Morgunblaðið - 18.12.1980, Side 14

46
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. DESEMBER 1980
i '■*
Kristján Knútsson. framkvæmdastjóri EÍKnamarkaósins. í nýju húsnæði
Eignamarkaðsins við Lækjartorg.
Eignamarkaðurinn með
sérstæða leigustarfsemi
EÍKnamarkaðurinn sem er ein af
eldri fasteÍKnasolum í boriiinni
flutti nýlega í eigið húsnæði að
Ilafnarstræti 20 (nýja húsið við
Lækjartortf) ok hefur boðið hluta
af húsnæði sínu tii lei^u undir
skrifstofuhald. I>essi leigustarf-
semi er að því leyti sérstæð að
leÍKjendur hafa sameÍKÍnlega síma-
vörslu go biðstofu oií er auk þess
boðið upp á aðra skrifstofuþjón-
ustu. svo sem vélritun. Ijósritun og
fleira.
Kristján Knútsson, framkvæmda-
stjóri Eignamarkaðsins, sagði að
með þessu fyrirkomulagi sparaðist
stór hluti þess kostnaðar sem fylgir
venjulegu skrifstofuhaldi. Mikil
hagræðing væri að því að hafa þessa
þjónustu sameiginlega og myndi
þetta fyrirkomulag vera sérstaklega
hentugt fyrir fyrirtæki, sem vilja
spara sér kostnað við símavörslu og
ekki hafa það viðamikinn rekstur að
ástæða sé til að ráða sérstakan
ritara.
Nokkrir aðilar hafa kynnt sér og
eru með í athugun að flytja starf-
semi sína nú um áramót en er þó
eftir að leigja nokkur herbergi.
„Nokkrir aðilar hafa kynnt sér og
eru með í athugun að flytja starf-
semi sína hingað nú um áramótin,
en nokkur herbergi eru þó eftir
óleigð," sagði Kristján að lokum.
Stúdentaráð
íslands
sextíu ára
BLAÐINU hefur borist eftir-
farandi tilkynning frá stjórn
Stúdentaráðs Háskóla íslands
og er hún undirrituð af Stef-
áni Jóhanni Stefánssyni for-
manni:
„Um þessar mundie ru 60 ár
liðin frá því að Stúdentaráð
Háskóla Islands tók til starfa,
en þ. 11. desember árið 1920
fóru fyrstu stúdentaráðskosn-
ingarnar fram.
Verkefni Stúdentaráðs og
hlutverk þess hafa í aðalatrið-
um verið hin sömu frá upphafi,
þ.e. að gæta hagsmuna stúd-
enta og vera fulltrúi þeirra
innan skóla sem utan. Verk-
efnin hafa þó farið vaxandi
eins og að líkum lætur, og er
nú skrifstofa ráðsins opin
samfellt allt árið um kring.
Þau mál sem ráðið starfar
nú að snerta fyrst og fremst
kennslu og stjórnun í Háskóla
íslands og kjör stúdenta. Einn-
ig Iætur SHÍ almenn þjóðfé-
lagsmál til sín taka og reynir
að hafa samstarf við aðra
námsmannahópa og hópa inn-
an verkalýðshreyfingar.
Nú er kennslu í Háskóla
íslands þannig hagað að erfitt
eða ómögulegt er fyrir stúd-
enta að vinna fyrir sér á
meðan á námi stendur. Því
veldur námsálag sem m.a.
stafar af fjöldatakmörkunum,
tímatakmörkunum og öðrum
þrengingum. Nám er því full
vinna og þurfa flestir náms-
manna fjárhagslega aðstoð til
framfærslu. Því hlutverki
sinnir Lánasjóður íslenskra
námsmanna.
Það kann að varpa örlitlu
ljósi á aðstöðu námsmanna, að
nú í desember fær einstakling-
ur í námslán heldur minna til
framfærslu en einstaklingur
sem Iifir af ellilífeyri, að
viðbættri tekjutryggingu og
heimilisuppbót. Námsmanni á
íslandi eru áætlaðar kr.
302.600.- til framfærslu en
hann fær einungis 90% af því,
eða kr. 272.340.-. Ellilífeyris-
þeginn fær hins vegar greidd-
an lífeyri í desember kr.
296.247.-. Er þá miðað við það
að lífeyrisþeginn fái tekju-
tryggingu og heimilisuppbót.
Sjálfur lífeyririnn fyrir
desember er þá kr. 275.229.-,
en við það bætist uppbót fyrir
nóvember (skv. upplýsingum
Tryggingastofnunar ríkisins).
Ellilífeyrisþegar og námsmenn
eiga það því sameiginlegt að
þurfa að lifa af lægsta fram-
færslueyri sem tíðkast í þjóð-
félaginu.
Sé litið til baka, til þess tíma
er Stúdentaráð hóf göngu sína,
virðist samt eitthvað hafa
miðað fram á við. Þá voru það
að mestu börn embættismanna
og annarra forréttindahópa
sem áttu þess kost að ganga
menntaveginn. Nú er börnum
efnaminni foreldra gert þetta
kleift, en með því skilyrði að
sultarólin sé hert verulega."
