Morgunblaðið - 07.07.1984, Qupperneq 25

24

i.
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. JÚLÍ 1984
Ní>'v
JMtogmtÞIiifeife
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 275 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 25 kr. eintakið.
Rockall
Geir Hallgrímsson, utan-
ríkisráðherra, hefur
stigið ákveðið skref til þess
að kynna nágrannaþjóðum
okkar sjónarmið íslendinga
um þau réttindi, sem við telj-
um okkur eiga á hafsbotni á
Rockall-svæðinu svonefnda.
í fyrradag kvaddi utanrík-
isráðherra á sinn fund sendi-
herra Danmerkur og Noregs
í Reykjavík og afhenti þeim
greinargerð um afmörkun ís-
lenzka landgrunnsins og
hafsbotnsréttindi íslendinga
í suðri. Jafnframt hélt sendi-
herra íslands á írlandi til
Dublin þann sama dag og af-
henti stjórnvöldum þar
greinargerðina.
Upphaf þessa máls má
rekja til Alþingis haustið
1978 er Eyjólfur Konráð
Jónsson flutti þingsályktun-
artillögu ásamt 7 öðrum
þingmönnum Sjálfstæðis-
flokksins, þ.á m. núverandi
utanríkisráðherra, sem
hljóðaði svo: „Alþingi álykt-
ar að fela ríkisstjórninni að
mótmæla nú þegar öllum til-
raunum Breta til að reyna að
slá eignarhaldi á klettinn
Rokk (Rockall). Alþingi lýsir
því jafnframt yfir að
ákvörðun ytri landgrunns-
marka íslands til suðurs
miðast við, að engri þjóð beri
tilkall til Rokksins." í fram-
haldi af flutningi þessarar
þingsályktunartillögu sam-
þykkti Alþingi svohljóðandi
þingsályktun í desember
sama ár: „Alþingi ályktar að
fela ríkisstjórninni að ráða
nú þegar íslenzka og erlenda
sérfræðinga til að afla sem
ítarlegastra upplýsinga um
landgrunn íslands og afstöðu
til landgrunns nálægra
ríkja.“
Sömu þingmenn tóku mál
þetta upp á Alþingi haustið
1979 og vorið 1980 var enn
samþykkt þingsályktun á Al-
þingi á grundvelli þeirrar til-
lögu þar sem ríkisstjórnin
var hvött til að fylgja fast
eftir samþykkt Alþingis frá
því í desember 1978.
Þessir þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins undir for-
ystu Eyjólfs Konráðs Jóns-
sonar héldu enn uppi tillögu-
flutningi um málið á þingi
1982 og lögðu nú til að reynt
yrði að ná samkomulagi við
Færeyinga um sameiginlega
réttargæzlu á Rockall-
svæðinu. Jafnframt verði
haldið áfram samkomulags-
tilraunum við Breta og íra
um eignar- og umráðarétt
hafbotnsins á Rockall-sléttu.
Þingið samþykkti svo þings-
ályktun í marz 1983 þar sem
ríkisstjórninni var falið að
vinna að slíku samkomulagi í
samráði við utanríkismála-
nefnd Alþingis. Nú er þetta
mál sem sagt komið á það
stig, að utanríkisráðherra
hefur hafizt handa.
Sjálfsagt velta margir því
fyrir sér, hvers vegna Islend-
ingar geri tilkall til þessa
hafbotnssvæðis, þar sem
engar ákveðnar upplýsingar
liggi nú fyrir um auðæfi á
þessu svæði. Því er til að
svara, að á næstu áratugum
verður stóraukin áherzla
lögð á að hagnýta auðlindir
hafsbotnsins. Það er því
sjálfsagt mál fyrir okkur ís-
lendinga að standa á öllum
þeim rétti til auðlinda á
hafsbotni, sem málefnaleg
rök og alþjóðasamþykktir
segja til um. Að því getur
komið, að sú framsýni eigi
eftir að skila góðum arði
fyrir íslenzkt þjóðarbú, þótt
síðar verði. Aðrar þjóðir
munu ekki færa okkur slík
réttindi á silfurbakka heldur
reyna að halda eins fast utan
um sitt og þær framast geta.
Öll rök mæla með því, að
við íslendingar tökum frum-
kvæði í þessum málum eins
og við höfum nú gert með að-
gerðum utanríkisráðherra.
Við eigum að standa fast á
okkar rétti um leið og við
hljótum að sýna sveigjan-
leika í samningum.
