Morgunblaðið - 26.07.1980, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. JÚLÍ1980
19
Rússar una illa
fréttaflutnmgi af
Moskvuleikum
Moskva. 25. júll. AP.
SOVÉZK yfirvöld hafa látið í ljós vaxandi gremju vcgna fréttaflutn-
ings vestrænna ríkja af ólympiuleikunum í Moskvu, sem embættis-
menn austantjalds höfðu vonazt til að yrði árangursríkt áróðurstæki
fyrir hinn sósialiska heim.
FORSÆTISRÁÐHERRANN VIÐ STÝRIÐ — Margaret Thatcher, forsætisráðherra Breta, tekur í
stýrið á nýjum björgunarbát á ferð sinni um Wales nýlega. Kom hún m.a. til Holyhead. þar sem
myndin var tekin, og sætti þar aðkasti óánægðra hafnarverkamanna. Þykir þeim, sem og mörgum
brezkum sjómönnum, að frúnni hafi tekizt óbjörguiega til við stýrið á brezku þjóðarskútunni.
Innbyrðis átök í
her jum Af gana
Vestrænir fréttamenn hafa ver-
ið opinberlega ásakaðir fyrir að
reyna að „sveipa leikana þykku
skýi villandi upplýsinga" og að
freista þess að blása upp sérhvern
hnökra. Hafa Sovétmenn gefið í
skyn í nokkrum athugasemdum
sínum, að gagnrýni á Moskvu-
leikana jafngilti árás á slökun-
arstefnuna sjálfa.
Aðrir sovézkir embættismenn
hafa eigi að síður látið í veðri
vaka, að frásagnir af leikunum
hafi verið hagstæðari en þeir áttu
í upphafi von á. Vænta þeir þess,
að fréttamenn beini í ríkari mæli
athyglinni að íþróttunum sjálfum
eftir því sem samkeppnin harðnar.
Sovétmenn tóku yfirvegaða
áhættu er þeir ákváðu að standa
fyrir ólympíuleikum í Moskvu og
gerðu sér grein fyrir, að teflt væri
í hættu ásjónu Sovétríkjanna á
erlendum vettvangi. í krafti
bjartsýni á, að framkvæmd leik-
anna myndi mælast vel fyrir,
ákváðu Sovétmenn að opna landa-
mæri sín sex þúsund erlendum
blaðamönnum og vona hið bezta.
„Það var stórt áfall fyrir okkur í
byrjun" sagði einn embættis-
mannanna, „að Bandaríkjamenn
drógu úr sjónvarpsfréttaflutningi
frá leikunum. En það varð til þess,
Stórtap
General
Motors
Detrolt. 25. júli. AP.
RISAFYRIRTÆKIÐ General
Motors hefur skýrt frá mesta
ársfjórðungstapi á verkfalls-
lausu timabili í sögu þess frá þvi
i heimskreppunni. General Mot-
ors, sem setið hefur uppi með
stórar bifreiðir á timum oliuverð-
hækkana, segir fjögur hundruð
og tólf milljón dollara halla hafa
orðið á rekstrinum (meira en tvö
hundruð milljarðar islenzkra
króna).
Talsmenn fyrirtækisins segja að
engar skammtímahorfur séu á að
þetta þriðja stærsta fyrirtæki
Bandaríkjanna skili hagnaði.
Skella þeir skuldinni á afturkipp í
hagvexti, áhyggjur neytenda út af
hækkandi oliuverði og samkeppni
frá sparneytnari bifreiðum, sem
fluttar eru inn.
General Motors framleiðir um
helming allra bifreiða, sem seldar
eru í Bandaríkjunum.
að miklu færri var gefinn kostur á
að sjá hátíðina berum augum og
hafa frásagnir að mestu verið í
umsjá blaðafréttaritara.“
Sovézkir embættismenn hafa
reiðzt út af frásögum þess efnis,
að félagar úr afgönsku ólympíu-
sveitinni hafi viljað leita sér hælis
á Vesturlöndum — og hafa sov-
ézkir blaðamenn kallað þá sögu
„ódýra æsifrétt".
Þá hafa sögur af mótmælum
kynvillinga á Rauða torgi á mánu-
dag stungið í augu sovézkra emb-
ættismanna, en það var ítalskur
ríkisborgari er stóð fyrir mótmæl-
unum. Þreif sovézka lögreglan
myndavélar af nokkrum vestræn-
um fréttamönnum, er hugðust
mynda atburðina. „Þetta var
fyrirlitlegt athæfi og rógsbragð,
sem sært hefur virðingu og til-
finningar þjóðar okkar", segir
talsmaður ólympíunefndarinnar í
Moskvu, Vladimir I. Popov.
