Morgunblaðið - 07.01.1983, Blaðsíða 1
56 SÍÐUR
4. tbl. 70. árg.
FÖSTUDAGUR 7. JANÚAR 1983
Prentsmidja MorgunblaAsins
Sex fórust
við Bretland
Blackpool, Knglandi, 6. janúar. AF.
ÞRÍR lögreglumenn og einn borgari
létu lífið i miklu óveðri í gær, eftir að
tilraun til að bjarga hundi nokkrum
undan ströndum borgarinnar hafði
mistekist, samkvæmt heimildum lög-
reglunnar.
Tveir fiskimenn létu einnig lífið í
öðru slysi eftir að þá hafði tekið út
af báti í nánd við Shetlandseyjar.
Tveimur lögreglumönnum sem að
björgunarstörfunum unnu var hægt
að bjarga á land.
Fiskimannanna tveggja, sem báðir
voru frá Shetlandseyjum, var leitað í
allan dag, en án árangurs enda leit-
arskilyrði mjög slæm.
Kosningar á Indlandi:
Kongress-
flokkurinn
beið skipbrot
KONGRESS-flokkur Indiru Gandhi
virðist hafa beðið mikið skipbrot í
kosningum til löggjafarþingsins sem
fram fóru þar í landi í gær.
Alvarlegasta áfallið fyrir for-
sætisráðherrann og flokk hennar
mun þó hafa verið í Karnataka-
ríki, sem lengi hefur verið eitt
sterkasta vígi Kongress-flokksins,
en þar náði R. Gundu Rao ríkis-
stjóri ekki kosningu í kjördæmi
sínu og sagði af sér er úrslitin lágu
fyrir. Samkvæmt indverskum lög-
um er skylt að ríkisstjórinn sitji á
löggjafarþinginu.
Það var aðeins í Norðaustur-
Tripura-ríki sem úrslitin voru
stjórnarflokknum í hag, en þar
vann hann tvö sæti á ríkisþinginu
sem áður var algjörlega undir
stjórn marxista.
Talið er að u.þ.b. 65 prósent
þeirra sem kjörgengi hafa, hafi
neytt kosningaréttar síns, en það
munu vera um 53 milljónir
manna.
Gífurlegt ofbeldi fylgdi í kjölfar
kosningabaráttunnar, sem leiddi
til dauða sex manna og fjölmargir
slösuðust. Ákveðið hefur verið að í
nokkrum ríkjum verði kosn-
ingarnar endurteknar.
Skip úr breska flotanum sést hér
skammt frá dönskum togurum undan
Norðausturströnd Bretlands, en einn
dönsku togaranna er „Sand Kirk“,
sem snúið var til hafnar i Bretlandi í
dag. Á innfelldu myndinni sést Kent
Kirk í faðmi fjölskyldunnar um borð í
togara sínum, áður en hann lagði á
miðin við Bretland.
■ mm
i-f
***•
Danskur togari færður
til hafnar í Bretlandi
Harka færist í fiskveiðideilu Dana og Breta:
North Shields og Kaupmannahöfn, 6. janúar.
Frá fréttaritara Mbl. Ib Björnbak og AP.
TVEIR yfirmenn úr breska hernum fóru í dag um borð í danska togbátinn
„Sand Kirk“ og skipuðu honum að snúa til hafnar í North Shields, þar sem
hann var að veiðura á bannsvæði innan tólf mílna landhelgi Bretlands.
Dönsk stjórnvöld tilkynntu síð-
an í dag, að þau myndu stefna
breskum stjórnvöldum fyrir
dómstóla EBE fyrir þá sök að
banna dönskum fiskiskipum veið-
ar innan tólf mílna landhelgi
þeirra.
Skipstjóri danska togbátsins,
Kent Kirk, sem er EBE-þingmað-
ur, tók glaðlega á móti bresku yf-
irmönnunum, en hann hafði til-
kynnt áður en hann lagði af stað á
miðin að hann væri staðráðinn í
því að láta taka sig við veiðar inn-
an landhelginnar, til að láta reyna
á málstaðinn fyrir. rétti. Hann
getur nú átt yfir höfði sér allt að
5o.ooo punda sekt í Bretlandi.
Kent Kirk siglir nú í fylgd skips
úr breska flotanum í átt að landi,
en togbátur hans, „Sand Kirk“,
var með vörpuna úti þegar að hon-
um var komið. Pokinn var hins
vegar ekki lokaður þannig að afl-
inn reyndist enginn.
Með þessu uppátæki sínu fær
Kirk því framgengt að málið fer
fyrir dómstóla í Bretlandi og
hyggst hann halda þar fram sak-
leysi sínu. Hann hefur síðan í
hyggju að fara með málið fyrir
Evrópudómstólinn í Luxemburg
og halda fast við þá sannfæringu,
að Bretar geti ekki meinað Dönum
að veiða innan landhelgi þeirra
þar sem þeir séu einnig í EBE.
Utanríkisráðherra Danmerkur,
Uffe Ellemann-Jensen, hélt í dag
tii höfuðstöðva EBE í Brussel til
viðræðna við utanríkisráðherra
Vestur-Þýskalands, Hans Dietrich
Genscher, sem er núvernadi for-
maður stjórnarnefndar EBE.
