætið, en þeim
tókst að tryggja sér annað sætið
í riðlinum með því að sigra
Vestur-Þjóðverja 2%:1% oggera
síðan jafntefli við Hollendinga
2:2 á meðan að Englendingar
unnu báðar þessar þjóðir 3
Lokastaðan í milliriðlunum
varð þessi:
A riðill: 1. England 10 v. af 12
mögulegum. 2. Island 5% v. 3.
Holland 4'h v. 4. V-Þýzkaland 4
v.
B riðill: 1. Svíþjóð 6'h v. og 4
stig. 2. Skotland 6'h v. og 3 stig.
3. Júgóslavía 6 v. 4. Danmörk, A
sveit.
Eins og áður segir tefldu því
Englendingar og Svíar um fyrsta
og annað sætið, Islendingar og
Skotar um þriðja og fjórða sætið
og svo koll af koili.
íslendingar töpuðu fyrir Skot-
um 1 'h:2'h og höfnuðu því í
fjórða sæti. Lokaröð allra þjóð-
anna varð þessi: 1. England 2.
Svíþjóð. 3. Skotland 4. Island 5.
Júgóslavía 6. Holland 7. Vest-
ur-Þýzkaland 8. Danmörk, A
sveit 9. Noregur 10. Austurríki
11. írland 12. Finnland 13.
Ástralia 14. Danmörk, B sveit
15. Malta 16. Belgía.
Árangur einstakra liðsmanna
íslenzku sveitarinnar varð þessi:
Jóhann Hjartarson 2 v. af 7
mögulegum, Jóhannes Gísli
Jónsson 3'h v. af 7, Elvar
Guðmundsson 3 v. af 6, Karl
Þorsteins 4 af 5, og Björgvin
Jónsson tefldi þrjár skákir og
vann þær allar.
Slakur árangur á þremur efstu
borðunum kemur vafalaust
flestum á óvart, sérstaklega það
hversu gjörsamlega heillum
horfinn Jóhann Hjartarson var,
en hann var í fremstu röð á
heimsmeistaramóti einstaklinga
í þessum aldursflokki í sumar.
Þeir Jóhannes og Elvar valda
einnig vonbrigðum, en hins veg-
ar stóðu þeir Karl og Björgvin
sig mjög vel. Karl fékk næst-
bezta hlutfallið á fjórða borði og
Björgvin náði beztum árangri
varamanna. Hefðu þeir að
ósekju mátt fá að spreyta sig
meira, enda má segja að þeir
hafi bjargað sveitinni.
Það sem gerði hins vegar
gæfumuninn hjá sveitinnni var
viðureignin við Finna í síðustu
umferð undanrásanna. Ef sigur
hefði unnist þá, hefðu piltarnir
komist í auðveldari milliriðilinn
og þá mjög sennilega náð því að
komast í úrslit.
Keppnisfyrirkomulagið á mót-
inu bauð hins vegar upp á slík
óhöpp, en það á rætur sínar að
rekja til heimsmeistarakeppn-
innar í handknattleik, sem leikin
er með sama sniði.
Það verður að teljast fáránlegt
hjá Dönum að apa fyrirkomulag
mótsins upp eftir svo gjörólíkri
keppnisgrein, enda hefur það
verið stefna Alþjóðaskáksam-
bandsins að undanförnu að láta
Monrad-kerfið koma í stað
slíkrar riðlakeppni.
Við skulum nú líta á tvær
skemmtilegar skákir frá mótinu.
Hvítt: Zakic (Júgóslavíu)
Svart: De Wit (Hollandi)
Frönsk vörn
1. e4 - e6,2. d4 - d5,3. Rd2 -
Rf6, 4. e5 - Rfd7, 5. Bd3 - c5,
6. c3 — Rc6, 7. Re2 — cxd4, 8.
cxd4 — f6, 9. exf6 — Rxf6, 10.
Rf3 - Db6, 11. 0-0 - Bd6, 12.
Rc3 - 0-0,13. a3
(Fram að þessu höfðu kepp-
endur þrætt troðnar slóðir, en
nú velur hvítur vafasama áætl-
un. Að vísu er ekkert út á 13. a3
að setja, en annað hvort núna
eða í næsta leik hefði hvítur átt
að leika Bcl — e3 til þess að
hindra e6 — e5)
Bd7,14. b4?
