Morgunblaðið - 19.11.1982, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 19. NÓVEMBER 1982
17
Fyrst fólk og hug-
myndir í bland,
síðan framboð
— segir Vilmundur Gylfason um stofnun
Bandalags jafnaðarmanna
„ÞEIR SEM að okkur standa segja að svo eigi að vera,“
svaraði Vilmundur Gyltason alþingismaöur, er Mbl. spurði
hann í gær, hvort „Bandalag jafnaðarmanna“, sem Vilmund-
ur boðaði á Alþingi í gær að stofnað yrði, um leið og hann
tilkynnti úrsögn sína úr Alþýðuflokknum, myndi bjóða fram í
öllum kjördæmum fyrir næstu kosningar.
Vilmundur sagði aðspurður
um hversu fjölmennur hópur
stæði með honum í stofnun
bandalagsins að hann væri „all-
stór, en ekki mjög“. Þá var hann
spurður hvort hann hefði leitað
til Kvennaframboðs eftir stuðn-
ingi. Hann sagði allar fréttir af
slíku rangar. Hann sagði það
fólk sem stæði með honum í
undirbúningi að stofnun banda-
lagsins gott fólk. „Fjölmiðlar
eru mikið að spyrja hvaða fólk
þetta sé og hvort þetta sé frægt
fólk. Þetta er eins og dönsk
vikublaðamennska. Þetta er gott
fólk sem ráðleggur okkur. Við
ætlum að vanda þetta mjög vel
og við þurfum að athuga okkar
gang. Fyrst koma í bland fólk og
hugmyndir, þá framboð." Frek-
ari ákvarðanir um hvernig stað-
ið yrði að kynningu bandalags-
ins o. fl., sagði Vilmundur á und-
irbúningsstigi.
Þá var Vilmundur spurður
hvort þingsályktunartillaga
hans um breytingu á stjórnskip-
unarlögum væru sniðnar eftir
frönskum lögum. Hann sagði:
„Að hluta, en að hluta til er hér
um að ræða lausn á sams konar
vanda og Frakkar voru að leysa
1958, en hann var sá að París
hafði svo lítið vægi atkvæða. En
þessi útfærsla er, og á það legg
ég áherslu, mjög mikilvæg í
mörgum aðalatriðum við ís-
lenzkar aðstæður. Alþingi á að
fara með utanríkismál, ekki
framkvæmdavaldið. Það þarf að
valddreifa meðferð utanríkis-
mála vegna þess að utanríkis-
málin eru flóra íslenzkra þjóð-
mála." Vilmundur sagði í þessu
sambandi að flugstöðvarmálið
væri lýsandi dæmi um ástand
utanríkismála við núverandi að-
stæður.
Vilmundur lagði mikla
áherslu á að Bandalag jafnað-
armanna yrði bandalag gegn
stjórnmálaflokkunum. Hann
var þá spurður hvort bandalagið
gæti orðið annað en einn stjórn-
málaflokkurinn enn, ef það biði
fram til komandi Alþingiskosn-
inga á sama hátt og nú viðgeng-
ist. Hann svaraði: „Við erum að
leggja fram mál í dag sem er
uppstokkun á stjórnarkerfinu í
landinu og verði það að veru-
leika fylgir uppstokkun á vald-
dreifingu og valdakerfi stjórn-
málaflokkanna -í kjölfarið. En
stjórnmálaflokkarnir eru mjög
skaðlegir vegna þess hversu
fámennir þeir eru.“ Vilmundur
sagðist gera sér vonir um að
með sterku almenningsáliti
næðu þessr hugmyndir hans
fram að ganga. Hann var spurð-
ur hvort Bandalagið myndi
starfa sem stjórnmálaflokkur ef
tillögur hans næðu ekki fram að
ganga. „Bandalagið er og verður
bandalag, að minnsta kosti
standa mínar vonir til þess.“
Hann sagði í lokin að ef ekki
yrði af breytingum þeim sem
hann legði til, að þrátt fyrir
skoðun sína á stjórnmálaflokk-
unum þá væri ekki allt „and-
styggilegt" sem frá þeim kæmi.
