Morgunblaðið - 07.04.1983, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. MARZ 1983
37
Lovísa Edvards-
dóttir — Minning
Fædd 29. maí 1913
Dáinn 26. mars 1983
Sumarkoman eru þau árstíða-
hvörf, sem íslendingar þrá heitast
og bíða með mestri óþreyju. Hún
færir okkur ljós og yl, hrekur burt
deyfð og drunga og vekur nýtt líf.
Til eru þær manneskjur, sem
búa yfir svo náttúrulegri glaðværð
og heiðríkju, að návist þeirra
minnir helzt á sumarkomuna.
Þessar fágætu manneskjur bera
með sér birtu og yl, hvar sem þær
koma. Bros augna þeirra eitt sér
nægir til þess að breyta gráum
hversdagsleikanum í sólskinsdag.
Það er mikil gæfa hverjum manni
að kynnast og fá að vera samvist-
um við það fólk sem býr yfir þess-
um sjaldgæfa eiginleika, fólk, sem
flytur með sér andblæ sumarsins
hvert sem það fer. Ein af þeim
fágætu persónum var Lovísa
Edvardsdóttir, sem við kveðjum í
dag.
Lovísa var fædd á Hellissandi
29. maí 1913. Foreldrar hennar
voru hjónin Edvard Einarsson,
verkstjóri og fiskmatsmaður á
Hellissandi, en hann var fæddur í
Fagurey á Breiðafirði og Stefanía
Kristjánsdóttir, sem fædd var í
Miðhúsum á Vatnsleysuströnd, en
uppalin í Bjarneyjum og Fagurey.
Lovísa var þriðja í röðinni af átta
börnum þeirra Edvards og Stef-
aníu. Eftir lifa nú aðeins tvær
systur, Kristín og Ingveldur, og
eru þær báðar búsettar í Hafnar-
firði. Edvard var áður kvæntur
Hlíf Felixdóttur, en missti hana
frá tveimur ungum börnum.
Lovísa giftist ung Oliver Guð-
mundssyni, prentara í Reykjavík.
Þau áttu saman tvö börn, Edvard
prentara, sem búsettur er í
Reykjavík, kvæntur ósk Skarp-
héðinsdóttur, og Sigríði, sem er
húsmóðir í Hafnarfirði, gift þeim
sem þessar línur ritar. Þau Lovísa
og Oliver slitu samvistum. Síðari
maður Lovísu var Guðmundur
Finnbogason, verkstjóri í Reykja-
vík. Þau eignuðust saman fjögur
börn, þar af dóu tvö í fæðingu.
Upp komust tveir synir, Valur,
rafvirkjameistari, og Stefán
Ævar, prentari. Þeir eru báðir
búsettir í Kanada. Guðmundur og
Lovísa slitu samvistum fyrir all-
mörgum árum. Eftir það hélt hún
ein heimili í Reykjavík, siðast að
Kaplaskjólsvegi 63. Þar varð hún
bráðkvödd að morgni 26. marz síð-
astliðnum.
Lovísa Edvardsdóttir var
óvenju glæsileg kona. Hún var fríð
sýnum, en umfram allt bjó hún
yfir þeim persónutöfrum og þeirri
fágætu skapgerð, sem kom öllum
öðrum til að líða vel í návist henn-
ar. Hún taldist aldrei efnuð á
þann venjulega jarðneska mæli-
kvarða, sem lagður er í hugtökin
ríkur og fátækur, þvert á móti.
Fáum manneskjum hef ég þó
kynnst um dagana, sem átt hafa
meiri auðlegð hjartans til að
miðla öðrum. Hjálpsemi hennar
og hin náttúrulega gleði var ætíð
svo eðlileg og áreynslulaus. Hún
var í eðli sínu hógvær og gat oft
verið fámál, en bros augna hennar
sló birtu á umhverfið og veitti
þægilegri ánægju, en ótal orð.
Hún var með afbrigðum óeigin-
gjörn og greiðvikin og gaf fjöl-
skyldu sinni og ástvinum ríkulega
af sálarstyrk sínum. Ef eitthvað
bjátaði á hjá fjölskyldu hennar
eða vinum, hvort sem það voru
Minning:
Sigurmundur Gíslason
fyrrv. deildarstjóri
Fæddur 22. febrúar 1913
Dáinn 29. mars 1983
í dag kveðjum við Sigurmund
Gíslason, fyrrverandi deildar-
stjóra við tollgæsluna í Reykjavfk.
