Morgunblaðið - 07.01.1983, Blaðsíða 18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. JANÚAR 1983
18
Jónína Hermannsdóttir
í Flatey jarðsungin
Stykkishólmi, 28. des.
í DAG var gerð frá Stykkis-
hólmskirkju, útfor Jónínu Her-
mannsdóttur frá Flatey á Breiða-
firði, er andaðist hér á sjúkrahús-
inu 19. þ.m. rúmra 93 ára gömul,
f. 25. júní 1889. Séra Gísli Kol-
beins jarðsöng.
Með Jónínu hverfur nú af
sviði jarðlífsins, stórbrotin
höfðingskona. Hún var fædd og
uppalin í Flatey á Breiðafirði,
dóttir hins kunna sjógarps og
kaupmanns, Hermanns Jóns-
sonar, og konu hans Þorbjarg-
ar Jensdóttur, en hún var frá
ísafirði. Um ævina setti Jónína
mikinn svip á byggðina í Flat-
ey. Hús hennar var í þjóðbraut
og þangað voru allir velkomnir.
Vissulega naut ég einnig þess
og margar voru komur mínar í
stofuna til Jónínu og hennar
ágæta manns Friðriks Saló-
monssonar. Jónína var stál-
minnug, hafði aflað sér mikils
fróðleiks af bókum og lífinu
allt í kring. Af þeim brunni gat
hún miðlað öðrum. Hún rak um
áratugi verslun föður síns, eða
þar til hún flutti til Ólafsvíkur
til fósturdóttur sinnar Þor-
bjargar sem gift var Arngrími
Björnssyni héraðslækni. Jón-
ína verður öllum sem henni
kynntust minnisstæð og tryggð
hennar, hispursieysi og einlæg
skoðanaskipti gleymast ekki.
Hún var rúmföst nú um nokk-
urt skeið á sjúkrahúsinu hér og
fékk að halda sinni andlegu
reisn til dauðadags. Oft heim-
sótti ég hana þar og naut þar
hennar mikla fróðleiks. Faðir
hennar hafði skrifað mikið af
sögu Flateyjar sem varðveitt er
um mannlífið þar fram á sein-
ustu ár. Eins og áður er getið
giftist Jónína árið 1929, Friðrik
Salómonssyni, bróður Lárusar
og þeirra systkina og bjuggu
þau allan sinn búskap í Flatey.
Friðrik andaðist árið 1971 og
hvíla þau nú bæði í Stykkis-
hólmskirkjugarði.
Fréttaritari
Bandalag jafnaðarmanna
stofnað á næstu dögum
Kvennaframboðið í Reykjavík fundar um framboðsmál
TILKYNNT verður hverjir skipa
miðstjórn Bandalags jafnaðarmanna
á næstu dögum, að sögn Vilmundar
Gylfasonar. Stefnt er að því að bjóða
fram i öllum kjördæmum landsins
fyrir næstu Alþingiskosningar.
Kvennaframboðið í Reykjavík
hefur boðað til félagsfundar um
næstu helgi þar sem framboðsmál
verða áfram til umræðu, en að
sögn Kristínar Ástgeirsdóttur,
starfsmanns Kvennaframboðsins,
er óvíst hvort ákvörðun verður
tekin þá. Kristín sagði að fyrst og
fremst væru skiptar skoðanir um
hvort nægur tími sé til að móta
stjórnmálastefnu Kvennafram-
boðs á landsmálagrundvelli fyrir
kosningarnar.
Vilmundur Gylfason, aðalfor-
svarsmaður stofnunar Bandalags
jafnðarmanna, vildi ekki láta hafa
neitt frekar eftir sér um stofnun
bandalagsins, er Mbl. ræddi við
hann í gær.
Unnur Haraldsdóttir Loftur J. Guðbjartsson Guðjóna Guðnadóttir
„Enginn varð
virkilega hræddur“
HRINGT var í útibú Útvegsbank-
ans í Kópavogi á tíunda tímanum í
gærkvöldi og tilkynnt um sprengju
þar. Starfsfólkið var flutt úr útibú-
inu og sprengjuleit framkvæmd.
Hún bar engan árangur. Morgun-
blaðsmenn fóru á staðinn og
ræddu við starfsfólkið.
„Nei, ég held að enginn hafi
orðið virkilega hræddur," sagði
Unnur Haraldsdóttir, sem starf-
ar við erlenda innheimtu.
„Mönnum var í fersku minni
sprengjugabbið á Hótel Borg og
reiknuðu því fastlega með að
þetta væri gabb líka. En auðvit-
að er aldrei hægt að vera full-
komlega öruggur, það er alltaf
sá möguleiki að einhver brjálæð-
ingur hafi komið fyrir raunveru-
legri bombu. Þess vegna er
sjálfsagt að fara að öllu með gát.
