Morgunblaðið - 24.03.1984, Page 35

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. MARZ 1984
Minning:
Hólmfríður Ásgríms-
dóttir — Akranesi
í dag er til moldar borin frá
Akraneskirkju amma mín, Hólm-
fríður Ásgrímsdóttir, og lögð til
hinstu hvílu í kirkjugarðinum að
Görðum við hlið maka síns, Guð-
mundar Jónssonar.
Fríða, eins og hún var jafnan
nefnd, en hún hét fullu nafni
Hólmfríður Kristín Amalía, var í
þennan heim borin fyrir rúmum
77 árum, eða þann 8. ágúst 1906.
Foreldrar hennar voru Ásgrím-
ur Stefánsson frá Stórubrekku í
Fljótum í Skagafirði, fæddur árið
1893 og Sigmunda Skúladóttir frá
Ýsta-Mó í Fljótum, fædd 1880.
Þau Ásgrímur og Sigmunda
settust að búi í Efra-Ási í Hjalta-
dal, Skagafirði. Eignuðustu þau
fjögur börn og var Fríða þeirra
elst. Eru systur hennar tvær,
Helga og Guðrún. Sveinbarn hjón-
anna í Efra-Ási dó í frumbernsku.
Fríða fór fljótlega eftir ferm-
ingu að vinna fyrir sér með vinn-
umennsku á ýmsum bæjum, því
faðir hennar var snemma heilsu-
veill og lést er hún var enn á ungl-
ingsaldri. Næstu árin lá leiðin í
margar verstöðvar, í síld á Siglu-
fjörð, á vertíðir í Vestmannaeyj-
um og víðar.
Lífsförunautur Fríðu var Guð-
mundur Jónsson, fæddur 29. júní
1908. Sonur Jóns Guðmundssonar,
formanns frá Gamla-Hrauni við
Eyrarbakka, og konu hans, Ingi-
bjargar Jónsdóttur frá Miðhúsum
í Stokkseyrarhreppi. Starfsvett-
vangur mestan hluta ævi Guð-
mundar var sjórinn. Hóf hann á
unga aldri sjóróðra, var vélstjóri
og síðar skipstjóri um áraraðir,
lengst af á Sigrúnu AK-71. Þótti
hann aflamaður góður. Þá er
frægt er hann á árinu 1952 skilaði
skipi og skipshöfn heim eftir
mikla hrakningar í aftakaveðri
um hávetur. Síðustu árin stundaði
Guðmundur veiðar á báti sínum
með annarri vinnu. Hann lést við
störf sín þann 22. ágúst 1972.
Þeim Guðmundi og Fríður varð
sex barna auðið og þau eru: Sævar,
fæddur 1932, maki Gréta Gunn-
arsdóttir. Ingibjörg Gíslína, fædd
1933, maki Davíð Friðriksson, nú
látinn, sambýlismaður Árni
Brynjólfsson. Sigmunda Kolbrún,
fædd 1935, maki Guðmundur
Bernharð Sveinsson. Ásgrímur
Þór, fæddur 1940, maki Ingibjörg
Guðmundsdóttir. Barði Erling,
fæddur 1944, maki Eirný Vals-
dóttir. Jónína Lilja, fædd 1946,
maki Björgólfur Einarsson. Fyrir
átti Fríða dóttur, Ásfríði Guð-
rúnu, fædd 1927, en hún lést fyrir
aldur fram árið 1956. Barnabörnin
eru 26 og barnabarnabörnin eru
orðin 24.
í byrjun fjórða áratugarins
hófu þau búskap sinn, fyrst í
Reykjavík um skeið en síðan á
Akranesi alla tíð eftir það. Fyrstu
sambýlisár þeirra hafa án efa ver-
ið erfið, heimskreppan mikla í al-
gleymingi og alþýðufólki þröngur
stakkur skorinn. Hlutverk Fríðu
sem sjómannskonu hlýtur á tíðum
að hafa verið vandasamt, þótt ekki
væri um það fengist, enda byggð-
ist afkoma fólks við sjávarsíðuna
á sjósókn og gerir enn þótt að-
Margrét Jóns-
dóttir - Minning
Fædd 19. október 1907
Dáin 15. mars 1984
„Lát mig starfa, lát mig vaka
lifa meðan dagur er.“
(Margrét Jónsdóttir)
Þessar ljóðlínur komu í hug mér
nú þegar kvödd er Margrét föður-
systir mín. Hún var ein af þessum
sívinnandi alþýðukonum sem háðu
sína lífsbaráttu án þess að gleði og
sorgir væru nokkurn tíma á torg
bornar. Fáir held ég að hafi þekkt
þessa frænku mína mjög náið, því
að jafnaði var hún hvorki marg-
mál né mikið gefin fyrir heimsins
lystisemdir. Hún var þó sannur
vinur vina sinna, en fáum hleypti
hún inn fyrir þá skel sem lífið og
tilveran höfðu hlaðið utan um
hana og hélt fólki gjarnan í hæfi-
legri fjarlægð frá henni.
Guðrún Margrét, eins og hún
hét fullu nafni, var fædd í Fagra-
dal í Vopnafirði, yngst fjögurra
systkina. Foreldrar hennar voru
Jón Hannesson og Sigríður Jónas-
dóttir. Aðeins lifir nú yngsti bróð-
irinn, Hannes, en þeir Magnús og
Jörgen eru báðir horfnir.
Margrét ólst upp í foreldrahús-
um og fylgdi foreldrum sínum
fyrst inn í kauptúnið á Vopnafirði,
síðan að Krossi á Berufjarðar-
strönd og loks til Svínafells í
Hornafirði. Allt frá því að fært
var, mátti Margrét vinna hörðum
höndum fyrir sínu lifibrauði og á
yngri árum fór hún víða í atvinnu-
leit og vann oftast í kaupavinnu
eða þá sem ráðskona á vertfð. Árið
1929—1930 var hún í Húsmæðra-
skólanum á ísafirði og eftir það
vann hún m.a. við saumaskap,
enda mjög handlagin og vandvirk.
