Morgunblaðið - 27.01.1980, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. JANÚAR 1980
31
Ég þakka óvenju mörg og góð
bréf, sem ógjörningur er að
koma öllum til skila hér, — en
eru jafn vel þegin fyrir það.
Síðasti fyrripartur var ortur af
því tilefni að stjórnarmyndun-
arviðræður höfðu dregizt mjög á
langinn:
Þessi er orðin lota löng
og litlu breytir Svavar.
Ásgeir telur þó, að hann vilji
leggja sig fram, þótt þess gæti
ekki á yfirborðinu^
Kannar djúp meö stórri stöng,
stingur sér og kafar.
Breki Botnsdal segir, eftir að
hafa kvartað undan smáu letri,
svo að lesendur komist ekki hjá
að kaupa stækkunargler í óða-
verðbólgunni:
Annan hrosshaus upp á stöng
ætti að setja án tafar.
Og Magnús Jóhannesson:
Bolsevikka ráöin röng
reynast bezt til tafar.
Björg Bjarnadóttir frá Geita-
bergi gerir sér lítið fyrir og lagar
fyrrihlutann, svo að vísan verður
þannig:
Stjórnarkreppu leiö er löng
lítiö hjálpar Svavar.
Kommúnisminn kveðjusöng
kyrjar á leiö til grafar.
Hér í vörum heyrast bárur snara,
Höld ber kaldan öldu vald á faldi,
Saltur-veltu sultar nöltum byltir,
Um sólarhjóliö róla gjólu tólin,
öflugir tefla afli veiflu sveifla
Og fram toga kvoga í boga voga
En suma geymir svíma-drauma
rúmiö,
Þeir sofa ofur dofa í stofu kofa.
I skýringum Sigfúsar Sigfús-
sonar er þess m.a. getið, að með
„sultar nöltum" sé átt við báta,
tóma af fiski. — Bárður Jakobs-
son hefur vísuna því næst eins
og Sigfús nema eina hendinguna:
„og í voga toga kvoga boga“, —
og nóg um það. Síðar skrifar
Bárður: „Ég var 9 ára það sumar,
sem ég var smali og sendill á
koti, sem heitir (hét, nú í eyði)
Breiðablik í Hraundal í Nauteyr-
arhreppi. Þar bjuggu þá Ásthild-
ur hálfsystir mín Magnúsdóttir
og Hjalti Jónsson, oft kenndur
við Tungu (í Dalamynni). Hjalti
var maður sérkennilegur, hafði,
svo sem ég komst betur að síðar,
mikla dulræna og mjög sérstaka
hæfileika (fór hamförum), og
sagði mér síðar margt frá
reynslu sinni (sr. Jón Auðuns
mun hafa reynt að fá Hjalta til
að segja frá, raunar fleiri, en
hann jafnan tregur). Hjalti
kenndi mér þulu þetta sumar.
Sagði að hún væri um manntafl:
Fallega spillir frilian skollans öllu,
frúin sú, sem þú ert nú að snúa,
heiman laumast hrum meö slæmu
skrumi,
hrók óklókan krókótt tók hún flóka.
Riddari studdur reiddist lyddu
hræddri,
réöi vaöa meö ógeöi aö peði.
Biskupsháskinn blöskraöi nískum
húska,
í bekkinn gekk sá hvekkinn þekkir
ekki.
Um stafsetningu eða hvort
rétt er með farið veit ég ekki né
heldur tildrög þulunnar. Hún
hefur setið svona í kolli mínum
þessa áratugi, og ég hefi aðeins
af tilviljun hitt roskinn mann í
Hveragerði, sem kannaðist við
þuluna, kunni ekki og vissi ekki
fleira en ég. Ef þú annars vilt fá
snúnar þulur, þá er ráð að líta í
Vikivaka Gunnars Gunnarsson-
ar, sem hefur fengið þær að láni
frá Páli lögmanni Vídalín. Ein-
hvern grun hefi ég um það að
þessi skák-þula sé kunn, en
hvar?“ Og verður nú hér frá að
hverfa um sinn og einnig að geta
þess, sem mér hefur borizt um
„bola alinn baulu talar máli“,
sem er vísa eftir Látra-Björgu
eins og síðar verður að vikið.
k kveður:
Mælti Bjössi, sem átti búðina,
„ég boraði gat hérna á súöina.