(Framhaldið í skák þeirra
Guðmundar Pálmasonar og
Uhlmanns á svæðamótinu 1954
varð: 14. Be3! Hae8, 15. b4 — a6
og nú hefði 16. Re5o tryggt
hvítum betra tafl)
e5o 15. dxe5 — Rxe5, 16. Rxe5
- Bxe5,17. Bd2
Bxh2+o 18. Kxh2 — Rg4+ 19.
Kgl
(Örlitlu meiri mótstöðu veitti
19. Khl - Dd6, 20. g3 - Hxf2,
21. Bf4 - Hxf4! 22. Hxf4 - Dh6+
23. Kg2 - Dh2+ 24. Kfl - Re3+
o.s.frv.)
Hxf2, 20. Khl — Dd6 og hvítur
gafst upp.
Hvítt: Björgvin Jónsson
Svart: Kauppinen (Finn-
landi)
Sikileyjarvörn
1. e4 - c5, 2. RÍ3 - d6, 3. d4 -
cxd4, 4. Rxd4 — Rf6, 5. Rc3 —
»6
(Drekaafbrigðið alræmda.
Hvítur velur hvassasta svarið,
hina svonefndu Rauzer-árás)
6. Be3 - Bg7, 7. f3 - 0-0, 8.
Dd2 - Rc6, 9. Bc4 - Bd7, 10.
0-0-0 - Hc8,11. Bb3 - Re5,12.
h4 - Rc4
(Á millisvæðamótinu í Riga
um daginn, beitti Miles hér hinu
eldra framhaldi, 12... h5 og
sigraði Tseshkovsky eftir miklar
sviptingar)
13. Bxc4 - Hxc4, 14. h5 -
Rxh5,15. g4 - Rf6,16. Rb3
(í einvígi þeirra Karpovs og
Korchnois árið 1974 lék sá fyrr-
nefndi hér 16. Rde2, en ýmsar
varnir hafa hins vegar fundist
gegn því framhaldi síðar. Leikur
Björgvins hefur þann kost að
vera lítt rannsakaður)
Dc7?!
(Betra er 16... He8, auk þess
sem uppástunga Averbakhs,
16 ... a5 er athyglisverð)
17. e5 — dxe5?
(Nauðsynlegt var hér
17 ... Rxg4! Nú tapar svartur
manni án þess að fá fullnægj-
andi bætur fyrir.)
18. g5 — Bf5,19. gxf6 — Bxf6,
20. Bg5 - Db6, 21. Bxf6 -
Dxf6, 22. Rd5 - De6, 23. c3 -
h5, 24. Hdgl - h4, 25. Dg5! -
Dxd5, 26. Dxf5 - Hf4?
(Nauðsynlegt var 26 ... Kg7.
Nú lýkur hvítur skákinni með
skemmtilegri fléttu:)
27. Hxg6+ — fxg6, 28. Dxg6+ og
svartur gafst upp, því að eftir
28 ... Kh8, 29. Dh6+ - Kg8, 30.
Hgl+ — Kf7, 31. Dg6 er hann
mát.
Hjálmar Jónsson:
í hver jum stód pylsan?
Framkvæmdanefnd með aðset-
ur í Hraunbæ 62—70 heiðrar mig
með tilskrifi í Morgunblaðinu 11.
þ.m. sem ber yfirskriftina „Þegar
pylsan stóð í meistaranum“.
Grein þessi er tulkuð sem svar
við athugasemd sem málarar
gerðu þann 29. ágúst við upplýs-
ingar sem komu í fréttaformi
þann 4. ágúst og snertu störf
málara.
Ég leit svo á að greinin 29. ágúst
væri leiðrétting á óviljandi mis-
tökum sem gæfu ekki tilefni til
frekari skrifa þótt inn í væri
fléttað ávarpsorðum, sem ég tel að
ekki sé hægt að túlka óvinsamleg.
Ekki eru tilgreind nöfn þeirra
sem nefndina skipa eða þess er
greinina skrifar eins og þó er
venja, en slíkur viðræðumáti
finnst mér leiðinlegur, enda er ég
óvanur að skrifast á við Huldu-
fólk.
Ég verð að viðurkenna að mér
kom mjög á óvart sá ergelsis- og
ásökunartónn sem einkennir þessi
skrif og beint er að mér persónu-
lega, en allt það sem máli skiptir
og snýr að málurum er ekki nefnt.
Sem dæmi um þetta skal vitnað
í eftirfarandi, sem er einskonar
mottó fyrir það sem á eftir kemur,
(ívitnun orðrétt) skrif Hjálmars
Jónssonar hefðum við líka látið
afskiptalaus, ef ekki kæmu þar
fram leiðinlegar dylgjur og get-
sakir sem ekki verður viðunað,
auk þess sem kalla má annað
tveggja vankunnáttu eða vísvit-
andi rangfærslur.
