Morgunblaðið - 25.01.1983, Blaðsíða 28

Séð að Kaldaðarnesi í Flóa úr lofti. íbúðar- og útihúsin eru umflotin vatni og fremst á myndinni má sjá nokkur hross, sem flæddi að, þannig að þau komust hvergi.
Morgunblaðið/KEE.
Mestu flóð í Ölfusá frá því 1968:
„Þa ið er illi s viti ef
han in fer a< \ frjósa“
— segir Eyþór Einarsson bóndi á bænum Kaldaðarnesi í Flóa
„Við höfum það ágætt miðað við
allar aðstæður, en heldur eru þær
bágbornar," sagði Eyþór Einars-
son, bóndi í Kaldaðarnesi, er
Morgunblaðið ræddi við hann sím-
leiðis í gær. Ófáert er með öllu
heim að bænum og hefur svo verið
frá því kl. 19 á sunnudag. „Flæða
tók yfir veginn heim að bænum
um kl. 16 á sunnudag og þremur
klukkustundum síðar var orðið
með öllu ófært," sagði Eyþór.
„Þetta er næstversta flóð, sem
ég minnist í 20 ára búskapartíð
minni hér í Kaldaðarnesi," sagði
hann ennfremur. „Flóðið 1968 var
þó miklu verra en þetta og er engu
að síður mikið vatn nú. Þá hófst
það 4. desember og sjatnaði ekki
að fullu fyrr en í byrjun mars.
Reyndar minnist ég flóða fimm
fyrstu árin, sem ég bjó hér, en þau
voru smáræði í samanburði við
flóðið nú og 1968. Við höfum raf-
magn og símasamband og erum
því ekki í neinni hættu, þótt ekki
sé ástandið gott. En það er ills viti
ef hann ætlar að fara að frjósa."
Ekki fært nema
á báti
Að sögn Eyþórs er ekki hægt að
komast neitt frá bænum nema á
báti. Sagði hann heimilisfólkið þó
ekki hafa verið mikið á slíkum
farartækjum, ef undan er skilin
ferð, sem farin var með aðstoð
björgunarsveitarmanna frá Sel-
fossi til þess að bjarga tug hrossa,
sem flæddi að, þannig þau komust
hvergi. Voru þau færð í hús í
Kaldaðarnesi.
Morgunblaðsmenn gerðu sér
ferð austur í Ölfus í gær til þess að
skoða flóðið. Ætlunin var m.a. að
reyna komast í námunda við Kald-
aðarnes, en það reyndist með öllu
ómögulegt. Flæddi yfir afleggjar-
ann frá bænum og þar var eins og
hafsjór yfir að líta. Kaldaðarnes
stendur við syðri bakka Ölfusár og
hefur áin farið hraustlega úr
böndunum á móts við bæinn.
Kunnugir tjáðu okkur, að kom-
ast mætti í gott myndfæri við bæ-
inn að norðanverðu með því að
fara heim að bænum Auðsholti við
norðurbakka Ölfusár. Sú tilraun
fór á sömu leið og hin fyrri. Ain
hafði einnig flætt langt yfir bakka
sína þeim megin og lokað veginum
á milli Auðsholts og Grænhóls.
Vatnsdýptin á þeim stað var um
fet á dýpt og þó ekkert á við það,
sem var við ána að sunnanverðu.
Því var jeppafæri á veginum, en
hins vegar voru það jakabrot, sem
lokuðu leiðinni.
Bóndinn á Grænhóli tjáði blaða-
manni, að ekki væri neitt eins-
dæmi, að flæddi yfir veginn á milli
Grænhóls og Auðsholts. „Ég held
að þetta sé ekkert meira, en stund-
um hefur verið. Þetta gerist á
þriggja til fjögurra ára fresti,"
sagði hann og lét sér fátt um finn-
ast.
Norðanmegin Ölfusár er Arn-
arbæli nær umflotið, auk Auðs-
holts. Að sunnanverðu er heimilis-
fólkið að Kálfholti, skammt vest-
an Kaldaðarness, í svipaðri að-
stöðu. Þar er allt umflotið vatni.