Þegar samkomulagið var
gert um Jan Mayen við Norð-
menn sagði Hans G. Ander-
sen, sendiherra, m.a. í sam-
tali við Morgunblaðið: „Og
þá er mikill styrkur fyrir
okkur að hafa þessa lausn í
höndum, og enginn efi er á
því, að Bretar, lrar og Danir
munu kynna sér þessi gögn
rækilega og vissulega væri
ánægjulegt, ef tækist að
vinna í sama anda að lausn
Rockall-málsins í þeim við-
ræðum, sem fyrirhugaðar
eru, enda er þar einnig um
nágranna- og vinaþjóðir að
ræða, sem einmitt hljóta að
leita að sanngjarnri lausn
miðað við allar aðstæður."
Brýnt að fjalla stöðugt um
öryggis- og utanríkismál
segir Geir Hallgrímsson utanríkisráðherra
„ÞAÐ ER MJÖG ánægjulegt, að fá það staðfest að 80% þeirra sem taka
afstöðu eru hlynntir þátttöku okkar ( Atlantshafsbandalaginu. Það kemur
heim og saman við það sem menn hafa almennt gengið út frá, cn gott er að fá
slfka staðfestingu þar um. Það vekur hins vegar athygli og að vissu leyti
vonbrigði, að þriöjungur þeirra sem eru spurðir tekur ekki afstöðu og er erfitt
að hugsa sér, að svo hátt hlutfall kjósenda hafí í raun ekki myndað sér skoðun
á þessu máli,“ sagði Geir Hallgrímsson, utanríkisráðherra, er Morgunblaðið
leitaði eftir áliti hans á niðurstöðum nýbirtrar könnunar Ólafs Þ. Harðarsonar,
stjórnmálafræðings, á viðhorfum íslendinga til öryggis- og utanríkismála.
„Það má vera, að það sé rétt hjá
höfundi könnunarinnar, að nokkur
skýring á afstöðuleysi þátttakenda
liggi í formi spurningarinnar, því
byrjað var að spyrja hvort menn
hefðu skoðun á málinu, en í öðrum
tilvikum var beint spurt um skoðun
manna," sagði Geir. „Ég er að visu
ekki kunnugur skoðanakönnunum
og hef látið í ljós mikla vantrú á
þeim. Ég hygg þó að þessi könnun sé
ein sú vandaðasta sem gerð hefur
verið, en fæ ekki skilið af hverju
form spurninganna er breytilegt.
Mér virðist að það rýri samanburð-
argildi mismunandi spurninga."
Geir Hallgrímsson kvað niður-
stöðu spurningar um varnarstöðina
í Keflavík einnig mjög í samræmi
við það sem gengið hafi verið út frá
í umræðum um þau mál. Hann
sagði að ekki kæmi á óvart að fleiri
lýstu yfir stuðningi við aðild að Atl-
antshafsbandalaginu en Keflavík-
urstöðina. Við inngöngu i bandalag-
ið árið 1949 hefði verið gert ráð
fyrir því að hér þyrfti ekki að vera
her á friðartímum, en reynslan sýnt
að hjá því yrði ekki komist. „Það er
eðlilegt að menn geri greinarmun á
þessu tvennu," sagði Geir, „þvi við
viljum halda þeim möguleika
opnum að þegar friðvænlegra verð-
ur í heiminum, verði hér ekki þörf á
erlendu varnarliði, þótt varnar-
bandalag eins og Atlantshafsbanda-
lagið verði áfram til staðar."
Tveir þriðju þátttakenda lýstu yf-
ir stuðningi við hugmynd um gjald-
töku af varnarliðinu. Hvað finnst
þér um þá skoðun?
„Það hafa stundum heyrst raddir
um að okkur beri að taka gjald fyrir
aðstöðu þá sem bandaríska varnar-
liðinu er fengin með Keflavíkur-
stöðinni og einstaka skoðanakann-
anir hafa leitt í ljós töluvert fylgi
við slíkar hugleiðingar. Engu aö sið-
ur er þessi niðurstaða mér mikil
vonbrigði og algjörlega andstæð. 1
þessu efni hlýt ég enn að gera at-
hugasemd við form spurningarinn-
ar. Fullyrt er: „lslendingar ættu að
þiggja gjald fyrir veru bandariska
herliðsins hér á landi," og síðan er
spurt um álit. Ég held að fullyrðing-
in í upphafi geti haft áhrif á svörin;
menn hneigist ósjálfrátt fremur til
að gjalda jáyrði við slíkum spurn-
ingum heldur en að andmæla þeim.“
Meirihluti þátttakenda er í senn
hlynntur kjarnorkuvopnalausu
svæði á Norðurlöndum, friðarhreyf-
ingum og telur að Atlantshafs-
bandalagið megi ekki dragast aftur
úr Varsjárbandalaginu hernaðar-
lega ef tryggja á frið.
