Morgunblaðið - 18.05.1980, Page 6

54
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 18. MAÍ 1980
„Grái fiðringurinn
Hvað þarf til að
snúa við blaðinu?
I þessari síöustu
grein í flokki um
breytingaskeiö karl-
manna veitir Ed-
mond C. Hallberg
sálfræöingur leiö-
beiningar um hvernig
menn geta öölazt
nýja trú á sjálfa sig
og snúiö viö dapur-
legri þróun. Þaö er
engin þörf á því aö
láta hugfallast og
lifa andlegu sultarlífi
þaö sem eftir er þótt
menn séu komnir af
léttasta skeiöi.
Fæstir miðaldra menn hafa
yfirsýn yfir það hvernig ævin
skiptist í skeiö, sem hvert um sig
hefur sín einkenni, þarfir og
skyldur. Menn á þessum aldri
verja miklu af tíma sínum til að
lesa viöskiptasíöur blaöa og
tímarita í þeim tiigangi aö gera
sér grein fyrir þróun peninga-
mála á næstu misserum, en
sjaldnast hvarflar aö þeim aö
setjast niöur og velta því fyrir sér
hvaöa stefnu einkalíf þeirra muni
taka á þeim árum sem fara f
hönd.
Á sama hátt er sjaldgæft aö
þeir geri sér grein fyrir því hvaöa
hlutverk þeir leika á líöandi
stund. Þar tii menn eru búnir aö
ná þrítugsaldri eru þeir meö
hugann bundinn viö þaö hlut-
verk, sem ætlast er til aö þeir
gegni — þaö hlutverk, sem þeir
hafa sjálfir hug á aö taka aö sér
og þaö hlutverk, sem umhverfiö
vill koma þeim í.
Svo taka efasemdirnar við.
Hjónabandið, sem í upphafi gaf
fyrirheit um gull og græna skóga,
er oröiö aö hagsmunasambandi,
sem þegar bezt lætur er þolan-
legt, en samt sem áöur gjör-
sneytt rómantík og gagnkvæm-
um áhuga og skilningi, starfsfer-
illinn, sem eitt sinn þlasti viö
bjartur og breiöur, er oröinn
tilbreytingalaust hjakk. Lífiö
streymir áfram eins og fljót, þar
sem einstaklingurinn berst meö
straumnum, án þess aö hafa
mlnnstu áhrif á þaö hvert hann
fer.
En viltu í raun og veru berast
stjórnlaust meö straumnum?
Ætlaröu aö láta þér lynda aö
vera eins og tannhjól í vél.
Maðurinn er aö því leyti
frábrugöinn öörum skepnum
jaröar, aö hann hugsar og hefur
eigin vilja. Veiklundaöir einstakl-
Ingar hafa margir hverjir hvorki
þrek né áhuga á aö stýra sjálfir
Iffi sfnu. Þeim finnst einfaldast og
þægllegast aö berast meö
straumnum og eru sjaldnast f
vandræðum með aö kenna öör-
um en sjálfum sér um ófarir
sínar. Algengur sökudólgur er
einhver nákominn, t.d. eigin-
kona, foreldrar eöa vinnuveit-
andi. Sumir fara þá leið aö
drekkja sorgum sínum í áfengi,
taka aö stunda æöisgengiö
skemmtanalíf eöa taka upp aöra
lifnaöarhætti, sem engan veginn
leysa vanda þeirra, heldur gera
málið enn flóknara og erfiðara
viöfangs.
Vandkvæði miöaldra karl-
manna má aö miklu leyti rekja til
eölislægra þátta, sem tengjast
kynferði þeirra. Karlmennskan
hefur verið kjarninn, sem líf
þeirra hefur snúizt um, ekki
aöeins aö því er viökemur kynlífi,
heldur einnig og ekki sföur í
einkalífi og starfi. Þegar miö-
aldraleiöinn og vanmáttur fara
aö gera vart viö sig finnst
mönnum þeir oft vera fórnarlömb
ómögulegra kringumstæöna, og
þverrandi karlmennska gerir
þeim ókleift aö leggja til atlögu
viö vandamálin.
f þessari síöustu grein er
ástæöa til aö gera úttekt á þvf
sem áöur hefur verlö fjallaö um.
