Morgunblaðið - 26.02.1980, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. FEBRÚAR 1980
Hrói Höttur — ungt fólk, sem vill láta gott af sér leiöa:
1. Meðal almennings ríkja
hinar sundurleitustu skoðanir
um unglingsárin. Sumir tala um
þau sem hið mesta vandræða-
tímabil; unglingurinn sé alltaf í
uppnámi og hegðun hans sé
stjórnlítil og óábyrg. Allt sem
snertir unglinginn virðist vera
vandamál í þeirra augum. Aðrir
lýsa unglingsárunum hins vegar
sem ákaflega heillandi tímaskeiði,
fullu af fyrirheitum, ævintýrum,
ferskum hugmyndum og djúp-
um tilfinningum.
En hvað er að vera ungling-
ur? í raunínni er mjög erfitt að
skilgreína það hugtak nákvæm-
lega, en sumir segja að það sé
þegar einstaklingurinn er
hvorki bam né fullorðinn. Af
þeim sökum eru gerðar ákaflega
mismunandi kröfur til unglings-
ins. Stundum er hann nógu
gamail til þess að gera hlutina, í
öðrum tilfellum er hann of ungur.
Unglingurinn verður þá oft á
tíðum hálfruglaður og veit í
rauninni ekkert hver staða hans í
þjóðfélaginu er.
Eitt er þó alveg víst að
athafnaþörf unglingsins er ákaf-
lega mikil. Flestir unglingarnir
eyða frístundum sínum utan
heimilisins í félagsskap vina
sinna. En hvar hittast ungl-
ingarnir? Það er spurning, sem
eflaust er erfitt að svara. Staö-
reyndin er nefnílega sú, að hér
á höfuðborgarsvæðinu, og ef-
laust þótt víöar væri leitað, virðist
tilfinnanlega vanta aðstöðu fyrir
unglinga til aö sinna áhugamál-
um sínum og þá verður gatan oft
þeirra eina athvarf.
mál
Hrói Höttur
Hrói Höttur nefnist hópur af ungu
fólki, sem vill láta gott af sér leiöa.
Markmiöið með starfsemi hópsins er
aö vinna á meðal ungs fólks, aðstoða
það og virkja til að vinna að sínum
eigin áhugamálum og reyna aö
skapa því aöstööu til þess, en slík
aðstaða er af mjög skornum
skammti í Reykjavík. Síðastliðiö
föstudagskvöld stóð Hrói Höttur fyrir
diskóteki, með skemmtiatriðum í
bland, og var það ætlað ungu fólki í
Breiðholti, en auðvitan voru allir
velkomnir. Er blaðamaður og Ijós-
myndari Mbl. nálguðust Seljabraut-
ina í Breiðholti umrætt föstudags-
kvöld fór ekki á milli mála aö þar var
eitthvað að gerast fyrir ungt fólk, því
unglingarnir streymdu þangaö í
stríðum straumum. í dyrunum hittum
við nokkra af meðlimum Hróa Hattar
og lék okkur fyrst forvitni á að vita
hvers vegna nafnið Hrói Höttur var
valiö.
„Svarið er einfalt. Á miðöldum
starfaði Hrói Höttur meðal þeirra
sem enga aðstöðu höfðu til að neyta
réttar síns gegn kerfinu á þeim tíma.
Nafnið er því táknrænt því að í dag
hafa unglingarnir enga aðstöðu til aö
vekja athygli kerfisins á sínum málum
og viljum við koma þeim til hjálpar."
Starfsemi Hróa Hattar hófst fyrir
rúmu ári. í byrjun var það aðeins
fámennur hópur, sem starfaði meðal
unglinganna, en nú hefur hópurinn
stækkað nokkuö og fer ört stækk-
andi. í dag starfa í Hróa Hetti á milli
50 og 60 manns.
Hjá Hróa Hetti er ekki um að ræða
skipulagða starfsemi í ákveðnum
borgarhverfum, heldur starfar Hrói
Höttur alls staðar í borginni og hefur
engan fastan samastað. Það liggur
ekki Ijóst fyrir ennþá hvort Hrói
Höttur fái eitthvert húsnæði til starf-
seminnar, en með vaxandi starfsemi
er vonast til að einhver bót ráðist á
því máli.
„Bara gatan og
Hallærisplanið“
„Við lítum ekki á unglingana sem
vandamál", sögðu viðmælendur okk-
ar í Hróa Hetti. „Þetta er miklu frekar
vandamál foreldranna. Foreldrarnir
skilja ekki þörf unglinganna til aö
hittast og vera saman og því síður
hið mikla aðstöðuleysi þeirra. Yfir-
völd virðast telja að ekkert sé hægt
Dansaö af lífi og aál.
Aö sögn þeirra Hróa Hattar manna
hafa þeir áhuga fyrir því að eiga
samstarf við sem flesta aðila í
framtíðinni.
„Við höfum í hyggju að leita til sem
flestra um samvinnu, en það væri
vissulega æskilegt að þeir aðilar,
sem vilja vinna með okkur leiti líka til
okkar og við höfum strax orðið vör
við jákvæð viðbrögð frá foreldrum
og því er ætlunin að reyna að efla
foreldrasamstarfið til muna."
