Morgunblaðið - 27.07.1982, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. JÚLÍ1982
„ARAFAT FORMAÐUR VIÐURKENNIR:
allar ályktanir Sameinudu þjóAanna varAandi Palestinumilid" — stendur
á skjalinu sem Paul McCloskey, repúblikanaþingmaður frá Kaliforníu,
áleit í fyrstu að jafngilti formlegri viðurkenningu PLO á tilverurétti
Ísraelsríkis. AP-simam;nd.
Alyktanir Örygg-
isráðs SÞ og
afstaðan til PLO
ÁLYKTANIR Öryggisráðs Samein-
uðu þjóðanna nr. 242 og 338 eni lyk-
illinn að afstöðu Bandaríkjanna til
PLO, en sú margyfirlýsta stefna er i
stuttu máli þessi: „Bandaríkin munu
hvorki viðurkenna PLO né eiga
samningaviðræður við samtökin á
meðan þau viðurkenna ekki tilveru-
rétt Ísraelsríkis og fallast á ályktanir
Öryggisráðs SÞ nr. 242 og 338.“
Bandaríski fulltrúadeildarþing-
maðurinn Paul McCloskey, repú-
blikani frá Kaliforníu, sem var
viðstaddur þegar Yasser Arafat
leiðtogi PLÓ undirritaði yfirlýs-
ingu í Beirút sl. sunnudag, þess
efnis að PLO viðurkenni allar
ályktanir Sameinuðu þjóðanna
sem vörðuðu Palestínumenn.
Áheyrnarfulltrúi PLO hjá Samein-
uðu þjóðunum, Zehdi Terzi, segir
að skjalið sem Arafat hafi undir-
ritað í Beirút taki ekki til ályktana
242 og 338, enda er í hvorugri
minnzt á Palestínumenn.
Ályktun 242 var samþykkt í Ör-
yggisráðinu hinn 11. nóvember
1967, að loknu sex daga stríðinu í
júní það ár. Þar segir að „réttlátur
og varanlegur friður í Miðaustur-
löndum skuli grundvallast á
brottflutningi ísraelsks herliðs frá
þeim landsvæðum araba sem her-
numið hafi verið í stríðinu og á
viðurkenningu þess að öll ríki í
þessum heimshluta skuli ráða sér
sjálf, eiga óskoraðan yfirráðarétt á
landi og hafa pólitískt sjálfstæði,
svo og rétt til að lifa í friði innan
öruggra og viðurkenndra landa-
mæra.“
Á Palestínuvandamálið er ekki
minnzt í ályktun þessari, að öðru
leyti en því að kveðið er á um nauð-
syn „réttlátrar lausnar flótta-
mannavandamálsins." Þótt um-
ræddir flóttamenn séu Palestínu-
menn sem flúðu land þegar ísra-
elsríki var stofnað þar árið 1948 er
Palestínumanna ekki getið í álykt-
uninni.
Ályktun öryggisráðsins nr. 338
kom í kjölfar stríðsins 1973 og fel-
ur í sér áskorun um vopnahlé, taf-
arlausa framkvæmd á því sem
fram kemur í ályktun 242 og samn-
ingaviðræður um „réttlátan og
varanlegan frið í Miðausturlönd-
um.“
Árið 1975 gerði Henry Kissinger,
þáverandi utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, ísraelsstjórn grein
fyrir því að Bandaríkjastjórn
mundi ekki eiga orðastað við PLO,
nema samtökin yrðu við þeirri
kröfu sem að framan greinir, og sú
hefur verið stefna þeirra stjórna
sem Bandaríkin hafa búið við síð-
an.
Hinn nýi utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, George Shultz,
sagði fyrir skemmstu: „Palestínu-
menn verða að hafa málsvara í
þeim viðræðum sem eiga sér stað
og PLO kemur til greina í það hlut-
verk. Það eru fleiri sem koma til
greina." Shultz bætti því við að áð-
ur en PLO gæti tekizt á hendur
slíkt hlutverk yrðu samtökin að
þvo af sér hryðjuverkastimpilinn.
Formaður bandarísku sendinefndarinnar:
Hvalastofnar minnka þrátt
fyrir friðunaraðgerðir
Brighlon, 26. júlí. AP.
„VIÐ HÖFUM um langt skeið fylgst
grannt með ástandi hvalastofna og
sáum að þeir voru á undanhaldi
þrátt fyrir margs konar jákvæðar að-
gerðir af hálfu Alþjóðahvalveiðiráðs-
ins,“ sagði John Byrne, formaður
sendinefndar Bandaríkjamanna.
