Morgunblaðið - 24.03.1984, Blaðsíða 25

Morgunblaðið - 24.03.1984, Blaðsíða 25
24 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. MARZ 1984 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. MARZ 1984 25 fltagtntirifafcife Útgefandi Framkvæmdastjóri Ritstjórar Fulltrúar ritstjóra Fréttastjórar Auglýsingastjóri hf. Árvakur, Reykjavík. Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson. Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson. Baldvin Jónsson. Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að- alstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift- argjald 250 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 20 kr. eintakið. • • Oryggismál sjómanna Matthías Bjarnason, sam- gönguráðherra, hefur fengið því framgengt, að stjórnskipuð nefnd verði sett á laggirnar til að fjalla um alla þætti í öryggismálum sjó- manna og gera tillögur um nauðsynlegar endurbætur á ör- yggisbúnaði áhafna og skipa. Nefndin skal hafa samráð við Siglingamálastofnun, Rann- sóknanefnd sjóslysa, Slysa- varnafélag íslands og samtök sjómanna og útvegsmanna. Hún verður skipuð fulltrúum allra þingflokka og verðugur vettvangur samátaks í þörfu máli. Sama dag og Morgunblaðið skýrir frá þessari nefndar- skipan birtir það viðtal við Guðjón Kristjánsson, forseta FFSI. Þar kemur fram að til- kynningaskyldu skipa hafi ekki verð framfylgt nægjanlega og að sú vanefnd hafi veikt örygg- isnetið. Forseti FFSÍ vekur at- hygli á sjálfvirku kallkerfi, sem þann veg er gert, að hægt er að hringja beint frá fjar- skiptamiðstöð í hvert skip, sem hafi „sérkair. Sé ekki ansað megi draga þá ályktun, að hjálparaðgerða sé þörf. Þá er rætt við dr. Þorgeir Pálsson, prófessor, sem stjórn- að hefur tilraunum á kerfi, sem unnið hefur verið að á vegum samgönguráðuneytisins, sem á sjálfvirkan hátt gæti leyst af núverandi tilkynningaskyldu bátaflotans. Hér er um að ræða tölvuvætt tilkynningakerfi, al- gjörlega sjálfvirkt. Hægt verð- ur að fylgjast með öllum skip- um sem hafa tilsettan tækja- búnað. Þau senda frá sér hljóð- merki með ákveðnu millibili, t.d. á 15 mínútna fresti. Þetta gæti byggst á því að staðar- ákvörðun bátanna kæmi í gegnum lóraninn, send með auðkenni hvers skips og jafnvel öðrum viðbótarupplýsingum. Möguleiki er á sérstakri neyðarsendingu, sem hægt væri að setja í gang með rofa. Hvern veg sem þessar rann- sóknir þróast, er sýnt, að hér er unnið að brýnu máli, sem sjáv- arútvegsþjóð þarf að koma heilu til hafnar. Stefnt mun að því að undirbúningsathugun- um ljúki á þessu ári og að þá liggi fyrir í aðalatriðum, hve mikið þetta kerfi kosti og að hve miklu gagni það gæti kom- ið. Pétur Sigurðsson, alþingis- maður, greindi frá því í þing- ræðu um öryggismál sjó- manna, að 26 íslenzkir sjómenn hafi látist við störf á sjó eða vegna slysa sem þeir hafi hlot- ið um borð í skipum sínum síð- an sjómannadagur var síðast hátíðlegur haldinn. Þessi sorg- lega staðreynd knýr á um að gera allt sem í mannlegu valdi stendur til að skipa öryggis- málum sjómanna þann veg með fyrirbyggjandi aðgerðum, að slík slys týni tölunni, hverfi helzt með