Árið 1943 eignaðist hún Lilly,
einkadóttur sína, sem eflaust varð
hennar mesti gleðigjafi í lífinu.
Enn eru mér minnisstæðar mynd-
irnar sem við fengum austur á
Seyðisfjörð af þessari litlu, fallegu
frænku sem alltaf virtist vera í
svo glæsilegum kjólum að fátt
stóðst samanburð. Alla tíð hafa
þær mæðgur fylgst að, og þegar
Lilly giftist og stofnaði sitt eigið
heimili átti Margrét alltaf sama-
stað hjá henni og frá glæsilegu
heimili hennar og manns hennar,
Þorleifs Sigurðssonar, í Hafnar-
firði, flutti Margrét á sjúkrahúsið
í sína hinstu för.
Það er ekki ætlunin í þessari
stuttu kveðju að reka í smáatrið-
um lífshlaup þessarar frænku
minnar, enda skortir mig alla
þekkingu til þess. Hún var uppalin
í þvf umhverfi sem gerði vinnuna
á lífsstíl, vinnan var henni lífs-
nauðsyn, andleg ekki síður en
efnaleg. Jafnvel eftir að lögboðn-
um ellilífeyrisaldri var náð hélt
hún áfram að vinna og gladdi sig
yfir prjónaskap og því að geta
haldið áfram að vera sjálfri sér
nóg en ekki byrði á umhverfi sfnu.
Forsjónin leyfði henni líka að
njóta starfskrafta sinna allt til
hins síðasta.
Að lokum vil ég senda Lilly,
Þorleifi, Stefáni, Margréti yngri
og Erlu á Víðivangi mínar innileg-
ustu samúðarkveðjur. Öll eigum
við sameiginlega minninguna um
þessa kraftmiklu kjarnakonu og
kveðjum hana að leiðarlokum með
þökk og virðingu.
Sigrún Klara Hannesdóttir
stæður allar hafi breyst. Héldu
þau Fríða og Guðmundur heimili
fyrst í leiguhúsnæði víða á Akra-
nesi, en festu síðar kaup á húsinu
„Laufási“. Um árið 1950 var síðan
flutt í hið reisulega hús að Kirkju-
braut 21 eða „Guðnabæ" eins og
húsið er kallað. Þar bjuggu þau
alla tíð síðan og því var „Guðna-
bær“ eins konar ættaróðal okkar
afkomendanna sem stóð okkur
alltaf opinn. Hjá Fríðu var ávallt
til á könnunni og meðlæti og um
margt spjallað gegnum árin. Þá
var líka spáð í bolla fyrir þá er
vildu fræðast örlítið um framtíð-
ina. Fríða fylgdist vel með afkom-
endum sínum alla tíð. Þá voru þeir
orðnir margir „málleysingjarnir"
er hafa haft hana að matmóður og
gilti þá einu hvort þeir voru heim-
ilisfastir í „Guðnabæ" eða ekki.
Það er huggun harmi gegn að
amma fékk að lifa til síðasta dags
í skjóli hússins síns og í návist
garðsins sem henni var svo annt
um. Daginn fyrir andlátið var hún
að sýsla með laukana sína enda
gróandinn í nánd. Fríða hafði sína
35
barnatrú sem reyndist henni gott
vegarnesti.
Á dánardægri Fríðu fæddist
langömmubarn, sonur nöfnu
hennar, og var hún þvi glöð og sæl
er hún lagðist til hvílu í síðasta
sinn.
Fríða andaðist í svefni þann 18.
marz. Hún kvaddi hljóðlega á
þeim stað er henni var kærastur.
Hvíli hún í friði.
Þitt orð er, Guð, vort erfðafé,
þann arf vér beztan fengum.
Oss liðnum veit til lofs það sé,
að ljós við þess vér gengum.
Það hressir hug i neyð,
það huggar sál í deyð.
Lát börn vor eftir oss
það erfa blessað hnoss.
0, gef það glatist engum.
(Helgi H.)
Jóhann Davíðsson,
Guðbjörg Sig. Guð-
mundsdóttir.
Hér færð ÞU svarið
Daglega þarf fjöldi fólks að leita upplýsinga um ís-
lensk fyrirtæki, starfsemi þeirra og starfsmenn
bæði vegna viðskiptaerinda og annars. Slíkt er oft
tímafrekt og fyrirhafnarsamt.
í bókinni ÍSLENSK FYRIRTÆKI 1 984 er að finna
svör við flestum spurningum um íslensk fyrirtæki
og eru upplýsingarnar settarfram á aðgengilegan
hátt, þannig að auðvelt á að vera að finna það
sem leitað er aö.
(SLENSK FYRIRTÆKI er ekki bók sem menn
grípa með sér í rúmið til skemmtilesturs, heldur
bók sem hefur margþætt notagildi og sparar tíma
og fyrirhöfn. ÍSLENSK FYRIRTÆKI er handbók
sem ómetanlegt er að hafa við höndina.
[ bókinni ÍSLENSK FYRIRTÆKI 1984 er m.a. að
finna: ★ Skrá yfir útflytjendur ★ Umboðaskrá ★
Vöru- og þjónustuskrá ★ Skrá yfir íslensk fyrir-
tæki og helstu starfsmenn þeirra ★ Skipaskrá.
Hafðu ÍSLENSK FYRIRTÆK11984
við höndina
ÍSLCNSK FVRIRTfEKI
Ármúla 18-105 Reykjavík - ísland - Sími 82300