Kjartan Jóhannsson um úrsögn Vilmimdar:
Hefur ekki áhrif
á störf né stefnu
Kirkjuráð, sem kosið var við lok kirkjuþings í gær. Á myndinni eru (f.v.) Kristján Þorgeirsson, séra Sigurður
Guðmundsson víglubiskup, Pétur Sigurgeirsson biskup, Gunnlaugur Finnsson frá Hvilft og séra Jónas Gíslason
háskólakennari. Morgunblaöiö/ Kristján Einarsson
Kirkjuþingi lokið:
„Þakklæti til forsjónarinnar
fyrir handleiðslu þessa merku
daga er mér efst í huga“
— sagði Pétur Sigurgeirsson biskup
„Á ÞESSARI stundu er mér efst í huga þakklæti til forsjónarinnar fyrir
handleiðslu þessa merku daga, sem við höfum setið hér, einnig þakklsti
til þingmanna fyrir framúrskarandi störf og samhug að þeim málura sem
lögð voru fram," sagði Pétur Sigurgeirsson biskup í samtali við Mbl. við
lok kirkjuþings í gær. Á þinginu, sem stóð i tug daga, voru tekin fyrir um
40 mál, þar af sjö, sem væntanlega verða lögð fyrir Alþingi í frumvarps-
formi. Á kirkjuþingi sátu um 20 fulltrúar, lærðir menn og leikir, sem
kosnir eru sérstakri kosningu.
„Það er von mín að Alþingi
mæti þessum sjö lögum kirkju-
þings af miklum skilningi, þar
sem alþingismenn hafa þegar
rétt fram hönd sína mót kirkj-
unni og málum hennar. Skipuð
var á árinu samstarfsnefnd Al-
þingis og þjóðkirkjunnar, og er
það ákaflega innilegt að þessar
langelztu stofnanir þjóðarinnar
skuli hafa tekið höndum saman
um að leysa mál kirkjunnar.
Nefndin heldur sinn annan fund
á morgun og má segja að ekki
verði beðið boðanna með að
koma málum kirkjuþings inn á
Alþingi.
Segja má að í huga mínum
svífi öll þau 40 mál sem hér hafa
verið tekin fyrir. Ég er svo ná-
lægt þeim að erfitt er að taka
eitt og eitt út. Þó get ég tekið
fram að samþykktur var ein-
róma stuðningur við frumvarp
Þorvalds Garðars Kristjánsson-
ar um takmörkun fóstureyðinga,
sem liggur fyrir Alþingi. Það var
árið 1016 að afnumið var að bera
út börn hér á landi, og því kom-
inn tmi til að farið verði eftir
þeirri samþykkt. Samþykkt var
tillaga þar sem fólk er hvatt til
umhugsunar um nauðsyn þess að
staðnæmst verði á þessari braut
fóstureyðinga, sérstaklega hvað
snertir fóstureyðingar á félags-
legum grundvelli. Jafnframt var
lýst yfir sérstöku þakklæti til
Þorvalds Garðars Kristjáns-
sonar,“ sagði Pétur Sigurgeirs-
son.
Það kom fram hjá Pétri Sigur-
geirssyni að samþykkt hefði ver-
ið að vekja athygli á friðarsam-
þykkt prestastefnunnar og
ákveðið að kirkjan yrði þátttak-
andi í sameiginlegri friðarboðun
kirkna um veröld víða, sem yrði í
þrennu lagi á aðventu og jólum. í
fyrsta lagi verður 12. desember
helgaður sérstökum friðarboð-
skap kirkjunnar, og í öðru lagi
verður fólk hvatt til að fasta
hinn 19. desember til að lýsa
samstöðu með hungruðum og
finna um ieið hvað lagt er á stór-
an hluta íbúa jarðarinnar, sem
horfist ekki einn dag í augu við
hungrið, heldur alla daga. Og í
þriðja lagi verður fólk hvatt til
þess að tendra friðarloga, jóla-
ljósið, klukkan 20.30 á aðfanga-
dagskvöld og að loginn lýsi út til
nágrannans, þannig að hve'r ná-
granni fái birtu af jólaljósi ann-
ars og að loginn verði tákn friðar
og ljóss.
Alþýðuflokks
„ÞESSI ákvörðun Vilmundar mun ekki hafa áhrif á
störf né stefnu Alþýðuflokksins," sagði Kjartan Jó-
hannsson, formaður Alþýðuflokksins, um úrsögn Vil-
mundar Gylfasonar úr Alþýðuflokknum og tilkynn-
ingu hans um stofnun Bandalags jafnaðarmanna.