Eöa öllu heldur, þaö er kominn
tfmi til, aö þú, lesandi góöur,
takir mái þfn til endurskoöunar f
Ijósi þess, sem hér er bent á.
Er þaö virkilega svo aö þú
hefir veriö króaöur af? Er víst aö
þú sért leiksoppur örlaganna?
Getur ekki verið, aö í staö þess
aö vera fórnarlamb erfiðra kring-
umstæöna, eigir þú sjálfur mikla
sök á því hvernig komiö er? Er
ekki hugsanlegt aö þú hafir setiö
aögeröarlaus og horft á hvert
vandamáiiö leiöa af ööru, og f
staö þess aö leita lausna jafnóö-
um hafir þú vænzt þess aö
eitthvert allsherjar kraftaverk
gerðist?
Þaö er afar sjaldgæft aö
kraftaverk veröi í lífi manns. Ein
helzta forsenda þess aö menn
komist yfir breytingaskeiöið
áfallalftiö er sú, aö menn geri sér
grein fyrir því hvaö um er aö
ræöa og jafnframt aö þeir líti
ekki á þaö sem persónulegan
harmleik heldur þátt í eölilegum
þroskaferli. Sumum æviskeiöum
fylgja meiri átök en öörum, og
eitt slíkt skeiö er breytingaskeiö
karlmanna. Kraftaverk fyrir til-
stilli æöri máttarvalda eöa ann-
ars fólks eru ekki lausnin á þeim
vandamálum sem óhjákvæmi-
iega veröur viö aö etja á þessu
þroskaskeiöi. Markmiöiö hlýtur
því aö vera þaö aö gera sér grein
fyrir því hverju maöur vill áorka
— hvernig maöur ætlar að verja
þeim þriöjungi ævi sinnar, sem
aö öllum líkindum er eftir, og
snúa sér svo aö því aö búa f
haginn fyrir sig í samræmi viö
þaö. Sem sagt — aö taka í sínar
hendur sín eigin mál, f staö þess
aö láta reka á reiöanum. Nauö-
synlegt er aö byggja upp nýjan,
innri styrk til að ná þessum
markmiöum, og þaö má m.a.
gera meö þessum hætti:
1. Viöurkenndu aö þú þekkir
ekki sjálfan þig. Þaö er erfitt aö
byggja upp innra þrek, en liöur f
þvf er aö þora aö horfast f augu
viö sjálfan sig — líta á sjálfan sig
f réttu Ijósi.
2. Geröu þér grein fyrir því aö
þú átt kosta völ — enginn
einstaklingur er svo illa settur aö
hann hafl ekkert svigrúm, en ein
algengasta afsökun miöaldra
karla fyrir því aö byrja ekki nýtt líf
er sú, aö þeir fái sig hvergi hrært.
Sú kenning er bábilja.
3. Taktu þér ákveöinn tíma,
а. m.k. hálftíma einu sinni í viku,
þegar þú ert einn meö sjálfum
þér, til aö vinna ótruflaöur aö því
aö endurskipuleggja líf þitt.
4. Gættu þín á því aö gleypa
ekki hrátt allt þaö sem sagt er
um breytingaskeið karlmanna.
Þaö er engin „patentlausn“ tii á
þessu máli. Þótt unnt sé aö gefa
ráöleggingar er engin sérstök
aöferö til aö leysa þaö í eitt skipti
fyrir öll. Þaö kostar tíma og
vinnu.
5. Þetta starf hlýtur aö hefjast
á því aö veröa heiöarlegur viö
sjálfan sig. í umræöuhópum er
algengt aö menn séu feimnir viö
aö tala um sjálfa sig viö aðra, og
greinilega eru þeir ekki síður
feimnir aö tala viö sjálfa sig um
sjálfa sig. í sambandi viö þetta
var eitt sinn spurt í umræöuhópi:
„Hvaö í ósköpunum á maöur aö
gera? Setjast niöri í fjöru og tala
viö sjálfan sig, eöa hvaö?“ Svariö
er einfaldlega: „Já“, en láttu þér
fyrir alla muni ekki detta í hug aö
það veröi auövelt í fyrstu.