Kirk mun koma fyrir rétt í
North Shields á morgun, föstudag,
og sagði Uffe Ellemann-Jensen við
fréttamenn í dag, að Danir myndu
styðja hann eftir fremsta megni.
Genscher sagði síðan eftir fundinn
í dag, að frekari umræður um fisk-
veiðideiluna myndu fara fram í
Strassbourg í Frakklandi á þriðju-
dag.
Kjarnorkuknúið sovéskt njósnagervi-
tungl veldur áhyggjum:
Stefnir stjórn-
laust til jarðar
Wa.shington, 6. janúar. AP.
BANDARÍSKA varnarmálaráðu-
neytið tilkynnti í gær, að það fylgd-
ist grannt með kjarnaknúnu sov-
ésku njósnagervitungli, sem talið
er líklegt að muni falla til jarðar
seint í þessum mánuði. Vísinda-
menn eru uggandi um að geisla-
virk efni i þeim hluta gervitungls-
ins, sem fellur til jarðar, kunni að
reynast hættuleg, lendi hann á fjöl-
mennu landsvæði.
í opinberri tilkynningu frá
varnarmálaráðuneytinu var ekki
skýrt nákvælega frá þeim erfið-
leikum, sem gervitunglið á við að
etja, en þar var staðfest, að hluti
þess, sem talinn er innihalda
kjarnorku, muni falla til jarðar
seint í janúar. Ennfremur sagði í
yfirlýsingunni, að varnarmála-
ráðuneytið gæti ekki gert sér
nákvæma grein fyrir því, hvar
hluti gervitunglsins muni lenda,
eða hvenær lendingin verður.
Áður hafði varnarmálaráðu-
neytið tilkynnt, að það fylgdist
með gervitungli þessu og svo
virtist sem stjórn þess væri að
fara úr böndunum þar sem það
væri á sporbraut tiltölulega lágt
yfir yfirborði jarðar. Við þá til-
kynningu var ennfremur tekið
fram, að ógjörningur væri að
segja nákvæmlega fyrir um
lendingarstaðinn, nema með 12
stunda fyrirvara í hæsta lagi.
Upplýsingar Geoffrey Perry,
þekkts áhugamanns í Englandi,
sem fyigst hefur með ferðum
gervitungla um langt skeið, og
þar á meðal þessu sama sovéska
gervitungli, koma heim og sam-
an við upplýsingar bandaríska
Mynd þessi sýnir kjarnorkuknúió
sovéskt njósnagervitungl, en talið
er að gervitungl það sem nú stefnir
stjórnlaust til jarðar sé þessarar
gerðar.
varnarmálaráðuneytisins. „Það
gæti orðið hættulegt ef Cosmos
1402 hafnar á fjölmennu land-
svæði“, sagði Perry.
Fari svo að hluti gervitungls-
ins hrapi til jarðar er það í
fyrsta sinn í fimm ár, sem slíkt
gerist. Þá hrapaði híuti sams-
konar sovésks njósnagervi-
tungls, sem innihélt geislavirk
efni, niður á fámennt svæði í
norðurhluta Kanada, skammt
frá Stóra þrælavatni.
Það atvik olli umtalsverðum
áhyggjum og ieiddi til þess, að
Jimmy Carter, þáverandi forseti
Bandaríkjanna, lagði tii, að bann
yrði lagt við notkun kjarnorku
til að knýja gervitungl áfram.
Breytingar á bresku stjórninni:
Heseltine tilnefnd-
ur í stað John Nott
Lundúnum, 6. janúar. AP.
MARGRÉT Thatcher tilnefndi í dag
Michael Heseltine sem nýjan varn-
armálaráðherra, en hann er kunnur
ræðusnillingur og fyrrverandi um-
hverfismálaráðherra. Talið er að
þessi tilnefning sé siöasta breyting á
stjórn Thatcher áöur en gengið verð-
ur til kosninga í Bretlandi næsta
haust.
Heseltine kemur í stað John
Nott, sem tilkynnti fyrir tveimur
mánuðum að hann myndi ekki
starfa frekar að stjórnmálum af
persónulegum ástæðum og myndi
snúa sér að kaupsýslu í þeirra stað.
Tilnefning Michael Heseltine,
sem er 49 ára gamall, í embætti
varnarmálaráðherra kemur ekki á
óvart, þar sem hann var talinn lík-
legur til að taka við af Nott. Hann
kveðst ekki ætla að taka þátt í
næstu kosningum, sem talið er að
fram fari næsta haust, eða u.þ.b.
hálfu ári áður en fimm ára kjör-
tímabil Margrétar Thatcher er
formlega á enda.
Einnig voru gerðar þær breyt-
ingar á stjórninni í dag, að tveir
Michael Heseltine, sem útnefndur
var varnarmálaráðherra í stað John
Nott.
ráðherrar hurfu úr henni. Það voru
þeir Neil Marten, þróunar-
málaráðherra, og Trenchard lá-
varður, sem var aðstoðarráðherra í
varnarmálaráðuneytinu.
Breytingar þessar voru tilkynnt-
ar í yfirlýsingu frá bústað breska
forsætisráðherrans í Downing-
stræti 10 í kvöld.