Sigurmundur var fæddur 22.
febrúar 1913, sonur Gísla Guð-
mundssonar, verkstjóra hjá
Reykjavíkurborg, og konu hans,
Guðrúnar Einarsdóttur.
Veturinn 1930—31 var hann við
nám í Héraðsskóianum að Laug-
arvatni. Hann lauk kennaraprófi
frá Kennaraskóla íslands vorið
1933. Sama vor, eða þann 10. maí,
hóf Sigurmundur störf við toll-
gæsluna í Reykjavík, þá tvítugur
að aldri. Með ráðningu Sigur-
mundar og starfsfélaga hans, Sig-
urðar heitins Sigurbjörnssonar,
hófst nýr þáttur í starfssviði toll-
gæslu hérlendis. Það var upphafið
að starfsemi deildar, sem í dag-
legu tali er nefnd vöruskoðun.
Þegar tímar liðu, skiptust störf-
in. Vörur eru fluttar á milli landa,
ýmist í frakt eða pósti. Sigur-
mundur gerðist yfirmaður toll-
afgreiðslu í pósti. Um áratugi
stjórnaði hann þeirri deild toll-
gæslunnar. Starfið tók ekki til
Reykjavíkur einnar, heldur til
landsins alls.
Örari samgöngum landa á milli
fylgdi fjölþjóðleg samvinna í
tollamálum, m.a. í flokkun vara.
Sigurmundur var á meðal þeirra
fyrstu, sem falið var að kynnast
flokkunarreglum Tollasamvinnu-
ráðsins, en það var stofnað af
Efnahags- og framfarastofnun
Evrópu árið 1950.
í þessu skyni dvaldi Sigurmund-
ur ásamt tveimur starfsfélögum
öðrum um tíma i Danmörku síðla
árs 1962. Ný tollskrá, sem grund-
völluð var á flokkunarreglum
Tollasamvinnuráðsins var sam-
þykkt á Alþingi vorið 1963.
Sigurmundur var á meðal
þeirra, sem tóku að sér að leið-
beina öðrum starfsfélögum í notk-
un hinna nýju reglna. Hann var
einnig á meðal fyrstu kennara við
Tollskóla ríkisins.
Störf Sigurmundar í þágu toll-
gæslunnar kröfðust bæði reynslu
og þekkingar. Traust stjórn,
virðuleg framganga og ljúfmann-
legt viðmót hans í starfi, skipuði
honum um langan aldur virð-
ingarsess á meðal kunnugra, jafnt
utan stofnunar sem innan.
Mörg eru þau vandamál, sem
Sigurmundur leysti af festu og ör-
yggi hins reynda tollmanns. Sá,
sem þessar línur ritar, minnist
með þakklæti leiðbeininga hans og
vináttu, sem aldrei bar skugga á.
Nú er að baki nærfellt hálfrar
aldar farsæll starfsferill. Á sjöt-
ugsafmæli Sigurmundar 22. febrú-
ar sl. lýsti hann fyrir gestum sín-
um starfsaðstöðunni, sem þeir
frumherjarnir áttu við að búa í
byrjun. Sú lýsing var bæði fræð-
andi og eftirminnileg.
Um síðustu áramót sagði Sigur-
mundur deildarstjórastarfinu
lausu, þá á sjötugasta aldursári.
Hann vann þó áfram hluta úr
degi.
Sigurmundur varð frumherji á
öðru sviði á meðal tollvarða. Þann
8. desember 1935 var Tollvarðafé-
lag íslands stofnað. Stofnendur
voru 13 tollverðir í Reykjavík og
var Sigurmundur þeirra á meðal.
Af þessum 13 stofnendum eru 10
fallnir frá en 3 hættir störfum
fyrir aldurs sakir.
Sigurmundur var alla tíð virkur
í félagsstarfi Tollvarðafélagsins
og oft kjörinn til trúnaðarstarfa
fyrir það. Hann var félagslyndur
að eðlisfari og vildi treysta sam-
takamátt manna f baráttunni
fyrir góðum málum og réttlæti á
vettvangi samfélagsins.
veikindi eða annað, þá var hún
ætíð fyrst að leggja fram hjálpar-
hönd. Og allt var það í kærleika
gjört.
