Morgunblaðið - 24.03.1984, Síða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. MARZ1984
Sarasota, Florida,
U.S.A.
Sarasota Surf og Racquet Club, 5900 Midnight Pass
Road, Sarasota, Fl. 33581.
Tökum á móti pöntunum fyrir sumarleyfið 1984. Tvö
lúxusherbergi og tvö baöherbergi í íbúöablokk meö
sundlaug og fjórum tennisvöllum. Staösett viö Mex-
íkóflóa. Hvít sandströnd — ein af þeim fegurstu í
heiminum.
Skrifiö og pantiö eöa fáiö upplýsingabæklinga.
Sérhæð við
miöborgina
Falleg, nýlega innréttuö sérhæð í steinhúsi í miö-
borginni til sölu. íbúöin er ca. 110 fm, 4ra—5 herb.
Sér hiti og rafmagn. Sér inngangur, tvöfalt gler.
íbúöin er öll teppalögö. Mikiö útsýni. ibúðin getur
veriö laus mjög fljótlega.
Upplýsingar í síma: 25417 — 25418.
s JltafgttnMiifrtto
Fer inn á lang
flest
heimili landsins!
VZterkur og
kJ hagkvæmur
auglýsingamiðill!

AF ERLENDUM VETTVANGI
Joseph B. Frazier
Stuóning.smenn Duartes á kosn-
ingarundi.
stuðninfrsmaður kristilegra
demókrata, sem kvaddi heima-
borg sína La Palma í norðri 1980
vegna bardaganna og hélt til
höfuðborgarinnar, segist von-
góður um breytingar, ef stjórnin
nái að koma á raunverulegu lýð-
ræði. „Á meðan engar viðræður
eiga sér stað milli stjórnarinnar
og skæruliða eins og nú, þá ger-
ist ekki neitt," segir hann.
Kosningar í skugga
borgarastyrjaldar
ÍBÚAR El Salvador kjósa sér nýjan forseta á sunnudag mitt í borgara-
styrjöld, sem geisað hefur í landinu í 4'/2 ár og virðist ekki eiga sér
nokkurn endi. Yfir 50.000 manns hafa verið drepnir í þessu stríði.
Fáir gera sér vonir um, að
kosningarnar eigi eftir að
leiða til skjótrar lausnar á
vandamálum landsins, sem eiga
sér djúpar rætur og eru ekki sízt
arfur félagslegs og efnahagslegs
óréttlætis. Skæruliðar vinstri
sinna taka ekki þátt í kosning-
unum. Þeir halda því fram, að
öryggi frambjóðanda sins yrði
ekki tryggt nægilega til þess að
hann gæti komið fram opinber-
lega. Jafnframt þyrfti að nást
samkomulag um valdskiptingu í
landinu, áður en gengið yrði til
kosninga.
Stjórnmálafréttaritarar í E1
Salvador halda því fram, að and-
stæðurnar í landinu séu svo
skarpar, að einu gildi hver
skrýðist hinum bláhvíta emb-
ættislinda forsetans 1. júní nk.
Möguleikarnir á að koma á
stjórn, sem hafi þjóðina samein-
aða að baki sér, séu býsna fjar-
lægir. Undir niðri ríkir þó sú von
hjá sumum þjóðfélagshópum, að
stjórnin, sem mynduð verður
eftir kosningarnar, verði byggð á
lögmætari grundvelli en núver-
andi stjórn og muni því eiga
betri möguleika á því að koma á
friði innanlands.
Flokkur kristilegra demó-
krata, sem er hægfara flokkur,
er sennilega stærsti stjórnmála-
flokkur landsins. Þessi flokkur
er í mikilli andstöðu við þá 7
aðra stjórnmálaflokka, sem
bjóða fram í forsetakosningun-
um og flestir eru íhaldssinnaðir.
Jose Napoleon Duarte, fram-
bjóðandi Kristilega demókrata-
flokksins nýtur mest fylgis í
þeim skoðanakönnunum, sem
fram hafa farið. Hann verður þó
að fá hreinan meirihluta til þess
að ekki þurfi að koma til úrslita-
kosninga. Ef til slíkra úrslita-
kosninga kæmi, yrði hann senni-
lega að etja kappi við Roberto
D’Aubuisson, fyrrverandi her-
foringja, sem er leiðtogi Þjóð-
lega lýðveldisbandalagsins, en
það er yzt til hægri.
Duarte heldur því fram, að sú
harða afstaða, sem þessi aðal- j
andstæðingur hans hefur tekið
upp, eigi sinn þátt í þjóðfélags-
ókyrrðinni í landinu.
D’Aubuisson er því fylgjandi,
að mynduð verði „þjóðfylking"
til þess að berjast við hlið hers-
ins gegn skæruliðum. Hann
skipar kristilegum demókrötum
á bekk með skæruliðum sem
vinstri sinnum, er beri ábyrgð á
því, að landið sé sokkið í fen
ofbeldis. Bandaríkjamenn hafa
sakað D’Aubuisson um tengsl
við dauðasveitir hægri sinna í
landinu, en því hefur hann al-
gerlega neitað.