Svo tók ég þaö burt,
sama hvernig og hvurt.
Ég er Bjorn. Og ég átti búöina.”
Og svo er það fyrri parturinn:
Spurning þessi komst á kreik:
Hvort keypti Davíö ölið?
Og væri svo gaman að fá
ýmislegt meira að heyra frá
lesendum Vísnaleiks. — Ekki
verður meira kveðið að sinni.
Halldór Blöndal.
í síðasta Vísnaleik varpaði ég
fram tveim hendingum úr gam-
alli vísu sem Stefán Þorláksson
rámaði í, og hef fengið mörg og
góð svör. Halldór Vigfússon
skrifar, að ljóðlínurnar minni
sig „á vestfirzku draumvísuna,
sem huldukona þuldi yfir hús-
freyju á bæ einum í sama mund
og sonur húsfreyju var að farast
ásamt öðrum bátsverjum í lend-
ingu:
Hér í vörum heyrist bárusnari,
höld ber kaldan ölduvald á faldi,
sveltupiltar söltum veltast byltum,
á sólarbóli róla í njólu-gjólu.
Öflgir tefla afl viö skeflurefla,
sem aö þeim voga, boga, toga,
soga,
en sumir geyma svíma í drauma-
rúmi,
sofa ofurdofa í stofukofa."
Halldór segist einhvern tíma
hafa lært þetta í Sagnakveri
Björns frá Viðfirði.
Aðrir eins og Sigrún Pálsdótt-
ir frá Borgarfirði eystra og
Guðrún Valdimarsdóttir á Sel-
fossi hafa vísuna sem næst því
sem hún er í 1. hefti af íslenzkum
þjóðsögum og sögnum Sigfúsar
Sigfússonar bls. 75, þar sem
jafnframt er gerð tilraun til að
skýra hana. Hjá Sigfúsi er vísan
í frásögn af „Kamptúnsköppun-
um“ og er sá munur aðallega á
hjá Sigrúnu og Guðrúnu að þær
vilja hafa „svarra", þar sem
Sigfús hefur „snara“:
Síðustu sýningar á
Orfeifi og Evridísi
AÐEINS þrjár sýningar
eru nú eftir af uppfærslu
Þjóðleikhússins á óper-
unni „Orfeifur og Evridís“
eftir Christoph Bluck. Ein-
söngshlutverkunum þrem-
ur skipta sex söngkonur
með sér og verður eftir-
leiðis hægt að fá upplýs-
ingar í miðasölunni um
það hverjar þeirra syngja
hverju sinni.
Sigríður Ella Magnúsdóttir
og Sólveig M. Björling syngja
hlutverk Orfeifs til skigtis,
Elísabet Erlingsdóttir og Ólöf
Kolbrún Harðardóttir syngja
Evridísi og Anna Júlíana
Sveinsdóttir og Ingveldur
Hjaltested syngja hlutverk
ástarguðsins Amors.
Auk þeirra koma Þjóðleik-
húskórinn og íslenski dans-
flokkurinn fram í sýningunni,
en Sinfóníuhljómsveit Islands
leikur undir. Stjórnandi tón-
listar er Ragnar Björnsson.
Leikstjóri og dansahöfundur
er Kenneth Tillson, sem var
hér einnig gestur á Listahátíð
1976, og leikmyndin er eftir
Alistair Powell, sem tvisvar
áður hefur verið gestur Þjóð-
leikhússins.
Allra síðustu sýningar á
Orfeifi og Evridísi eru í dag
sunnudaginn 27. janúar, laug-
ardaginn 2. febrúar og föstu-
daginn 8. febrúar.
Valdimar Indriðason forseti bæjarstjórnar afhendir Stefáni Teitssyni
slökkviliðsstjóra húsið til afnota.