öllu. Skipan sérstakrar þing- mannanefndar, sem gera á al- hliða úttekt á þessum málum og tilraunir með sjálfvirkt til- kynningakerfi flotans, er spor í rétta átt. Vonandi leiða þessi störf til verulega aukins örygg- is. Markskot Þjóðviljans að er ekki oft sem Þjóð- viljinn hittir í mark í for- ystugreinum. Það gerðist þó í fyrradag þegar blaðið fjallaði um þörf íslenzkra atvinnuvega fyrir fjármagn. Þjóðviljinn vitnar til orða Víglundar Þorsteinssonar, formanns FÍI, „að þegar í óefni sé komið í er- lendum skuldum sæki hið opinbera í vaxandi mæli á inn- lendan lánsfjármarkað". Þjóð- viljinn lætur, réttilega, í ljósi áhyggjur fyrir því, „að ríkið dragi til sín sífellt meira fjár- magn sem ella hefði verið varið til uppbyggingar atvinnulífs- ins“. Samkeppni á lánsfjármark- aði er af hinu góða. Hún leiðir að öðru jöfnu til þess, að fjár- magnið leitar til arðbærrar fjárfestingar, sem skilar sér fljótlega aftur til nýrra fram- kvæmda í þjóðarbúskapnum. Stjórnmálamenn hafa hins- vegar tilhneigingu til að skapa ríkisbúskapnum forréttindi á lánsfjármarkaði. Og fjárfest- ing í ríkisbúskapnum lendir oftar en skyldi utan arðsem- ismarka. Það ber því við að þær verða íþyngjandi fyrir almenn- ing, koma fram í dýrari þjón- ustu eða meiri skattbyrði. Röng lánsfjárstýring rýrir al- menn lífskjör. Mergurinn málsins er þó sá að eiginfjármyndun í íslenzk- um atvinnurekstri hefur verið lítil sem engin, m.a. vegna skattastefnunnar. íslenzkum atvinnurekstri hefur verið gert að hanga á horrim, þegar bezt lætur, en oftlega að sæta tapi og skuldum. Eiginfjármyndun er hinsvegar nauðsynleg til að atvinnureksturinn geti byggt sig upp eðlilega, tæknivæðst og fært út kvíarnar, þ.e. fullnægt atvinnuþörf almennings og skilað auknum þjóðartekjum, sem lífskjörum ráða. Nýjum skilningi Þjóðviljans á fjármagnsþörf atvinnulífsins ber að fagna. Þinglið Alþýðu- bandalagsins talar hinsvegar til annarrar áttar í skattlaga- umræðu á Alþingi. m v Orugg vörn Kasparovs Skák Bragi Kristjánsson Smyslov og Kasparov tcfldu drottingarbragö í sjöttu einvígis- skákinni. Kasparov tefldi afbrigði, sem ekki hefur verið hátt skrifaö hjá byrjanasérfrsðingum. í 17. leik lék hann nýjum leik og tókst í framhaldinu að ná miklum upp- skiptum. í endataflinu stóð Smys- lov örlítið betur, en þegar skákin fór í bið eftir 43. leik hvíts var Ijóst, að staðan var dautt jafntefli, enda var friður saminn án frekari taflmennsku. Staðan: Kasparov 4 Smyslov 2 6. einvígisskákin Hvítt: Smyslov. Svart: Kasparov. Drottingarbragð. I. d4 — d5, 2. Rf3 — Rf6, 3. c4 — e6, 4. Rc3 — Be7. Kasparov hvílir sig á uppá- haldsbyrjun sinni, Tarrasch- vörn, sem upp kaemi eftir 4. — c5. 5. Bg5 — h6, 6. Bh4. Önnur leið er hér 6. Bxf6 — Bxf6, 7. e4 — dxe4, 8. Rxe4 — rc6, 9. Rxf6+ - Dxf6, 10. Dd2 - 0-0,11. Dc3 - b6,12. Bd3 - Bb7, 13. De4 - Hfd8, 14. Hdl með örlítið betra tafli fyrir hvítt. 6. — (H) 7. Hcl — Re4, 8. Bxe7 — Dxe7, 9. e3 — c6, 10. Bd3 — Rxc3, II. Hxc3. Eða 11. bxc3 - Rd7, 12. 0-0 - e5, 13. dxe5 — dxc4 með jöfnu tafli. 11. — dxc4, 12. Bxc4. Eða 12. Hxc4 - Rd7, 13. Bbl - e5, 14. Dc2 - f5, 15. dxe5 - Rxe5,16. Rxe5 — Dxe5,17.0-0 — Be6, 18. Hd4 — Hae8 með lítið eitt betra tafli fyrir hvítt. 