Morgunblaðið - 12.05.1983, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. MAÍ1983
— eftir Þorvarð
Elíasson
íslenska þjóðin er að verða
gjaldþrota. Skuldabyrðin er orðin
svo mikil að reikna má með að
þjóðin geti ekki greitt umsamdar
afborganir og vexti af lánum sín-
um, næst þegar fiskverð lækkar
verulega í Bandaríkjunum. Hve-
nær það verður veit enginn, en
trúlega gerist það innan 4 ára.
Afleiðingarnar verða verulegt
atvinnuleysi og landflótti iðnað-
armanna og menntamanna. Fjár-
hagslegt sjálfstæði þjóðarinnar
glatast og þurfa stjórnmálamenn
og almenningur þá ekki lengur að
deila um til hvaða efnahagsað-
gerða skuli grípa. Bankastjórarnir
og ráðherrarnir fá þá úrræði sín í
skeyti erlendis frá.
Geir Hallgrímsson hefur nú tek-
ið að sér að mynda ríkisstjórn.
Vonandi verður það stjórn sem
hefur bæði vilja og getu til þess að
gera þau skuldaskil sem gera þarf.
Skuldaskil
Hvernig fara skuldaskil þjóðar
fram? Þau fara fram með sama
hætti og hjá einstaklingum. Ann-
að hvort minnkar þjóðin eyðslu
sína og fer að endurgreiða gömlu
lánin, eða leita verður nauða-
samninga við erlenda lánar-
drottna.
Verði fyrri kosturinn ekki val-
inn strax, mun síðari kosturinn
koma af sjálfu sér.
Það auðveldar stjórnmála-
mönnum vonandi að ná sam-
komulagi um nauðsynlegar efna-
hagsaðgerðir að allir stjórnmála-
flokkar eiga sinn hlut í skulda-
súpunni. Erlendu skuldirnar eru
bein og óhjákvæmileg afleiðing
þeirrar stefnu í verðlags- og geng-
ismálum, sem fylgt hefur verið
óslitið síðan Viðreisnarstjórnin
féll, og raunar einnig síðustu ár
hennar.
Skuldaskilastjórn
Mynda þarf ríkisstjórn sem lík-
leg er til að endast 2—3 kjörtíma-
bil og hefur vilja til að innieiða
nýja viðskiptahætti. Ekki er ótrú-
legt að nauðsynlegur undanfari
slíkrar stjórnar sé myndun minni-
hlutastjórnar nú og aðrar kosn-
ingar í sumar. Fari svo að Geir
Hallgrímsson og þingflokkur
Sjálfstæðisflokksins ákveði að
styðja minnihlutastjórn annars
flokks, vill undirritaður trúa því,
að það boði upphaf annarra og
meiri atburða, þ.e. myndun meiri-
hlutastjórnar sem komi sér saman
um að framkvæma óhjákvæmileg
skuldaskil og gera verulegar
skipulagsbreytingar á íslensku
efnahagskerfi.
Markmið skulda-
skilastjórnar
Þegar Viðreisnarstjórnin var
mynduð skildi hún eftir nokkra
mikilvæga málaflokka. Einn þess-
ara málaflokka er þó mikilvægast-
ur, þar sem hann snertir bæði
grundvallaruppbyggingu sjálfs
efnahagslífsins og þjóöerniskennd
og sjálfsvirðingu fólksins í land-
inu. Hér er átt við gjaldeyrismál-
kosninga
Fríitir kí. 12120 Da8!. 1-6.82
HrimiM Hreinn Ragnarsson, Laugarvatni
Fréttam. RJ
Hr.ppsn.fnd Laugardalshrepps h.fur þ.irri Hröfu f.'iag. sumar-
bustaðaeig.nda a Sudv.sturlandi . a6 fasteignagJðld a' bjst»6unus, ver6i
1.XKU6 u, 75 prcs.nt, þar se, sucarbústaíir s.'u Ix'ti6 nota6ir og Þjo'n- ,
usta sv.itarfélaganna Iftil. • Hr.ppsn.fndin b.ndir a', a6 launat.kjur ...
-nna x sveitum s.'u yfirl.itt undir landsm.6altali og 1.Í6Í p.tta af
s.r minni útsvarsteMur ■„«. fyrir s^itarf.'l agi6 og ro.iri Þ6rf fyrir
a6-'ar nkfur. Suroarbústa6ir f ,igu st.'tt.rf.'laga eru nú Þegar undan-
Þegnir fasteignagj61duro. borri hinna nýju búst,6a .ru vanda6ar bygg-
lngar, ... hrogt .r .6 nota allt a'ri6, .nda frori.t v.trarnotKun Þessara
bustaöa „'fellt 'f v6„« Hreppsn.fndin bendir a'. ,6 fat.ignashattar
fyrir sumarbústaöi s.'u la'gir, .n p.ssi sRattur sRipti ...i fa'menn
sveitarfelög roiKlu roa'li(Þegar bústaöir Þar skipta hundruöuro. Hrepps-
nefnd Laugardal.hrepp. behdir .6 lohuro a', .6 fyrir fasteignashattana fa'i
sumarbústaöaeigendur lroknisÞjo'nustu, sorphreinsun. sniórooKstur, vega-
gerft og brunavarnir en alla bess--« h»r«-í l. „
, ana pess^a þ*tti kostar sveitarfe'lagift aö hluta
eöa Ö11u leyti.