En ansi finnst mér þetta ljótur
grikkur ef það er einhver spaug-
ari sem er þarna á ferð."
„Ég hreinlega trúði þessu
ekki,“ sagði Loftur J. Guð-
bjartsson útibússtjóri, „Það voru
mín fyrstu viðbrögð þegar mér
var tilkynnt um sprengjuhótun-
ina í morgun. Þetta er svo fár-
ánlegt. Það var ekki fyrr en ég
gekk fram á gang og sá lögreglu-
þjóna út um allt að ég fékkst til
að trúa þessu. Viðbrögð lögregl-
unnar voru náttúrulega alveg
sjálfsögð. Það kemur ekkert
annað til greina en að rýma hús-
ið þegar svona stendur á, jafnvel
þótt maður innst inni viti að hér
sé um gabb að ræða. Það var
farið með starfslið Búnaðar-
bankans og Reiknistofunnar á
lögreglustöðina, okkur boðið upp
á kaffi og við sátum þar í góðu
yfirlæti þar til klukkan ellefu að
talið var óhætt að fara á staðinn
aftur.
Það er mín skoðun að það eigi
að taka mjög strangt á svona
löguðu. Þetta er dýrt spaug, og
raunar alls ekkert spaug. Það
má alls ekki sleppa mönnum
með einhverjar vægar ákúrur ef
upp um þá kemst, þá er meiri
hætta á því að óábyrgir menn
freistist til að gera þetta að leik
sínum.“
„Ég hélt satt að segja að þetta
gæti ekki átt sér stað á íslandi,"
sagði Guðjóna Guðnadóttir í
gjaldeyrisdeildinni. A.m.k. var
ég að vona að við íslendingar
slyppum við þetta sprengjufár
sem er orðið svo útbreitt í sum-
um erlendum stórborgum. Að
vísu töldu flestir að þetta væri
gabb, en það er nógu alvarlegt
samt. Hótanir af þessu tagi
verður alltaf að taka alvarlega
og það getur kostað mikla pen-
inga og erfiðleika, fyrir utan alla
þá óþarfa hræðslu sem þetta
hefur í för með sér.“
„Fréttaannáll“ úr Garðinum:
Telja má á fingrum annarrar handar
þær íbúðir sem til sölu eru í þorpinu
(iarði, 3. janúar.
JÓLIN og áramótin hafa liðið
án sóróhappa, en við höfum ekki
farið varhluta af veðurhamnum
sem gekk yfir landið um ára-
mótin. Er mikill snjór í þorpinu
eins og annars staðar á suður-
og suðvesturlandi. Jólasveinar
hafa verið hér á sveimi. Ekki
liggur ljóst fyrir hvaðan þeir
koma. Margir telja að þeir séu
úr Esjunni, en aðrir halda að
þeir komi sjóleiðina úr Snæ-
fellsjökli, en bein lína þangað er
um 100 kílómetrar.
Ekki er hægt að segja að árið
hafi liðið án stórátaka, þar sem
hreppsnefndarkosningar voru á
sl. vori, og tók hægrimeirihlut-
inn við stjórn eftir nauman sig-
ur á vinstrimönnum. Fólks-
fjölgun varð mikil á árinu. Sam-
kvæmt bráðabirgðatölum eru
Garðbúar nú um 1.050—1.060 en
voru 985 um sl. áramót. Þetta er
nálægt 6% fjölgun íbúa, sem er
langt yfir landsmeðaltal.
Arangursríkt sumar varð hjá
knattspyrnufélaginu Víði.
Meistaraflokkur karla vann sig
upp um eina deild — úr þriðju
deild í aðra. Meistaraflokkur
kvenna vann aðra deild, og leik-
ur í þeirri fyrstu á þessu ári. Af
þessu tilefni fór stór hópur
héðan til Benidorm í september
eða um 4% íbúanna. í þessari
ferð var undirritaður, og hefir
hann sjaldan orðið fyrir ann-
arri eins lífsreynslu og skal hér
frá því sagt í fáum orðum.
Þannig var, að 60 íslendingar
fóru að sjá leik Valencía og
Manchester United í einhverri
af þessum Evrópukeppnum.
Heppnin fylgdi okkur ekki, því
sætin sem við höfðum keypt
voru í miðjum hóp aðdénda
United sem hafa á sér sérstakt
orð fyrir ólæti. Fátt eitt mark-
vert gerðist fyrr en er síðara
hálfleik var að ljúka. Þá skoraði
United, og var ekki tekin miðja
eftir markið. Þá byrjaði ballið.