„Það er augljóst að þessi
ákvörðun um algert veiðibann frá
og með 1986 kemur illa niður á
þeim þjóðum, sem til þessa hafa
haft sig mest í frammi í hvalveið-
um. Þess vegna var hvalveiðikvót-
inn ekki skorinn eins harkalega
niður fyrir næsta veiðitímabil eins
og farið var fram á.“ Leyft verður
að veiða 12.000 hvali næsta veiði-
tímabil, en talið var að kvótinn
yrði jafnvel skorinn úr 14.000
niður í 10.000 hvali.
Japanir hafa látið í það skína,
að þeir kunni e.t.v. að draga sig út
úr Alþjóðahvalveiðiráðinu og
virða þannig ákvarðanir þess að
vettugi. I tilkynningu frá jap-
önsku stjórninni er ákvörðun Al-
þjóðahvalveiðiráðsins harkalega
gagnrýnd. Segir þar ennfremur,
að undanfarin ár hafi tilfinninga-
leg sjónarmið, sem enga samleið
eigi með störfum ráðsins, ráðið
ferðinni og loks haft betur þegar
gengið var til atkvæða á fundi
ráðsins í síðustu viku.
Svo að segja hvert einasta
dagblað í Japan hefur fjallað um
hvalveiðibannið í leiðara sínum og
er þar farið hörðum orðum um
starf Alþjóðahvalveiðiráðsins og
það sakað um að bregðast trausti
þeirra þjóða, sem mest eigi undir
því. Segja mörg blaðanna enn-
fremur, að sjónarmið þjóða, sem
aldrei hafi stundað hvalveiðar og
séu þar af leiðandi óháð hvalveið-
um að öllu leyti, hafi ráðið ferð-
inni og það sýni öðru fremur að
eitthvað hljóti að vera bogið við
starfsemi ráðsins.
Friðargöngufólk
slapp úr „gæslua
Moskvu, 26. júlí. AP.
NOKKRUM norrænum konum sem
taka þátt í friðargöngunni í Sovét-
ríkjunum þessa dagana, hefur tekist
að ná tali af nokkrum óbreyttum,
sovéskum borgurum. Þykir það
mjög í frásögur færandi því að ferðin
hefur verið þrautskipulögð af hálfu
yfirvaldanna og mest snúist um
heimsóknir í verksmiðjur, viðræður
við stjórnskipaða friðarsinna og píla-
grímsferðir til minnismerkja um síð-
ari heimsstyrjöldina.
„Vinkonu minni og mér tókst að
læðast upp á efstu hæð í einni
ríkisversluninni og þar varð fyrir
okkur heldur óhrjálegur salur þar
sem fjöldi kvenna sat við sauma,"
sagði ein sænsku kvennanna, en
göngufólkið er að þremur fjórðu
konur. „Við létum þær fá upplýs-
ingar um gönguna og þær virtust
mjög ánægðar með að sjá okkur."
Friðargangan hófst í Vyborg,
sem Rússar tóku af Finnum á sín-
um tíma, og lýkur í Minsk í
Hvíta-Rússlandi. Hápunktur
hennar átti að vera útifundur í
Moskvu en sovésk stjórnvöld
leyfðu konunum aðeins að ganga
frá járnbrautarstöðinni að hótel-
inu og ákváðu sjálf hvenær og
hvar skyldi gengið. Sovéskir fjöl-
miðlar hafa þagað þunnu hljóði
um friðargönguna og finnst kon-
unum sem almenningur sýni
henni nokkurt andvaraleysi þrátt
fyrir nokkur hundruð sovéska
þátttakendur sem stjórnvöld hafa
látið þeim í té.
Mestur tími friðarfólksins hefur
farið í heimsóknir í verksmiðjur
og stofnanir, viðræður við opin-
bera friðarsinna og í að skoða
sögulega merkisstaði. Sunnudeg-
inum, siðasta deginum í Moskvu,
vörðu konurnar öllum í bátsferð
eftir Moskvuá. I bítið morguninn
eftir fóru þær til Smolensk.