Flæddi í
kjallara húsa
„Vatnshæðin í Ölfusá hefur ekki
verið neitt óskapleg að þessu sinni
þótt flætt hafi inn i kjallara nokk-
ura húsa við árbakkann," sagði
Jón I. Guðmundsson, yfirlögreglu-
þjónn á Selfossi, er blaðamaöur
ræddi við hann í gær. „Þetta er
ekkert í líkingu við flóðið, sem
Þannig var umhorfs í kjallara fjölbýlishússins að Austurvegi 33 á Selfossi.
Þvottavélarnar stóðu á bíldckkjum eða öðru tiltteku til að forða þeim frá
skemmdum. MorjfunbM/tinilía.

Séð að Kaldaðarnesi frá afleggjaranum úr suðri. Á milli bílsins og bæjarins
er um 500 metra vegalengd og er eins og hafsjór yfir að líta.
MorgunblaAið/Kmilía.
varð 1968. Ég gæti trúað, að það
vantaði a.m.k. 2—3 metra upp á að
ná vatnshæðinni þá,“ bætti hann
við.
Þá sagði Jón, að flætt hefði inn í
útihús nokkurra bæja rétt austan
Stokkseyrar í kjölfar krapastíflu,
sem myndaðist við brúna yfir
Baugstaðaá, sem rennur úr nokkr-
um vötnum. Varð nokkurt tjón af
völdum vatnsins og skemmdist
talsvert af heyi.
Þegar blaðamaður kom niður að
Grænuvöllum, götu sem liggur
samsíða Ölfusá í eystri hluta Sel-
foss, voru þar menn úr slökkvilið-
inu í óða önn að dæla burtu vatni,
sem safnast hafði saman í kvos á
milli Grænuvalla og Austurvegs.
Sum húsanna við Grænuvelli eru
með dælur í kjöllurunum, sem
fara sjálfkrafa í gang verði flóð,
en í fjölbýlishúsinu að Austurvegi
33, þar sem við fengum að skoða
ummerki flóðsins, var engin slík
dæla.
Afleiðingarnar leyndu sér ekki.
Þar var um 25 sm vatn yfir öllu í
kjallaranum og hafði sjatnað
talsvert frá því þegar mest var. Að
sögn Helga Guðmundssonar, eins
íbúanna, var það fyrir tilviljun, að
vart varð við vatnið í kjallaranum.
Rafmagnið fór af húsinu og þegar
farið var að athuga hvað olli, kom
í ljós að tekið var að flæða í kjall-
arann. Sagði Helgi, að tekist hefði
að bjarga þvottavélum, sem stóðu
á gólfinu, á þurrt og þar með frá
skemmdum í tæka tíð af þessum
sökum. Einhverjar skemmdir urðu
einnig í öðrum húsum, sem flæddi
inn í, en smávægilegar í flestum
tilfellum.
Miklar vega-
skcmmdir
Að sögn Guðmanns Guð-
mundssonar hjá Vegagerð ríkisins
á Selfossi urðu víða á Suðurlands-
undirlendi umtalsverðar vega-
skemmdir. Sagði hann, að lokið
hefði verið við viðgerðir á flestum
stöðum, en sums staðar tæki
fullnaðarviðgerð lengri tíma, jafn-
vel eina til tvær vikur, og þar sem
mestu skemmdirnar hefðu orðið í
uppsveitum yrði tæpast um
fullnaðarviðgerð að ræða fyrr en
með vorinu.
„Hrepparnir hér í nágrenni Sel-
foss virðast hafa orðið einna verst
úti,“ sagði Guðmann og vísaði þá
til Villingaholts-, Gaulverjabæj-
ar- og Hrunamannahrepps. Þá
sagði hann, að Skálholtsvegur
hefði farið í sundur og slíkt væri
næsta fátítt. Búið væri að gera við
10 metra langt skarð, sem mynd-
aðist í Suðurlandsveg austan
Hellu, en eðlilega ætti eftir að
leggja nýtt slitlag á þann hluta.
„Við vonum, að þessi vatnsgangur
sé nú að mestu yfirstaðinn, en
þetta hefur verið með verra rnóti,"
sagði Guðmann.
— SSv.