„Ég held,“ sagði Geir, „að rétt sé
að hafa það i huga, sem höfundur
könnunarinnar vekur athygli á, að
miklu færri þátttakendur voru
spurðir um þessi efni og eingöngu
fólk sem býr á höfuðborgarsvæðinu.
Niðurstöðurnar eru því ekki eins
marktækar hvað þessar spurningar
varðar."
Geir benti á að allar spurningarn-
ar í þessum hluta fælu í sér fullyrð-
ingu, sem þátttakendur ættu að
taka afstöðu til, og enn væri ástæða
til að ætla, að meiri líkur væru til
þess að menn samsinntu staðhæf-
ingunni en að þeir andmæltu henni.
„Ef fyrst er vikið að kjarnorku-
vopnalausum Norðurlöndum," sagði
Geir, „þá er væntanlega ekki mögu-
leiki á þvi i svona skoðanakönnun
að skilgreina nánar hvað átt er við
með hugtakinu. Ég hef t.d. látið þá
skoðun opinberlega í ljós, að íslend-
ingar ættu vissulega að taka þátt i
umræðunni um kjarnorkuvopnalaus
Norðurlönd. Um leið hef ég tekið
fram, að meiri ástæða sé til þess að
byrja annars staðar en á Norður-
löndum að lýsa svæði kjarnorku-
vopnalaus, því staðreyndin er sú að
á Norðurlöndum eru engin slík
vopn. Það er t.d. nauðsynlegt að
kjarnorkuvopn verði fjarlægð frá
löndum sem liggja að Norðurlönd-
um, eins og Sovétríkjunum og öðr-
um austantjaldslöndum. Ég hef líka
lagt á það áherslu, að umræðan um
kjarnorkuvopnalaust svæði á Norð-
urlöndum verður að eiga sér stað í
víðara samhengi og kjarnorku-
vopnalaus svæði að hljóta staðfest-
ingu kjarnorkuveldanna sjálfra.
Það er einnig umhugsunarefni fyrir
Geir Hallgrímsson
okkur hvort það hefur yfirleitt
mikla þýðingu að lýsa ákveðin
landsvæði kjarnorkuvopnalaus þeg-
ar vitað er, að unnt er að skjóta
kjarnorkuflaugum langar vega-
lengdir. Þá er rétt að hafa í huga, að
kjarnorkuvopnalaus landsvæði geta
orðið til þess að ýta kjarnorkuvopn-
um á haf út þar sem þau geta spillt
lífríki sjávar, ef illa tekst til. Víg-
búnaður í hafinu hefur, sem kunn-
ugt er, verið okkur íslendingum
mikið áhyggjuefni,“ sagði Geir
Hallgrímsson.
„Varðandi friðarhreyfingar,"
sagði Geir Hallgrímsson, „þá minni
ég á það sem ég hef áður sagt, að
slíkar hreyfingar geta verið af hinu
góða, einkum ef þær fá að starfa
austantjalds sem vestan, en þær eru
hins vegar til skaða ef þær leiða til
einhliða afvopnunar frjálsra lýð-
ræðisþjóða, því þá gæti verið
skammt i það að við glötuðum frels-
inu. Friðarhreyfingar eru með ýms-
um hætti og flytja mál sitt með
mismunandi móti, svo sem nýlegt
dæmi frá Hollandi er til vitnis um.
Þar hefur leiðtogi friðarhreyf-
ingarinnar lýst því yfir, að miðað
við aðstæður geti það verið nauð-
synlegt, til að tryggja frið og koma
á viðræðum stórveldanna um af-
vopnun, að setja upp kjarnorku-
eldflaugar í Hollandi."
Geir Hallgrímsson sagði að ekki
væri hægt að túlka stuðning við
friðarhreyfingar sem stuðning við
einhliða afvopnun. Hann benti á í
því sambandi að um 70% þátttak-
enda hefðu lýst þeirri skoðun, að
Atlantshafsbandalagið mætti ekki
dragast aftur úr Varsjárbandalag-
inu hernaðarlega ef tryggja ætti
frið.