12. — Rd7, 13. 04) — b6. Önnur leið er hér 13. — e5,14. Dc2 — exd4, 15. exd4 — Rb6, 16. Hcl - Df6, 17. Bb3 - Be6, 18. Bxe6 — fxe6, 19. Hce3 — Hae8, 20. Re5 — Df5 með nokkuð jöfnu tafli. 14. Bd3 — c5, 15. Bb5 — Hd8. Eftir 15. — cxd4, 16. Dxd4! — Rf6,17. Hfcl - Rd5 (17. - Hd8, 18. Hc7!) 18. Hc4 - Hd8,19. De5 hefur hvítur betra tafl. 16. Bc6 — Hb8, 17. Dc2. Fram að þessu hafa keppendur fylgt alfræðibók um skákbyrjanir, sem út kom 1977. Næsta leik Kasparovs hefur höfundur þessa þáttar ekki séð fyrr. 17. — cxd4. í áðurnefndri alfræðibók er eftirfarandi framhald gefið: 17. - Bb7, 18. Bxb7 - Hxb7, 19. dxc5 — bxc5, 20. Hcl — Hb6, 21. h3 - Hc8, 22. Rd2 - Hb7, 23. b3 — g6, 24. Re4 með betra tafli fyrir hvítt, því svarta peðið á c5 er mjög veikt. 18. Rxd4. Til greina koma að leika 18. exd4 og svara 18. — Rf6 með 19. Re5 — Hxd4? 20. Bf3 með hótun- unum 21. Hxc8, 21. Rc6 og 21. Hc7. Ef svartur svarar þessu með 18. — Bb7 þá kemur 19. Bxb7 — Hxb7,20. Hc7 og svartur er í miklum erfiðleikum. Eftir leikinn í skákinni losar Kasparov um sig með 18. — e5. 18. — e5, 19. Rf5 — Df6, 20. Hdl. Hvítur hótar 21. Hd6 eða 21. Rd6, en svartur getur losað um sig með uppskiptum. 20. — Rc5, 21. Hxd8+ — Dxd8, 22. Rg3. 22. b4 væri svarað með 22. — Df6. 22. — Be6, g3. b4 — Hc8, 24. Bf3 — Ra6, 25. a3. Eftir 25. b5 kæmi svarti ridd- arinn aftur til c5. 25. — Hxc3, 26. Dxc3 — Dc7, 27. Dd2 - Rb8, 28. Re4 - Rd7, 29. h3 — Rf6. Hvíti rtddarinn á e4 stendur mjög vel og gæti í framhaldinu komið til d6 og eftir atvikum b5. Kasparov ákveður því að taka á sig ivípeð á f-línunni til að losa sig við hann. 30. Rxf6+. 30. Rd6 má svara með 30. — Dd7 og Rd6 getur ekki hreyft sig vegna óvaldaðrar drottningar á d2. 30. — gxf6, 31. e4 — Kg7, 32. Be2 — Dc6, 33. De3 — Dc3, 34. Kh2 — Db3. Svartur þvingar fram drott- ingakaup og jafnteflið blasir við, því hvítur kemst ekki að peða- veikleikunum í svörtu stöðunni. 35. Dxb3 — Bxb3, 36. Bg4 — Bc2, 37. Bf5 — Bd3, 38. Kg3 — Be2, 39. Bg4 — Bfl. Eftir 39. — Bxg4? 40. Kxg4 — Kg6, 41. f4 segja veikleikarnir í svörtu peðastöðunni til sín. 40. Kf3 — Kf8, 41. g3 — Bc4, 42. Ke3 — Ke7, 43. h4 og í þessari jafnteflislegu stöðu lék Kasp- arov biðleik. Hvítur getur ekki sótt að svörtu peðunum, því þau eru öll á svörtum reitum, nema peðið á f7, og hvíti biskupinn gengur á hvítum reitum, og kóngurinn kemst ekki í gegn um varnir svarts. Keppendur sömdu því jafntefli án frekari tafl- mennsku. Lárus Jónsson Ólafur Helgason Ármann Jakobsson Jónas G. Rafnar Tveir nýir bankastjórar við Útvegsbanka íslands Á FUNDI bankaráðs Útvegsbanka íslands í gær sögðu bankastjórarn- ir Ármann Jakobsson og Jónas G. Rafnar lausum stöðum sínum frá og með 1. júní 1984. Á sama fundi réð bankaráðið Ólaf Helgason, aðstoðarbanka- stjóra, og Lárus Jónsson, alþing- ismann, bankastjóra frá sama tíma með atkvæðum allra bankaráðsmanna. Morgunblaðið sneri sér í gær til Jónasar G. Rafnars og spurði hann um ástæður þess, að hann hefur ákveðið að láta nú af starfi bankastjóra við Útvegsbankann. Jónas