Fréttin sem lesin var í útvarpinu 1. maí.
Furðuleg frétt
frá Laugarvatni
Þorvarður Elíasson
„Meginmarkmið næstu
stjórnar á því að vera að
gefa gjaldeyrisverslun-
ina frjálsa. Yrði það gert
kæmi mörg óstjórnin og
margir afkáralegir við-
skiptahættir í ljós.“
Meginmarkmið næstu stjórnar
á því að vera að gefa gjaldeyris-
verslunina frjálsa. Yrði það gert
kæmi mörg óstjórnin og margir
afkáralegir viðskiptahættir í ljós.
Slíkar misfellur í viðskiptalífinu
þarf að lagfæra við upptök sín en
ekki fela með því að breiða yfir
þær höft og bönn. Þeir sem vilja,
komast hvort eð er oftast í kring-
um bönnin.
Efnahagsaðgerðir
skuldaskilastjórnar
Gefa þarf gjaldeyrisverslunina
frjálsa, og gera margháttaðar
ráðstafanir til þess að styrkja
fjárhagsstöðu fyrirtækjanna og
auka peningalegan spamað þjóð-
arinnar, svo notað sé hefðbundið
orðalag. Þær ráðstafanir sem hér
er átt við eru þessar:
1. Rjúfa tengsl verðlags og kaup-
gjalds.
Afnema tolla og önnur aðflutn-
ingsgjöld og launaskatt og
breyta gengi krónunnar þannig
að verð innfluttrar vöru haldist
því sem næst óbreytt.
3. Draga úr opinberum umsvifum
með því að auka frelsi og
sjálfstæði opinberra fyrirtækja
og heimila þeim að selja þjón-
ustu sína, jafnframt þvf sem
framlög til þeirra verði minnk-
uð og niðurgreiðslur, uppbætur
og framlög til atvinnuvega og
fyrirtækja alveg afnumdar.
4. Hætta erlendum lántökum og
endurgreiða innlend skulda-
bréfalán, til þess að styrkja
innlendan lánsfjármarkað.
5. Fella úr gildi ýmis lög sem
stuðla að einokun stétta og
fyrirtækja á öllum sviðum
viðskiptalífins, þar með talin
framleiðsla og dreifing land-
búnaðarvara, bankastarfsemi
og iðnlöggjöf.
6. Breyta skattalögum þannig að
hagnaður í atvinnurekstri sé
alltaf skattlagður eins, og að-
eins einu sinni. Tekjur heimil-
anna séu sömuleiðis skattlagð-
ar jafnt án tillits til þess hvort
annað hjónanna hefur aflað
þeirra eða bæði.
7. Stöðva verðbólguna með alhliða
peningalegum og fjármála-
legum aðgerðum og gefa heim-
ilum og fyrirtækjum kost á
skuldaskilauppgjöri og fjár-
hagslegri endurskipulagningu.
8. Afnema lög sem heimila stjórn-
völdum að gefa seljendum bein
fyrirmæli um verðlagningu.
Auðvelt er að reikna út hvað
einstakar ákvarðanir verðlags-
yfirvalda hafa aukið erlendu
skuldirnar um marga dollara.
Ef einhver einn aðili öðrum
fremur ber ábyrgð á yfirvof-
andi gjaldþroti þjóðarinnar, þá
eru það verðlagsyfirvöld. Rök
þeirra sem vilja viðhalda því
fyrirkomulagi að stjórnvöld
ákveði verð á vöru og þjónustu
eru trúarlegs eðlis en styðjast
ekki við neina reynslu úr ís-
lensku þjóðfélagi nema ætlunin
sé beinlínis að koma atvinnu-
vegunum og efnahag þjóðarinn-
ar á kaldan klaka.
l>orrarður Elíasson er skólastjóri
Verzlunarskóla fslands.
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
eftirfarandi frá stjórn Miðdalsfé-
lagsins, félags sumarbústaðaeigenda
í Miðdal í Laugardalshreppi:
„í hádegisfréttatíma útvarpsins
sunnudaginn 1. maí sl. var lesin
allfurðuleg frétt um mótmæli
hreppsnefndar Laugardalshrepps
við kröfu Samtaka sumarbústaða-
eigenda á Suðvesturlandi um
lækkun fasteignagjalda á sumar-
bústaði. í viðkomandi frétt bendir
hreppsnefndin á að fyrir fast-
eignagjöldin fái sumarbústaðaeig-
endur eftirfarandi þjónustu: lækn-
isþjónustu, sorphreinsun, snjó-
mokstur, vegagerð og brunavarn-
ir. Segjast þeir einnig kosta þessa
þætti að hluta eða öllu leyti. Svo
mörg voru þau orð.