Þrátt fyrir, að sögur af öryggis-
viðbúnaði hafi verið ýktar, segjast
Sovétmenn hafa átt von á þeim.
Vonast þeir nú til að fréttamenn
snúi sér að menningaratburðum,
verksmiðjum og landbúnaðarbýl-
um, sem þeir hafa verið hvattir til
að heimsækja. Einnig gera þeir
sér dælt við þá hugmynd, að
skortur á myndefni frá Moskvu nú
verði til þess að auka eftirspurn-
ina á næstu mánuðum og megi þá
lappa upp á þá ófullnægjandi
mynd, sem Vesturlöndum er gefin
af leikunum.
Nýju Delhi, 25. júli. AP.
HEIFTARLEG átök milli Khalq
og Parcham-arma afgönsku
stjórnarinnar hafa breiðzt út og
hrundið af stað innbyrðis skær-
um í her landsins. Segir i fréttum
frá Kabúl í dag, að tuttugu og
þrir að minnsta kosti hafi týnt
lífi í tveimur bardögum innan
hersins nýlega og hafi háttsettur
embættismaður afganska
menntamálaráðuneytisins verið
þeirra á meðal.
Samkvæmt heimildum AP í
Kabúl, sem fréttastofan bendir á
að hafi reynzt áreiðanlegar til
þessa, tókust hermenn, er fylgja
Parcham-flokksbroti Karmals
forsætisráðherra að málum, á við
keppinauta úr Khalq-flokksbrot-
inu í Gargha-herstöðinni í Kabúl
þann 16. júlí. Sovézkar hersveitir
munu hafa gengið á milli, en tapað
tveimur mönnum fyrir vikið.
Þann 22. júlí, brutust síðan
aftur út bardagar milli sömu afla
í Pol-I-Charki-herstöðinni fyrir
utan Kabúl. Sovétmenn skárust
aftur í leikinn.
Karmal forsætisráðherra er
sagður halda áfram tilraunum til
Moskvu. 25. júli. AP.
WALTER Polovchak, Úkraínu-
drengurinn tólf ára, sem boðizt
hefur pólitískt hæli í Bandaríkj-
unum, var tældur með reiðhjóli
og loforði um bíl, að sögn sovézku
fréttastofunnar Tass. Bandarisk
innflytjendayfirvöld hafa á hinn
bóginn neitað að aftaka með öllu,
að svo kunni að fara, að drengur-
inn verði sendur aftur til Sovét-
rikjanna nauðugur.
að hreinsa stjórn sína af starfs-
mönnum úr röðum Khalq-armsins
og reynir hvor flokksarmurinn um
sig að ófrægja hinn sem bezt hann
getur í augum Sovétmanna.
Bandarísk stjórnvöld ákváðu að
veita Polovchak pólitískt hæli á
miðvikudag. Að sögn talsmanns
bandaríska innflytjendaeftirlits-
ins, Verne Jervis, mun stofnunin
beita sér fyrir því, að drengurinn
verði ekki sendur aftur nauðugur
um sinn, en aðeins „um sinn“. „Ég
get aðeins talað um núverandi
fyrirheit", sagði Jervis, „en ekki
um það sem kann að verða“.
Samkvæmt reglum um pólitíska
flóttamenn á drengurinn rétt á þvi
að dveljast í Bandaríkjunum í eitt
ár áður en hann sækir um varan-
legt innflytjendaleyfi. Jervis neit-
aði að segja nokkuð um hvort
innflytjendastofnunin myndi
skerast í leikinn ef foreldrar
drengsins fengju löglegan yfir-
ráðarétt yfir honum og hygðust
flytja hann aftur heim til Ukra-
ínu.
Rithöfundurinn
0. Manning látinn
Ryde, Isle ol Wlght. 24. júli. AP.
BREZKI rithöfundurinn Olivia
Manning lézt í sjúkrahúsi i dag.
65 ára að aldri.
Hún varð fyrst þekkt fyrir
bókina „The Great Fortune", sem
kom út 1960. Seinna komu út tvær
aðrar bækur um reynslu hennar í
byrjun heimsstyrjaldarinnar, þeg-
ar hún bjó fyrst í Rúmeníu og
flýði síðan til Aþenu og þaðan til
Kaíró.