G. Rafnar sagði: „Ég hef verið bankastjóri í Út- vegsbanka Islands síðan í nóv- ember 1963 eða í rúm 20 ár. Var raunar einn í skamman tíma 1961, þegar Jóhann Hafstein gegndi ráðherrastarfi. Ég er þeirrar skoðunar, að í mjög mörgum tilvikum sé ekki ástæða til þess að menn sitji um aldur og ævi í sama starfi. Á öllum sviðum verða breytingar í vinnubrögðum og viðhorfum. Er þá ekki rétt að einnig verði mannskipti? Vel má segja, að ég hafi ekki sjálfur fylgt þessari lífsskoðun, þar sem hinn mæti maður Helgi Guðmundsson er eini banka- stjóri Íslandsbanka-Utvegs- banka, sem gegnt hefur þar bankastjórastarfi lengur en ég. Ég rak lögfræðiskrifstofu norður á Akureyri í nokkur ár og hafði þar töluverð umsvif. Einn- ig var ég þingmaður nokkuð lengi. Fyrir nokkru fór ég að hafa áhuga á að takast á við önnur verkefni en bankastjórn," sagði Jónas G. Rafnar að lokum. I samtali við Mbl. sagði Ár- mann Jakobsson að ástæðan fyrir því að hann léti af störfum væri sú að hann væri að verða sjötíu ára gamall og kominn á þann aldur að hann yrði að láta af störfum. Lárus Jónsson, sem nú tekur senn við starfi bankastjóra Út- vegsbanka íslands, er fæddur 1933 á Ólafsfirði. Hann er við- skiptafræðingur að mennt, var um árabil framkvæmdastjóri Fjórðungssambands Norður- lands. Hann hefur setið á Al- þingi frá árinu 1971. Ólafur Helgason, sem tekur innan tíðar við starfi aðstoðar- bankastjóra Útvegsbanka ís- lands, var áður eftirlitsmaður með útibúum bankans, var bankaútibússtjóri Útvegsbank- ans í Vestmannaeyjum. Hann er rúmlega fimmtugur að aldri. Það verður án efa annarleg sjón, að sjá steingerðar risafurdur rísa upp á svörtum sandinum. En það mun þó ekki verða til frambúðar, Ekki er laust við að þessi mynd beri því leikmunasmiðirnir tjáðu blm. að allt landslag yrði fært til fyrri vegar að loknum kvikmyndatökum. „Steinskógurinn" er gerður úr keim af stjörnustríðsmyndunum viðarklæddu stáli, sem síðan er húðað með gipsi og málað. (Ljósm. Mhl. RAX) „Star Wars“, en Enemy Mine mun einmitt verða í svipuðum anda. Skógasandur stendur undir nafni í „námu óvinarins“: Steinrunninn skógur rís á sandinum „Við ætlum ekki að láta í minni pokann fyrir náttúruöflunum," sögðu glaðbeittir breskir leiktjaida- smiðir kvikmyndarinnar Enemy Mine er blm. Mbl. vitjaði þeirra í kalsaveðri og hávaðaroki á Skóga- sandi í gær. En þar munu sjö steingerð tré teygja arma sína til himins innan tíðar, það hæsta tólf metrar á hæð og tuttugu í þvermál. Alls eru nú staddir hér á landi um 35 manns á vegum bandaríska kvikmyndagerðarfyrirtækisins 20th Century Fox, flestir í tengsl- um við leikmyndagerð, sem unnið er að í Vestmannaeyjum og á Skógasandi. Einnig munu fyrir- hugaðar framkvæmdir við Náma- skarð, en af þeim hefur ekki getað orðið enn vegna veðurs. Þá er ver- ið að gera neðanjarðarbyrgi í grennd við Vík í Mýrdal og á það að hýsa mikið geimfar, sem sett verður saman á staðnum. Að sögn verkstjóra hópsins á Skógasandi verður geimskip þetta mikið fer- líki, um tuttugu metrar á hæð og verður flutt út á sandinn í fyll- ingu tímans. Af framkvæmdunum í Vest- mannaeyjum er það að frétta, að þær liggja niðri eins og er vegna veðurs en þar er búið að gera stóra laug austast á Heimaey og þegar viðrar verður hún klædd plasti að innan og fyllt með sjó. Á Skógasandi eru nú 25 manns, flestir trésmiðir og málarar af bresku bergi brotnir, en einnig nokkrir íslendingar, þ.