Tjallarnir sungu svo mikið að
völlurinn skalf þótt þeir væru
innan við 1.000 og völlurinn taki
um 60.000 manns. Þetta þoldi
spánverjinn illa, og fljótlega í
fyrri hálfleik fóru stólseturnar
að fljúga. Nokkrir tugir lög-
regluþjóna komu á vettvang og
voru engin vettlingatök sem
þeir tóku á óeirðaseggjunum.
Við höfðum þó mörg hvert haft
vit á því að færa okkur um set í
hálfleik og kom það sér vel. Við
snérum til Benidorm með hjart-
að í buxunum og ekki af
ástæðulausu því þegar komið
var að áætlunarbílnum sat
spánverjinn fyrir hópnum og
grýtti. Allt endaði þetta þó vel
og engan sakaði.
Eitthvað hefir dregið úr hús-
byggingum í Garðinum að und-
anförnu eftir mikið uppgangs-
tímabil undanfarinna ára.
Kemur þar eflaust til að ekki er
lengur hægt að fá „góð“ verð-
bólgulán. Þá er ekki að heyra
annað á forsvarsmönnum líf-
eyrissjóða en að þeir sem
byggja annars staðar en í
Reykjavík eða á Stór-Reykja-
víkursvæðinu séu ekki heilir
heilsu í höfðinu. Annað vekur
mikla athygli. íbúðarhúsnæði
er ekki til sölu í Garðinum.
Telja má á fingrum annarrar
handar þær íbúðir sem til sölu
eru hér, og er það í miklu
ósamræmi við t.d. Keflavík, þar
sem tugir íbúða eða jafnvel
hundruð eru til sölu. Að ekki sé
minnst á þorp eins og Raufar-
höfn og Suðureyri, þar sem
kannski annað hvert hús er til
sölu. Hvað þessu veldur er ekki
auðskilið. Á sl. ári voru öll gjöld
innheimt samkvæmt hæsta
leyfilega skala. Þjónusta er hér
í algjöru lágmarki.
Að sögn Ellerts Eiríkssonar
sveitarstjóra hefir útsvarsinn-
heimta gengið svipað á þessu
ári og undanfarin ár. Innheimta
hjá einstaklingum er ágæt, en
erfiðari hjá fiskverkunarhúsun-
um, sem eru mjög mörg, líklega
í kring um 15 og mörg þeirra í
byggingarframkvæmdum. Þá
búa nokkrir loðnusjómenn hér,
en tekjur þeirra af loðnuveiðum
hafa engar verið á þessu ári,
eins og allir vita. í stað þess að
tekjur hækki um 50% milli ára
hafa þær lækkað um 40—50%
hjá mörgum þessarra manna.
það er annars einkennilegt, hve
fiskifræðingar og aðrir for-
svarsmenn fiskiðnaðar tala
sjaldan um þorsk og loðnu í
sama orðinu. Enginn setur
minnkun þorskafla í samband
við hvarf loðnunnar altalað sé
að loðnan sé ein aðalfæða
þorsks.
Rafmagnsmálin hafa borið á
góma manna í milli að undan-
förnu. Þó þau hafi verið í sæmi-
legu lagi undanfarna daga þá er
ekki vert að loka umræðuna
niður í skúffu.
Ég spurði sveitarstjóra hvort
nokkuð hefði verið rætt um að
gera eitthvað í rafmagnsmálun-
um á nýja árinu. Ekki hvað
hann miklar líkur á því. Inn-
komnir peningar fyrir raforku-
notkun rétt dygðu til að greiða
reikning rafveitunnar hjá
RARIK og væri lítið afgangs
a.m.k. til stórframkvæmda.
Um framkvæmdir á nýju ári
sagði Ellert að ofarlega á lista
hreppsins væri grasvöllur fyrir
knattspyrnuhetjur okkar sem
lofað hefði verið í sigurvímunni
í haust og ætti hann að vera
kominn í gagnið vorið 1984. Þá
þyrfti að fara að vinna að því að
koma sundlauginni í gagnið, en
hún hefir legið ósamsett í
Lönguvitleysunni í langan tíma.
Um áramótin voru 17 manns
á atvinnuleysisskrá og er það
óeðlilega há tala. Munar þar
mest um, að Lagmetisiðjan hf.
Garði, flutti starfsemi sína til
Grindavíkur þegar fyrirtækið
missti húsnæði það, sem það
hefir haft á leigu undanfarin ár.
Margar konur unnu hjá Lag-
metisiðjunni í rækjuvinnslu og
eru þær nú flestar á atvinnu-
leysisskrá.
Þess má að lokum geta, að
fiskverkendur í Garðinum eiga
mikla óselda skreiuð eins og
aðrir. Hafa þeir boðist til að
greiða gjöld sín til hreppsins
með þessari vöru, en af skiljan-
legum ástæðum hefir sveitar-
stjóri orðið að afþakka boðið og
óskað eftir greiðslu með nýju
flotkrónunni. Arnór