Morgunblaðið - 03.08.1980, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. ÁGÍJST 1980
hefur versn-
að um 30%
Roy Andersson, stjórnarformaður Lockheed við L-1011, nýjustu vél verksmiðjanna, sem ætlað er
að koma á markað á næsta eða þarnæsta ári.
Lockheed á í miklum
rekstrarerfiðleikum
SAMKEPPNISAÐSTAÐA
brezkra framleiðenda hef-
ur versnað á heimamark-
aði og erlendis um nærri
30% á sl. tólf mánuðum, að
því er segir í frétt frá
London School of Econom-
ics nýverið.
Þessar niðurstöður hafa
valdið miklu fjaðrafoki í
Bretlandi, þar sem stjórn-
völd höfðu klifað á því, að
staðan hefði ekki versnað
nema um 10—15% á sl. tólf
mánuðum.
Astæður þessarar versn-
andi samkeppnisaðstöðu
Breta, er sífellt hækkandi
kostnaður innanlands, svo
og hin mikla hækkun sem
orðið hefur á enska pund-
inu á sl. tveimur árum.
Þessi slæma staða hefur
komið mjög illa niður á
mörgum fyrirtækjum í
Bretlandi; sérstaklega þeim
sem treysta nær ajfarið á
erlenda markaði. í þessu
sambandi má nefna bíla-
iðnaðinn, en staða hans er
vægast sagt slæm um þess-
ar mundir, eins og komist
er að orði í frétt LSE. Þar
er það aðeins Ford, sem
stendur upp úr, hefur
reyndar aukið söluna und-
anfarna tólf mánuði. Hin
fyrirtækin standa hins veg-
ar mjög höllum fæti, sér-
staklega þó British Ley-
land, BL, sem hefur sagt
upp miklum fjölda starfs-
manna á undanförnum
mánuðum.
BANDARÍSKA flugvélaframleiðslufyrirtækið Lock-
heed. sem var forðað frá gjaldþroti fyrir cinum áratug
með ríkisláni. á nú í miklum rekstrarerfiðleikum. Tap
fyrirtækisins á öðrum ársfjórðungi þessa árs var meira
en það hefur verið í áraraðir, eða 150 milljónir
Bandaríkjadollara. sem er um 75 milljarðar íslenzkra
króna.
Fyrirtækið hefur þurft að
draga mjög saman alla hönn-
unarvinnu og tveimur vélum,
sem það ætlaði að setja á
almennan markað innan
tveggja ára.
A sama tíma í fyrra var
rekstrarhagnaður fyrirtækis-
ins um 9 milljónir Bandaríkja-
dollara, eða sem næsta 4,5
milljörðum íslenzkra króna.
Tvö eru þau vandamál, sem
aðallega hafa gert stjórnend-
um Lockheed erfitt fyrir á
þessu ári. Annars vegar hefur
gengið mjög erfiðlega að fá
ýmsa hluti í framleiðsluna frá
einu af systurfyrirtækjum
Lockheed, en það fyrirtæki
hefur rambað á barmi gjald-
þrots undanfarna tólf mánuði
og hins vegar hefur allt logað í
vinnudeilum hjá Lockheed það
sem af er árinu.
Sérfræðingar telja, að fyrir-
tækið þurfi um ár til þess að
komast yfir þessi vandræði,
þar sem það framleiði mjög
góðar farþegaþotur, sem séu æ
meira að vinna sér sess í
farþegaflugi víða um heim.
Mikil sala hjá Ford i Bretlandi. Ford er í raun eina verksmiðjan, sem
ekki heíur lent í miklum erfiðleikum vegna versnandi samkeppnis-
stöðu.
VIÐSKIPTI
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL — ATHAFNALÍF
umsjón: Sighvatur Blöndahl
þar sem því var lýst sem
skoðun hennar, að þessi
dómsniðurstaða væri ekki
stefnumarkandi um lánsvið-
skipti utan innlánsstofnana,
þar sem þar var um að ræða
samningsrof vegna erlendrar
kröfu, auk þess sem Hæsti-
réttur fjallaði ekki um þær
breytingar, sem orðið höfðu á
gerð skýrari. í kjölfarið áttu
svo framkvæmdastjóri og
formaður Verzlunarráðsins
viðræður við bankastjóra
Seðlabankans um málið. Þeir
tóku málaleitan okkar mjög
vel, eins og glöggt sézt á
síðustu vaxtatilkynningu
bankans," sagði Bjarni Snæ-
björn.
Gamalt baráttumál
okkar komið í höfn
— segir Bjarni Snæbjörn Jónsson, hagfræðingur Verzlunarráðsins, um nýjan
kafla í vaxtatilkynningu Seðlabanka um vexti utan innlánsstofnana
„ÉG VERÐ að segja, að við hagfræðingur Verzlunarráðs
íslands, i samtali við Mbl.
erum mjög ánægðir með sið-
ustu vaxtatilkynningu Seðla-
bankans, hvað varðar vexti,
og þá alveg sérstaklega drátt-
arvexti, utan innlánsstofn-
ana. Um þau mál hefur rikt
mikil óvissa í gegnum árin og
það hefur verið baráttumál
Verzlunarráðsins að fá skýr
ákvæði þar að lútandi," sagði
Bjarni Snæbjörn Jónsson,
„Það má segja, að skriður
hafi komist í málið í október á
sl. ári, en þá var kveðinn upp
dómur í Hæstarétti, í skaða-
bótamáli vegna samningsrofs.
Niðurstaða þess dóms skapaði
verulega óvissu um heimild til
töku dráttarvaxta. Vegna
málsins gaf aðalstjórn Verzl-
unarráðsins út yfirlýsingu,
tilkynningu Seðlabankans um
dráttarvexti frá 20. nóvember
1976,“ sagði Bjarni Snæbjörn
ennfremur.
„Aðalstjórn Verzlunarráðs-
ins ákvað svo í vor að rita
bankastjórn Seðlabankans
bréf og fara þess á leit, að
vaxtatilkynning bankans, að
því leyti sem hún snertir vexti
utan innlánsstofnana, yrði
I hnotskurn má segja, að
vaxtareglur utan innláns-
stofnana séu nú þessar:
1. Þegar samið er um
lánskjör eða viðskiptaskilmál-
ar eru þekktir, gilda viðkom-
andi vextir innlánsstofnana
utan þeirra, m.a. dráttarvext-
ir, sem hámarksvextir, eins og
verið hefur.
2. Þegar formlegir láns-
samningar eða viðskiptask-
ilmálar eru ekki fyrir hendi,
eru hámarksvextir hins vegar
eftirfarandi: a) 35% ársvextir,
þegar samið er um vexti af
skuld, en vaxtahæð er ótil-
greind eða þegar greiða skal
vexti af skuld, þótt eigi sé um
það samið. — b) 46% ársvext-
ir, sem dráttarvextir frá ein-
daga til greiðsludags, þegar
viðskiptaskilmálar liggja ekki
fyrir. — c) Sömu vextir og af
innlendum gjaldeyrisreikning-
um, þegar samið er um vexti á
láns- og skuldaskiptum í er-
lendum gjaldeyri, en vaxta-
hæð er ótilgreind. — d) 6%
ársvextir, sem vanskilavextir í
láns- og skuldaskiptum í er-
lendri mynt til viðbótar vöxt-
um samkvæmt lið c hér að
framan, þegar gengisáhætta
helzt á gjaldfallinni upphæð.
Að ofansögðu er ljóst, að
öllu máli skiptir, hvort viðs-
kiptaskilmálar eru þekktir
eður ei.
Samkeppnis-
staða Breta