Morgunblaðið - 16.04.1981, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. APRÍL 1981
63

eftir RAGNAR
RORG
í Biblíunni segir frá því í
Mattheusarguðspjalli 26:15 er
Júdas fór til æðstu prestanna og
sagði: „Hvað viljið þið gefa mér
til þess að ég framselji yður
hann? En þeir greiddu honum
þrjátíu silfurpeninga."
Myntfræðingar hafa lengi velt
því fyrir sér hvaða silfurpeninga
Júdas hafi fengið. Á dögum
Krists voru margskonar peningar
í umferð í Gyðingalandi. Algeng-
asta myntin var silfur shekel, eða
tetradrakma sem slegin var í
hinni gömlu fönísku borg, Tyros.
Á framhlið myntarinnar var
mynd af guði þeirra Fönikíu-
Tetradrakma eða shekel frá Tyros. Stór silfurpeningur, rúm 14
grömm að þyngd. Þessir peningar voru í umferð í Júdeu á dögum
Krists. Er það hald manna að svona peningar hafi verið meðal
hinna 30 silfurpeninga, sem Júdas fékk. Á framhlið er mynd af
guðinum Melkart (líka þekktur sem Herkúles). Á bakhliðinni er
mynd af erni með pálmaviðargrein um hálsinn. Neðan við örninn,
vinstra megin, er mynd af fönisku skipi. Svona peningur, í góðu
ástandi, er seldur á um 350 sterlingspund í myntverslun Spink í
London. Tetradrakma eru fjórar drökmur.
30 silfurpeningar Júdasar
manna, Melkart. Meðal hinna
þrjátíu silfurpeninga hafa líklega
verið einnig tetradrökmur frá
borginni Antíokkíu á Sýrlandi.
Borgin Tyros var byggð af
hinum gömlu Fönikíumönnum og
var rammlega víggirt. Alexander
mikli sat lengi — allt of lengi að
honum fannst — um hana, en
hann vann hana þó á endanum.
Þessi borg er í fréttum enn þann
dag í dag. Við heyrum við og við
fréttir af því er ísraelsmenn gera
strandhögg við eða í Tyros eða
gera loftárásir á Tyros, því þar
eru samankomnir óaldarmenn.
Áður fyrr, og reyndar enn
víðast hvar, var það algengt að
margs konar mynt var í umferð.
Hér á landi er að sjálfsögðu
næstum eingöngu notuð okkar
mynt, en með ferðamönnum berst
auðvitað útlend mynt og menn
fúlsa ekki við dollurum eða
dönskum krónum. Um aldamótin
síðustu gengu hér norrænir pen-
ingar því við höfðum ekki okkar
eigin mynt. Höfðum að vísu seðla.
í Gyðingalandi hinu forna gengu
alls konar silfurpeningar. Ef
menn voru ekki vissir um gildi
peninganna var silfrið einfald-
lega vegið.
Júdasi varð ekki af hinum
þrjátíu silfurpeningum. Hann
kom upp um hver Kristur var
með að hann gekk til hans og
kyssti hann og sagði: „Heill
rabbí.“. Þetta var merki til sam-
særismannanna um hver Kristur
væri. Er Júdasi varð ljóst hvert
óhæfuverk hann hafði unnið, seg-
ir Biblían að hann hafi iðrast:
„Ég hef drýgt synd, er ég sveik
saklaust blóð.“ En þeir sögðu:
„Hvað varðar oss um það? Þú
verður að sjá fyrir því.“ „Og hann
fleygði silfurpeningunum inn í
musterið og hafði sig á braut; og
hann fór burt og hengdi sig.“
Þessi Júdasarkoss og hinir
þrjátíu silfurpeningar hafa orðið
mörgu skáldinu að yrkisefni,
bæði í bundnu máli og ljóðum.
Prestar hafa líka lagt út af þessu
í ræðum sínum öldum saman.
Myntsafnarar eiga margir
tetradrökmur frá Tyros eða Antí-
okkíu í safni sínu til að minnast
óhæfuverks Júdasar og vel má
vera að enn séu í umferð einn eða
fleiri af hinum upphaflegu þrjá-
tíu silfurpeningum Júdasar. En
þeir eru líka meðal vor Júdasarn-
ir, sem þykjast kyssa oss, en eru
jafnframt reiðubúnir að fram-
selja okkur íslendinga sínum
hjáguð. Hans kerfi hefir brugðist,
en hann er enn nógu ríkur til að
geta greitt af sér þrjátíu rúblur
og meira en það í silfri eða gulli.
Todor Zhivkov
endurkjörinn
Sofia. AP.
TODOR Zhivkov var endurkjörinn
leiðtogi Kommúnistaflokks Búlg-
aríu i lok 12. þings flokksins
nýlega. Litlar breytingar urðu á
flokksforystunni. Zhivkov, sem er
sjötugur, er jafnframt forseti
landsins, en hann hefur verið
leiðtogi búlgarska kommúnista-
flokksins frá 1954.
Meðal þeirra breytinga sem sam-
þykktar voru á þinginu var að
fækkað var í flokksstjórninni úr 14
mönnum í 12, en riturum í mið-
stjórn var fjölgað úr níu í tíu.
Þá var gerð sú breyting að
Zhivkov verður héðan í frá aðalrit-
ari flokksins, en ekki fyrsti ritari,
eins og verið hefur. Aðalritaratitill-
inn var felldur niður fyrir allmörg-
um árum. Hin opinbera fréttastofa
landsins, BTA, sagði að þessi breyt-
ing ætti að undirstrika samstöðu
flokksmanna og hugmyndaauðgi
forystunnar.
I opnunarræðu á þinginu lét
Zhivkov þau orð falla, að ekki væri
hægt að leiða augun hjá því að
ýmsir vankantar og veikleikar væru
innbyggðir í stjórnkerfi landsins.
Hann hét því í ræðunni að vöru-
framboð yrði aukið og bætt, en telja
kunnugir að Búlgarir hafi vaxandi
áhyggur af ástandinu í Póllandi.
Laxeldisstöð BP við Rossland i nágrenni Björgvinjar í Noregi.
BP reisir laxeldisstöð
í sjó við Nýja Sjáland
UTIBÚ BP-oliufyrirtækisins á
Nýja-Sjálandi hefur i hyggju að
hefja laxeldi i sjó á Stewart-eyju
sunnan við Suðurey.
Haft er eftir framkvæmdastjóra
fyrirtækisins, að samstarfsfyrirtæki
í Evrópu hafi nú þegar fengið mikla
reynslu á sviði laxeldis í sjó.
BP á Nýja-Sjálandi hefur í hyggju
að rækta lax í stórum stíl. Verður
reist klakstöð á landi, en ker og
girðingar í sjó. BP-olíusamsteypan
hefur látið að sér kveða á sviði
laxeldis í Noregi, Portúgal, á Fíla-
beinsströndinni og nú á Nýja-Sjá-
landi. Jafnframt er BP stærsti
framleiðandi fiskifóðurs í veröld-
inni, að því er segir í Fishing News.
MITSUBISHI

Nýr 4hjóladrifinn
torfæru „Pick-up“
með aksturseiginleika fólksbíls
IhIhekla hf
s Laucpvegi 170-172 Simi 21240
♦ OMikið brattaþol OSjálfstæð snerilfjöðrun að framan O Veltistýri
ÆTW MITSUBI5HI O Mjög hljóðiát og sparneytin vél OHIífðarpönnur undir vél OTvöfalt hemlakerfi með þrýstijafnara
■ vii ■ juuuni MOTORS með titringsdeyfum og gírkössum — stöðugur í hálku