Að sögn þeirra Hróa Hattar manna
eru unglingarnir mjög jákvæðir í
þeirra garð og lögreglan hefur sýnt
starfi þeirra mikinn áhuga, því hún
þekkir aðstöðuleysi unglinganna ef-
laust betur en nokkur annar.
Heit súpa á köld-
um vetrarkvöldum
„Unglingarnir, sem við störfum
meö eru flestir frá fjórtán ára aldri
upp í rúmlega tvítugt og má því sjá
að þetta er nokkuö vítt aldurssviö.
Við höfum orðið mikið vör við þaö,
hve mikla þörf unglingarnir hafa til
þess aö ræða við okkur um hin ýmsu
mál, og þá ekki sem einhverja
yfirboðara, heldur sem jafningja. Þau
finna að við viljum þeim vel, og þegar
viö höfum til dæmis gefiö þeim heita
súpu niður á Hallærispiani á köldum
vetrarkvöldum eiga þau oft erfitt með
aö skilja að súpan kostar ekkert. Þeir
eru ekki vanir slíkri umhyggju.“
„Hjá okkur er þetta starf hugsjón.
Allt starfið er unnið í sjálfboðavinnu
Unglingar eru ekki vanda-
ef eitthvað er fyrir
þá að gera
Rafnsson og Erlendur Kristjánsson um starfsemi Hróa Hróa Hattar.
að gera fyrir unglingana nema í
dýrum og fínum félagsmiðstöðum, en
viö höfum sýnt fram á að það er
alveg hægt að skapa aöstööu fyrir
ungt fólk án mikils fjármagns, ef
viljinn er fyrir hendi. Vandamáliö er
það, aö í dag nennir enginn að gera
neitt fyrir unga fólkið.“
„Krakkarnir eru oft mjög hissa
þegar þau komast að því að það er
einhver í þessari borg, sem hefur
áhuga fyrir að gera eitthvað fyrir þá,
án þess aö plokka af þeim peninga.
Þau hafa t.d. ekki öll tækifæri til þess
að fara í Tónabæ, því það er allt of
dýrt. í flestum tilfellum er þá ekki
annar staöur til að hittast á en gatan
og Hallærisplaniö og í sumum tilfell-
um sjoppur. Þegar svoleiðis er í
pottinn búið er ekki hægt að búast
við miklu."
Jákvæð viðbrögð
frá foreldrum
„Viö vildum helst geta komið því til
leiöar að unglingarnir geti fengiö
samastaö, þar sem þeir gætu hist og
gert það sem þá langar til í samvinnu
við eldra fólk. Slík aðstaða þyrfti
helst aö vera í sérhverju borgar-
hverfi. Að vísu er þessi aöstaöa víða
fyrir hendi, en gallinn er bara sá að
hún er ekki notuð. Skólar og félags-
heimili eru oftast nær lokuð á
kvöldin, á meðan unglingarnir safn-
ast saman í hópum úti á götu eða í
næstu sjoppu.“
og fáum við mikiö gefið af því sem
við þurfum að nota, til dæmis hráefni
í súpuna eða kakóið eða það sem við
erum með hverju sinni. í kvöld
fengum við til dæmis húsnæðið
lánað án endurgjalds, og skemmti-
kraftarnir koma hingað ókeypis.“
í kvöld er Magnús Kjartansson úr
Brunaliðinu mættur ásamt nokkrum
félögum sínum og ætla þeir að leika
nokkur lög fyrir krakkana. Auk þess
mun félagi úr Hróa Hetti spila á gítar.
Að sögn þeirra Hróa Hattar manna er
þó vonast til að þróunin verði sú að
unglingarnir geti sjálfir unnið aö því
að æfa upp skemmtiatriði og geti á
þann hátt sýnt hvað í þeim býr.
Unglingarnir
eru líka til
„Ég er hérna fyrst og fremst til
þess að athuga hvort ég geti ekki hitt
eitthvað af því fólki, sem ég hitti ekki
þegar það kostar 7 þúsund kall að
hitta mig. Þó þetta fólk eigi ekki
peninga, þá er það líka til“, sagði
Magnús Kjartansson Brunaliðs-
maður, þegar við tókum hann tali.
Magnús hafði þó ekki mikinn tíma til
aö ræða við okkur, þar sem hann var
í óða önn við að raða upp hljóðfær-
um.
„Aðstöðuleysi unglinganna í dag
er algjört hneyksli,“ hélt Magnús
áfram. „Ef ekkert verður gert í
þessum málum í náinni framtíö
verður Reykjavík örugglega að van-
gefnustu borg í heimi."
„Förum niður
á plan til að
hitta krakka“
Agnes Helga Bjarnadóttir og
María Margeirsdóttir eru tvær fjör-
Agnes Helga Bjarnadóttir og María Margeirsdóttir.
Ágúst Elís Gústafsson
Helena Þorleifsdóttir
J