á m. hjúkr- unarkona og bílstjóri sjúkrabils. Eins og sagt hefur verið frá áð- ur í Mbl. er myndin Enemy Mine ævintýramynd og gerist í fram- tíðinni. Söguþráðurinn er í gróf- um dráttum sá, að tveir menn brotlenda hvor sínu geimskipinu á annarlegri plánetu og þurfa að ganga í gegnum ýmsar raunir til þess að komast af. Búið er að ráða leikara í flest hlutverk og með að- alhlutverkin fara þeir Lou Gosset og Denis Quaid. Þeir eru báðir þekktir leikarar, á uppleið í kvikmyndaheiminum. Gosset fékk m.a. Óskarsverðlaunin fyrir besta leik í aukahlutverki sem liðþjálf- inn í myndinni An Officer and a Gentleman, en sú mynd var sýnd hér nýlega undir hetinu Foringi og fyrirmaður. Dennis Quaid hef- ur m.a. leikið í myndinni The Right Stuff. Leikstjóri myndar- innar er Ricard Longcrane , en af kvikmyndum sem hann hefur leikstýrt má nefna Full Circle með þeim Miu Farrow og Tom Conti í aðalhlutverkum. Ekki liggur alveg ljóst fyrir hve stór hluti þessarar kvikmyndar verður tekinn hér á landi, en aðrir hlutar hennar verða kvikmyndað- ir á Barbados-eyjum og í Ung- verjalandi. Mennirnir á sandinum vinna við erfið skilyrði og kváðust þeir vera fjórum dögum á eftir áætlun með verkið. En hver dagur kostar sitt, þegar aðrar eins fram- kvæmdir eru annars vegar og þeir kváðust stefna að því að þeim yrði lokið þann tólfta næsta mánaðar í Vestmannaeyjum og þann 22. apríl á Skógasandi. Upp úr því hefst væntanlega kvikmyndataka og eru þeir aðilar er henni tengj- ast væntanlegir til landsins eftir u.þ.b. tvær vikur. F-15, ný orustuflugvél á Keflavíkurflugvelli. F-4 vél sem senn víkur fyrir nýrri gerö orustuflugvéla. Skipt um orustuflugvélar á Keflavíkurflugvelli EINS og fram kom í frétt Morgun- blaðsins á miðvikudag hefur verið ákveðið að skipta um orustuflugvél- ar á Keflavíkurflugvelli. F-15 orustu- flugvélar leysa nú senn af hólmi F-4 l’hantom-þotur. Samkvæmt heimildum Morgun- blaðsins eru F-15 flugvélarnar búnar margfalt öflugri og full- komnari ratsjárbúnaði og þær hafa nýtískulegri og fullkomnari hreyfla sem hafa sparnað á elds- neyti í för með sér. F-15 eru viðbragðsfljótari, klifra hraðar og ná fyrr hæð og eru þar af leiðandi fljótari á vett- vang, gerist þess þörf. í æfinga- flugi má segja að þær geti hnitað hringi umhverfis Phantom-þotur, slíkur er viðbragðsflýtirinn. F-15 eru ekki hraðari í flugi, en sumar hverjar eru búnar eldsneyt- isgeymum sem veita minni loft- mótstöðu en sambærilegir tankar á F-4 og hafa F-15 því meiri ferða- hraða. F-15 vélarnar geta hafið sig á loft af styttri flugbraut en F-4 vél- ar geta. Eldflaugabúnaður er svipaður með vélunum. Öll tölvu- tækni er fullkomnari í F-15 vélun- um og viðgerðir á þeim eru því auðveldari en á F-4 vélunum sem þær leysa nú senn af hólmi eins og fyrr var greint frá.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.