Líf Lovísu var oft á tíðum eng-
inn dans á rósum. Hún mátti
reyna barna- og ástvinamissi og
margvíslegt annað andstreymi,
sem ekki skal tíundað hér. Sterk
skapgerð, ásamt óvenjulegum lífs-
þrótti og glaðsinna lund hjálpuðu
henni að sigrast á mótlætinu. Og
það sem meira var, persónuleiki
hennar var svo sterkur að hún var
þess ætíð umkomin, hvernig sem á
stóð fyrir henni sjálfri að hjálpa
öðrum líka. Hún bognaði aldrei,
fremur en eikin sterka, en brotn-
aði í siðasta bylnum.
Nú þegar Lovísa tengdamóðir
mín er öll, þá er margs að minnast
og margt að þakka. Það er hverj-
um manni mikið lán að fá að njóta
samfylgdar góðs fólks. Góðvildin
göfgar alla og það var okkur ást-
vinum Lovísu mikil gæfa að fá að
njóta samfylgdar hennar í lífinu.
Útför Lovísu Edvardsdóttur fer
fram frá Hafnarfjarðarkirkju f
dag. Guð blessi minningu hennar.
Árni Grétar Finnsson
Söngrödd hafði Sigurmundur
góða. Hann var lengi virkur kórfé-
lagi í Fóstbræðrum og var vinsæll
og vel virtur á meðal kórfélaga.
Um miðjan sl. mánuð lagðist
Sigurmundur á Borgarspítalann.
Þar andaðist hann að morgni 29.
mars.
Með Sigurmundi Gíslasyni er
horfinn af sjónarsviði mikilhæfur
drengskaparmaður, sem tollverðir
munu lengi minnast með virðingu
og þakklæti.
Við vottum eftirlifandi eigin-
konu hans, frú Sæunni Friðjóns-
dóttur, börnum þeirra, Úlfi, Stef-
áni Gísla og Margréti Rún, svo og
öðru skyldfólki dýpstu samúð.
Jón Mýrdal
Kveöja frá Fóstbræðrum
„Því er hljóðnuð þýða raustin,
hún sem fegurstu kvæðin kvað.“
Þetta er upphaf texta við lag, sem
við Fóstbræður sungum fyrir ein-
um 40 árum.
Þetta kemur í hugann þegar
minnst er góðs söngbróður.
Fyrir um sjö vikum síðan heim-
sóttum við nokkrir meðlimir
Gamalla Fóstbræðra Sigurmund á
Minning:
Lúðvík Jónsson
bakarameistari
Fæddur 12. október 1904
Dáinn 21. mars 1983
Hann gat aldrei skilið hraðann
á okkur þessu borgarfólki, sem
helst mátti aldrei vera að neinu
nema að flýta sér. Réttnýkomin og
réttófarin. Hjá honum var ætíð
nægur tfmi til stefnu.
Lúðvík Jónsson bakarameistari
var fæddur á Gamla-Hrauni í
Hraunshverfi árið 1904, sonur
hjónanna Jóns Guðmundssonar
formanns og Ingibjargar Jóns-
dóttur. Hann var ellefti í röð 17
systkina.
Uppvaxtarárin á Gamla-Hrauni
og síðar hjá fósturforeldrum í
Ásgarði í Vestmannaeyjum, þang-
að sem hann flutti barn að aldri,
voru honum mjög hugleikin um
ævina, og fátt gladdi hann eins
mikið og að fá að rifja upp liðna
daga. Veita okkur borgarbörnum
nútímans dálitla innsýn í líf og
starf þeirrar kynslóðar sem
byggði upp með dugnaði og aftur
enn meiri dugnaði það samfélag
velmegunar og velsældar sem við
búum við í dag.
Ef Lúðvík hefur hlotið eitthvað
öðru fremur í arf frá Gamla-
Hraunsfólkinu þá var það dugnað-
urinn, samviskusemin og ræktar-
semin.
í Vestmannaeyjum fór hann í
læri í Magnúsarbakarí og útskrif-
aðist þaðan fyrstur sveina. Um
sömu mundir kynntist hann eftir-
sjötugsafmæli hans. í afmælinu
var margmenni. Bar það ótvíræð-
an vott þess, hvað þessi hæverski
maður var vinmargur.
Sigurmundur var tekinn í
Karlakór KFUM árið 1933. Karla-
kórinn skipti um nafn síðast á ár-
inu 1936 og hefur síðan borið
nafnið Karlakórinn Fóstbræður.
