Morgunblaðið - 01.05.1981, Qupperneq 1

64 SÍÐUR
96. tbl. 69. árg.
FÖSTUDAGUR 1. MAÍ 1981
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Ljósm: Kristján Kinarsson
Pólland:
Verkamenn kjörnir
í stjórnmálanefnd
Varsjá. 30. april. AP.
MIDRTJÓRN pólska kommúnista-
flokksins skipaði i dag tvo vprka-
mcnn í stjórnmálancínd flokksins á
20 tíma fundi þar scm cinkum var
rætt um kröfur óbrcyttra flokks-
manna um cndurbætur innan
flokksins. Á fundinum var cinnÍK
ákvcðið að víkja fyrrum forsætis-
ráðhcrra, Jozcf Pinkowski. úr
stjórnmálaráðinu o« samþykktar
afsaKnir annarra þrÍKKja.
Gerard Gabrys, námamaður frá
Chorzow, ok ZyKmunt Wronski,
járniðnaðarmaður við Ursus-verk-
smiðjurnar hjá Varsjá, voru á fund-
inum kosnir með leynileKri atkvæða-
Kreiðslu, að því er hin opinbera
pólska fréttastofa sagði. Ekki er
vitað hvort þeir eru félaRar í Sam-
stöðu, hinu óháða verkalýðssam-
bandi. Kania, formaður pólska
komntúnistaflokksins, saKÖi eftir
fundinn, að nú hefði fyrsta skrefið
verið stÍKÍð í þá átt að pólskur
verkalýður fengi aðild að æðstu
stjórn flokksins.
Ákveðið hefur verið að pólska
þingið komi saman 6. maí nk. og
mun þá verða lagt fyrir það frum-
varp, sem heimilar frjáls og óháð
samtök sjálfseignarbænda, en um
það samdist með fulltrúum Sam-
stöðu og stjórnvalda á föstudeginum
langa.
Sendimanni páfa
varð ekki ágengt
Bolfast. 30. april. AP.
SÉRLEGUR scndimaður páfa
hélt í dag frá Belfast og hafði
þá ekkert orðið ágcngt í því að
fá Bobby Sands og þrjá aðra
skæruliða til að hætta hung-
urmótmælum. scm nú eru að
draga Sands til dauða. Marg-
arct Thatcher itrekaði i dag
fyrri afstöðu sína ok saKÖi, að
ckki kæmi til grcina að gl»‘pa-
mcnn fcngju scrstöðu scm póli-
tískir fangar.
John Magee, sendimaður páfa,
sagði við brottförina frá Belfast
í dag, að hann hefði beðið
skæruliðana, fjölskyldur þeirra
og bresk yfirvöld að binda enda
á „hvers kyns ofbeldi" og kvaðst
fara með þá von í brjósti, að
friðsamleg lausn fyndist á því
„hörmulega og hættulega
ástandi", sem nú ríkti.
Breskir embættismenn sögðu í
dag, að líf Bobby Sands, sem
fastað hefur í 61 dag, og skæru-
liðans Francis Hughes, sem
fastað hefur í 46 daga, héngi nú
á bláþræði og mætti búast við
láti þeirra á hverri stundu.
Móðir Sands var hjá syni sínum
í dag og sagði á eftir, að hún
byggist nú „við endalokunum".
Jafnframt bannaði hún læknum
að hjálpa syni sínum.
Humphrey Atkins, írlands-
málaráðherra bresku stjórnar-
innar, sakaði í dag hinn ólöglega
írska lýðveldisher, IRA, um „út-
hugsaða og kaldrifjaða" herferð.
sem ætlað væri að koma á
blóðugum átökum á Norður-
Irlandi. I neðri málstofu breska
þingsins í dag ítrekaði Margaret
Thatcher, forsætisráðherra,
fyrri yfirlýsingar sínar og sagði
að ekki kæmi til mála að með-
höndla glæpamenn sem pólitíska
fanga, hvorki nú né síðar.
Hægriöf gamenn í
S-Airíku unnu á
JóhanncsarborK. 30. apríl. AP.
JÓÐERNISFLOKKURINN hélt
yfirKnæfandi mcirihiuta sinum i
þingkosninKunum í Suður-Afriku.
cn mikil fylgisaukninK hæKriöfKa-
manna bcndir til þcss að þeir Kætu
lamað tilraunir stjórnarinnar til að
draga úr kynþáttamismunun.
Flokkur hæKriöfKamanna, Her-
stÍRte (cndurskipulagði) Þjóðernis-
flokkurinn (HNP) fékk fimm sinnum
meira fylKÍ en í kosningunum 1977,
þótt honum tækist ekki að koma
manni að. Leiðtogi HNP, Jaap Mara-
is, kallaði þessa fylgisaukningu mik-
ilvægustu niðurstöðu kosninganna.