Utanríkisráðherra var spurður
álits á þeirri forvitnilegu niðurstöðu
könnunarinnar, að um fjórðungur
kjósenda Alþýðubandalagsins er
hlynntur aðild að Atlantshafs-
bandalaginu og 45% þeirra hlynntir
gjaldtöku af varnarliðinu; enn
fremur að 48% andstæðinga varn-
arliðsins eru hlynntir gjaldtökunni.
„Þetta sýnir,“ sagði Geir, „að
jafnvel innan eigin raða hefur al-
þýðubandalagsmönnum ekki orðið
ágengt i andróðrinum gegn Atl-
antshafsbandalaginu. Hitt er
óhugnanlegra að næstum helming-
ur alþýðubandalagsmanna og her-
stöðvaandstæðinga vilja taka gjald
fyrir Keflavíkurstöðina. Sú ályktun
er nærtæk í því sambandi, að þeir
mundu hætta andstöðu sinni við
stöðina ef gjald kæmi í staðinn. Slík
afstaða er fyrir neðan virðingu
sjálfstæðra íslendinga.“
Geir Hallgrímsson, utanríkis-
ráðherra, benti að lokum á það, að
öryggis- og utanríkismál væru flók-
in og margþætt og að það væri afar
erfitt að útbúa spurningar í skoð-
anakönnun um einstaka þætti
þeirra þannig að ekki færi milli
mála hver afstaða manna væri.
„Einmitt vegna þess hve mikilvæg
þessi mál eru,“ sagði Geir, „þá er
afar brýnt að um þau sé stöðugt
fjallað. Erlendar þjóðir sem hafa
her þurfa að taka afstöðu til þess
árlega hve miklum hluta af þjóðar-
tekjum sínum þær verja til varn-
armála og í tengslum við umræður
um þau efni á þjóðþingum lýðræð-
isríkja verða sjálfkrafa sams konar
umræður úti í þjóðfélaginu. Þessu
er auðvitað öfugt farið í einræðis-
ríkjunum þar sem valdamenn þurfa
ekki að spyrja fólkið. Þótt við ís-
lendingar þurfum ekki að verja
tekjum okkar til herútgjalda leysir
það okkur ekki undan því að gera
okkur sjálfstæða grein fyrir því á
hverjum tíma hvað nauðsynlegt er
að gera til þess að tryggja okkur
frið og frelsi.“
Borgarstjóm Reykjavíkur:
Ársreikningar 1983 afgreiddir
Á fundi borgarstjórnar á fímmtu-
dag voru ársreikningar Borgar-
sjóðs Reykjavíkur og stofnana
hans árið 1983 samþykktir með 12
samhljóða atkvæðum eftir seinni
umræðu um reikningana.
Við umræður um reikningana
sagði Sigurjón Pétursson, borg-
arfulltrúi Alþýðubandalagsins,
að hann hefði aldrei séð verri út-
komu áður úr ársreikningum
borgarinnar. Tekjur 1983 hefðu
reynst 10 prósent undir áætlun,
rekstrartekjur hefðu farið veru-
lega fram úr áætlun og veltu-
fjárhlutfallið hefði verið lægra
en’ nokkru sinni áður. Aukningin
í skuldum og lántökum borgar-
innar á árinu 1983 væri uggvæn-
leg.
Kristján Benediktsson, borgar-
fulltrúi Framsóknarflokksins,
gerði hækkun á yfirdráttarheim-
ild borgarinnar hjá Landsbanka
íslands í vetur m.a. að umræðu-
efni. Kvað hann hana segja
ákveðna sögu um fjárhagsstöðu
borgarsjóðs. Þá hefði verulega
Iægri upphæðum verið varið til
skólabygginga, stofnana fyrir
aldraða og íþróttamála á árinu
1983 en áætlað hafði verið.
Davíð Oddsson, borgarstjóri,
sagði að menn væru að fja.Ha um
upplýsingar sem legið hefðu fyrir
og verið ræddar við gerð fjár-
hagsáætlunar þessa árs í janúar.
Á árinu 1983 hefðu gatna-
gerðarframkvæmdir verið mjög
miklar í borginni til að tryggja
ný byggingarsvæði eftir eyði-
mörkina í tíð vinstri meirihlut-
ans. Léleg innheimta á gatna-
gerðargjöldum það ár hefði verið
áfall fyrir borgarsjóð og enn-
fremur verðbólgan á fyrri hluta
ársins 1983 sem þá stefndi í
200%. Borgarsjóður mundi verða
í góðri stöðu um næstu áramót
m.a. vegna þess hve vel lóðaút-
hlutanir gengju nú hjá borginni.