Ásgeir Jakobsson:
Áfram Guðni
sig í Vísi á Kristi og Pílatusi
(hvað er sannleikur?) — og varð
svo mikið um, að hann hætti að
skrifa í blöð um tíma, en hefur nú
hætt við að hætta sem ágætt er,
enda náði það engum svörum, að
nokkur eignaði Þorsteini slíka
vanþekkingu, heldur höfðu menn
skemmtan af og þá ekki sízt
viðbrögðum hans.
Indriði Svarthöfði eignaði það
Cézanne að skera af sér eyrað í
stað þess sem rétt er, að það var
Van Gogh. Það er líkt um þetta og
biblíutilvitnun Þorsteins, að úti-
lokað er að Indriði hafi ekki vitað
betur, svo alkunnugt sem þetta er
í listsögunni.
Og ekki hætti hann Indriði, sem
betur fer, hann herjar í austurveg
öllum mönnum harðar, og bíta
vopnin, þótt alltaf rísi upp tveir
skrattar fyrir hvern einn sem
hann drepur.
Haraldur Blöndal setti Gissur
Einarsson niður í fjósinu við að
þýða Nýja testamentið í stað Odds
Gottskálkssonar. Einnig þetta er
svo alkunnugt að Haraldur hlaut
að vita betur. Og ekki hætti
Haraldur, enda lætur Engeyjar-
mönnum margt betur en að hætta.
Heimir Pálsson kennari í ís-
lenzku og bókmenntum við
Menntaskólann í Hamrahlíð, segir
nýlega í ritdómi, að sögning að
birgja sé aldrei með einföldu, að
réttu lagi. Hann neitaði ákveðið,
helvízkur, að hætta að skrifa,
þegar ég ræddi þetta við hann. Eg
skil það vel. Heimir þarf að skrifa
aðra bókmenntasögu, þar sem
hann getur skotið inn Gunnari
Gunnarssyni, því að nú er búið að
segja bókmenntafræðingnum að
Gunnar hafi skrifað bækur. Það
má Heimir eiga, að hann lætur
ekki hallast á um þekkinguna í
kennslugreinum sínum, íslenzku
og bókmenntum. Það er gott með
okkur Heimi, en ég hét honum því,
ég skyldi launa honum bullið í
lokin á ritdómnum sem annars
var góður (miðað við getu manns-
ins).
Ég mótmæli því eindregið, að
Guðni Kolbeinsson hætti við þátt-
inn „Daglegt mál.“ Maðurinn er
skeleggur og ræðst á garðinn, þar
sem mest þörfin er að ráðast á
hann. Guðni fjallar mikið um
daglegt málfar eins og það gerist
nú orðið og sérfræðingamálið, en
sparar sér meir en margir forver-
ar hans að elta uppi eitt og eitt
orð, sem blaðamenn í mikilli önn,
missa úr penna sínum á prent.
Ég gleymi því ekki, þegar sá
stórágæti maður, Árni Böðvars-
son, eyddi heilum þætti í prentv-
illu á fyrirsögn á greinarstúf hjá
mér. Víðar er Guð en í Görðum.
Það hafði fallið niður í prentun
„errið" í orðinu „Víðar .. .„ og
setningin varð endileysa; þetta
hlaut að vera prentvilla.
Sú bylting, sem orðið hefur í
atvinnuháttum þjóðarinnar ásamt
nýstefnu íslenzkukennslu, veldur
því að þjóðin skiptist nú orðið að
málfari í tvo hópa, þann sem
stendur föstum fótum í hefð-
bundnu málfari, notar til dæmis
mikið líkingamál úr gamalgrónu
atvinnuvegunum, sjósókn og land-
búskap, og hinn, sem er að veltast
í nýjungum og talar bíla- og
fiugvélamál og annað tæknimál og
poppmál, sem er nú reyndar þriðji
málhópurinn.
Það er lítið hægt að berjast
gegn málbreytingum af völdum
breyttra þjóðlífshátta, aðeins
fylgjast með og laga það sem
lagað verður, en það sama á ekki
við um nýstefnuna í íslenzku-
kennslu. Sú nýstefna er margþætt,
og einn þátturinn, sem hér skal
getið, er, að hætt er málfræði-
staglinu. Þar sem undirstöðuatriði
voru lamin inní nemendur með
illu eða góðu (oftar með illu) og
einnig er hætt að þreyta nemend-
ur á Egilssögu en lesin í staðinn
Vatn á myllu kölska, sem sagt
samtímabókmenntir í stað klass-
ískra.
Hrökkva ekki skólamenn við og
óttast sín verk, þegar svo er
komið, að fjölfróðir Islendingar,
sem reyna þekkingu sína í útvarpi,
vita ekki skyldleika Snorra
Sturlusonar og Sturlu Þórðarson-
ar, ekki hver var faðir Höskuldar
Hvítanessgoða og kannast þess
utan ekki við eina fleygustu
mannlýsingu í okkar dýrustu bók-
menntaperlu. (Hver er sá hinn
mikli maður er fjórir ganga
fyrir...).