Duartc vill samninga
Duarte er fylgjandi því, að
Jose Napoleon Roberto D’Au-
Durate, fram- buisson,
bjóðandi kristi- forsetaefni
legra demó- íhaldsmanna.
krata.
bundinn verði endi á styrjöldina
með samningum og hefur heitið
því að taka fulltrúa bænda með í
ríkisstjórnina. Bandaríkjastjórn
heldur því hins vegar fram, að
stjórnvöld á Kúbu og í Nicar-
agua kyndi undir stríðið og hef-
ur því látið í té mikla hernaðar-
aðstoð og sent nokkra hernað-
arráðgjafa til aðstoðar her
landsins. Stjórn Reagans forseta
hefur þó verið því mjög fylgj-
andi, að forsetakosningarnar
færu fram, ekki hvað sízt vegna
þeirra miklu efasemda, sem ver-
ið hafa fyrir hendi á Bandaríkja-
þingi um lögmæti núverandi
stjórnar í E1 Salvador.
Ágreiningurinn milli Duartes
og D’Aubuissons hefur varpað í
skuggann hinum flokkunum sex,
sem þátt taka í kosningunum.
Yfirkjörstjórnin spáir nær
90% þátttöku í kosningunum, en
atkvæðisbært fólk í landinu er
um 2,5 millj. Um 41.000 manns í
her og öryggissveitum landsins
munu ekki kjósa og er það í sam-
ræmi við loforð hersins um hlut-
leysi í kosningunum. Starfsmenn
kjörstjórnarinnar telja, að að-
gerðir skæruliða eigi eftir að
koma í veg fyrir, að fólk greiði
atkvæði í um 20 af 261 bæjar- og
sveitarfélögum í landinu. I kosn-
ingum 1982 var ekki unnt að
kjósa í 44 sveitarfélögum.
Skiptir það máli,
hver sigrar?
Sú spurning, sem almenningur
spyr einkum, virðist síður vera
sú, hver sigri heldur öllu fremur:
„Skiptir það einhverju máli?“
„Það skiptir litlu máli fyrir
mig,“ segir frú Santos Rosas, 47
ára að aldri, sem vinnur við mat-
væladreifingu á aðalútimarkaði
höfuðborgarinnar, San Salvador.
„Ég greiddi atkvæði fyrir tveim-
ur árum og líf mitt hefur samt
ekki breytzt. Ég hef ekki hug-
mynd um, hvort það muni breyt-
ast nú. Við hér ræðum ekki mik-
ið um það.“ Hún segist þó munu
kjósa á sunnudag, en vill ekki
segja hvern.
Daniel Hernandez, ákafur
Alvaro Magana, núverandi
forseti, hefur gegnt embætti
sínu frá árinu 1982. Upphaflega
átti hann að taka við því aðeins
til bráðabirgða. Hann hefur ver-
ið formaður svonefndrar „þjóð-
legrar einingarstjórnar", sem í
eru bæði kristilegir demókratar
og íhaldsmenn. En sumir óttast,
að klofningurinn innanlands eigi
enn eftir að magnast, ef annar
hvor þeirra Duartes eða D’Abu-
issons sigrar.
Undanfarna áratugi hafa
kosningar farið fram með nokk-
uð reglulegu millibili í E1 Salva-
dor, en þær hafa hvorki fært 4,7
millj. íbúum landsins stöðug-
leika né frið. í yfirlýsingu, sem
kaþólska biskuparáðið í landinu
lét frá sér fara fyrir skömmu,
sagði: „Við höfum öll trú á kosn-
ingum, en þær eru ekki eina ráð-
ið til þess að koma á friði."
Vandamál E1 Salvador eiga
rætur sínar að rekja marga ára-
tugi aftur í tímann, er voldugur
en fámennur hópur landeigenda
varð þar til. Hann naut aðstoðar
ríkisstjórna, sem studdust við
herinn og komust til valda í
vafasömum kosningum. Valda-
miklir landeigendur komu smám
saman á fót sínni eigin einkalög-
reglu og her.
Vaxandi mannréttindabrot
Síðan hrakaði dómkerfinu og
öðrum þáttum í stjórnkerfi
landsins og vinstri hreyfing kom
fram. Mannréttindabrot, sem
þegar voru fyrir hendi, jukust
enn, er hægri sinnar innan og
utan stjórnkerfisins tóku að
óttast vaxandi hættu af vinstri
mönnum og kusu að grípa til
harðneskjulegra ráða gegn þcim.
I lok síðasta áratugar áttu um
2% íbúa E1 Salvador 60% af öllu
ræktuðu landi þar. Tugir þús-
unda snerust öndverðir gegn
stjórn Carlos Humberto Romer-
os hershöfðingja, sem herinn
studdi. Stjórnin svaraði oft með
því að grípa til byssunnar og ein
afleiðing þess var sú, að skæru-
liðar stofnuðu sinn eigin her.
Hófsamir foringjar innan
hersins töldu, að nokkrar tilslak-
anir væru nauðsynlegar til þess
að koma í veg fyrir, að hið við-
kvæma ástand í landinu færi al-
gerlega úr skorðum. Hinn 15.
október 1979 gripu þeir til sinna
ráða og ráku Romero hershöfð-
ingja frá völdum. Er sá dagur
venjulega talinn upphaf borg-
arastríðsins í landinu. Áður en
þrír mánuðir voru liðnir, höfðu
vinstri sinnar, sem aðild áttu að
herstjórninni, er þá var mynduð,
sagt sig úr henni og átökin í
landinu urðu að fullkominni
styrjöld.
(Joscph B. Frazier
er fréttaritari
við fréttastofuna
Associated Press).