б. Haltu dagbók. Skrifaöu
niður a.m.k. vikulega hvaöa til-
finningar bærast í brjósti þínu,
og geröu síöan úttekt á því sem
þú hefur skrifað í lok mánaöar-
ins.
Þá koma hér nokkrar lífsregl-
ur, sem snerta umhverfiö:
Viöurkenndu, aö þú hefur þörf
fyrir aö ræöa þetta mál viö
einhvern, sem þú treystir. Vertu
ekki tregur til aö veita trúnaöar-
vinum innsýn í tilfinningalíf þitt.
Ekki skiptir máli hvort viökom-
andi er karl eöa kona, en sá sem
þú kýst aö sýna þinn innri mann
veröur aö vera þagmælskur,
ólíklegur til aö fella dóma yfir þér
eöa öörum, sem málið skiptir,
auk þess sem hann veröur aö
vera fús til aö hlusta á þig án
þess aö fara að segja sögur af
sjálfum sér.
Ólíklegt er aö slíkan einstakl-
ing finnir þú í innsta hring
fjölskyldunnar eða á vinnustaö.
Fyrir alla muni skaltu ræöa
þetta mál viö maka þinn, en
vænstu þess ekki aö þaö nægi.
Þar sem ætla má aö hjónabandiö
sé a.m.k. hluti vandamálsins er
ekki hægt aö búast viö því aö
maki sé fær um aö fjalla um
þetta af hlutlægni.
í þessu sambandi er vert aö
benda á fólk, sem er þjálfaö í því
aö ræöa viö fólk um einkamál og
hefur atvinnu af því, — sálfræö-
inga, félagsráögjafa, presta og
lækna. (Greinarhöfundur bendir
á svonefnda „sjálfs-hjálpar-
hópa“, sem algengir eru í útlönd-
um, og fjalla um hln margvísleg-
ustu málefni, en slíkir hópar eru
aö líkindum fátíöir á íslandi).
Bylting í byggingariðnaði
m: m
IFramlag íslenzkra hönnuða til fram-
- byggingarkerfið leiðniaukningar í byggingariðnaði.
<4 T-byggingarkerfiö lækkar byggingarkostnað og styttir £? Þyngsta eining T-kerfisins vegur aðeins 14 kg og leikur
1 ■ leiöína frá fokheldu að fullbúnu húsi. w ■ kerfið því í hvers manns höndum.
O Veggir úr T-byggingarkerfinu eru helmingi fljótlegri í 7
mL m uppsetningu en hefðbundnir veggir. f b Auðveldara er að hljóðeinangra T-veggi en aðra veggi.
O Innihurðir eru hluti af kerfinu og við það sparast bæði Q T-veggir eru mun stífari og svigna því minna en hefðbundnir
Oa ísetningarvinna og gerekti. Oa veggir.
Jt Grind og veggklæöning eru reistar í sömu aögerðinni og eru ft T-veggir eru settir saman án neglingar og sparast því vinna
"Tm vegggrindur því ekki til trafala við uppsetninguna. Wa viö neglingar — dúkun — spörtlun — og slípun.
c A T-veggi er unnt að taka niður og endurnota að mestu
Oa Raflagnir eru til muna fljótlegri í uppsetningu. I O ■ annars staðar.
EININGAR
MILLIVEGGIR
A FJAORAWUA
2 1
MBBBI CBHBBH 1BBBBP
B FJAÐRASTOÐ C FJAÐRALOK
* —
D FJAÐRAK*nMUR £ LEIOARI

i
HUÓÐEINANGRANDI
VEGGIR
UTVEGGIR
/••• —
fBl

i ■ ÍÍSl wá* Éi' pIÍPÍ ,
vB')
i J&iÍ2íeSÍ
'Æ,
- BYGGINGARKERFID
SIMI 99-3620
FRAMLEIÐANDI: HÖNNUN OG EINKALEYFISVERND
HANNES GUNNARSSON RÁÐGJÖF OG HÖNNUN SF.
SELVOGSBRAUT 4
1 1
A\ ÞARFTU AÐ KAUPA? ÆTLARÐU AÐ SELJA? K AU.I.VSIR l M U.I.T I.AND ÞEGAR | K Al GI.YSIU 1 MORGI NBI.ADIM |