Þekking þessa ágæta fólks, sem
allt er skólagengið og sumt lang-
skólagengið virðist götóttast í
fornum bókmenntum okkar. Ef
þetta er ekki Mene tekel, hvað þá?
Manninum Guðna varð svo mik-
ið um það mismæli sitt, að nota
s-endingu í eignarfalli orðsins
lækur að hann telur sér ekki
annað fært en að hætta við þátt
sinn. Það finnst mér of mikil
hótfyndni. Er þetta svoddan höf-
uðskyssa? Orðið lækur er af
i-flokki sterkra karlkynsnafnorða,
en í þeim flokki eru mörg orð með
hvorttveggja endingunni s og -jar í
eignarfalli eintölu. Þótt orðið læk-
ur teljist til þeirra orða í þessum
flokki, sem kennt er að alltaf eigi
að beygjast með -jar endingu í
eignarfalli eintölu er þá ekki orðið
komið á flakk milli s- og -jar
endingar, eins og orðið drykkur.
Það heyrist sagt til dæmis, „ég
naut ekki drykksins". Einhvern
tímann hafa skyld orð, eins og
bekkur tekið að flakka á milli
endinga. En þetta er nú ekki mitt
mál. Það sem ég ætla að gera, af
þvi ég vil Guðna áfram, er að telja
i hann kjark með því að rifja upp
nokkur skemmtileg pennaglöp
manna, sem vissu hvað rétt var,
en misstu þetta úr pennanum og
er það nú sinu meiri glæpur en
mismæli. Eða er það ekki, Guðni?
Dugði þessum mönnum að
hætta, áttu þeir ekki að hengja
sig? Hvað sem Guðni heldur nú
um þetta, þá tel ég mönnunum
skyssurnar, sem hér verða raktar,
ekki til ámælis; væri þá ekki að
tína þær til. Ég veit þeir vissu
allir betur. Það er einungis um að
ræða uppáfallandi mistök, sem
öllum verður á, sem mikið skrifa
eða tala, en þessi voru skemmtileg
og urðu mér minnisstæð.
Ég gæti náttúrulega byrjað á
Guðbrandi heitnum Jónssyni,
prófessor, og hans glappaskot var
nú heldur hressilegra en mismæli,
hann skrifaði hrokfalla skammir
um útvarpserindi, sem ekki var
flutt, en ég ætla að halda mér við
nútíðina.
Þorsteinn Thorarensen mistók
Hrafn Gunnlaugsson, sem
frægastur er af kvikmyndagerð
sinni um kolbrjálað fólk, færði
nafnbótina „hinn góði“ af Guð-
mundi á Guðbrand Þorláksson
Stálbræðsla á að geta
skilað viðunandi arði,
kostnaður 8 milljarðar
VERKEFNISSTJÓRN um stál-
bræðslu skilaði nýlega áliti og
eru niðurstöðurnar þær, að um-
rædd verksmiðja eigi að geta
skilað viðunandi arði og reynst
nokkuð stöðugt fyrirtæki.
Stofnkostnaður slíkrar verk-
smiðju er áætlaður um 8 milljarð-
ar og framleiðslumagn 15 þús-
und tonn.
I fréttatilkynningu frá iðnað-
arráðuneytínu, sem Mbl. barst í
gær segir, að ráðuneytið hafi
skipað fyrrnefnda verkefnisstjórn
30. júní síðastliðinn til að gera
áætlun um framleiðslu steypu-
styrktarjárns á íslandi. Markmið-
ið með slíkri áætlun var að kanna
hvort framleiðsla streypustyrkt-
arjárn gæti talist arðbær hér-
lendis og á hvaða forsendum.
I skýrslu verkefnisstjórnarinn-
ar segir m.a.:
„Skýrsla þessi gerir grein fyrir
áætlun um íslenska steypu-
styrktarstálsframleiðslu. Núver-
andi innanlandsmarkaður er um
13.000 tonn á ári. Gert er ráð fyrir
2,1% árlegri aukningu hérlendis í
notkun steypustyrktarstáls næsta
áratug (var 5% á árunum 1970—
1980) og að markaðshlutdeild inn-
lendrar verksmiðju verði um 90%
af þeim markaði. Yrði fram-
leiðslumagnið 12.700 tonn fyrsta
framleiðsluárið, ef framleiðslan
hæfist 1983. Ekki er reiknað með
útflutningi.
Reiknað er með að verksmiðjan
kaupi allt að 40% af nauðsynlegu
brotajárni erlendis fyrstu árin,
meðan íslensk brotajárnsvinnsla
er að þróast. Mun hlutfallið af
innfluttu brotajárni lækka jafnt
og þétt á rekstrartímabilinu.
Áætlað er að milli áranna 1988 og
2000 falli hérlendis til að meðal-
tali 15.000 tonn af nýtilegu brota-
járni á ári.
Hugsanlegt er að meðan á
byggingu verksmiðjunnar stendur