Kjartán sagði einnig: varanlegum úrbótum í
„Við munum áfram og efnahagsmálum og meiri
með vaxandi þunga beita stöðugleika í stjórnmál-
okkur fyrir því að ná fram
um.
Könnun félagsvísindadeildar og Landssambands stangarveiðifélaga:
20% aðspurðra leggja
stund á stangarveiði
UM 20% landsmanna stunda stang-
arveiði, ef marka má könnun sem fé-
lagsvísindadeild háskólans hefur gert
Alyktun stjórnar Blaðamannafélags Islands:
Störf stjórnmálaflokka eiga ekki
að vera einkamál útvaldra hópa
MORGUNBLAÐINU hefur borizt eft-
irfarandi ályktun stjórnar BlaAa-
mannafélags íslands, sem samþykkt
var 18. nóvember:
„Stjórn Biaðamannafélags ís-
lands vekur athygli á og fagnar
þeirri afstöðu nýafstaðins flokks-
þings Framsóknarflokksins að vísa
frá framkominni tillögu um að vísa
fréttamönnum af þinginu svo það
mætti fara fram fyrir luktum dyr-
um. Stjórn BÍ lítur svo á, að með
ákvörðun flokksþingsins hafi verið
staðfest að störf stjórnmálaflokka
eigi ekki að vera einkamál útvaldra
hópa heldur eigi þau fullt erindi til
almennings í landinu — þess al-
mennings, sem flokkarir grundvall-
ast á. Lýðræðinu í landinu hlýtur að
vera best þjónað með því að sem
mest af störfum stjórnmálaflokk-
anna fari fram fyrir opnum tjöld-
um.
Stjórn Blaðamannafélags íslands
harmar þennan tillöguflutning á
flokksþinginu og að flutningsmaður
hafi haft í frammi dylgjur um störf
og heiður blaðamannastéttarinnar
með órökstuddum sleggjudómum.
Stjórn BI telur miður, að flutnings-
maður, sem er starfandi fréttamað-
ur og félagi í BÍ, skuli á þennan hátt
hafa orðið til að ýta undir vantraust
á störfum atvinnublaðamanna í
landinu."
að tilhlutan Landssambands stang-
arveiðifélaga, en spurningalistar voru
sendir til 500 einstaklinga og 50 til
vara, samkvæmt upplýsingum sem
Mbl. fékk hjá Birgi J. Jóhannssyni,
formanni Landssambands stangar-
veiðifélaga. Svör bárust frá 66% að-
spurðra.
Helstu niðurstóður könnunar-
innar voru þær, að 20% aðspurðra
leggja stund á stangarveiði og
skiptist sá fjöldi jafnt á milli
kynja. Rúmlega 30% þeirra sem
svöruðu voru búsettir í Reykjavík,
42,4% í kaupstöðum, 15,2% í kaup-
túnum og rúmlega 12% í dreifbýli.
Flestir sögðust hafa stundað stang-
arveiði lengur en 10 ár og 59,1%
sögðust ekki geta stundað þetta
áhugamál sitt sem skyldi vegna
tímaskorts.
I niðurstöðum könnunarinnar
kemur ennfremur fram, að þeir
menn sem svöruðu stunda veiði á
bilinu 2 til 22 daga á ári. Af þeim
stunda 51,5% einungis silungsveiði,
25,8% veiða bæði lax og silung, en
16,7% veiða aðeins lax. 80% stunda
veiðar með félögum sínum. Sé sá
kostnaður uppreiknaður til verð-
lags nú, sem menn telja sig standa
straum að vegna þessa áhugamáls,
kemur í ljós að eyðslan er á bilinu
2.500 krónur til 15.000 krónur yfir
sumarið. Hins vegar segjast 4,5%
ekki þurfa að borga fyrir veiðileyfi
sín og því væri kostnaður þeirra
enginn.
Birgir J. Jóhannsson sagði um
könnun þessa, að tilgangur hennar
væri að fá upplýst hve margir
legðu stund á stangarveiði sem
tómstundastarf og væri ljóst af
könnuninni að það væri mjög stór
hópur. Landssamband stangar-
veiðifélaga var stofnað árið 1950 og
innan vébanda þess eru 24 félög
sem í eru tæplega 3.000 manns.