Veltufjárstaðan væri sterk hjá
borginni og hlutfallið nánast
óbreytt 1983 frá 1982. Engin
ástæða væri til að örvænta um
hag borgarinnar að neinu leyti.
Borgarstjórn
í sumarleyfi
Á fundi borgarstjórnar ( fyrrakvöld
var borgarráði falið að afgreiða fund-
argerðir nefnda á vegum borgarinnar
og mál sem berast borgarráði i sumar-
leyfi borgarinnar sem nú er hafið og
lýkur 20. september í haust.
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. JÚLl 1984
25
Myndin sýnir Rockall-„hásléttuna“ á hafsbotni. Inn á myndina hefur núverandi efnahagslögsaga Islands verið teiknuð með brotinni línu. í framhaldi af núverandi
lögsögu á Reykjaneshrygg er teiknað 150 mflna belti sem óumdeilanlega mun tilheyra lslandi, svo og landgrunnið í kringum Rockall, sem við gerum einnig kröfur
tfl.
Orkney
islanda
2QDsjómKiir
Verðum einhliða að taka okkar
réttindi í samræmi við alþjóðalög
— segir Eyjólfur Konráð Jónsson formaður utan-
ríkismálanefndar um tilkall íslands til Rockall-svæðisins
ÍSLENSK stjórnvöld hafa kynnt
stjórnvöldum í Bretlandi, Danmörku
og írlandi sjónarmið íslendinga um
hafsbotnsréttindi íslendinga á Rock-
all-svæðinu suður af íslandi, eins og
fram kom í Morgunblaðinu í gær. I
frétt Mbl. ( gær kom fram að utanrik-
ismálanefnd Alþingis hefur mælt með
því við ríkisstjórnina að farið verði að
tillögum ráðgjafa okkar í hafsbotns-
málefnum á Rockall-svæðinu þess
efnis að íslendingar telji sig eiga til-
kall til Hatton-Rockall-hásléttunnar
og muni tilkynna Sameinuðu þjóðun-
um að þeir hyggist setja landgrunns-
mörk sin allt frá 200 mflna mörkum
írlands, Bretlands og Færeyja og að
efnahagslögsögu Grænlands. Yrði þá
hafsbotnslögsaga íslands 350 mflur á
Reykjaneshrygg og allt að 700 mflur á
Rockall-svæðinu.
Eyjólfur Konráð Jónsson alþing-
ismaður var fyrsti flutningsmaður
tillögu, sem sjálfstæðismenn stóðu
að, til þingsályktunar um land-
grunnsmörk íslands til suðurs, sem
flutt var haustið 1978. Var þessu
máli þá hreyft í fyrsta skipti á
opinberum vettvangi. Eyjólfur
Konráð er nú formaður utanríkis-
málanefndar Alþingis og sneri
blaðamaður sér til hans vegna þessa
máls.
Eyjólfur Konráð rakti málið á
eftirfarandi hátt: „Haustið 1978
fluttum við fyrstu þingsályktunar-
tillöguna um þetta mál, og var síðar
um veturinn samþykkt tillaga í
málinu. Allar götur síðan hafa ís-
lendingar haldið fast fram þessum
rétti sínum og Alþingi þrívegis sam-
þykkt ályktanir þess efnis. íslend-
ingar hafa i einu og öllu farið með
málið í samræmi við hafréttar-
sáttmála Sameinuðu þjóðanna og
þegar frá árinu 1978 óskað form-
legra viðræðna við Breta, íra og
Dani f.h. Færeyinga og raunar einn-
ig margrætt málið beint við Færey-
inga. Fulltrúar íslands á hafrétt-
arráðstefnu SÞ héldu marga fundi,
bæði formlega og óformlega með
þessum aðilum til að þrýsta á um
lausn málsins. Irar hafa aldrei fall-
ist á formlegar viðræður en það
hafa Bretar og Danir hinsvegar
gert. Var fyrsti formlegi fundurinn
með Bretum haldinn i Genf í ágúst
1981.
Eins og þingsályktanirnar bera
með sér þá telja Islendingar ótví-
rætt að þeir eigi mest réttindi allra
þjóða til hafsbotnsins á Hatton-
Rockall-hásléttunni og einir rétt til
300 mílna hafsbotnsréttinda á
Reykjaneshrygg og út frá hlíðum
hans. í samræmi við þetta hafa
stjórnvöld og utanríkismálanefnd
Alþingis að sjálfsögðu starfað og
meðal annars notið ráðuneytis eins
færasta sérfræðings á sviði hafs-
botnsréttinda, dr. Talwani, sem
einnig var ráðgjafi okkar í Jan May-
en-málinu en það var leitt til lykta
með merkum samningi á milli ís-
lendinga og Norðmanna um sam-
eign og samnýtingu náttúruauðæfa
á víðáttumiklu hafsvæði umhverfis
Jan Mayen.