Við þessa stórfurðulegu frétt
viljum við gera ýmsar athuga-
semdir, vegna þess að við teljum
þessar upplýsingar alrangar. Við,
sem eigum sumarbústaði í landi
Miðdals í Laugardalshreppi,
könnumst bara alls ekkert við að
hafa orðið þessarar þjónustu að-
njótandi. Að vísu mætti undan-
skilja læknisþjónustu frá Laugar-
ási í Biskupstungum. Brunavarnir
mætti kannski undanskilja líka,
en sem betur fer hefur enginn
okkar þurft á þeirri þjónustu að
halda, samt efumst við um að
okkur bærist mikil hjálp frá Laug-
arvatni, ef um eldsvoða væri að
ræða.
Hvað varðar aðra upptalningu á
þjónustu hreppsins, skal skýrt
tekið fram að við höfum algerlega
kostað okkar vegagerð sjálf, svo
og viðhald vega, en greiddum þó
sérstakt sýsluvegarsjóðsgjald til
Árnessýslu. Snjómokstur hefur
aldrei farið fram og því síður
sorphreinsun, en þessi atriði höf-
um við einnig séð um sjálf, án
nokkurs stuðnings frá hreppnum.
Þessum alröngu staðhæfingum
hreppsnefndarinnar viljum við
vísa til föðurhúsanna. Við viljum
jafnframt beina því til hrepps-
nefndarinnar að heillavænlegra
væri fyrir hana að leita samstarfs
við sumarbústaðaeigendur um
bætta þjónustu, sem kæmi öllum
að notum, en að nota svona aðferð
í samskiptum við okkur.
Það væri að lokum fróðlegt að
fá upplýsingar frá hreppsnefnd-
inni, hvort áðurnefnd þjónusta
hreppsins hafi kannski verið veitt
einhverjum öðrum sumarbústaða-
eigendum en okkur og þá hverjum,
þar sem við höfum aldrei sótzt eft-
ir sérstakri þjónustu, né orðið
hennar aðnjótandi."
Jasshljómsveitin, frá vinstri: Gunnlaugur Briem, Siguróur Flosason, Tómas Einarsson og Arni Scheving.
Bergur Sigurbjörnsson, formaður
Tónlistarfélags Fljótsdalshéraðs.
Egilsstaðir:
Áskriftartónleikar Tónlistarfélagsins
Að leyfa almenningi og útflytj-
endum að eiga, kaupa og selja er-
lendan gjaldeyri, eins og gert er
hvarvetna í nálægum löndum, er
ekki aðeins sjálfsagt mann-
réttindamál heldur einnig besta
og raunhæfasta leiðin til þess að
efla þau byggðarlög sem framleiða
útflutningsafurðir okkar og þar
með til þess að styrkja fjárhags-
stöðu þjóðarinnar í heild. Frjáls
gjaldeyrisverslun er auk þess vörn
gegn hvers kyns óeðlilegum opin-
berum fjármálaafskiptum, þar
sem illar afleiðingar vondra laga
og stjórnarhátta koma oftast
strax fram við þau skilyrði.
Egil.KtttöAum, 8. maí.
í DAG efndi Tónlistarfélag Fljóts-
dalshéraðs til fyrstu áskriftartón-
leika félagsins á þessu ári í Vala-
skjálf á Egilsstöðum.
Þar kom fram jasshljómsveit —
sem ekki mun hafa leikið opin-
berlega áður. Hljómsveitina skipa:
Sigurður Flosason, saxófónleikari;
Tómas Einarsson, bassaleikari;
Árni Scheving, sem lék á vibrafón,
og Gunnlaugur Briem, sem lék á
trommur.
Er skemmst frá að segja að leik-
ur þeirra félaga vakti verðskuld-
aða athygli áheyrenda — enda
vandað til efnisskrár — og raunar
með ólíkindum hversu samstilltur
leikur þeirra er, þótt samæfingar
hafi að sögn verið fáar. •
Þarna eru greinilega á ferð
menn sem kunna sitt verk. Tómas
og Sigurður hafa á undanförnum
árum verið að hasla sér völl meðal
fremstu jassleikara okkar; Árni
Scheving er gamalreyndur og góð-
kunnur — og Gunnlaugur Briem
hefur gert garðinn frægan að und-
anförnu með félögum sínum í
Mezzoforte.
Því miður voru áheyrendur
helst til fáir — enda kannski ekki
við öðru að búast þar sem vorið er
nú loksins komið — og veðurblíð-
an kallar fólk til útiveru.
Formaður Tónlistarfélags
Fljótsdalshéraðs er Bergur Sigur-
björnsson.
— Ólafur