Dagblöð á Norðurlöndum hafa
gagnrýnt þessa ferð mjög og eru
konurnar sakaðar um frámuna-
legan barnaskap frammi fyrir
rússnesku ritskoðuninni. Sovéskir
túlkar hafa t.d. orðið uppvísir að
því að falsa orð kvennanna og sem
dæmi um það má nefna, að eitt
sinn þýddu þeir orðin „stefna
Bandaríkjastjórnar" sem „árásar-
og heimsveldisstefna Bandaríkja-
stjórnar". Ekki síst eru margir
landar þeirra æfir yfir að þær
skuli hafa neitað að eiga fund með
þeim sovéskum friðarsinnum sem
ekki eru í náðinni hjá stjórnvöld-
um.
„Við höfum samúð með þeim en
við getum ekki haft samband við
þá. Við lofuðum því að gera ekkert
nema mótmæla kjarnorkuvopn-
um,“ sagði Inga-Brita Melin, ein
sænsku kvennanr.a.
Afganistan:
Norsks blaða-
manns saknað
^ <)sló, 26. júlí. Frá fróUaritara Mbl.
ÓTTAST er um afdrif norsks blaða-
manns, Stále Gundhus, í Afganistan
og er talið víst að hann hafi fallið í
átökum milli sovéskra hermanna og
afganskra skæruliða.
Gundhus hefur farið um Afgan-
istan í fylgd með skæruliðum og er
það hald manna, að hann hafi lát-
ið lífið fyrir um mánuði þegar til
mikilla bardaga kom milli her-
manna úr innrásarliði Sovét-
manna og skæruliða. Frétt barst
um, að Evrópumaður hefði fallið í
þessum átökum og í norska utan-
ríkisráðuneytinu er talið, að þar
hafi verið um Gundhus að ræða.
Stále Gundhus var á sínum tíma
í stjórn stúdentasamtaka hægri-
manna í Noregi og hefur skrifað
fyrir borgarablöðin.
Öldrunarráðstefna
SÞ hafin í Vín
Vínarborg, 26. júlí. AP.
FULLTRÚAR frá á annað hundrað
ríkjum komu saman við opnun
tveggja vikna ráðstefnu um vanda-
mál aldraðra. Ráðstefnan er haldin í
Vinarborg á vegum Sameinuðu þjóð-
anna.
Samkvæmt ýmsum rannsókn-
um fer fólki yfir 60 ára örast
fjölgandi í heiminum þegar miðað
er við ýmsa aldurshópa. Umfjöll-
un á ráðstefnu Sameinuðu þjóð-
anna tekur til fólks sem er komið
yfir sextugt, en í einni skýrslunni
sem lögð hefur verið fram á ráð-
stefnunni í Vín er gert ráð fyrir
því að árið 2025 hafi tala fólks
yfir sextugu fimmfaldast í veröld-
inni, miðað við það sem nú er.
Svo sem kunnugt er hefur árið
1982 verið helgað málefnum aldr-
aðra, og er ráðstefnan í Vín liður í
því sem fram fer á vegum Sam-
einuðu þjóðanna af því tilefni.
Millisvæðamótið í skák í Las Palmas:
Smyslov öruggur
Us Palma.s, 26. júlí. AP.
VASILY Smyslov, fyrrum heims-
meistari, er nú í efsta sæti milli-
svæðamótsins í skák í Las Palmas á
Kanaríeyjum. Hefur Smyslov hlotið
7,5 vinninga í 10 umferðum.
Einni skák er enn ólokið úr 10.
umferðinni, viðureign Brasilíu-
mannsins Jaime Sunnuye Neto og
Lev Psakhis frá Sovétríkjunum.
Fór skák þeirra í bið öðru sinni
eftir 65 leiki.
Næstir á eftir Smyslov koma
þeir Zoltan Ribli frá Ungverja-
landi, sem er enn ósigraður einn
keppenda á mótinu, og Suba frá
Rúmeníu með 6,5 vinninga hvor.
Tukmakov frá Sovétríkjunum er
í 4. sætinu með 6 vinninga og síð-
an koma þeir Petrosian, Timman
og Larsen með 5,5 vinninga hver,
þá Pinter með 5, Bouaziz og Mestel
með 4 vinninga, Psakhis með 3,5
og biðskák, Browne og Karlsson
með 3 vinninga hvor og Neto rekur
lestina með 2,5 vinninga og bið-
skák.
Við fljúgum með frakt til og frá
Kaupmannahöfn 12 sinnum í viku
mh (sumar fljúgum við með frakt til 13 borga 61 sinni í viku.Kaupmannahöfn er ein þeirra-
Ferðatfðni takmarkar kostnaðarsamt birgðahald.
FLUGLEIDIR
FLUGFRAKT