Hún samdi einnig leikrit og
smásögur og ritaði bókmennta-
gagnrýni.
Þetta gerðist 26. júlí
1976 — Tanaka, fv. forsætisráð-
herra Japans, handtekinn fyrir
meinta þátttöku í Lockheed-
mútuhneykslinu.
1974 — Karamanlis myndar
borgaralega stjórn í Grikklandi
eftir sjö ára herforingjastjórn.
1963 — Jarðskjálftinn í Skopje
(rúmlega 1.000 farast).
1958 — Karl Bretaprins gerður
að prins af Wales.
1956 — Nasser ofursti þjóðnýtir
Súez-skurð og Vesturveldin hóta
refsiaðgerðum.
1953 — Uppreisn Fidel Castro á
Kúbu hefst með áraá á herskála
í Santiago.
1952 — Farúk Egyptalandskon-
ungur leggur niður völd.
1944 — Fyrstu V-2 flugsprengj-
ur Þjóðverja falla á England.
1943 — Badoglio marskálki fal-
in stjórnarmyndun á Ítalíu.
1941 — Bretar og Bandaríkja-
menn frysta japanskar inni-
stæður.
1939 — Bandaríkin segja upp
viðskiptasamningi við Japan.
1909 — Allsherjarverkfall í
Barcelona leiðir til óeirða i
Katalóníu. („Rauða vikan").
1891 — Frakkar innlima Tahiti.
1847 — Lýst yfir sjálfstæði
Líberíu.
1821 — Tyrkir og Rússar slíta
stjórnmálasambandi.
1759 — Frakkar láta Fort Ti-
conderoga af hendi við Breta.
1757 — Sigur Frakka á Bretum
við Hastenbach.
1663 — Frakkar iýsa yfir sam-
einingu Venaissin og taka
Avignon.
1605 — Franskir mótmælendur
þinga í Chatelherault í óþökk
Hinriks IV.
Afmæli — Jean Baptiste Cam-
ille Carut, franskur listmálari
(1796-1875) - George Bernard
Shaw, brezkur rithöfundur
(1856—1950) &— Aldous Huxley,
brezkur rithöfundur (1894—
1963) — André Maurois, fransk-
ur rithöfundur (1885-1967).
Andiát — 1867 Ottó I. Grikkja-
konungur.
Innlent — „1662 Hinrik Bjálki
stefnir eiðamönnum til Bessa-
staða — 1827 dr. Gísli Brynj-
ólfsson drukknar á sundi á
Reyðarfirði — 1881 Jón Ólafsson
og Grímur Thomsen sættast í
meiðyrðamálum — 1893 d. Þor-
varður Kjerulf — 1920 Bruni við
Laugaveg — 1936 Pétur Eiríks-
son syndir úr Drangey til lands
— 1942 Harry Hopkins í heim-
sókn - 1892 d. Haraldur Guð-
mundsson.
Orð dagsins — Því hærra sem
hann talaði um heiður sinn, því
hraðar töldum við hnífapörin —
Ralph Waldo Emerson, banda-
rískur rithöfundur (1803—1882).
Mál Polovchaks
ekki leitt til lykta
Drekaflugstiórinn
skorar á
Montreal. Kanada. 25. júli. AP.
SVIFDREKA-flugmaðurinn
Eagle Sarmont frá Kaliforníu
skoraði i dag á fjölmiðla i Kan-
ada að veita stuðning tilraunum
til að fá kanadiska samgöngu-
ráðuneytið til að samþykkja áætl-
anir hans um að fljúga yfir
Kanada i átt yfir Atlantshafið.
Sarmont hefur verið kyrrsettur
í Kanada síðan á mánudag, er
flugumferðaryfirvöld úrskurðuðu,
að svifdreki hans fullnægði ekki
öryggiskröfum.
Ævintýramaðurinn, sem er
fjölmiðla
tuttugu og átta ára gamall, lýsti
því yfir, að hann hefði hug á að
hitta Pierre Trudeau, forsætisráð-
herra, og ræða við hann um málið.
Kanadíska samgönguráðuneytið
staðfesti fyrri úrskurð sinn á
fimmtudag með þeim röksemdum,
að kanadískir skattgreiðendur
ættu ekki að þurfa að standa
straum af leit og björgunarað-
gerðum, lenti Sarmont í kröggum.
Einnig var bent á hættu á að
Sarmont kynni að rata inn á
flugumferðarbrautir í loftum.