Sigurmundur söng alla tíð annan
bassa. Virk þátttaka hans í söngn-
um varð um það bil 24 ár. Sigur-
mundur var einn af stofnendum
Gamalla Fóstbræðra árið 1959.
Starfandi var hann í þeim félags-
skap alla tíð síðan. Þar bættust
við önnur 24 ár sem hann hefur
verið bundinn sönggyðjunni.
Sigurmundur var góður söng-
maður sem stundaði félagsskap-
inn af fullum heilindum.
Að leiðarlokum kveðjum við
góðan Fóstbróður og óskum hon-
um velfarnaðar á himinvegum há-
um. Við minnumst þess jafnframt
að einu sinni Fóstbróðir alltaf
Fóstbróðir.
Við sendum frú Sæunni og öðr-
um ástvinum innilegar samúð-
arkveðjur.
Fóstbræöur
Birting
afmælis- og
minningar-
greina
ATHYGLI skal vakin á því, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði, að berast í síðasta lagi
fyrir hádegi á mánudag og hlið-
stætt með greinar aðra daga. í
minningargreinum skal hinn
látni ekki ávarpaður. Þess skal
einnig getið, af marggefnu til-
efni, að frumort Ijóð um hinn
látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins.
Handrit þurfa að vera vélrituð og
með góðu línubili.
lifandi konu sinni, Lovísu Þórð-
ardóttur frá Sjólyst á Stokkseyri,
sem kom til Eyja ung kona að
sinna verslunarstörfum.
Það var gleði, tryggð og gæfa
sem einkenndi sambúð þeirra alla
tíð. Fyrstu búskaparárin voru í
Eyjum þar sem þau eignuðust
báðar dætur sínar, Ástu og Sess-
elju Þóru.
Frá Eyjum lá leiðin um miðjan
fimmta áratuginn að bökkum Ólf-
usár, þar sem ört vaxandi verslun-
ar- og þjónustumiðstöð var að rísa
við Selfoss. Á Langanesi utan við
á reistu þau Lúlli og Lúlla sér
framtíðarheimili, ræktuðu upp af
melum og móum glæsimikinn
skrúðgarð sem ófáar vinnustundir
fóru t. Garðurinn er talandi tákn
um þá ræktarsemi og þá fegurð
sem einkenndi íbúð þeirra alla tíð.
Niður í þorpið gekk bóndinn
næsta daglega og bakaði brauð
handa sveitungum sínum. Ekki
aðeins handa Selfyssingum, held-
ur stjórnaði hann í rúman aldar-
fjórðung allri brauða- og kökugerð
á verslunarsvæði Kaupfélags Ár-
nesinga, sem náði um síðir allt
austan frá Kirkjubæjarklaustri
vestur í Þorlákshöfn og um upp-
sveitir allar, og átta urðu lærl-
ingarnir.
Það var ekki spurt um uppmæl-
ingu og bónus á þessum árum,
heldur að menn skiluðu vinnu
sinni og skiluðu henni vel. Og bak-
arinn var kröfuharður, ekki síst
við sjálfan sig, og að sama skapi
voru hagsmunir starfsfólksins
honum hjartans mál. Hann vildi
að unnið væri og að sú vinna væri
launuð að verðleikum.
En vinnan hefst ekki með erfið-
inu einu, og það þekkja þeir
manna best sem hefja dagleg störf
um miðjar nætur' allt árið um
kring, til að færa samborgurum
sínum glóðvolgt brauð í morguns-
árið. Það var kátur hópur sem
hnoðaði deig og bakaði brauð nótt
eftir nótt og þar var meistarinn
oftast hrókur alls fagnaðar.
Lúðvík var þeim kostum gæddur
að sjá öðrum fremur hinar bjart-
ari og jafnframt skoplegri hliðar
mannlífsins. Og hann kunni svo
sannarlega að segja frá svo eftir
væri tekið. Kátínan og gleðin voru
ekki síst hans aðalsmerki og hann
átti létt með að veita öðrum af
eigin glaðværð og hlýju.
Það er þessi einskæra gleði hans
sem sífellt leitar á hugann nú á
kveðjustund. Lýsir skærast I
minningunni um góðan mann.
Megi sú gleði, sem hann veitti alla
tíð, vera okkur fyrirmynd um
ókomna tíð.
Sorgin er sár, en minningin er
hlý.
Nafni