Morgunblaðið - 07.03.1982, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. MARZ 1982
íslendingar eiga sinn fulltrúa { safninu. Hér er eitt verka Errós.
Skúlptúrinn, sem í mínum augum líkist einna mest trommusetti.
POMPIDOU-SAFNH) í PAHÍS:
Þar mætast allar mögulegar
listastefnur undir sama þaki
Frá (>nnti Nisscl.s,
rrt'llanianni Mlil.
í París:
Margir Parísarbúar létu í ljós
óánægju sína á þeim tíma er
ákveðið var hvar Pompidousafnið
skyldi standa.
Einnig voru inenn ekki að öllu
sáttir, er þeir komumst að raun
um hvaða tilgangi safnið ætti að
gegna. Hvers vegna að byggja nýtt
hús, er við höfum það fyrir? „Pen-
ingasóun," sögðu menn.
Þannig var að í upphafi ákvað
franska stjórnin að gefa ákveðna
fjárupphæð, sem renna ætti til
menningarlegra nota, og skiptast
á milli allra borga og smábæja í
Frakklandi. Myndu þannig allir
nóta þessarar fjárhæðar. En ráða-
menn skiptu um skoðun og ákváðu
að reist skyldi ein bygging á höf-
uðborgarsvæðinu þ.e.a.s. í París
sjálfri. Autvitað urðu utanbæj-
armenn óánægðir. Parísarbúum
þótti byggingin ekki falleg, né
heldur falla inn í þetta gamal-
gróna hverfi, sem er eitt það elsta
í París. Til þess að hægt yrði að
reisa safnið, þurfti að ryðja burtu
heilli götu sem hét Quincanpoix,
ein frægasta vændiskvennagata
Parísarborgar. Sumir glöddust, en
aðrir ekki, og sjálfsagt hafa ein-
hverjir séð eftir sínu franska
Grjótaþorpi.
I dag sjáum við þarna stóra ný-
tískulega byggingu, sem lítur út
fyrir að vera byggð úr rörum.
Safnið stendur fyrir sínu, sem vel
hugsuð menningarmiðstöð og allt-
af er fullt úr úr dyrum. Er inn er
komið blasir við manni stærðar
spjald sem hangir í loftinu af
Pompidou sjálfum, fyrrum
Frakklandsforseta, en hann var
frumkvöðull þess að húsið var
byggt.
Byggingin sjálf samanstendur
af sex hæðum. Neðanjarðar er
„Ircam" þar sem samhæfing tón-
listar og hljóðeðlisfræði fara
fram, en einnig eru þar rannsókn-
ir hvað varðar tónsmíðatækni
hljóðfæra, mannsraddar og svo
frv. Sýningar fara fram í safninu
allt árið. Þessa dagana er sýning
um París frá árinu 1937—1957 að
Ijúka. Þetta er fróðleg sýning og
öllu vel skipulega komið fyrir.
Annars þarf nokkra daga til að
skoða sýninguna vel til hlítar.
Kvikmyndir eru í gangi allan dag-
inn, sem sýna hörmungar stríðs-
áranna, og var ekki laust við að
um mann færi hrollur að þeim
loknum. Við, sem höfum aldrei
haft stríðið, hungrið, kuldann og
óöryggið fyrir utan dyrnar hjá
okkur eigum erfitt með að skilja
slíkt.
í safninu er að finna listaverk
frægra listamanna, eins og Pic-
asso, Dali, og síðast en ekki síst
íslendingsins Erró. Það var reglu-
lega ánægjulegt að finna verk eft-
ir Islending í safninu, þau mættu
gjarnan vera fleiri. Auðvelt er
fyrir foreldra að koma með börn
sín í safnið, þar sem gæsla er á
staðnum. Þar finna börnin bóka-
safn við sitt hæfi og leikherbergi
sérstaklega hönnuð fyrir börn.
Eitt fullkomnasta bóka- og plötu-
safn sem völ er á hefur húsið að
geyma og einnig er hægt að læra
öll tungumál þar, meira að segja
íslenskuna! Hvað þeir eru margir
sem leggja stund á íslensku þar
veit ég ekki, en hinsvegar veit ég
um þrjá Englendinga og tvo
Fransmenn.
Það er svo sannarlega þess virði
fyrir ferðamenn, sem koma til
Parísar, að skrifa Pompidousafnið
á minnislistann. En það er ekki
einungis safnið sjálft sem vekur
athygli, heldur einnig svæðið fyrir
framan safnið, sem er venjulega
þegar veður leyfir, fullt af allskon-
ar listamönnum og málurum sem
reyna að veiða vegfarendur til að
láta mála sig. Ofast falla ferða-
mennirnir fyrir slíkum freisting-
um.
Tónlistarmenn, einn eða fleiri,
spila saman, söngvarar, dansarar
og látbragðsleikarar, menn sem
gleypa eld, liggja á glerbrotum eða
teinum og upprennandi fakírar
skemmta áhorfendum. Aðrir kom
með stól undir hendinni og halda
ræður. Þar ber einna mest á Agu-
igui Mona, ritstjóra Le Mona
Freres. Þessi maður er vel kunnur
Parísarbúum fyrir margar snjall-
ar ræður. Líruleikarar láta sig
aldrei vanta, og menn koma upp
allskonar skúlptúr um svæðið.
Eitt eiga allir þessir listamenn
sameiginlegt, við áhorfendur lát-
um af hendi rakna einn eða tvo
franka til þeirra. Einhvern veginn
verða þeir að lifa, og sjálfsagt er
enn í dag hægt að finna fátæka
listamenn í París.
Til gamans vil ég geta þess að
þennan dag, sem ég lagði leið
mína í safnið, sá ég þennan
skúlptúr sem myndin er af. Er ég
hafði lengi velt því fyrir mér hvað
þetta væri nú eiginlega eða hvort
þetta ætti að tákna eitthvað
ákveðið, vék ég mér að listamann-
inum og spurði hvað þetta væri.
Hann leit á mig og sagði að það
væri alveg augljóst. Ég leit rann-
sakandi augum á verkið og sagði:
„Þetta kemst næst því að vera
trommusett." Listamaðurinn
hrópaði upp yfir sig, og baðaði út
öllum öngum (hann var franskur),
og ég sá ekki betur en hann færi
bara að gráta, svo ég hraðaði mér
í burtu. En um leið henti ég tíu
frönkum í hattinn hans, og er ég
sneri mér við sá ég ekki betur en
að ofurlítið bros hefði færst yfir
andlitið á honum.
Eitt verka Picassos á safninu.
I.átbragðsleikur á torginu fyrir framan safnið.
» wti m m-m tá *i —Aii m