„Vanmetið ekki þá skelfingu, sem
mun grípa um sig hjá stjórninni út af
þessum úrslitum," sagði hann.
Fylgi þjóðernissinna minnkaði um
átta af hundraði, en þeir fengu 65%
atkvæða síðast. Þeir munu tapa alls
sex þingsætum. Framfarasinnaði
sambandsflokkurinn (PFP) hlaut 26
þingsæti og bætti við sig átta og Nýi
lýðveldisflokkurinn hélt átta þing-
sætum af níu, tapaði nokkrum til
PFP en vann önnur í staðinn.
Stjórnarblaðið Citizen spáir því, að
stjórnmál í Suður-Afríku verði aldrci
eins og þau áður voru eftir kosn-
ingarnar. Óánægja hægrimanna ,
hjáseta og mótmælaatkvæði muni
hafa alvarlegar afleiðingar fyrir
hollenzkættaða landsmenn og landið.
Klofningur ríkir í Þjóðernisflokkn-
um vegna tilrauna P.W. Botha for-
sætisráðherra til að draga úr kyn-
þáttaaðskilnaði, segir hlaðið, og
Herstigte-flokkurinn hefur notfært
sér ugg, óvissu, beiskju og vonleysi og
boðað ómengaða kynþáttastefnu.
Rlaðið hvetur Botha til að hafa þessa
óánægju að engu og stuðla að breyt-
ingum í þjóðarþágu en ekki flokks-
þágu.
Líbanon:
Arabaríki bjóða Sýr-
lendingum heraðstoð
Sýrlendinga og ísraela ef svo fer,
að sýrlenskt flugskeyti grandar
ísraelskri flugvél. ísraelska út-
varpið hafði það fyrir satt, að
Begin forsætisráðherra og helstu
samstarfsmenn hans hefðu ákveð-
ið, að „ísraelar hopuðu hvergi þó
að til beinna átaka kæmi við
Sýrlendinga".
Rayak. Líbanon. 30. april. AP.
Utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna. Alexandcr M. Ilaig.
hvatti í gær Sovétmenn til að
hafa samvinnu við Bandarikja-
mcnn um að koma á friði i
Líbanon og sagði ástandið þar
vcra „afar hættúIcKt". Haft er
cftir opinberum hcimildum i
Damaskus. að Saudi-Arabar og
Kuwaitbúar hafi boðist til að
vcita Sýrlcndingum liðsinni
vcgna loftárása ísraela og i
sýrlenska útvarpinu var enn-
frcmur frá því skýrt í daK. að allur
hcrafli Libýumanna væri þeim til
rciðu.
Israelskar flugvélar skutu í
fyrradag niður tvær þyrlur sýr-
lenskar en haft er eftir frétta-
mönnum jafnt sem opinberum
heimildum, að í dag hafi þær ekki
haldið uppi venjubundnu eftirlits-
flugi. Er það talið stafa af ótta
ísraela við sovéskar eldflaugar,
sem fullyrt er, að Sýrlendingar
hafi nú komið fyrir í Líbanon.
Menachem Begin, forsætisráð-
herra Israels, sagði í Tel Aviv í
dag, að Israelar hefðu enga full-
vissu fyrir þvi, að Sýrlendingar
hefðu komið SAM-eldflaugum
fyrir í Líbanon og stangast það á
við fyrri fullyrðingar um það
efni. Svo virtist sem Begin vildi
með orðum sínum draga úr spenn-
unni og kvaðst hann ekki trúaður
á, að til styrjaldar kæmi milli
Sýrlendinga og ísraela.
Haft er eftir opinberum heim-
ildum í Damaskus, að sérstakur
sendimaður Khaleds konungs í
Saudi-Arabíu hafi flutt Sýrlend-
ingum þau skilaboð, að Saudi-
Arabar væru reiðubúnir að koma
Sýrlendingum og Palestínu-
mönnum til hjálpar vegna loft-
árása ísraela. Sömu sögu væri
einnig að segja af Kuwaitbúum og
auk þess hefðu Líbýumenn til-
kynnt, að allur þeirra her væri
tilbúinn til að taka þátt í barátt-
unni gegn ísrael.
Víða er nú barist í Líbanon og í
dag skutu palestínskir skæruliðar
í S-Líbanon eldflaugum á ísraelskt
landsvæði. Átökin nú hófust 1.
apríl sl. með umsátri Sýrlendinga
um borgina Zahle, sem kristnir
menn byggja. Vestrænir sendi-
menn í Beirut hafa varað mjög við
því ástandi, sem nú ríkir, og telja,
að til styrjaldar geti komið milli