Akranes:
Slökkviliðið í
nýtt húsnæði
í desember mánuði sl., var nýtt
viðbótarhúsnæði tekið í notkun
hjá Slökkviliði Akraness. — Það
er um 200 fermetrar að flatar-
máli, tvær hæðir. —
I byggingunni er rúmstæði fyrir
3 bifreiðar, fundarherbergi og
veglegt snyrtiherbergi. — Loftið
verður notað til geymslu tækja ofl.
til að byrja með, en síðar til
afnota fyrir „Almannavarnir". —
Þetta hús bætir að verulegu leyti
úr brýnni þörf slökkviliðsins. —
Bæjarstjórn Akraness bauð
slökkviliðsmönnum til kaffi-
drykkju í tilefni þess, að húsið var
formlega tekið í notkun.
Stefán Teitsson, framkvst. Ak-
urs — h/f er slökkviliðsstjóri, og
gat hann þess í ræðu í hófinu, að
um þessar mundir væri slökkvilið-
ið 45 ára gamalt. Auk hússins fékk
það nýjan tækja- og flutningabíl í
afmælisgjöf. — Fyrir hendi á
stöðinni eru 3 slökkvibílar.
— Júlíus
Jane Fonda og Michael Douglas fara með hlutverk fréttamanna
sjónvarps í „Kjarnleiðsla til Kína“.
„Kjarnaleiðsla til
Kína“ í Stjörnubíói
STJÖRNUBÍÓ hóf í gær sýn-
ingar á bandarísku stórmyndinni
„Kjarnaleiðsla til Kína“. Mynd
þessi hefur vakið mikla athygli
erlendis. Hún segir frá slysi í
kjarnorkuverki, slysi sem aldrei
átti að geta orðið. En stuttu eftir
upptöku kvikmyndarinnar varð
slys í kjarnorkuverinu í Harrys-
burgh svipað því og segir frá í
myndinni.
Með aðalhlutverkin fara Jane
Fonda, Jack Lemmon og Michael
Douglas. Handritið er eftir Mike
Cray, T.S. Cook og James Bridges
sem einnig er leikstjóri. Framleið-
andi er Michael Douglas.
Neytendasamtökin:
Neikvæð reynsla af
lánakortum í Svíþjóð
UNDANFARIÐ haía dagblöð fjallað
nokkuð um svonefnd lánakort, en
það er greiðslufyrirkomulag, sem
tíðkast víða erlendis. Fyrirspurnir
um þetta mál hafa borist NS og af
þeirri ástæðu telur stjórnin rétt að
íáta það til sín taka.
I Consumer Review, sem gefið er út
af Alþjóðasamtökum neytendafélaga,
birtist á síðasta ári útdráttur úr grein
er kom í júní-hefti sænska neytenda-
blaðsins R&d og rön. Þar segir:
„Vegna nýrra laga ,(þ.e. í Svíþjóð),
sem takmarka mjög kaup með af-
borgunarskilmálum, hafa auglýs-
ingar á lánakortum aukist verulega.
Þetta hefur gerst á sama tíma og æ
fleiri lenda í vandræðum vegna
skulda. Frá því á árinu 1973 til 1978
hefur dómsmálum fjölgað um 83%.
Ástæðan er fyrst og fremst aukin
notkun á lánakortum. Þau lánakort,
sem eingöngu er hægt að nota í
ákveðnum verslunum, verða nú sífellt
algengari. Þess háttar kort geta verið
óhentug fyrir neytendur, vegna þess
að þeir sem hafa þau undir höndum
fara síður í aðrar verslanir, sem
kannski bjóða vörur sínar á lægra
verði. Einnig er sú hætta fyrir hendi,
að kostnaðinutn vegna þessara við-
skipta sé velt yfir á neytendur og að
það bitni líka á þeim, sem greiða út í
hönd.“
NS telja sér skylt að benda á þessa
neikvæðu reynslu, sem fengist hefur
eftir áralanga notkun á þessum
kortum í Svíþjóð. Hagræðið við þetta
greiðslufyrirkomulag er augljóst, en
ókostirnir liggja síður í augum uppi.
Úr því verið er að fara af stað með
þessi lánakort hér á landi eiga
neytendur heimtingu á að fá sem
gleggstar upplýsingar bæði um kosti
þeirra og galla.
(Fréttatilkynning).