Síðan snýr nefndin sér að því að
leita uppi rök sem falla að þessum
texta.
Vitnað er í áætlanir sem gerðar
voru eftir beiðni húseigenda í
Hraunbæ 62—70 og birtar voru til
glöggvunar á okkar málflutningi.
Þetta er reynt að gera tortryggi-
legt athæfi og spurt hvaðan þessi
gögn séu komin í minar hendur og
hvort ég hafi heimild til að nota
þau í blaðaskrifum. Síðan er sá
dómur uppkveðinn að það sé gróf
blekking að birta þessar tölur,
sem séu orðnar hálfs árs gamlar.
Ég verð að benda þeim nefndar-
mönnum á að það voru tilgreindar
dagsetningar á þessum áætlunum,
en auk þess gerðum við Ólafur
Jónsson form. meistarafélagsins
þriðju kostnaðaráætlunina og
staðfærðum hana til þess tíma
sem verkið var unnið, en á þetta er
ekki minnst.
Ég hlýt því að vísa ásökunum
um þetta efni til föðurhúsanna og
staðhæfa að það sé gróf blekking
að viðhafa slík vinnubrögð í
blaðaskrifum í skjóli þess að svo
langt er um liði frá því að greinin
var birt og því líklegt að þeir sem
hana lásu séu búnir að gleyma
innihaldi hennar. Þessu til viðbót-
ar skal upplýst að áætlanir yfir
málaravinnu eru ekki nein leyni-
plögg einstakra manna og í þessu
sambandi get ég upplýst að önnur
áætlunin var gerð af mælinga-
stofu okkar en hin barst mér í
hendur frá málaram. sem hana
gerði, enda hvatti hann eindregið
til að pylsugreininni yrði svarað.
Þrátt fyrir að það hafi fallið í
minn hlut að leiðrétta pylsufrétt-
ina, þá var algjör samstaða með
stjórnum beggja félaga, meistara
og sveina um svarið, eins og
raunar var staðfest með undir-
skrift form. málarameistarafél-
agsins.
Tilefnið voru upplýsingar sem
hafðar eru eftir húseigendum í
Hraunbæ 62—70 þar sem nefndar
eru tölur, sem eru meira en
helmingi hærri en almennt þekk-
ist, án þess að nokkuð kæmi þá
fram sem rökstyddi þann kostnað-
armun og til viðbótar er því
varpað fram að hverjum íbúðar-
eiganda hafi verið sparaðar 100
þúsund krónur með því að kaupa
ekki málara til að vinna verkið.
Það er þetta sem máli skiptir og
var tilefni greinarinnar þann 29.
ágúst. Þar voru áætlanirnar not-
aðar til að koma á framfæri
upplýsingum um hvað væri eðli-
legur kostnaður við að mála
Hraunbæ 62—70 að utan. í grein
nefndarinnar þann 11. október er
algjörlega leitt hjá sér að nefna
þessi aðalatriði.
Það hlýt ég að skoða sem
viðurkenningu á að athugasemdir
okkar hafi verið á rökum reistar
og með tilliti til að meðgöngu-
tíminn frá því að okkar grein
birtist og þar til svar berst, er
farinn að nálgast einn og hálfan
mánuð, þá sýnist mér ekki orka
tvímælis í hverjum pylsan stóð.
En þá vaknar sú spurning. Hver
var tilgangurinn með greininni 11.
október?
Jú vissulega koma þar fram
upplýsingar um hvað unnið var
umfram það sem tilheyrir málun.
Hefðu þær upplýsingar komið
fram í upphafi, þá er jafnvel
líklegt að málarar hefðu ekki neitt
látið frá sér fara þótt enn sé
ósvarað á hverju sparnaðurinn er
byggður.
Að lokum ber að þakka heim-
boðið og vel gæti svo farið að það
yrði þegið, en ekki þó í þeim
tilgangi að fræðast nánar um
verkframkvæmdir og pylsur og
kók freista mín nú raunar ekki
heldur, þótt ekki megi líta á það
sem gikkshátt.
En vel að merkja það gæti
reynst örðugt fyrir mann sem ekki
er góður til gangs að ganga fyrir
hvers manns dyr í 30 íbúða húsi í
leit að gestgjafanum.
Hjálmar Jónsson.