Við höfum ætíð óskað svipaðrar
lausnar á umráðarétti á Rockall-
svæðinu og sérstaklega leitað sam-
vinnu við Færeyinga. Það er okkar
skoðun að við eigum óumdeilanlega
mest réttindi á þessu svæði en höf-
um engu að síður boðið Færeyingum
sameiginleg eignarumráð og marg-
sinnis óskað samvinnu við Breta og
Ira. Þessar samningaviðræður hafa
hinsvegar dregist á langinn og nú er
óviðunandi fyrir okkur að bíða leng-
ur. Þessvegna hljótum við einhliða
að taka okkar réttindi í samræmi
við alþjóðalög en teljum engu að
síður eðlilegt að senda ríkisstjórn-
um allra þeirra þjóða sem telja sig
eiga hagsmuna að gæta tilkynningu
um það hvernig við munum halda á
málum á næstunni og gefa þeim
svigrúm til að koma á framfæri
hugsanlegum athugasemdum, áður
en frá málinu verður gengið á vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna."
Eyjólfur Konráð rökstuddi kröfur
fslands í grein sem hann skrifaði
um réttindi Islands á Rockall-
hásléttunni og birtist i Mbl. þann
12. mars 1982. Þessi rök voru síðar á
árinu tekin óbreytt upp i greinar-
gerð við flutning þriðju þingsálykt-
unartillögu sjálfstæðismanna um
málið en Eyjólfur Konráð var fyrsti
flutningsmaður hennar eins og
hinna tveggja. Hér á eftir fer hluti
úr grein Eyjólfs:
„Við íslendingar færum fjölmörg
rök fyrir réttindum okkar á Rock-
all-hásléttunni og skulu nokkur tal-
in:
1. Sanngirni er sú meginregla,
sem rikja á samkvæmt orðum og
anda hafréttarráðstefnu og hafrétt-
arsáttmála, og sanngjarnt hlýtur að
teljast, að við eigum einhverja
íhlutun í þessum réttindum, a.m.k.
ef írar eiga það. Og sanngjarnt
hlýtur það líka að teljast, hvernig
við höfum nálgast málið.
2. í 100 milljónir ára hafa sömu
jarðfræðilegu umbrotin sett ein-
kenni sitt á jarðsögu Rockall-há-
sléttu, íslands og Færeyja.
3. Eftir Íslands-Færeyja-
hryggnum tengjumst við Hatton-
banka beint, en hiyggúrinn er nátt-
úrulegt framhald fslands.
4. Islands-Færeyjahryggurinn er
af sérstakri tegund úthafsskorpu,
sem kölluð er „Icelandic type crust“.
5. Dýpi frá íslandi til Hattonb-
anka er hvergi meira en 2500 metr-
ar, sem er sú viðmiðun, sem getið er
um i 76. grein. Allmikil setlög, sem
myndast hafa af framburði ís-
lenskra fljóta, eru meðfram Hatt-
onbanka og allt suður i Biskayaflóa.
6. Ef miðlínuregla væri látin gilda
mundi svo til allur Hatton-banki
falla í hlut Islendinga.
7. Á fslands-Færeyjahrygg hafa
fundist set mynduð á landi f bor-
kjarna á 1300 metra dýpi frá sjávar-
máli.
8. Jarðfræðisaga Islandssvæðis-
ins allt frá Grænlandi, Jan Mayen
og Færeyja- og Rockall-svæðinu er
einstök á hnettinum.
9. Orðin eðlilegt framhald, „nat-
ural prolongation", hafa ekki verið
skilgreind á neinn afgerandi hátt,
þannig að eðli máls á að ráða, enda
tilbrigðin óteljandi á heimshöfun-
um.
10. En sú regla, sem myndaðist
með Jan Mayen-samkomulaginu, á
að vera vegvísir við lausn ágrein-
ingsmála þessara fjögurra ná-
grannaþjóða.
11. Ef ekki næst samkomulag
þeirra þjóða sem tilkall gera til
svæðisins gæti svo farið að engin
fengi neitt, en svæðið yrði alþjóð-
legt.“